"घण्टाकर्ण चतुर्दशी" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

साउन कृष्ण चतुदर्शीका दिन मनाइने चाडको नाम हो घण्टाकर्ण चतुर्दशी। यसमा कुमार कार्तिकेयको पूजा गरिन्छ। काठमाडौँ उपत्यकामा यस पर्वलाई गठेमंगलका रुपमा मनाउँछन्। आज एक जना व्यक्तिलाई घण्टाकर्णको सन्तानको प्रतीकका रुपमा नियुक्त गरेर काजक्रिया गर्ने पैसा माग्न लगाउँछन्। राति राँको बालेर भूत भगाउँछन्। अक्षय तृतियाका दिन मानिसले गर्न नसक्ने काम वा रोपाइँका लागि सहयोग पुर्‍याउन भूतप्रेतहरुलाई तान्त्रोक्त विधिपूर्वक आह्वान गरिन्छ। आजको दिन भने त्यही भूतप्रेत तथा पिशाचहरुलाई तान्त्रोक्त विधिबाट नै विदा गरिन्छ। आजको दिन भूतप्रेतको पूजा गरी दोबाटोमा पूजा राख्‍ने गरिन्छ। घण्टाकर्ण चतुर्दशीका बारे एउटा किंवदन्ती यस्तो छ- नेपालमा परापूर्व कालमा एउटा यस्तो राक्षस थियो जसलाई देवताको नाम र धर्मकर्मका कुरा पटक्कै मन पर्दैन थियो। त्यस्ता कुरा गर्नेलाई उसले मारिदिन्थ्यो। त्यस्ता कुरा सुन्नुपर्ला भनेर ऊ सँधै चिन्तित रहन्थ्यो। त्यो राक्षसलाई त्यतिबेला गठामुं‍गल भनिन्थ्यो। उसले आफ्नो चिन्ता निवारणका लागि आफ्ना दुवै कानमा सोह्र सत्र धार्नीका घण्टा झुण्ड्यायो। त्यो घण्टाको आवाजले देवताको नाम र धर्मकर्मका कुरा कानमा नपर्ने भएपछि ऊ ढुक्क भयो। उसले सुनभन्दा फलाम, धनीभन्दा मगन्ते मन पराउँथ्यो। देवतालाई दुःख दिन्थ्यो। दोबाटो चौबाटोमा बसेर जे पायो त्यही खान्थ्यो। बाटामा हिँड्नेसँग जगात (कर) माग्थ्यो। नदिनेलाई मारिदिन्थ्यो। नरभक्षी राक्षसले महिलालाई बलात्कार गर्थ्यो। आतंक उसको दिनचर्या बनेको थियो। एकदिन उसलाई सार्‍है भोक लागेको बेला बाहिर बाटोमा निस्कँदा एउटा भ्यागुतोसँग भेट भयो। उसले भ्यागुतोसँग मानव बस्ती कहाँ छ भनेर सोध्यो। भ्यागुतो पनि राक्षसदेखि रिसाएको थियो। उसले मौका यही हो भन्दै धापतर्फ बाटो देखाउँदै त्यहीँ जान भन्यो। राक्षस त्यतै लाग्यो। अलिकति पर पुग्नासाथ राक्षस धापमा ग्वाम्मै खस्यो। उसले आफ्नो विशाल शरीर कसैगरी पनि निकाल्न सकेन। ऊ रातभर त्यहीँ फँस्यो। भोलिपल्ट बिहान गाउँलेहरुले ढुंगाले हानेर उसलाई मारे। कतैकतै भ्यागुतोले घण्टाकर्णलाई कुवामा खसाएर मारेको कथा पनि सुन्न पाइन्छ। रुद्रयामलतन्त्रमा एक जना तान्त्रिकले भ्यागुतोको रुप लिई राक्षसलाई मारेको उल्लेख छ। यही घण्टाकर्णको सम्झनामा काठमाडौँमा आजको दिन बिहानै हरियो नर्कट, निगालो अथवा गहुँको छ्वाली मिसाएर तीनखुट्टे राक्षस बनाएर दोबाटो, चौबाटोमा उभ्याइन्छ। बिहानै स्नान, पूजापाठ गरी घर सुग्घर पारिन्छ। केटाकेटीहरु बिहानैदेखि बाटोमा डोरी टाँगेर घारो तेर्स्याएर घण्टासुरको जगात माग्दै बस्छन्।<ref>ज्योतिषसाथी कृष्णप्रसाद कोइराला▼