"संयुक्त अधिराज्य" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा हिज्जे मिलाउँदै |
सा fixing web references |
||
पङ्क्ति २३:
| 0.4% [[United Kingdom Census 2001|other]]
}}
|ethnic_groups_year=[[United Kingdom Census 2001|2001]]<br /><small> See: [[Ethnic groups in the United Kingdom#2001 Census ethnicity results|UK ethnic groups list]]</small><ref>{{cite web |url= http://www.statistics.gov.uk/StatBase/Expodata/Spreadsheets/D6588.xls |title=United Kingdom population by ethnic group |publisher=[[Office for National Statistics]] |date=1 April 2001 |work=[[United Kingdom Census 2001]] |accessdate=15 April 2009 |format=XLS|archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20031221162206/http://www.statistics.gov.uk/StatBase/Expodata/Spreadsheets/D6588.xls|archivedate=21 December 2003}}{{dead link|date=December 2011}}</ref>
|demonym=British or [[British people|Briton]]
|capital=[[लण्डन]]
पङ्क्ति १०२:
* {{lang-gd|Rìoghachd Aonaichte Bhreatainn Mhòir agus Èireann a Tuath}};
* {{lang-cy|Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon}}</ref> (सामान्यतः '''यूनाइटेड किंगडम''', '''यू के''', '''UK''' , या '''ब्रिटेन'''को रूपमा जानिन्छ)। <ref>देखें</ref>
एक [[विकसित देश]] हो जो [[महाद्वीपीय यूरोप]]को पश्चिमोत्तर किनारामा स्थित छ। यो एक [[द्वीपीय देश]] हो,<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/615557/United-Kingdom|title= Encyclopaedia Britannica|quote=Island country located off the north-western coast of mainland Europe|accessdate=2007-09-25}}</ref><ref name="Countries">{{cite web|url=http://www.number10.gov.uk/Page823|title=Countries within a country|publisher= www.number-10.gov.uk|accessdate=2007-06-13|quote=Countries within a country|archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20080909013512/http://www.number10.gov.uk/Page823|archivedate=2008-09-09}}</ref> यो ब्रिटिश द्वीप समूहमा फैलिएको छ, जसमा [[ग्रेट ब्रिटेन]], [[आयरलैंड]] का पूर्वोत्तर भाग, र केही साना द्वीप शामिल छन। [[उत्तरी आयरलैंड]], UK का एकमात्र ऐसा हिस्सा हो जहां एक स्थल सिमाना अन्य राष्ट्र सम्ग जोडिईन्छ, र यहां आयरलैण्ड यू के का छिमेकी देश हो<ref>http://www.ukinvest.gov.uk/Northern-Ireland/en-GB-list.html</ref><ref>http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/2455710/Border-checks-between-Britain-and-Ireland-proposed.html</ref>। यो देशको सिमानाको अलावा, UK [[एटलान्टिक महासागर]], [[उत्तरी सागर]], [[इंग्लिश चैनल]] र [[आयरिश सागर]] बाट घेरिएको छ। सबभन्दा ठुलो द्वीप, ग्रेट ब्रिटेन, [[चैनल सुरंग]] द्वारा [[फ़्रांस]] संग जोडीएको छ।
यूनाइटेड किंगडम एक [[संवैधानिक राजतन्त्र|संवैधानिक राजशाही]] र [[एकात्मक राज्य]] हो जसमा चार [[यूनाइटेड किंगडमको देश|देश]] शामिल छ: [[इंग्लैंड]], [[उत्तरी आयरलैंड]], [[स्कॉटलैंड]] र [[वेल्स]].<ref>{{cite web|url=http://www.statistics.gov.uk/geography/uk_countries.asp|title=The Countries of the UK|publisher=www.statistics.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=10 October 2008|archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20020329130655/http://www.statistics.gov.uk/geography/uk_countries.asp|archivedate=29 March 2002}}</ref> यो एक [[संसदीय प्रणाली]] द्वारा संचालित छ जसको राजधानी [[लण्डन]]मा सरकार बस्छ, तर यस मध्ये तीनमा निक्षेपण गरिएको प्रशासन छ, [[बेलफ़ास्ट]], [[कार्डिफ़]] र [[एडिनबर्ग]], क्रमशः उत्तरी आयरलैंड, वेल्स र स्कॉटलैंडको राजधानी। [[जर्सी]] र [[ग्वेर्नसे]] द्वीप समूह, जसलाई सामूहिक रूपबाट [[चैनल द्वीपसमूह|चैनल द्वीप]] भनिन्छ, र मैन द्वीप (आईल ऑफ मान), यू केको राजत्व निर्भरता छ र UKको हिस्सा होईन।<ref>{{cite web|url=http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_10012517|title=Key facts about the United Kingdom|accessdate=2008-06-26|work=Government, citizens and rights|publisher= [[Directgov]]|quote=The full title of this country is 'the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland'. 'The UK' is made up of England, Scotland, Wales and Northern Ireland. 'Great Britain' (or just 'Britain') does not include Northern Ireland. The Channel Islands and the Isle of Man are not part of the UK.}}</ref> यसको अलावा, UKको चौध समुद्रपार निर्भर क्षेत्र हो,<ref>{{cite web|url=http://www.fco.gov.uk/en/fco-in-action/global-network/|title=FCO global network|work=FCO in Action|publisher=[[Foreign and Commonwealth Office]]|accessdate=2008-06-26|archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20080331091058/http://www.fco.gov.uk/en/fco-in-action/global-network/|archivedate=2008-03-31}}</ref> ब्रिटिश साम्राज्य, जो १९२२मा आफ्नो चरम थियो, विश्वको लगभग एक चौथाई क्षेत्रफ़ललाई घेरद थियो र इतिहास का सबभन्दा ठुलो साम्राज्य थियो। यसको पूर्व उपनिवेशहरूको भाषा, संस्कृति र कानूनी प्रणालीमा ब्रिटिश प्रभाव अहिले पनि देख्न सकिन्छ।
प्रतीकत्मक [[GDP]] द्वारा विश्वको छैठौं ठुलो अर्थव्यवस्था र [[क्रय शक्ति समता|क्रय शक्ति समानता]]को हिसाबबाट [[GDPको हिसाबबाट देशहरूको सूची (PPP)|सातौं ठुलो]] देश भएको साथै, UK एक [[विकसित देश]] हो।<ref name="GDP"/> यो विश्वको पहलो [[औद्योगीकरण|औद्योगिक]] देश थियो<ref>{{cite web|url=http://www.ace.mmu.ac.uk/eae/Global_Warming/Older/Industrial_Revolution.html|title=Industrial Revolution|accessdate=2008-04-27}}</ref> र १९ औं र २० औं शताब्दीको दौरान विश्वको [[अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धको शक्ति|अग्रणी शक्ति]] थियो,<ref>{{cite book|last=Ferguson|first= Niall|year=2004 |title=Empire, The rise and demise of the British world order and the lessons for global power|publisher=Basic Books|isbn=0465023282}}</ref> तर दुई विश्व युद्धहरूको आर्थिक लागत र २० औं शताब्दीको उत्तरार्धमा साम्राज्यको पतनले विश्व मामिलामा उसको अग्रणी भूमिकालाई कम गर्यो। फेरी पनि UK आफ्नो मजबूत आर्थिक, सांस्कृतिक, सैन्य, वैज्ञानिक र राजनीतिक प्रभावको कारण एक [[महान शक्ति|प्रमुख शक्ति]] कायमै छ। यो एक [[परमाणु हथियार संपन्न राज्यहरूको सूची|परमाणु शक्ति]] हो र विश्वमा चौथो सर्वाधिक [[सैन्य व्ययको आधारमा देशहरूको सूची|रक्षा खर्चा]] गर्ने वाला देश हो। यो [[यूरोपीय संघ]]को [[यूरोपीय संघको सदस्य राज्य|सदस्य]] हो, [[संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद]]मा एक स्थायी सीट धारण गर्दछ, र [[राष्ट्रों का राष्ट्रमंडल|राष्ट्रको राष्ट्रमंडल]], [[G8]], [[OECD]], [[NATO]], र [[विश्व व्यापार संगठन]]को सदस्य हो।
पङ्क्ति १३४:
UK का एक [[संसदीय प्रणाली|संसदीय सरकार]] [[वेस्टमिंस्टर प्रणाली]]मा आधारित छ जसको विश्व भरीले नकल गरेको छ - [[ब्रिटिश साम्राज्य]]को एक विरासत.[[वेस्टमिंस्टर का महल|वेस्टमिंस्टरको महल]]मा पाईने [[यूनाइटेड किंगडम का संसद|यूनाइटेड किंगडमको संसद]]को दुई सदन छ: एक [[यूनाइटेड किंगडम का लोक सदन|लोक सदन]] र एक नियुक्त [[यहोवा सदन]], र कुनै पनि विधेयकको कानून बनाउनको लागी [[शाही स्वीकृति]]को आवश्यकता हुदछ। यो यूनाइटेड किंगडम का अन्तिम विधायी अधिकार हो किनकी [[स्कॉटिश संसद|स्कॉटलैंड]]मा निक्षेपण गरिएको संसद र [[उत्तरी आयरलैंड विधानसभा|उत्तरी आयरलैंड]] र [[वेल्स राष्ट्रिय विधानसभा|वेल्स]]को निक्षेपण गरिएको सभा प्रधान निकाय होईन र यो [[जनमत संग्रह|संदर्बित]] हो की स्थापित हुने बावजूद सार्वजनिक स्वीकृति पछी UKको संसद द्वारा समाप्त गर्न सकिन्छ।[[चित्र:Westminster palace.jpg|thumb|संसदको सदन]][[यूनाइटेड किंगडमको प्रधानमन्त्री|प्रधानमन्त्री]]को पद, जो UKको [[सरकारको प्रमुख|सरकारको शासक]] हो, संसद सदस्य हुन जो लोक सदनको बहुमत का विश्वास प्राप्त गर्न सक्दछन , सामान्यतया सदनको सबभन्दा ठुलो राजनीतिक पार्टीको मौजूदा नेता। [[महारानी साहिबाको सरकार]] बनाउन लागी राजा द्वारा प्रधानमन्त्री र मन्त्रिमण्डललाई औपचारिक रूपबाट नियुक्त गरिन्छ, जबकि प्रधानमन्त्री नै मन्त्रिमण्डल छान्छन, र परम्पराको हिसाबबाट HM महारानी प्रधानमन्त्रीको चुनावलाई सम्मान गर्दछिन । परम्परागत रूपबाट [[यूनाइटेड किंगडमको मन्त्रिमण्डल|मन्त्रिमण्डल]]को दुबै विधायी सदनहरूमा प्रधानमन्त्रीको पार्टीको सदस्यहरूबाट लिईन्छ, र अधिकांशतः लोक सदनबाट, जसको प्रति [[जिम्मेदार सरकार|वे जिम्मेदार छ]].प्रधानमन्त्री र मंत्रिमंडल द्वारा कार्यपालिका शक्तियों का प्रयोग हुदछ, जो [[माननीय महारानी साहिबा का सबभन्दा सम्मानीय गुप्त परिषद]]मा शपथ लिन्छन र [[राजत्वको मन्त्री]] बन्छन .[[मजदूर दल (UK)|मजदूर दल]]को नेता, ''Rt माननीय'' [[गॉर्डन ब्राउन]] [[संसदको सदस्य|MP]], प्रधानमन्त्री, [[कोषको पहिलो यहोवा]] र 27 जून 2007 पछी [[असैनिक सेवाको मन्त्री]] भैसकेका छन.<ref name="npm">{{cite news | url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/6245682.stm | title= Brown is UK's new prime minister | daymonth=27 June|year=2007 | accessdaymonth= 23 January|accessyear=2008| work= BBC News | publisher= [[BBC News|news.bbc.co.uk]] }}</ref>
लोक सदनको चुनावको लागी, UKको वर्तमानमा [[संयुक्त राज्य निर्वाचन|646 निर्वाचन क्षेत्रों]]मा विभाजित गरिएको छ, इंग्लैंडमा 529, उत्तरी आयरलैंडमा 18, [[2005 बाट स्कॉटिश वेस्टमिंस्टर निर्वाचन क्षेत्र|स्कॉटलैंडमा 59]], र वेल्समा 40,<ref>[http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20020518024611/http://www.statistics.gov.uk/geography/westminster.asp वेस्टमिंस्टर संसदीय चुनाव क्षेत्र]</ref> यद्यपि यो संख्या [[अगला यूनाइटेड किंगडम आम चुनाव|अगले आम चुनाव]]मा 650 सम्म बढेगी। प्रत्येक निर्वाचन क्षेत्र [[बहुलता मतदान प्रणाली|सरल बहुसंख्या]] द्वारा एक संसद सदस्य छान्दछ . प्रधानमन्त्रीको सलाहमा सम्राट द्वारा आम चुनाव आयोजित हुदछ. जबकि संसदको कुनै न्यूनतम अवधि हुँदैन, [[संसदको ऐन 1911|संसद ऐन (1911)]]को अनुसार पछिल्लो आम चुनावको पाँच बर्षको भित्र एक नया चुनावको आयोजित गर्न आवश्यकता छ।
[[मजदूर दल (UK)|मजदूर दल]], [[अनुदार दल (UK)|रूढ़िवादी पार्टी]], र [[उदार लोकतन्त्री|उदार प्रजातंत्रवादी]] UKको तीन [[यूनाइटेड किंगडमको राजनीतिक दलहरूको सूची#यूनाइटेड किंगडममा प्रमुख राजनीतिक दल|प्रमुख राजनीतिक दल]] छन, जो 2005को आम चुनावमा उनके बीच लोक सदनमा उपलब्ध 646 सीटहरू मध्ये 616 जीते। अधिकांश शेष स्थान उन दल द्वारा जीते गए जो UKको केवल एक हिस्सामा चुनाव लड़े जस्तो की [[स्कॉटिश राष्ट्रिय दल]] (केवल स्कॉटलैंड), [[प्लेड सयमरु]] (केवल वेल्स), र [[प्रजातान्त्रिक संघीय दल]], [[सामाजिक प्रजातान्त्रिक र मजदूर दल]], [[उल्स्टर संघीय पार्टी]], र [[सिन् फेइन]] (केवल उत्तरी आयरलैंड, जबकि सिन् फेइन [[आयरलैंड गणराज्य|आयरलैंड]]मा पनि चुनाव लड्दछ)। दलको नीतिको अनुसार, कुनै पनि निर्वाचित सांसदको सिन् फेइन सदस्यले सदनमा आफ्नो घटकको तर्फबाट कुरा गर्नको लागी लोक सदनमा भाग नहीं लिया किनकी संसदको सदस्यों द्वारा सम्राटको प्रति निष्ठाको शपथ लेना आवश्यक छ।<ref>फेरी पनि, वर्तमान पाँच सिन् फेइन MP 2002 देखी वेस्टमिंस्टरमा उपलब्ध कार्यालय र सुविधाओं का प्रयोग गरिरहेका छन।</ref>
पङ्क्ति १४९:
[[वेल्श सभा सरकार|वेल्श विधानसभा सरकार]] र [[वेल्सको राष्ट्रिय सभा|नेशनल असेंबली वेल्स]]को स्कॉटलैंडको निक्षेपण गरिएको बाट धेरै सीमित अधिकार छ,<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/events/wales_99/the_welsh_assembly/309033.stm |title=Structure and powers of the Assembly |publisher=BBC News |date=9 April 1999|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> जबकी [[वेल्सको सरकार का ऐन 2006|वेल्स सरकार ऐन 2006]] पारित भए पछी, विधानसभा [[विधान क्षमता आदेश|विधान योग्यता आदेश]] द्वारा अब केही क्षेत्रहरूमा व्यवस्था गर्न सक्दछ जो एक मामलेको आधार प्रदान गर्न सकिन्छ।<ref>{{cite web |url=http://www.guardian.co.uk/politics/2007/jul/16/wales.devolution |title=What powers does the Welsh Assembly have? |publisher=Guardian |date=16 July 2007|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> वर्तमान [[वेल्श सभा सरकार|वेल्श विधानसभा सरकार]] का [[वेल्स चुनावको लागी राष्ट्रिय सभा, 2007|2007को चुनाव]]को केही हफ्तों पछी गठन गरिएको थियो, अल्पसंख्यक प्रशासनको एक संक्षिप्त अवधि पछी, जब [[प्लेड सयमरु]] एक गठबंधन [[3 वेल्सको राष्ट्रिय सभाको सरकार|सरकार]]मा [[वेल्स मजदूर दल|लेबर]] पार्टीमा शामिल हुए, पहिलो मन्त्री [[रोड्री मॉर्गन]]को नेतृत्वको अधिन।
[[उत्तरी आयरलैंड कार्यकारी]] र [[उत्तरी आयरलैंड सभा|सभा]]को पास स्कॉटलैंडमा निक्षेपण गरिएको जितनी शक्तियाँ छ.[[उत्तरी आयरलैंड कार्यकारी]] वर्तमानमा पहिलो मन्त्री [[पीटर रॉबिन्सन (नेता)|पीटर रॉबिन्सन]] ([[प्रजातान्त्रिक संघीय पार्टी]]) र पहिलो उप मन्त्री [[मार्टीन मैकगुंइनेस]] ([[सिन् फेइन]])को नेतृत्वमा छ.<ref name="northernireland1">{{cite web|url=http://www.northernireland.gov.uk/index/your-government/devolved-government.htm |title=Devolved Government - Ministers and their departments |publisher=Northern Ireland Executive |dateformat=dmy|accessdate=17 October 2008|archiveurl=http://web.archive.org/web/20070822230925/http://www.northernireland.gov.uk/index/your-government/devolved-government.htm|archivedate=22 August 2007}}</ref>
=== स्थानीय सरकार ===
पङ्क्ति १५६:
यूनाइटेड किंगडमको प्रत्येक देशहरूमा स्थानीय सरकारको व्यवस्था अलग छ जो यूनाइटेड किंगडम मूल जितनी पुरानी हो। १९ औं शताब्दी सम्म उन व्यवस्थाहरूमा केही बदलाव थियो तर त्यस पछी भूमिका र कार्यमा एक निरंतर विकास हुआ.<ref name="barlow">बर्लोव, I,</ref> इंग्लैंड, उत्तरी आयरलैंड, स्कॉटलैंड र वेल्समा एक समान रूपमा परिवर्तन नहीं आया र स्थानीय सरकारबाटस्कट लैंड, वेल्स र उत्तरी आयरलैंडको सत्ताको हस्तांतरण का मतलब हे की भविष्य परिवर्तनको समान हुने संभावना छैन।
[[इंग्लैंडको स्थानीय सरकार|इंग्लैंडमा स्थानीय सरकार]] का संगठन जटिल छ, जब कृत्योंमा वितरण स्थानीय व्यवस्थाको हिसाबबाट बदलिन्छ। [[इंग्लैंड]]मा स्थानीय सरकारको व्यवस्था का UK संसद र [[महारानी साहिबाको सरकार|यूनाइटेड किंगडमको सरकार]] द्वारा फैसला गरिन्छ, किनकी इंग्लैंडको एक निक्षेपण गरिएको संसद छैन।[[इंग्लैंड का प्रतिभाग|इंग्लैंडको ऊपरी-स्तरीय उपविभाग]]मा नौ [[इंग्लैंडको क्षेत्र|सरकारी कार्यालय क्षेत्र]] या यूरोपीय संघ सरकार कार्यालय क्षेत्र छ.<ref>{{cite web|url=http://www.gos.gov.uk/national/|publisher=gos.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=31 July 2008|title=Welcome to the national site of the Government Office Network}}</ref> एक क्षेत्र, [[बृहत्तर लण्डन प्राधिकरण|ग्रेटर लण्डन]], 2000 पछी एक [[बृहत्तर लण्डन प्राधिकरण जनमत संग्रह, 1998|जनमत संग्रह]]मा यस प्रस्तावको लागी लोकप्रिय समर्थन पछी एक सीधे निर्वाचित विधानसभा र महापौर.<ref>{{cite web|url=http://www.london.gov.uk/london-life/city-government/history.jsp|title=A short history of London government|publisher=www.london.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=4 October 2008|archiveurl=http://www.webarchive.org.uk/wayback/archive/20100107035814/http://www.london.gov.uk/london-life/city-government/history.jsp|archivedate=7 January 2010}}</ref> यो इरादा थियो की अन्य क्षेत्रहरूमा पनि आफ्नो स्वयंको निर्वाचित [[इंग्लैंडमा क्षेत्रीय सभा|क्षेत्रीय सभा]] दिईनेछ तर [[पूर्वोत्तर इंग्लैंड|पूर्वोत्तर]] क्षेत्रमा [[उत्तरी इंग्लैंड हस्तांतरण जनमत संग्रह , 2004|2004मा एक जनमत संग्रह]] बाट प्रस्तावित सभाको अस्वीकृतिले बाटोमा नै यस विचारको रोक्यो।.<ref>"</ref><ref>सरकार अब आफ्नो बारह बर्ष पुरानी योजनाको प्रयोगमा ल्याउने तैयारीमा छ जसमा स्कॉटलैंड र वेल्समा हस्तान्तरणको स्थानको लागी इंग्लैंडमा आठ या नौ क्षेत्रीय विधानसभा बनाउने योजना छ।"</ref> क्षेत्र स्तरको नीचे, लण्डनमा 32 [[लन्दन नगर]] शामिल छ र इंग्लैंडको बाकीमा या तो [[इंग्लैंडको महानगरीय र अनु-महानगरीय देश|काउंटी परिषद]] र जिल्ला परिषद या [[एकात्मक अधिकारियों|एकात्मक अधिकारि]] छ। सभासदहरूको [[पहिलो विगत यो पद]] द्वारा एक सदस्य आश्रितमा या [[बहु-सदस्यीय बहुसंख्या प्रणाली|बहु सदस्यीय बहुसंख्या प्रणाली]] द्वारा बहु सदस्यीय आश्रितमा नियुक्त गरिन्छ.<ref>{{cite web|url=http://www.lga.gov.uk/lga/aio/39780|title=Local Authority Elections|publisher=Local Government Association|dateformat=dmy|accessdate=3 October 2008}}</ref>
1973 बाट [[उत्तरी आयरलैंडमा स्थानीय सरकार]], 26 जिल्ला परिषदहरूमा आयोजित गरिएको छ, प्रत्येक [[एकल संक्रमणीय मत]] द्वारा सेवाहरू सम्म सीमित शक्तिहरूको साथ निर्वाचित छैन जस्तो की कूड़ा इकट्ठा करना, कुत्तोंको नियंत्रित करना, र पार्कको रेखदेख गर्नु र कब्रिस्तान।<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/northern_ireland/4449092.stm|title=NI local government set for shake-up|publisher=BBC|date=18 November 2005|dateformat=dmy|accessdate=15 October 2008}}</ref> जबकि, 13 मार्च 2008 को, कार्यपालिकहरूले मौजूदा व्यवस्था<ref>{{cite web|url=http://www.northernireland.gov.uk/news/news-doe/news-doe-130308-foster-announces-the.htm|title=''Foster announces the future shape of local government''|publisher=NI Executive|dateformat=dmy|accessdate=20 October 2008}}</ref> को बदल्नको लागी 11 नई परिषद बनाउने प्रस्तावोंको सहमती दी र यसको लागी अगले स्तरको चुनाव 2011 सम्म स्थगित गरिनेछ।<ref>{{cite web|url=http://www.nio.gov.uk/local-government-elections-to-be-aligned-with-review-of-public-administration/media-detail.htm?newsID=15153|title=Local Government elections to be aligned with review of public administration|publisher=www.nio.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=2 August 2008}}</ref>
| |||