|
'''क्यालिफोर्निया''' पश्चिमी [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]मा एक ठूलो राज्य हो। यो क्षेत्रको हिसाबले तेश्रो सबै भन्दा ठूलो राज्य हो, केवल [[अलास्का]] र [[टेक्सस]] यो भन्दा धेरै जमिनजमीन छ। यहा [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को कुनै पनि अन्य भन्दा धेरै मानिस (३३ लाख भन्दा धेरै मानिसको) छन। लस एंजल्स (हलीवुड, विश्व भरमा चलचित्र बनाउन कोबनाउनको लागि प्रसिद्ध, लस एंजिल्स कोएंजिल्सको भित्र एक जिल्ला हो)र सैन फ्रान्सिस्को यसको सबै भन्दा प्रसिद्ध शहरह हुन। राजधानी सेक्रामेंटो छ।
== संस्कृति ==
क्यालिफोर्निया कोक्यालिफोर्नियाको वर्तमान राज्यपाल एडमण्ड जी "जेरी" ब्राउन हुन। ब्राउन १९७५ देखि १९८३ सम्म पनि राज्यपाल थिए, तसर्थ उनी राज्य कोराज्यको सबै भन्दा सबै भन्दा कान्छ र पाका राज्यपाल हुन।
बारबरा बक्सर, र Dianne Feinstein: दुई सीनेटरों द्वारा क्यालिफोर्नियाको प्रतिनिधित्व भएको छ।
खेती, चलचित्र बनाउनु, र उच्च प्रबिधि, अर्थात् सफ्टवेयर र वेब साईट: राज्य यि तीनतीनको को कारोबार माकारोबारमा एक नेता हो. एयरोस्पेस वहाँ एक ठूलो उद्योग हुनेगर्थ्यो, तर पछिल्लो 20 वर्षमा आकार सानो हुदैछ।
वहाँ क्यालिफोर्नियामा धेरै भूकम्प गयो। उनि हुन्छन् जब दुई पृथ्वी crusts भूमिगत बदलाव। क्यालिफोर्नियाले भूकम्पको लागि र प्रयजसो संकटकालिन अबस्थाको स्थिति कोस्थितिको मामलामा अतिरिक्त भोजन, पानी, flashlights, र प्राथमिक उकचारको बन्दोबस्त तयार भै रहनु पर्छ।
क्यालिफोर्नियामा [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को कुनै पनि अन्य राज्यभन्दा धेरै मानिसहरुमानिसहरू छन। यदि क्यालिफोर्निया एक अलग देश भएको भए यो विश्वमा छैठो सबै भन्दा ठूलो अर्थव्यवस्था हुने थियो। क्यालिफोर्निया शायद सबै भन्दा धेरै जातीय समूह भएको राज्य हो। आफ्नो ठूलो आकारको कारण, अन्य राज्यको तुलनामा शायद सबै भन्दा भौगोलिक विशेषताहरुविशेषताहरू छ - पहाड, मरुभूमि, तट - । यसलाई प्राय जसो गोल्डन राज्य भनियो, संभवतः १८४९ अघिको स्वर्ण दौडको कारणले। यसको वाहेक, केही घास गर्मिहरुकोगर्मिहरूको समयमा सुनौलो हुन्छन र राज्यको फूल सुनौलो हो। हुलाक सेवाले क्यालिफोर्नियाको लागी आशुलिपि कोआशुलिपिको रूप "सीए" को उपयोग गर्दछ र एसोसिएटेड प्रेसले कलिफ् वा कलि प्रयोग गर्दछ।
== अर्थतन्त्र ==
राष्ट्र कोराष्ट्रको व्यापार जीवनको साथ साथै क्यालिफोर्निया अमेरिकी संस्कृतिमा एक प्रमुख शक्ति हो। प्रबिधि र कानूनमा धेरै महान परिवर्तन कोक्यालिफोर्निया देखि आएको छ, राज्य र अमेरिकी सरकार कोसरकारको लागि अझ धेरै भुगतान गर्दछ यसले फिर्ता फिर्ता पाउने भन्दा। यहा देश कोदेशको सबै भन्दा ठूलो शहरहरुशहरहरू पनि छन, जस्तो की लस एंजिल्स, सैन डिएगो, सैन जोस, र सैन फ्रान्सिस्को ।
== इतिहास ==
अतीतमा, जुन पुरा क्षेत्रलाई अहिले हामी "क्यालिफोर्निया" भन्दछौ, आज कोआजको क्यालिफोर्निया थिएन । तर पनि यसको दक्षिणमा रहेको मेक्सिन भूमिलाई पनि समेट्दथ्यो, त्यसैगरी नेवादा, Utah, र एरिजोना र Wyoming कोWyomingको केही भागहरुभागहरू । जमिनकोजमीनको त्यो हिस्सा जुन अंततः [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को भाग थियो लाई स्पेनिस भाषिहरुलेभाषिहरूले Alta क्यालिफोर्निया (माथि क्यालिफोर्निया) भने जब यो बाजा क्यालिफोर्निया (लोअर क्यालिफोर्निया) देखि विभाजित भएको थियो । यिनी प्रारम्भिक समयमा, कोरटेज र प्रशांत तटतटको कोसागरको सागर को सीमाहरु कोसीमाहरूको राम्ररी ज्ञात थिएनन्, यसैले क्यालिफोर्निया एक द्वीप हो भनी पुरानो नक्सा गलत रुपमारूपमा देखाईयो । Las sergas de Espladián (Spladian कोSpladianको आनन्द) बाट नाम आएको हो , Garci Rodríguez de Montalvo लेMontalvoले लेखेको १६ औं शताब्दीको पुस्तक, जहां एक स्वर्ग द्वीपलाई क्यालिफोर्निया भनियो।
पहिले यूरोपीय जसले तटको केही भागको भ्रमण गरे, Rodriguez Cabrillo जुआन, १५४२ मा१५४२मा पोर्चुगलबाट आए, क्रिस्टोफर कोलंबसले पहिले भ्रमण गरेको पचास वर्ष पछी । पहिले यूरोपीय जसले पुरा तट देख्यो उनी सर फ्रान्सिस ड्रेक थिए, १५७९ मा, र उनले निर्णय गरे कि ब्रिटिश यो स्वामित्व छ। तर १७०० को१७००को पछिको शुरु देखी, रोमन क्याथोलिक चर्च ("मिशनरियों") को स्पेनिश धार्मिक नेताहरुलेनेताहरूले स्पेनिश राजा र रानीबाट उत्तरी बाजा क्यालिफोर्नियाको क्षेत्रमा ठूलो उपहार पाए। यो धार्मिक मानिसले साना शहर र गांउ बसाए, प्रसिद्ध क्यालिफोर्निया मिशन। जब मेक्सिको अब स्पेन कोस्पेनको द्वारा नियंत्रित भएको थिएन, मैक्सिकन सरकारले गांउहरुगांउहरू लियो, र उनीहरुलेउनीहरूले चाडै नै खालि गरायो।
[[चित्र:Lightmatter sanfrancisco.jpg|thumb|[[San Francisco]], California|300px]]
१८४६ मा, मैक्सिकन अमेरिकी युद्ध शुरू भएको थियो, क्यालिफोर्नियामा केही अमेरिकीहरुलेअमेरिकीहरूले एक क्यालिफोर्निया गणराज्य बनाउने आशा राखे। यि मानिसहरुलेमानिसहरूले "भालू झण्डा" फहराए जसमा एउटा तारा सहितको एक स्वर्ण भालू थियो। यस गणराज्य अचानक समाप्त भयो, तथापि, जब [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को नौसेनाको कमोडोर जन डी. Sloat सैन फ्रान्सिस्को खाड़ी तर्फ लागे। उनले भने कि क्यालिफोर्निया अब [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को हिस्सा हो। मैक्सिको संगको युद्ध समाप्त भएपछी, क्यालिफोर्निया दुई देशहरुकोदेशहरूको बीच विभाजित गरिएको थियो। मेक्सिकन भाग Baja California (उत्तर) र Baja California (दक्षिण) को मैक्सिकन राज्यों बन गया. (स्पेनिशमा "बाजा" को अर्थ "तल्लो" हुन्छ।) [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को लागी दिईएको भागको पश्चिमी भाग क्यालिफोर्निया आज राज्य बन्यो।
१८४८ मा, आजको अमेरिकी तर्फको क्यालिफोर्नियामा लगभग ४,००० स्पेनिश बोलने मानिसहरुमानिसहरू थिए (आज राज्यमा लगभग ४,००,००,००० को०००को जम्मा मानिसहरुमानिसहरू छन) । १८४९ मा१८४९मा सुन अचानक पत्ता लागो र मानिसहरुकोमानिसहरूको ठुलो संख्याका मानिसहरुमानिसहरू त्यो प्राप्त गर्ने सुनौलो कुदाईको रुपमारूपमा धेरै तेजसंग त्यहा गए। १८५० मा, क्यालिफोर्निया सङ्घ ([[संयुक्त राज्य अमेरिका]]) मा एक राज्य बन्यो।
अमेरिकी नागरिक युद्ध (१८६१-१८६५) को दौरान, क्यालिफोर्नियाको धेरै मानिसहरुमानिसहरू, विशेष रूपमा दक्षिणी भागको क्यालिफोर्निया, दक्षिण सही छ भनेर सोचेका थिए। दक्षिणी क्यालिफोर्नियामा केही मानिसहरुमानिसहरू यध्यपी दक्षिणी क्यालिफोर्निया बाकी राज्यलाई छोडेर र महासङ्घ भएको अमेरिकाको राज्यमा शामिल हुन चाहान्थे। जबकी, यो भएन, क्यालिफोर्निया उत्तर (सङ्घ) को पक्षमा युद्धको प्रयासमा शामिल भयो र महासंघसंग लडन धेरै सैनिकहरुलाईसैनिकहरूलाई पूर्व पठायो।<ref>http://www.drumbarracks.org/Original%20Website/California.htm</ref> सबभन्दा पहिले, पश्चिम र [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को पूर्वी तटको बीच यात्रा खतरनाक थियो र धेरै समय लिन्थ्यो। भूमि मार्गद्वारा जानु धेरै मुश्किल थियो, किनकी त्यहा कुनै सड़क र कुनै सवारी साधन थिएन, र धेरै मूल निवासी अमेरिकीहरुअमेरिकीहरू पश्चिम तर्फ लागी रहेका आप्रबासी अमेरिकीहरुकोअमेरिकीहरूको बग्गीमा हमला गरिरहेका थिए। केवल अन्य तरीका नाउ द्वारा यात्रा केप हर्न कोहर्नको आसपास , दक्षिण अमेरिकाको दक्षिणी किनारामा भ्रमण थियो। यसले महिनौ लिन्थ्यो। किनकी यात्रा हजारौ मील लामो र पनामा नहर त्यस बेलासमा बनेको थिएन अर्को तर्फ। तर १८६९ मा, जोडिने काम राम्ररी चाडो भयो, किनकी महाद्वीपमा पहिलो रेल मार्ग पुरा भएको थियो। यस बीच, क्यालिफोर्नियामा अरु धेरै मानिसहरुमानिसहरू जान्दै गहिरहेका थिए कि भूमि धेरै फल र अन्य बाली लगाउनको लागी राम्रो छ। सन्तोला खेती क्यालिफोर्नियाको धेरै भागमा भै रहेको थियो। यो विशाल कृषि व्यवसायको शुरुआत थियो जुन आज क्यालिफोर्नियामा छा।
== क्यालिफोर्निया आज ==
१९०० मा, वहाँ क्यालिफोर्नियामा केवल एक लाख मानिस र १००,००० लस एंजिल्स माएंजिल्समा थिए। आज, क्यालिफोर्नियामा कुनै पनि अन्य [[संयुक्त राज्य अमेरिका]] भन्दा धेरै मानिस छन। १९६५ देखी, धेरै बिभिन्न मानिसहरुमानिसहरू विश्व भरबाट [[संयुक्त राज्य अमेरिका]] आए र अक्सर गरेर क्यालिफोर्नियामा बस्ने निर्णय गरे फलस्वरुपफलस्वरूप मानिसको विविधता धेरै भएको छ । क्यालिफोर्नियालाई एक उदार राज्य मानिन्छ, तर त्यहा अझै पनि यस्ता मानिस छन, जो रिपब्लिकन हुन। प्रबिधि धेरै उन्नत छ र त्यहा धेरै नयाँ सांस्कृतिक प्रवृत्तिहरुप्रवृत्तिहरू शुरू भएको छ। इंजीनियरिंग र कम्प्यूटर राज्य को जीवनराज्यको माजीवनमा एक ठूलो भूमिका निभाछन। एक सय भन्दा धेरै वर्ष देखी, फिलिम क्यालिफोर्निया माक्यालिफोर्नियामा धेरै महत्वपूर्ण व्यवसाय भएको छ। १९५० को१९५०को दशक देखी, टेलीभिजन पनि क्यालिफोर्नियामा एउटा महत्वपूर्ण व्यवसाय भएको छ।
== सन्दर्भ ==
|
