"भारतको विभाजन" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

111x|धार्मिक आधारमा '''भारतको विभाजन''' भएको थियो, जस्तो कि यो १९०९ को१९०९को नक्शा में देखाइयेको छ।]]

[[ब्रिटिश भारतका प्रेसिडेन्सी र प्रोभिन्सहरू|ब्रिटिश भारत]]को विभाजन (हिन्दी:उर्दू हिन्दुस्तान का बटवारा(देवनागरी), تقسیم ہند (नास्तालिक)) धार्मिक आधारमा गरियेको ब्रिटिश भारतको विभाजन थियो। यस विभाजनले गर्दा दुई नया स्वतन्त्र देशहरुकोदेशहरूको जन्म भयेको थियो [[पाकिस्तान स्वराज्य]] (जुन पछि गयेर [[इस्लामी गणराज्य पाकिस्तान]] र [[जनताको गणराज्य बंड़्गलादेश]]मा विभाजित भयो) र [[भारत संघ]] (पछि गयेर [[भारत गणराज्य]])। [[भारतीय स्वतन्त्रता धारा १९४७]] ले १५ अगस्त १९४७ लाई विभाजनको दिनको रुपमारूपमा तोकेको थियो। यद्यपि पाकिस्तान एक दिन पहिला १४ अगस्तको दिन अस्तित्वमा आयो।

भारतीय स्वतन्त्रता धारा १९४७ द्वारा ब्रिटिश भारतको विभाजनको प्रस्ताव अगाड़ि सारियेको थियो यस प्रस्ताव अनुसार भारतबाट ब्रिटिशहरुकोब्रिटिशहरूको साम्राज्यको अन्त हुनु थियो। ब्रिटिश शासनको अन्त र दुई देशको निर्माणले गर्दा [[हिन्दू धर्म|हिन्दु]] र [[मुश्लिम]]को बिच हिंसा उतपन्न भयो। यस हिंसामा लगभग १२.५ करोड़ जनताहरुजनताहरू घर विहीन भये र आफ्नो देश छोड़ेड़ एक-अर्काको देशमा स्थापित हुन बाध्य भये र यसै अनुपातमा जिवन-हानी पनि भयो। जिवन-हानीको संख्या अविश्वासनिय थियो जुन लाखौ-करोड़मा थियो। (१९४७ को१९४७को बेला भारत र पाकिस्तानको सिमा पार गरेर एक अर्काको देशमा जानेहरुकोजानेहरूको अनुमान संख्या लगभग १२ करोड़ थियो)। हिंसात्मक विभाजनले गर्दा दुई देशको सम्बन्ध न राम्रो गरि बिग्रयो र त्यहि कारणले गर्दा भारत र पाकिस्तानको रिश्तामा आज पनि खटास छ।

दुई स्वशासित देशहरुदेशहरू भारत र पाकिस्तान १४ – १५ अगस्त १९४७ को१९४७को मध्यरातको अंतरालपछि अस्तित्वमा आयो। नया देशको शक्ति स्थान्तरण भयेपछि पाकिस्तानले कराँचीमा शक्ति स्थापन समारोह दिवस एक दिन पहिला १४ अगस्तको दिन मनायो ताकि अन्तिम ब्रिटिश भाइसरय (Viceroy), बर्माको लर्ड माउन्टबेटन दुबै ठाँउ कराँची र दिल्लीमा उपस्थित हुन सकुन। अतः पाकिस्तानको स्वतन्त्रता दिवस १४ अगस्तको दिन र भारतको १५ अगस्तको दिन मनाईन्छ।

अखिल भारतीय मुस्लिम संघ (AIML) को स्थापना ढ़ाकामा १९०६ मा१९०६मा मुस्लिमहरुमुस्लिमहरू द्बारा भयेको थियो उनीहरुलाईउनीहरूलाई हिन्दू बहुल भारतीय राष्ट्रीयराष्ट्रिय कड़्गेसमाथि आशंका थियो। उनीहरुलेउनीहरूले शिकायत गरे कि मुस्लिमहरुलाईमुस्लिमहरूलाई त्यतिनै अधिकार छैन जति कि हिन्दू सदस्यहरुलाईसदस्यहरूलाई छ। धेरै प्रकारका प्रस्तावहरुप्रस्तावहरू अनेक पल्ट प्रस्तुत गरियो। उन्हीहरुमाउन्हीहरूमा सब भन्दा पहिला अलग राज्यको माँग गर्ने लेखक र तत्ववेत्ता थिए अलामा इकबाल, जस्ले आफ्नो नेतृत्वमा १९३० मा१९३०मा एक संघ तैयार पारे मुस्लिम संघ, जस्मा उनले हिन्दुहरुहिन्दुहरू भयेको उपमहाद्वीपमा मुस्लिमहरुकोमुस्लिमहरूको एउटा छुट्टै राष्ट्र हुनु आवश्यक छ भनेर एउटा प्रस्ताव राखे। इकबालले भने अनुसार, उनको दृष्टिमा आउने भविष्यमा यस खालको अलगाव हुनेनै छ। सन् १९३५ मा१९३५मा सिंध सभाले एउटा प्रस्ताव पारित गर्यो जस्मा एउटा छुट्टै राष्ट्रको माँग थियो। इकबाल, जौहर र अन्यले मिलेर मस्यौदा तयार पार्न धेरै मेहनत गरे, मोहम्मद अली जिन्नाह जुन पहिले हिन्दु-मुस्लिम एकताको लागि काम गर्थे अब एक नया राष्ट्रको निर्माणको लागि आंदोलनको नेतृत्व गर्न थाले। १९३० देखी, जिन्नाहले भारतीय संघमा अल्पसंख्यक सामुदायको निराशालाई भाग्यमा बदल्नको लागि मुख्य राजनीतिक पार्टी जस्तै कि कड़्ग्रेस, कड़्ग्रेसमा उ पहिले सदस्य हुने गर्थे, संग वार्ता गर्न थाले। तर कड़्ग्रेस मुस्लिम प्रति चासो राख्दैन् थे।

१९३२ को१९३२को साम्प्रदायिक पुरस्कारले भारतीय प्रोभिन्समा मुस्लिमहरुकोमुस्लिमहरूको स्थितीलाईस्थितिलाई अलिक बलियो बनायो र यस परिवर्तनबाट जिन्नाहको नेतृत्वमा मुस्लिम लिगको जन्म भयो। यद्यपि यस लिगले १९३७ को१९३७को प्रोभिन्सीय चुनावमा राम्रो स्थितीस्थिति देखाउन सकेन, यस चुनावमा त्यति बेलाको रुढिवाद र क्षेत्रिय शक्तिको प्रदर्शन मात्र देख्न पाईयो।

Image:British_Indian_Empire_1909_Imperial_Gazetteer_of_India.jpg|१९०९ मा१९०९मा ब्रिटिश भारतका प्रोभिन्स र प्रिन्सली राज्यहरुराज्यहरू

Image:Hindu percent 1909.jpg |१९०९, ब्रिटिश भारतमा हिन्दुहरुकोहिन्दुहरूको प्रतिशत.

Image:Muslim percent 1909.jpg|१९०९, ब्रिटिश भारतमा मुस्लिमहरुकोमुस्लिमहरूको प्रतिशत

सन् १९४० मा, जिन्नाहले लाहौर सभामा एउटा स्टेटमेन्ट तयार पारे, जस्मा उनले एउटा छुट्टै मुस्लिम राष्ट्रको आवश्यकता जताये। यो विचार यद्यपि मुस्लिमहरुलेमुस्लिमहरूले उठायेका थिये तर विशेष रुपमारूपमा हिन्दुहरुलेहिन्दुहरूले लिये। अर्को सात वर्ष सम्म यो एउटा राष्ट्रीयराष्ट्रिय मुद्दा बनि हाल्यो। खाकसर तहरीक र अल्लामा मश्रिकी लगायत सबै मुस्लिम राजनीतिक पार्टीहरुपार्टीहरू भारतको विभाजन प्रति विरोधमा थिये। १९ मार्च १९४० मा१९४०मा मश्रिकी गिरफ्तार भयेको थिये। सांवरकर भारत विभाजनको एकदमै विरोधमा थिये। डा० बाबासाहेब अम्बेदकर सांवरकरको स्थितीकोस्थितिको सारांश, उसको पाकिस्तान वा भारतको विभाजनमा यस प्रकार गर्छन,

*[http://www.throughmyeyes.org.uk/server/show/nav.22207 Through My Eyes Website] Imperial War Museum – Online Exhibition (including images, video and interviews with refugees from the Partition of India)