"वायु पुराण" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

यस पुराणमा यसमा ११२ अध्याय एवं ११,००० श्लोक छन्। विद्वानहरू 'वायु पुराण'लाई स्वतन्त्र पुराण न मानेर 'शिव पुराण' र 'ब्रह्माण्ड पुराण'को नैं अंग मान्दछन्। तर 'नारद पुराण'मा जुन अठार पुराणहरूको सूची दिइएका छन्, तिनमा 'वायु पुराण'लाई स्वतन्त्र पुराण मानिएको छ। <ref>[http://hi.brajdiscovery.org/index.php?title=वायु_पुराण ब्रज डिस्कभरी]</ref>

यस पुराणमा वायुदेवले श्वेतकल्पका प्रसंगहरूमा धर्महरूका उपदेश गरिएको छ। यस कारण इबाट वायु पुरण भन्छन्। यो पूर्व र उत्तर दुइ भागहरूबाट युक्त छ। जसमा सर्ग आदिको लक्षण विस्तारपूर्वक बतलाइएको छ,जहाँ भिन्न भिन्न मन्वन्तरहरूमा राजाहरूका वंशको वर्णन छ र जहाँ गयासुरका वधको कथा विस्तार सहित भनिएको छ,जसमा सबै मासहरूका माहात्मय बताएर माघ मासको अधिक फ़ल भनिएको छ जहाँ दान दर्म तथा राजधर्म अधिक विस्तार बाट भनिएका छ,जसमा पृथ्वी पाताल दिशा र आकाशमा विचरले वाला जीवहरूका र व्रत आदिका सम्बन्धमा निर्णय गरिएको छ,त्यो वायुपुराणको पूर्वभाग भनिएको छ। मुनीश्वर ! उनको उत्तरभागमा नर्मदाका तीर्थहरूका वर्णन छ, र विस्तार सहित शिवसंहिता भनिएको छ जुन भगवान सम्पूर्ण देवताहरूको लागि दुर्जेय र सनातन छ,वे जसका तटपर सदा सर्वतोभावेन निवास गर्छन्,वही यो नर्मदाको जल ब्रह्मा छ,यही विष्णु छ, र यही सर्वोत्कृष्ट साक्षात शिव छ। यो नर्मदा जल नैं निराकार ब्रह्म तथा कैवल्य मोक्ष छ,निश्चय नैं भगवान शिवले समस्त लोकहरू केही त गर्लेको लागि आफ्ना शरीर बाट यस नर्मदा नदीका रूपमा कुनै दिव्य शक्तिलाई नैं धरती प्रर उतारिएको छ। जुन नर्मदाका उत्तर तटमा निवास गर्छन्,वे भगवान रुद्रका अनुचर हुन्छन्, र जसको दक्षिण तटमा निवास छ,वे भगवान विष्णुका लोकहरूमा जान्छन्,ऊँकारेश्वर बाट लिएर पश्चिम समुद्र तटसम्म नर्मदा नदीमा दोस्रो नदीहरूका पैतीस पापनाशक संगम छ,तिनमा बाट ग्यारह त उत्तर तटपर छ, र तेईस दक्षिण तटमा। पैंतीसौं त स्वयं नर्मदा र समुद्रको संगम भनिएको छ,नर्मदाका दोनहरूकिनारहरूमा यी संगमहरूसहित चार सय प्रसिद्ध तीर्थ छ। मुनीश्वर ! यिनको सिवाय अन्य साधारण तीर्थ त नर्मदाका पग पगमा विद्यमान छ,जसको संख्या साठ करोड साठ हजार छ। यो परमात्मा शिवको संहिता परम पुण्यमयी छ,जसमा वायुदेवताले नर्मदाका चरित्रको वर्णन गरिएको छ,जो यस पुराणलाई सुन्दछ वा पढ्दछ,त्यो शिवलोकको भागी हुँदछ।