"संयुक्त अधिराज्य" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

कुनै सम्पादन सारांश छैन
कुनै सम्पादन सारांश छैन
पङ्क्ति ८९:
|footnote1=A [[Royal coat of arms of the United Kingdom#Scotland|second coat of arms]] is used in Scotland
}}
'''ग्रेट ब्रिटेन र उत्तरी आयरलैंड का यूनाइटेड किंगडम''' <ref>यूनाइटेड किंगडम र निर्भरतामा, [[क्षेत्रीय या अल्पसंख्यक भाषाहरुको लागी यूरोपीय प्राधिकार]] द्वारा [[यूनाइटेड किंगडम कीको भाषाएँ|अन्य भाषाओं]] को आधिकारिक रुपमा असल [[स्वदेशीय भाषा|स्वदेशीय]] [[क्षेत्रीय भाषा|(क्षेत्रीय) भाषाओँ]] को रूपमा मान्यता दिईएको छ। यिनिहरु मध्ये प्रत्येकमा ब्रिटेनको आधिकारिक नाम निम्नलिखित छन:
* {{lang-kw|Rywvaneth Unys Breten Veur ha Kledhbarth Iwerdhon}};
* {{lang-ga|Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann}};
पङ्क्ति ९७:
एक [[विकसित देश]] हो जो [[महाद्वीपीय यूरोप]] को पश्चिमोत्तर तट मा स्थित छ। यो एक [[द्वीपीय देश]] हो,<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/615557/United-Kingdom|title= Encyclopaedia Britannica|quote=Island country located off the north-western coast of mainland Europe|accessdate=2007-09-25}}</ref><ref name="Countries">{{cite web|url=http://www.number10.gov.uk/Page823|title=Countries within a country|publisher= www.number-10.gov.uk|accessdate=2007-06-13|quote=Countries within a country}}</ref> यो ब्रिटिश द्वीप समूहमा फैलिएको छ, जसमा [[ग्रेट ब्रिटेन]], [[आयरलैंड]] का पूर्वोत्तर भाग, र केही छोटे द्वीप शामिल छन। [[उत्तरी आयरलैंड]], UK का एकमात्र ऐसा हिस्सा हो जहां एक स्थल सिमाना अन्य राष्ट्र सम्ग जोडिईन्छ, र यहां आयरलैण्ड यू के का छिमेकी देश हो<ref>http://www.ukinvest.gov.uk/Northern-Ireland/en-GB-list.html</ref><ref>http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/2455710/Border-checks-between-Britain-and-Ireland-proposed.html</ref>। यो देशको सिमानाको अलावा, UK [[अटलांटिक महासागर]], [[उत्तरी सागर]], [[इंग्लिश चैनल]] र [[आयरिश सागर]] से घेरिएको छ। सबभन्दा ठुलो द्वीप, ग्रेट ब्रिटेन, [[चैनल सुरंग]] द्वारा [[फ़्रांस]] संग जोडीएको छ .
 
यूनाइटेड किंगडम एक [[संवैधानिक राजतन्त्र|संवैधानिक राजशाही]] र [[एकात्मक राज्य]] हो जसमा चार [[यूनाइटेड किंगडम को देश|देश]] शामिल छ: [[इंग्लैंड]], [[उत्तरी आयरलैंड]], [[स्कॉटलैंड]] र [[वेल्स]].<ref>{{cite web|url=http://www.statistics.gov.uk/geography/uk_countries.asp|title=The Countries of the UK|publisher=www.statistics.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=10 October 2008}}</ref> यो एक [[संसदीय प्रणाली]] द्वारा संचालित छ जसको राजधानी [[लण्डन]] मा सरकार बस्छ, तर यस मध्ये तीनमा निक्षेपण गरिएको प्रशासन छ, [[बेलफ़ास्ट]], [[कार्डिफ़]] र [[एडिनबर्ग]], क्रमशः उत्तरी आयरलैंड, वेल्स र स्कॉटलैंड कीको राजधानी। राजधानी.[[जर्सी]] र [[ग्वेर्नसे]] द्वीप समूह, जिन्हेंजसलाई सामूहिक रूप सेरूपबाट [[चैनल द्वीपसमूह|चैनल द्वीप]] भनिन्छ, र मैन द्वीप (आईल ऑफ मान), यू के कीको राजत्व निर्भरता छ र UK काको हिस्सा होईन होईन।.<ref>{{cite web|url=http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_10012517|title=Key facts about the United Kingdom|accessdate=2008-06-26|work=Government, citizens and rights|publisher= [[Directgov]]|quote=The full title of this country is 'the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland'. 'The UK' is made up of England, Scotland, Wales and Northern Ireland. 'Great Britain' (or just 'Britain') does not include Northern Ireland. The Channel Islands and the Isle of Man are not part of the UK.}}</ref> यसको अलावा, UK को चौदहचौध समुद्रपार निर्भर क्षेत्र हो,<ref>{{cite web|url=http://www.fco.gov.uk/en/fco-in-action/global-network/|title=FCO global network|work=FCO in Action|publisher=[[Foreign and Commonwealth Office]]|accessdate=2008-06-26}}</ref> ब्रिटिश साम्राज्य, जो १९२२ मा आफ्नो चरम पे थाथियो, विश्वको तकरीबनलगभग एक चौथाई क्षेत्रफ़लक्षेत्रफ़ललाई को घेरताघेरद थाथियो र इतिहास का सबभन्दा ठुलो साम्रज्यसाम्राज्य था।थियो। यसको पूर्व उपनिवेशों कीउपनिवेशहरुको भाषा, संस्कृति र कानूनी प्रणालीमा ब्रिटिश प्रभाव अहिले पनि देख्न सकिन्छ.सकिन्छ।
 
प्रतीकत्मक [[GDP]] द्वारा विश्वको छठीछैठौं बड़ीठुलो अर्थव्यवस्था र [[क्रय शक्ति समता|क्रय शक्ति समानता]] को हिसाब सेहिसाबबाट [[GDP को हिसाब से देशोंहिसाबबाट कीदेशहरुको सूची (PPP)|सातवाँसातौं ठुलो]] देश भएको साथै, UK एक [[विकसित देश]] हो.हो।<ref name="GDP"/> यो विश्वको पहलापहलो [[औद्योगीकरण|औद्योगिक]] देश थाथियो<ref>{{cite web|url=http://www.ace.mmu.ac.uk/eae/Global_Warming/Older/Industrial_Revolution.html|title=Industrial Revolution|accessdate=2008-04-27}}</ref> र १९ औं र २० औं शताब्दीको दौरान विश्व कीविश्वको [[अंतर्राष्ट्रीय संबंधोंअन्तर्राष्ट्रीय कीसम्बन्धको शक्ति|अग्रणी शक्ति]] थाथियो,<ref>{{cite book|last=Ferguson|first= Niall|year=2004 |title=Empire, The rise and demise of the British world order and the lessons for global power|publisher=Basic Books|isbn=0465023282}}</ref> तर दोदुई विश्व युद्धों कीयुद्धहरुको आर्थिक लागत र २० औं शताब्दीको उत्तरार्धमा साम्राज्यको पतन नेपतनले विश्व मामिलामा उसकीउसको अग्रणी भूमिकालाई कम गर्यो। फेरी पनि UK आफ्नो मजबूत आर्थिक, सांस्कृतिक, सैन्य, वैज्ञानिक र राजनीतिक प्रभावको कारण एक [[महान शक्ति|प्रमुख शक्ति]] कायमै छ। यो एक [[परमाणु हथियार संपन्न राज्यों कीराज्यहरुको सूची|परमाणु शक्ति]] हो र विश्वमा चौथी सर्वाधिक [[सैन्य व्ययको आधारमा देशों कीदेशहरुको सूची|रक्षा खर्चा]] करनेगर्ने वाला देश हो। यो [[यूरोपीय संघ]] काको [[यूरोपीय संघको सदस्य राज्य|सदस्य]] हो, [[संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद]] मा एक स्थायी सीट धारण गर्दछ, र [[राष्ट्रों का राष्ट्रमंडल|राष्ट्र को राष्ट्रमंडल]], [[G8]], [[OECD]], [[NATO]], र [[विश्व व्यापार संगठन]] काको सदस्य हो.हो।
 
== इतिहास ==
[[चित्र:Sadler, Battle of Waterloo.jpg|thumb|left|वाटरलूको युद्ध नेयुद्धले नेपोलियन युद्धोंयुद्धको का अंतअन्तब्रिटेन कीब्रिटेनको प्रभुताको कालको शुरुआत कोशुरुआतलाई चिह्नित गरे।]]1 मई 1707 मा, [[इंग्लॅण्ड का साम्राज्य|इंग्लैंडको साम्राज्य]] (जसमा [[वेल्स]] शामिल था) र [[स्कॉटलैंड का साम्राज्य|स्कॉटलैंडको साम्राज्य]] कीको [[राजनीतिक संघ]] द्वारा ब्रिहत्तर ब्रिटेन कीब्रिटेनको संयुक्त राजशाही<ref>{{cite web|url=http://www.parliament.uk/actofunion/ |title=Welcome|publisher=www.parliament.uk|dateformat=dmy|accessdate=7 October 2008}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.scotshistoryonline.co.uk/union.html |title=The treaty or Act of the Union |publisher=www.scotshistoryonline.co.uk |dateformat=dmy|accessdate=27 August 2008}}</ref> कीको स्थापना की गई।गरियो। यो संधि कोसन्धिलाई सहमति 22 जुलाई 1706 कोमा प्राप्त मिलीभयो |<ref>{{cite web|url=http://www.nationalarchives.gov.uk/pathways/citizenship/rise_parliament/docs/articles_union.htm |title=Articles of Union with Scotland 1707|publisher=www.parliament.uk |dateformat=dmy|accessdate=19October 2008}}</ref> र फिरफेरी [[इंग्लैंड का संसद|इंग्लैंडको संसद]] र [[स्कॉटलैंड का संसद|स्कॉटलैंडको संसद]] दोनों नेदुबैले एक [[संघको ऐन 1707|संघको ऐन]] 1707 द्वारा यसको पुष्टि की.गरे। लगभग एक शताब्दी पछी, [[आयरलैंड का साम्राज्य]], जो 1691 सम्म अंग्रेजी नियंत्रणमा आ गया था, वह [[ग्रेट ब्रिटेन र आयरलैण्ड का यूनाइटेड किंगडम|यूनाइटेड किंगडम]] बनाउनको लागी [[संघको ऐन 1800]] द्वारा ग्रेट ब्रिटेन साम्राज्यको साथ विलय हुआ.<ref>{{cite web |url=http://www.actofunion.ac.uk/actofunion.htm#act | title=The Act of Union |publisher=Act of Union Virtual Library |dateformat=dmy|accessdate=15 May 2006}}</ref> जबकि इंग्लैंड र स्कॉटलैंड 1707 से पहिले अलग हो चुके थे, वे 1603 मा [[राजत्व संघ|राजत्वको संघ]] से ही [[व्यक्तिगत संघ|व्यक्तिगत रूप से संघ]] मा थे, जब [[इंग्लैंडको जेम्स I|स्कॉट्सको राजा जेम्स VI]] को इंग्लैंड र आयरलैंड राज्य का सिंहासन विरासतमा मिला र वे अपना [[राजदरबार|दरबार]] ईडिनबर्ग से लण्डन ले गए.<ref>{{cite book|title=Chronology of Scottish History|publisher=Geddes & Grosset|isbn=1855343800|last=Ross|first=David|year=2002|quote=''1603:'' James VI becomes [[James I of England]] in the [[Union of the Crowns]], and leaves Edinburgh for London|page=56}}</ref><ref>{{cite book|title=Claiming Scotland: National Identity and Liberal Culture|publisher=Edinburgh University Press|isbn=1902930169|last=Hearn|first=Jonathan|year=2002|quote=Inevitably, James moved his court to London|page=104}}</ref>
 
[[चित्र:The British Empire.png|thumb|left|प्रदेश, जो किसी समय ब्रिटिश साम्राज्य का एक भाग थे. ब्रिटिश विदेशी क्षेत्र (ब्रिटिश अंटार्कटिक क्षेत्र को छोड़कर) रातोमा रेखांकित छ.]]अपनी पहली शताब्दीमा, यूनाइटेड किंगडम नेले [[संसदीय प्रणाली]] को [[पश्चिमी दुनिया|पश्चिमी]] विचारों को विकसित गर्नमा एक महत्वपूर्ण भूमिका निभाई साथ ही साहित्य, कला र विज्ञानमा महत्वपूर्ण योगदान दियो।<ref>{{cite book |last=Ferguson |first=Niall |authorlink=Niall Ferguson |year=2003 |title=Empire: The Rise and Demise of the British World Order |publisher=Basic Books |isbn=0465023282}}</ref> UK को नेतृत्वमा [[औद्योगिक क्रांति]] नेले देश को बदल दियो र बढ़ती हुई [[ब्रिटिश साम्राज्य]] को उत्तेजित गरे। यस समयको दौरान, अन्य [[बड़ीठुलो शक्ति|महान शक्तियों]] की तरह, UK [[उपनिवेशवाद|औपनिवेशिक]] शोषणमा शामिल शामिल था, यसमा [[अटलांटिक दास व्यापार]] पनि शामिल छ, जबकि 1807 मा [[दास व्यापार ऐन 1807|दास व्यापार ऐन]] पारित भए पछी, UK नेले [[दास व्यापार|गुलामों को व्यापार]] का मुकाबला गर्नमा एक अग्रणी भूमिका निभाई.<ref>[http://www.bbc.co.uk/devon/content/articles/2007/03/20/abolition_navy_feature.shtml गुलामी को खिलाफ बहना. ]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/devon/content/articles/2007/03/20/abolition_navy_feature.shtml जो लूसमोर द्वारा]</ref>
 
[[नेपोलियन युद्धों|नपोलियन युद्धों]] मा [[फ्रांस को नेपोलियन I|नेपोलियन]] की हार पछी, UK १० औं शताब्दीमा नौसेनामा प्रमुख शक्तिको रूपमा उभरा र २० औं शताब्दीको मध्यसम्म एक प्रख्यात शक्ति बना रहा. 1921 सम्म ब्रिटिश साम्राज्य आफ्नो अधिकतम आकारमा विस्तारित हुआ, [[प्रथम विश्व युद्ध|विश्व युद्घ I]] पछी जर्मन र तुर्क कालोनियों मा [[राष्ट्रों का संयोग|राष्टों का संघटन]] शासनादेश हासिल गर्यो। एक बर्ष पछी, विश्वको पहिलो ठुलो मात्रामा अंतरराष्ट्रीय प्रसारण नेटवर्क, [[BBC]], बनाया गया था.
 
1918 मा [[सिन् फेइन]] की एक चुनावमा जीत हुई, जसको पछी आयरलैंडमा [[स्वतंत्रताको लागी आयरिश युद्ध|स्वतंत्रता की लड़ाई]] नेले 1921 मा यस द्वीपको [[आयरलैंड का विभाजन|विभाजन]] का नेतृत्व गर्यो <ref>SR&amp;O 1921, 3 मई 1921 का नु. 533</ref> यस पछी 1922 मा [[आयरिश स्वतंत्र राज्य]] की स्वतंत्रता हुई जब उत्तरी आयरलैंड नेले UK का हिस्सा बननेबन्न का चयन गर्यो।<ref name="CAIN">{{cite web |url=http://cain.ulst.ac.uk/issues/politics/docs/ait1921.htm |title=The Anglo-Irish Treaty, 6 December 1921 |publisher=CAIN |dateformat=dmy|accessdate=15 May 2006}}</ref> यसको परिणामस्वरूप, 1927 मा, UK का औपचारिक नाम उसके वर्तमान नाममा [[शाही र संसदीय शीर्षक ऐन 1927|बदल गया]] था, ग्रेट ब्रिटेन र उत्तरी आयरलैंड का यूनाइटेड किंगडम.
 
[[चित्र:Supermarinespitfire.JPG|thumb|द्वितीय विश्व युद्धमा ब्रिटेन का युद्घ एक महत्वपूर्ण मोड़ था.]] यूनाइटेड किंगडम [[द्वितीय विश्व युद्धको मित्र राष्ट्र|द्वितीय विश्व युद्ध को सहयोगियों]] मध्ये एक थी. युद्ध को पहिलो वर्षमा आफ्नो यूरोपीय सहयोगियों की हार पछी, यूनाइटेड किंगडम नेले जर्मनीको खिलाफ हवाई अभियानको युद्घ जारी रखा जसलाई [[ब्रिटेनको युद्ध|ब्रिटेन की लड़ाई]] भनिन्छ । यस जीत पछी, लड़ाई पछीको विश्वको योजनामा मदद करनेगर्ने वालीवाला शक्तिहरु मध्ये एक UK था. द्वितीय विश्व युद्ध नेयुद्धले यूनाइटेड किंगडम को आर्थिक रूप से क्षतिग्रस्त गरेको थियो। जबकि, [[मार्शल योजना|मार्शल सहायता]] र संयुक्त राज्य अमेरिका र कनाडा दोनोंदुबै सेबाट लिईएको महंगे [[ऋण]] नेले ब्रिटेन की पुनः प्राप्तिमा मदद करी.
 
तुरंत युद्धोत्तर वर्षों नेले [[कल्याण राज्य]] की स्थापना देखी, जसमा विश्वको पहिलो र सबभन्दा व्यापक सार्वजनिक [[राष्ट्रीय स्वास्थ्य सेवा|स्वास्थ्य सेवाएँ]] शामिल थी, जबकि अर्थव्यवस्थामा सुधार की मांग नेमांगले एक [[बहु जातीय]] ब्रिटेन बनाउनको लागी [[राष्ट्रों का राष्ट्रमंडल|राष्ट्रमंडल]] भरी से [[यूनाइटेड किंगडम को लागी आप्रवासन (1922-उपस्थित दिन)|लोगों को अग्रानीत]] गर्यो।। जबकि 1956 को [[सुवेज़ संकट|स्वेज संकट]] द्वारा ब्रिटेन की [[अनुपनिवेशवाद|राजनीतिक]] भूमिका का नया युद्धोत्तर सिमाना पुष्टि हुआ, [[अंग्रेजी भाषा]] को अंतरराष्ट्रीय फैल का मतलब हो [[ब्रिटिश साहित्य|साहित्य]] र [[यूनाइटेड किंगडम की संस्कृति|संस्कृति]] का प्रभाव जारी रहना, जबकि 1960 से यसको [[लोकप्रिय संस्कृति]] का विदेशमा पनि प्रभाव पाया गया था.
 
1970 मा विश्व आर्थिक मंदी र औद्योगिक विवाद की अवधि पछी, 1980 को दशक नेले पर्याप्त [[उत्तरी सागरको तेल|उत्तरी सागर की तेल]] आमदनी र आर्थिक विकास का आगमन देखा.[[मार्गरेट थैचर]] को प्रधान मन्त्रिपद नेले युद्धोत्तर राजनीतिक र आर्थिक सहमति से एक महत्वपूर्ण दिशा परिवर्तन को चिह्नित गर्यो; एक रास्ता जो 1997 पछी से [[टोनी ब्लेयर]] र [[गॉर्डन ब्राउन]] को [[मजदूर दल (UK)#नए श्रम|नई श्रम]] सरकारों को तहत जारी रहा.
 
1992 मा [[मास्ट्रिच संधिसन्धि]] मा हस्ताक्षर से [[यूरोपीय संघ]] की शुरुआतको 12 संस्थापक देशहरु मध्ये एक यूनाइटेड किंगडम था। यसको पूर्व, 1973 से यो यूरोपीय संघको [[यूरोपीय आर्थिक समुदाय]] (EEC) का एक अग्रदूत सदस्य रहेको छ.छ। वर्तमान [[मजदूर दल (UK)|मजदूर]] सरकार का संगठनको साथ एकीकरण की दिशामा दृष्टिकोण मिश्रित छ,<ref name="Times">{{cite web|url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/politics/article775115.ece |title=Modest progress but always on back foot |publisher=Times Online |date=21 December 2005 |dateformat=dmy|accessdate=16 May 2006}}</ref> सरकारी विपक्षको साथ, रूढ़िवादी पार्टी, जो केही शक्तियों र सक्षमताओं का पक्ष लिन्छ उसे यूरोपीय संघ को हस्तांतरित गरियो।<ref>{{cite web |url=http://www.conservatives.com/Policy/Where_we_stand/Foreign_Affairs_and_Europe.aspx |title=Foreign Affairs and Europe |publisher=Conservative Party |dateformat=dmy|accessdate=17 October 2008}}</ref> २० औं शताब्दीको अंत नेले पूर्व-विधायी [[यूनाइटेड किंगडममा जनमत संग्रह|संदर्भ]] पछी उत्तरी आयरलैंड, स्कॉटलैंड र वेल्सको लागी [[हस्तांतरण|निक्षेपण गरिएको]] राष्ट्रीय प्रशासन की स्थापनाको साथ UK को शासनमा केही परिवर्तन देखे.<ref>{{citation|url=http://publius.oxfordjournals.org/cgi/content/abstract/28/1/217 |title=Reforging the Union: Devolution and Constitutional Change in the United Kingdom|accessdate=2009-02-04|journal=Publius: the Journal of Federalism|volume=28|issue=1|pages=217|author=Keating, Michael|year=1998|month=Jan|day=01}}</ref>
 
== सरकार र राजनीती ==
[[चित्र:Elizabeth II greets NASA GSFC employees, May 8, 2007 edit.jpg|left|thumb|upright|एचएम् महारानी एलिजाबेथ द्वितीय]]
 
यूनाइटेड किंगडम एक [[संवैधानिक राजतन्त्र|संवैधानिक राजशाही]] छ। [[यूनाइटेड किंगडम की एलिजाबेथ द्वितीय|महारानी एलिजाबेथ II]] UK तथा पन्द्रह अन्य [[राष्ट्रमंडल दायरे|राष्ट्रमंडल देशों]] की राज्य प्रमुख हुन UK का इन पन्द्रह देशों को साथ एक [[व्यक्तिगत संघ|निजी संघ]] छ। यसको अलावा [[आइल ऑफ मैन]], [[जर्सी]] र [[ग्वेर्नसे]] यूके की [[राजत्व निर्भरता]] हो र महारानी का इन क्षेत्रों मा सार्वभौमत्व छ, जो यूनाइटेड किंगडम का हिस्सा होइन तर UK सरकार यसको विदेशी मामलों र रक्षा शासन गर्दछ र UK संसद को उनकी ओर से व्यवस्था करने कागर्ने अधिकार राख्दछ .राख्दछ।
 
चूंकि यूनाइटेड किंगडम वर्तमान विश्वको तीन देशहरु मध्ये एक हो जसमा सुव्यवस्थित [[संविधान]] छैन ,<ref>{{cite web| url=http://www.llrx.com/features/uk2.htm#UK%20Legal%20System |title=A Guide To the UK Legal System |author=Sarah Carter |publisher=[[University of Kent|University of Kent at Canterbury]] |dateformat=dmy|accessdate=16 May 2006}}</ref> [[यूनाइटेड किंगडम का संविधान]] मा ज्यादातर लिखित स्रोत छन, जसमा [[संविधि|संविधियाँ]], न्यायाधीश द्वारा बनाए गए [[कानूनी मामले]] र अंतरराष्ट्रीय संधियाँसन्धिहरु शामिल छ। चूंकि साधारण विधियों र "संवैधानिक व्यवस्था" को बीच कोई तकनीकी अंतर छैन, [[यूनाइटेड किंगडम का संसद|UK संसद]] केवल [[संसद को ऐन|संसद को अधिनियमों]] को पारित गरेर "संवैधानिक सुधार" गर्न सक्दछ र उसको साथ लगभग संविधान की कुनै पनि लिखित या अलिखित तत्व को यस प्रकार बदलनेबदल्ने या समाप्त करनेगर्ने की [[राजनीतिक सत्ता|शक्ति]] छ.छ। फेरी पनि, कुनै पनि संसद कानून पारित नहीं कर सकती जो आगामी सरकार बदल्न सक्दैन.<ref>{{cite web|url=http://www.parliament.uk/about/how/laws/sovereignty.cfm|title=Official UK Parliament web page on parliamentary sovereignty}}</ref>
 
UK का एक [[संसदीय प्रणाली|संसदीय सरकार]] [[वेस्टमिंस्टर प्रणाली]] मा आधारित छ जसको विश्व भरी नेभरीले नकल गरेको छ - [[ब्रिटिश साम्राज्य]] की एक विरासत.[[वेस्टमिंस्टर का महल|वेस्टमिंस्टर को महल]] मा मिलने वालीपाईने [[यूनाइटेड किंगडम का संसद|यूनाइटेड किंगडम कीको संसद]] को दोदुई सदन छ: एक [[यूनाइटेड किंगडम का लोक सदन|लोक सदन]] र एक नियुक्त [[यहोवा सदन]], र कुनै पनि विधेयक को कानून बनाउनको लागी [[शाही स्वीकृति]] की आवश्यकता हुदछ। यो यूनाइटेड किंगडम का अंतिमअन्तिम विधायी अधिकार हो किनकी [[स्कॉटिश संसद|स्कॉटलैंड]] मा निक्षेपण गरिएको संसद र [[उत्तरी आयरलैंड विधानसभा|उत्तरी आयरलैंड]] र [[वेल्स राष्ट्रीय विधानसभा|वेल्स]] की निक्षेपण गरिएको सभा प्रधान निकाय होईन र यो [[जनमत संग्रह|संदर्बित]] हो की स्थापित होने केहुने बावजूद सार्वजनिक स्वीकृति पछी UK की संसद द्वारा समाप्त गर्न सकिन्छ.सकिन्छ।[[चित्र:Westminster palace.jpg|thumb|संसद काको सदन]][[यूनाइटेड किंगडम को प्रधानमन्त्री|प्रधानमन्त्री]] काको पद, जो UK की [[सरकारको प्रमुख|सरकारको शासक]] हो, संसद सदस्य हुन जो लोक सदन कीसदनको बहुमत का विश्वास प्राप्त गर्न सक्दछन , सामान्यतया सदनको सबभन्दा बड़ीठुलो राजनीतिक पार्टीको मौजूदा नेता.नेता। [[महारानी साहिबा कीसाहिबाको सरकार]] बनाउन लागी राजा द्वारा प्रधानमन्त्री र मंत्रिमंडल कोमन्त्रिमण्डललाई औपचारिक रूप सेरूपबाट नियुक्त गरिन्छ, जबकि प्रधानमन्त्री हीनै मंत्रिमंडलमन्त्रिमण्डल छान्छन, र परम्पराको हिसाब सेहिसाबबाट HM महारानी प्रधानमन्त्री को चुनाव काचुनावलाई सम्मान गर्दछिन । परंपरागतपरम्परागत रूप सेरूपबाट [[यूनाइटेड किंगडम काको मंत्रिमंडलमन्त्रिमण्ड+ल|मंत्रिमंडल]] को दोनोंदुबै विधायी सदनहरुमा प्रधानमन्त्री कीप्रधानमन्त्रीको पार्टीको सदस्यहरुबाट लिईन्छ, र अधिकांशतः लोक सदन से, जसको प्रति [[जिम्मेदार सरकार|वे जिम्मेदार छ]].प्रधानमन्त्री र मंत्रिमंडल द्वारा कार्यपालिका शक्तियों का प्रयोग हुदछ, जो [[माननीय महारानी साहिबा का सबभन्दा सम्मानीय गुप्त परिषद]] मा शपथ लिन्छन र [[राजत्व को मन्त्री]] बन्छन .[[मजदूर दल (UK)|मजदूर दल]] को नेता, ''Rt माननीय'' [[गॉर्डन ब्राउन]] [[संसदको सदस्य|MP]], प्रधानमन्त्री, [[कोष को पहिलो यहोवा]] र 27 जून 2007 पछी [[असैनिक सेवाको मन्त्री]] भैसकेका छन.<ref name="npm">{{cite news | url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/6245682.stm | title= Brown is UK's new prime minister | daymonth=27 June|year=2007 | accessdaymonth= 23 January|accessyear=2008| work= BBC News | publisher= [[BBC News|news.bbc.co.uk]] }}</ref>
 
लोक सदनको चुनावको लागी, UK को वर्तमानमा [[संयुक्त राज्य निर्वाचन|646 निर्वाचन क्षेत्रों]] मा विभाजित गरिएको छ, इंग्लैंडमा 529, उत्तरी आयरलैंडमा 18, [[2005 से स्कॉटिश वेस्टमिंस्टर निर्वाचन क्षेत्र|स्कॉटलैंडमा 59]], र वेल्समा 40,<ref>[http://www.statistics.gov.uk/geography/westminster.asp वेस्टमिंस्टर संसदीय चुनाव क्षेत्र]</ref> यद्यपि यो संख्या [[अगला यूनाइटेड किंगडम आम चुनाव|अगले आम चुनाव]] मा 650 सम्म बढेगी। प्रत्येक निर्वाचन क्षेत्र [[बहुलता मतदान प्रणाली|सरल बहुसंख्या]] द्वारा एक संसद सदस्य छान्दछ . प्रधानमन्त्री की सलाहमा सम्राट द्वारा आम चुनाव आयोजित हुदछ. जबकि संसद की कोई न्यूनतम अवधि हुँदैन, [[संसदको ऐन 1911|संसद ऐन (1911)]] को अनुसार पिछले आम चुनावको पाँच बर्ष को भित्र एक नए चुनाव को आयोजित गर्न आवश्यकता छ।
 
[[मजदूर दल (UK)|मजदूर दल]], [[अनुदार दल (UK)|रूढ़िवादी पार्टी]], र [[उदार लोकतन्त्री|उदार प्रजातंत्रवादी]] UK को तीन [[यूनाइटेड किंगडम को राजनीतिक दलों की सूची#यूनाइटेड किंगडममा प्रमुख राजनीतिक दल|प्रमुख राजनीतिक दल]] छन, जो 2005 को आम चुनावमा उनके बीच लोक सदनमा उपलब्ध 646 सीटहरु मध्ये 616 जीते। अधिकांश शेष स्थान उन दल द्वारा जीते गए जो UK को केवल एक हिस्सामा चुनाव लड़े जस्तो की [[स्कॉटिश राष्ट्रीय दल]] (केवल स्कॉटलैंड), [[प्लेड सयमरु]] (केवल वेल्स), र [[प्रजातान्त्रिक संघीय दल]], [[सामाजिक प्रजातान्त्रिक र मजदूर दल]], [[उल्स्टर संघीय पार्टी]], र [[सिन् फेइन]] (केवल उत्तरी आयरलैंड, जबकि सिन् फेइन [[आयरलैंड गणराज्य|आयरलैंड]] मा पनि चुनाव लड्दछ).दल की नीतिको अनुसार, कुनै पनि निर्वाचित सांसदको सिन् फेइन सदस्य नेसदस्यले सदनमा आफ्नो घटकको तर्फबाट कुरा गर्नको लागी लोक सदनमा भाग नहीं लिया किनकी संसदको सदस्यों द्वारा सम्राटको प्रति निष्ठा की शपथ लेना आवश्यक छ.<ref>फेरी पनि, वर्तमान पाँच सिन् फेइन MP 2002 से वेस्टमिंस्टरमा उपलब्ध कार्यालय र सुविधाओं का प्रयोग गरिरहेका छन.</ref>
 
[[यूरोपीय संसद]] मा चुनावको लागी, UK को पास वर्तमानमा 78 MEP छन, जो 12 [[मतदान प्रणाली#एकाधिक-विजेता तरीके|बहु सदस्यीय]] निर्वाचन क्षेत्रबाट छनिएका हुन,<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/shared/bsp/hi/vote2004/euro_uk/html/front.stm यूरोपीय चुनाव: यूनाइटेड किंगडम परिणाम]</ref> जबकि [[यूरोपीय संसदको चुनाव, 2009|2009 को चुनाव]] मा यो कुल 72 सम्म गिर जाएगा. संप्रभुता मा सवाल [[यूरोपीय संघ|यूरोपियन संघ]] मा UK की सदस्यताको कारण आगे ल्याईएको छ .<ref name="Times20050914">{{cite web |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/article566322.ece |title=Europe Wins The Power To Jail British Citizens |publisher=The Times |date=14 September 2005|dateformat=dmy|accessdate=20 October 2008}}</ref>
पङ्क्ति १३६:
[[चित्र:Edinburgh Scottish Parliament01 2006-04-29.jpg|thumb|स्कॉटिश संसद, स्कॉटलैंड की राष्ट्रीय विधायिका हो]][[चित्र:Stormont Parliamentary Building 01.JPG|thumb|बेलफ़ास्ट, स्टोरमॉन्ट मा संसद भवन, विधानसभा की कुर्सी.]]
 
[[उत्तरी आयरलैंड]], [[स्कॉटलैंड]] र [[वेल्स]] प्रत्येक की अपनी [[कार्यकारी (सरकार)|सरकार या कार्यकारी]] छ, [[पहिलो मन्त्री]] र एक निक्षेपण गरिएको [[एक सभा|सभा]] विधायिकाको नेतृत्व मा। इंग्लैंड, यूनाइटेड किंगडम का सबभन्दा ठुलो देश हो, को निक्षेपण गरिएको कार्यपालिका या विधायिका छैन र सबै मुद्दोंमुद्दामा मा सीधेसीधै UK सरकार र संसद द्वारा प्रशासित र व्यवस्थित। यस स्थिति नेस्थितिले [[पश्चिम लोथियान सवाल|पश्चिम लोथियन सवाल]] को बढावा दिईएको छ जो यस तथ्य से मतलब राख्दछ की उत्तरी आयरलैंड, स्कॉटलैंड र वेल्सको MP मतदानबाट सक्दछन, कहिले काही निर्णायक रूप से,<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/3432767.stm|title=Scots MPs attacked over fees vote|publisher=BBC News|date=27 January 2004|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> इंग्लैंड को प्रभावित करने वालेगर्ने मामिलाहरुमा जो की निक्षेपण गरिएको विधायिकाओं द्वारा उसको निर्वाचन क्षेत्रको लागी संभालिन्छ.<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/talking_politics/82358.stm|title=UK Politics: Talking Politics The West Lothian Question|publisher=BBC News|date=1 June 1998|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref>
 
[[स्कॉटिश सरकार]] र [[स्कॉटिश संसद|संसद]] को कुनै पनि मामिलामा व्यापक अधिकार छ जो की विशेष रूप से UK की संसदको लागी '[[आरक्षित मामले|आरक्षित]]' छैन, यसमा [[स्कॉटलैंडमा शिक्षा|शिक्षा]], [[NHS स्कॉटलैंड|स्वास्थ्य देखभाल]], [[स्कॉट का कानून|स्कॉट्स कानून]] र [[स्कॉटलैंडमा स्थानीय सरकार|स्थानीय सरकार]] शामिल छ।<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/events/scotland_99/the_scottish_parliament/310036.stm|title=Scotland's Parliament - powers and structures|publisher=BBC News|date=8 April 1999|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> [[स्कॉटिश संसद चुनाव, 2007|2007 को चुनावों]] मा अपनी जीत पछी, [[स्कॉटिश स्वतंत्रता|समर्थक स्वतंत्रता]] [[स्कॉटिश राष्ट्रीय दल|SNP]] नेले अल्पमत [[3 स्कॉटिश संसद की सरकार|सरकार]] का गठन गर्यो, जसको नेता थे, [[एलेक्स सैलमोंड|एलेक्स सैल्मोंड]], जो [[स्कॉटलैंडको पहिलो मन्त्री|स्कॉट्लैंडको पहिलो मन्त्री]] बने।<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/6659531.stm|title=Salmond elected as first minister|publisher=BBC News|date=16 May 2007|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref>
 
[[वेल्श सभा सरकार|वेल्श विधानसभा सरकार]] र [[वेल्स की राष्ट्रीय सभा|नेशनल असेंबली वेल्स]] को स्कॉटलैंड को निक्षेपण गरिएको से धेरै सीमित अधिकार छ,<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/events/wales_99/the_welsh_assembly/309033.stm |title=Structure and powers of the Assembly |publisher=BBC News |date=9 April 1999|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> जबकी [[वेल्स की सरकार का ऐन 2006|वेल्स सरकार ऐन 2006]] पारित भए पछी, विधानसभा [[विधान क्षमता आदेश|विधान योग्यता आदेश]] द्वारा अब केही क्षेत्रहरुमा व्यवस्था गर्न सक्दछ जो एक मामले को आधार प्रदान गर्न सकिन्छ.<ref>{{cite web |url=http://www.guardian.co.uk/politics/2007/jul/16/wales.devolution |title=What powers does the Welsh Assembly have? |publisher=Guardian |date=16 July 2007|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> वर्तमान [[वेल्श सभा सरकार|वेल्श विधानसभा सरकार]] का [[वेल्स चुनावको लागी राष्ट्रीय सभा, 2007|2007 को चुनाव]] को केही हफ्तों पछी गठन गरिएको थियो, अल्पसंख्यक प्रशासनको एक संक्षिप्त अवधि पछी, जब [[प्लेड सयमरु]] एक गठबंधन [[3 वेल्स की राष्ट्रीय सभा की सरकार|सरकार]] मा [[वेल्स मजदूर दल|लेबर]] पार्टीमा शामिल हुए, पहिलो मन्त्री [[रोड्री मॉर्गन]] को नेतृत्वको तहत.
पङ्क्ति १४७:
[[चित्र:ManchesterTownHall OwlofDoom.jpg|thumb|मानचेस्टर टाउन हॉल, मानचेस्टरको स्थानीय प्रशासनको लागी उपयोग हुदछ, विक्टोरियन युगको गॉथिक पुनरुद्धार वास्तुकला का एक उदाहरण हो.]]
 
यूनाइटेड किंगडमको प्रत्येक देशहरुमा स्थानीय सरकार की व्यवस्था अलग से छ जो यूनाइटेड किंगडम मूल जितनी पुरानी हो। १९ औं शताब्दी सम्म उन व्यवस्थाहरुमा केही बदलाव था तर त्यस पछी भूमिका र कार्यमा एक निरंतर विकास हुआ.<ref name="barlow">बर्लोव, I,</ref> इंग्लैंड, उत्तरी आयरलैंड, स्कॉटलैंड र वेल्समा एक समान रूपमा परिवर्तन नहीं आया र स्थानीय सरकार से स्कॉटलैंड, वेल्स र उत्तरी आयरलैंड को सत्ताको हस्तांतरण का मतलब हे की भविष्य परिवर्तनको समान होने कीहुने संभावना छैन.छैन।
 
[[इंग्लैंड की स्थानीय सरकार|इंग्लैंडमा स्थानीय सरका]]र का संगठन जटिल छ, जब कृत्यों मा वितरण स्थानीय व्यवस्थाको हिसाबबाट बदलिन्छ.[[इंग्लैंड]] मा स्थानीय सरकार की व्यवस्था का UK संसद र [[महारानी साहिबा की सरकार|यूनाइटेड किंगडम की सरकार]] द्वारा फैसला गरिन्छ, किनकी इंग्लैंडको एक निक्षेपण गरिएको संसद छैन.[[इंग्लैंड का प्रतिभाग|इंग्लैंड की ऊपरी-स्तरीय उपविभाग]] मा नौ [[इंग्लैंडको क्षेत्र|सरकारी कार्यालय क्षेत्र]] या यूरोपीय संघ सरकार कार्यालय क्षेत्र छ.<ref>{{cite web|url=http://www.gos.gov.uk/national/|publisher=gos.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=31 July 2008|title=Welcome to the national site of the Government Office Network}}</ref> एक क्षेत्र, [[बृहत्तर लण्डन प्राधिकरण|ग्रेटर लण्डन]], 2000 पछी एक [[बृहत्तर लण्डन प्राधिकरण जनमत संग्रह, 1998|जनमत संग्रह]] मा यस प्रस्तावको लागी लोकप्रिय समर्थन पछी एक सीधे निर्वाचित विधानसभा र महापौर.<ref>{{cite web|url=http://www.london.gov.uk/london-life/city-government/history.jsp|title=A short history of London government|publisher=www.london.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=4 October 2008}}</ref> यो इरादा थाथियो की अन्य क्षेत्रहरुमा पनि आफ्नो स्वयंको निर्वाचित [[इंग्लैंडमा क्षेत्रीय सभा|क्षेत्रीय सभा]] दिईनेछ तर [[पूर्वोत्तर इंग्लैंड|पूर्वोत्तर]] क्षेत्रमा [[उत्तरी इंग्लैंड हस्तांतरण जनमत संग्रह , 2004|2004 मा एक जनमत संग्रह]] से प्रस्तावित सभा की अस्वीकृति नेअस्वीकृतिले बाटोमा नै यस विचार को रोक्यो।.<ref>"</ref><ref>सरकार अब अपनी बारह बर्ष पुरानी योजना को प्रयोगमा लाने कील्याउने तैयारीमा छ जसमा स्कॉटलैंड र वेल्समा हस्तांतरणको स्थानको लागी इंग्लैंडमा आठ या नौ क्षेत्रीय विधानसभा बनाने कीबनाउने योजना छ.छ।"</ref> क्षेत्र स्तरको नीचे, लण्डनमा 32 [[लन्दन नगर]] शामिल छ र इंग्लैंडको बाकी मा या तो [[इंग्लैंडको महानगरीय र अनु-महानगरीय देश|काउंटी परिषद]] र जिला परिषद या [[एकात्मक अधिकारियों|एकात्मक अधिकारि]] छ. सभासदों कोसभासदहरुको [[पहिलो विगत यो पद]] द्वारा एक सदस्य आश्रितमा या [[बहु-सदस्यीय बहुसंख्या प्रणाली|बहु सदस्यीय बहुसंख्या प्रणाली]] द्वारा बहु सदस्यीय आश्रितमा नियुक्त गरिन्छ.<ref>{{cite web|url=http://www.lga.gov.uk/lga/aio/39780|title=Local Authority Elections|publisher=Local Government Association|dateformat=dmy|accessdate=3 October 2008}}</ref>
 
1973 से [[उत्तरी आयरलैंडमा स्थानीय सरकार]], 26 जिला परिषदहरुमा आयोजित गरिएको छ, प्रत्येक [[एकल संक्रमणीय मत]] द्वारा सेवाओं सम्म सीमित शक्तिहरुको साथ निर्वाचित छैन जस्तो की कूड़ा इकट्ठा करना, कुत्तों को नियंत्रित करना, र पार्क की देखबाल करना र कब्रिस्तान.<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/northern_ireland/4449092.stm|title=NI local government set for shake-up|publisher=BBC|date=18 November 2005|dateformat=dmy|accessdate=15 October 2008}}</ref> जबकि, 13 मार्च 2008 को, कर्यपलिकोंकार्यपालिकहरु ले ने मौजूदा व्यवस्था<ref>{{cite web|url=http://www.northernireland.gov.uk/news/news-doe/news-doe-130308-foster-announces-the.htm|title=''Foster announces the future shape of local government''|publisher=NI Executive|dateformat=dmy|accessdate=20 October 2008}}</ref> को बदल्नको लागी 11 नई परिषदों कोपरिषद बनाउने प्रस्तावों को सहमती दी र यसको लागी अगले स्तरको चुनाव 2011 सम्म स्थगित गरिनेछ।<ref>{{cite web|url=http://www.nio.gov.uk/local-government-elections-to-be-aligned-with-review-of-public-administration/media-detail.htm?newsID=15153|title=Local Government elections to be aligned with review of public administration|publisher=www.nio.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=2 August 2008}}</ref>
 
[[स्कॉटलैंडमा स्थानीय सरकार]] को [[इंग्लैंड की प्रतिभाग|32 परिषद क्षेत्र]] को आधार मा दोनोंदुबै आकार र जनसंख्यामा व्यापक परिवर्तनको साथ बाडिएको छ। [[ग्लास्गो]], एडिनबर्ग, [[एबर्डीन]] र [[डुन्डी]] शहर अलग परिषद क्षेत्र छ जस्तो की [[ऊँचे परिषद क्षेत्र की राजनीति|हाईलैंड परिषद्]] मा छ जसमा स्कॉटलैंड का एक तिहाई क्षेत्र छ तर सिर्फ 200000 लोग रहन्छन. स्थानीय अधिकारीहरुमा निवेशित शक्ति निर्वाचित पार्षदों द्वारापार्षदहरुद्वारा प्रशासित हुदछ, जस मध्ये वर्तमानमा 1222<ref>{{cite web|url=http://www.psa.ac.uk/2007/pps/Bennie.pdf|title=STV in Scotland:Local Government Elections 2007|publisher=Political Studies Association|format=PDF|dateformat=dmy|accessdate=2 August 2008}}</ref> छैन जो आंशित वेतन पाउदछन. चुनाव को बहु सदस्यीय वार्डमा [[एकल संक्रमणीय मत]] द्वारा आयोजित गरिन्छ जो तीन या चार पार्षद छान्दछन . प्रत्येक परिषद् एक [[कोतवाल (सिविल)|प्रोवोस्ट]] या [[कुर्सी (सरकारी)|संयोजक]] लाई छान्दछन जो परिषदको बैठकों की अध्यक्षता करे र क्षेत्रको एक कल्पित सरदारको रूपमा कार्य करे। [[सभासद]] [[आचार संहिता|आचरणको संहिता]] को अधीन छन जो [[स्कॉटलैंडको लागी मानक आयोग|स्कॉटलैंडको मानक आयोग]] द्वारा लागू छ.<ref>सार्वजनिक जीवन ढांचामा नैतिक स्तर</ref> स्कॉटलैंडको स्थानीय अधिकारियों की प्रतिनिधि संघ [[स्कॉटिश स्थानीय प्राधिकरणों की प्रथा|स्कॉटलैंडको स्थानीय अधिकारियों का समझौता]] (COSLA) छ.<ref>{{cite web|url=http://www.cosla.gov.uk/index.asp?leftId=10001D0EF-10766726|title=About COSLA|publisher=cosla.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=3 October 2008}}</ref>
 
[[वेल्समा स्थानीय सरकार|वेल्स की स्थानीय सरकार]] मा 22 एकात्मक अधिकारीहरु शामिल छन जसमा कारडिफ्फ, [[स्वानसी]] र [[न्यूपोर्ट]] शामिल छन, जो आफैमा अलग एकात्मक अधिकारी हुन,<ref>{{cite web|url=http://new.wales.gov.uk/topics/localgovernment/localauthorities/?lang=en Local Authorities|title=Local Authorities in Wales|publisher=new.wales.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=31 July 2008}}</ref> [[पहिलो विगत यो पद|पहिलो विगत यो पद द्वारा]]<ref>{{cite web|url=http://www.aboutmyvote.co.uk/how_do_i_vote/voting_systems/local_government_elections_i-3.aspx Local government elections in Wales|title=How do I vote?|publisher=www.aboutmyvote.co.uk|dateformat=dmy|accessdate=3 October 2008}}</ref> हर चार बर्षमा चुनाव आयोजित हुदछ, हालको चुनाव मई, 2008 मा हुए थे.[[वेल्श स्थानीय सरकार संघ|वेल्श स्थानीय सरकार एसोसिएशन]] वेल्सको स्थानीय अधिकारीहरुको हित का प्रतिनिधित्व गर्दछन.<ref>{{cite web|url=http://www.wlga.gov.uk/|title=Welsh Local Government Association|publisher=Welsh Local Government Association|dateformat=dmy|accessdate=3 October 2008}}</ref>
पङ्क्ति १६४:
यो [[ब्रिटेन सेना|सेना]], [[नौसेना सेवा|नौसेना]] र [[शाही वायु सेना|वायु सेना]] को सामूहिक रूप से ब्रिटेन की सशस्त्र सेनाको रूपमा जानिन्छ । इन 3 सेनाओं को [[रक्षा मन्त्रालय (यूनाइटेड किंगडम)|रक्षा मन्त्रालय]] को द्वारा प्रबंधित गरिन्छ र [[यूनाइटेड किंगडम की रक्षा परिषद|रक्षा परिषद]] को [[रक्षा कर्मचारीको प्रमुख (यूनाइटेड किंगडम)|रक्षा स्टाफको मुख्यमन्त्री]] की अध्यक्षता द्वारा नियंत्रित गरिन्छ।
 
यूनाइटेड किंगडम विश्वमा तकनीकी रूप से सबभन्दा ज्यादा उन्नत र सर्वश्रेष्ठ प्रशिक्षित सशस्त्र सेनाहरुलाई तैनात गर्दछ।[[रक्षा मन्त्रालय (यूनाइटेड किंगडम)|रक्षा मन्त्रालय]] सहित विभिन्न स्रोतहरुको अनुसार, [[सक्रिय सैन्य बलों की संख्याको आधारमा देशों की सूची|जनशक्ति]] को हिसाब से केवल 27 सबभन्दा ठुलो सैन्य भएको बावजूद, UK का [[सैन्य व्ययको आधारमा देशों की सूची|सैन्य खर्च]] विश्वमा तीसरा सर्वाधिक हो। वर्तमानमा कुल रक्षा खर्च, राष्ट्रीय कुल [[सकल घरेलू उत्पाद|GDP]] का 2.5% छ.<ref>{{cite web|url=http://www.mod.uk/DefenceInternet/AboutDefence/Organisation/KeyFactsAboutDefence/DefenceSpending.htm |title=Defence Spending|publisher=MOD|dateformat=dmy|accessdate=6 January 2008}}</ref> रायल नेवी, [[फ्रांसी नौसेना|फ्रांसीसी नौसेना]] र [[संयुक्त राज्य अमेरिका की नौसेना|संयुक्त राज्य अमेरिका नौसेना]] सहित, एक [[ब्लू-वॉटर नौसेना|नीला-पानी नौसेना]] छ, वर्तमानमा केही मध्येको एक हो.<ref>{{cite web|url=http://www.henryjacksonsociety.org/stories.asp?pageid=49&id=279 |title=The Royal Navy: Britain’s Trident for a Global Agenda - The Henry Jackson Society |publisher=Henry Jackson Society|dateformat=dmy|accessdate=17 October 2008}}</ref> रक्षा मन्त्रालय नेमन्त्रालयले 3 जुलाई 2008 मा [[महारानी एलिजाबेथ वर्ग विमान वाहक|विमान वाहक]] आकारको दोदुई नए [[परम-वाहक|बहुत ठुलो वाहक]] बनाउनको लागी 320 करोड़को अनुबंध मा हस्ताक्षर गर्यो।<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7486683.stm|title=£3.2bn giant carrier deals signed|publisher=BBC News|date=3 July 2008|dateformat=dmy|accessdate=23 October 2008}}</ref>
 
यूनाइटेड किंगडम, परमाणु हथियार राख्नको लागी [[परमाणु हथियार संपन्न राज्यों की सूची|पाँच मान्यता प्राप्त देशों]] मध्ये एक हो, जो [[सेनाग्र वर्ग पनडुब्बी|मोहरा वर्ग पनडुब्बी]] आधारित [[त्रिशूल मिसाइल|ट्रिडेंट द्वितीय]] बैलिस्टिक मिसाइल प्रणाली का उपयोग गर्दछ.
 
ब्रिटिश सशस्त्र सेनाओं को यूनाइटेड किंगडम र त्यसको [[ब्रिटिश विदेशी क्षेत्रों|विदेशी क्षेत्रों]] की रक्षा करने कागर्ने आदेश छ, यूनाइटेड किंगडम की विश्वको सुरक्षा हितों को बढ़ावा दिया, र अंतरराष्ट्रीय शांति प्रयासों का समर्थन गर्यो। वे [[NATO]] मा सक्रिय र नियमित रूप से, [[मुख्यालय मित्र कमान यूरोप त्वरित प्रतिक्रिया दल|मित्र देशों की रैपिड रिएक्शन वाहिनी]] सहित, साथ ही [[पाँच शक्ति रक्षा प्रबंध|पांच विद्युत रक्षा व्यवस्था]], [[RIMPAC]], र अन्य विश्वव्यापी गठबंधन आपरेशनमा भाग लिन्छ। विदेशमा सिपाहियों की चौकियाँ र सुविधाएँ [[चढ़ाव द्वीप|उदगम द्वीप]], [[बेलीज की सेना|बेलीज]], [[ब्रुनेईमा स्थित सैन्य दल|ब्रुनेई]], [[ब्रिटिश सेना प्रशिक्षण यूनिट सूफील्ड|कनाडा]], [[डिएगो गार्सिया]], [[फ़ॉल्कलैंड द्वीपों की सेना|फ़ॉकलैंड द्वीप]], [[ब्रिटिश सेनाएँ जर्मनी|जर्मनी]], [[ब्रिटिश सेनाओं जिब्राल्टर|गिब्राल्टर]], [[केन्या]], [[संप्रभु आधार क्षेत्र|साइप्रस]], र [[कतार|कतर]] मा कायम राखेको छ.<ref name="Facilities">{{cite web|url=http://www.publications.parliament.uk/cgi-bin/newhtml_hl?DB=semukparl&STEMMER=en&WORDS=raf%20diego%20garcia&ALL=RAF&ANY=&PHRASE=%22Diego%20Garcia%20%22&CATEGORIES=&SIMPLE=&SPEAKER=&COLOUR=red&STYLE=s&ANCHOR=50221w33.html_spnew0&URL=/pa/cm200405/cmhansrd/vo050221/text/50221w33.htm#50221w33.html_spnew0|title=House of Commons Hansard|publisher=www.publications.parliament.uk|dateformat=dmy|accessdate=23 October 2008}}</ref>
 
2005 मा ब्रिटिश सेना की 102440, वायु सेना की 49210 र नौसेना की 36320 ताकत की एक रिपोर्ट थी.<ref>{{PDFlink|[http://www.mod.uk/NR/rdonlyres/6FBA7459-7407-4B85-AA47-7063F1F22461/0/modara_0405_s1_resources.pdf Annual Reports and Accounts 2004-05]|1.60&nbsp;MB}}</ref>
पङ्क्ति १७६:
नियमित सेना का समर्थन गर्नको लागी आरक्षित सेना छ। यसमा [[प्रादेशिक सेना]], [[शाही नौसेना संरक्षित|रॉयल नौसेना संरक्षित]], [[शाही जल सेना संरक्षित|रॉयल मरीन संरक्षित]] र [[शाही सहायक वायु सेना|रॉयल सहायक वायु सेना]] शामिल छ। यो कुल सक्रिय र आरक्षित कर्तव्य सैन्य कर्मियों को लगभग 429500 बन्दछ, जो अस्सी देशों मा तैनात छ.
 
यूनाइटेड किंगदम की सैन्य क्षमताको बावजुद, हाल ही की व्यावहारिक रक्षा नीति की एक घोषित धारणा छ की "सबभन्दा मांग करने वालेगर्ने परिचालन" एक गठबंधनको हिस्साको रूपमा गरिनेछ।<ref>राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालय</ref> [[परिचालन पल्लिसर|सियरा लियोन मा हस्तक्षेप]] अलग गरे पछी, [[बोस्नियाई युद्ध|बोस्निया]], [[कोसोवो युद्ध|कोसोवो]], [[अफगानिस्तान]] र [[परिचालन टेलिक|इराक]] मा आपरेशन सबै मिसालको रूपमा लिन सकिन्छ. वास्तवमा आखरी युद्घ जो ब्रिटिश सेना द्वारा अकेलेएक्लै लड़ालडेको गयाथियो था वो 1982 काको [[फ़ॉल्कलैंड युद्ध|फ़ॉकलैंड युद्ध]] थाथियो, जसमा वे विजयी रहेभएको थे.थियो।
 
== कानून र फौजदारी न्याय ==
[[चित्र:Royal courts of justice.jpg|thumb|इंग्लैंड र वेक्ल्सको शाही न्यायालयों की न्यायमूर्ति.]]पहिलो स्वतंत्र देशहरुको राजनीतिक संघ द्वारा निर्मित भएको कारण, यूनाइटेड किंगडममा एक कानूनी व्यवस्था छैन [[संघसंघको की संधिसन्धि]] को अनुच्छेद 19 जो स्कॉटलैंड की अलग कानूनी प्रणाली की जारी रखने काराख्ने विश्वास दिलाउछ.दिलाउछ।<ref>{{cite web|url=http://www.scotshistoryonline.co.uk/union.html|title=The Treaty (act) of the Union of Parliament 1706|publisher=www.scotshistoryonline.co.uk|dateformat=dmy|accessdate=5 October 2008}}</ref> आज UK की कानूनको पास तीन अलग प्रणालियाँ छ: [[अंग्रेजी कानून]], [[उत्तरी आयरलैंड को न्यायालय|उत्तरी आयरलैंड कानून]] र [[स्कॉट्स कानून]].हाल कीहालको संवैधानिक बदलाव [[यूनाइटेड किंगडम का सर्वोच्च न्यायालय|यूनाइटेड किंगडम का एक नया सुप्रीम कोर्ट]] अक्टूबर 2009 मा अस्तित्वमा देखेगा जो की [[यहोवा सदन|यहोवा सभा]] को पुनर्विचार सम्बन्धी समितिको निवेदन कार्यों को लेगा.<ref>{{PDFlink|[http://www.dca.gov.uk/consult/supremecourt/supreme.pdf Constitutional reform: A Supreme Court for the United Kingdom]|252&nbsp;KB}}</ref> [[न्यायिक समिति का गुप्त परिषद्|निजी परिषद की न्यायिक समिति]] मा, [[यहोवा सदन|यहोवा सभा]] को पुनर्विचार सम्बन्धी समितिको एक ही सदस्य शामिल छ, केही स्वतंत्र राष्ट्रमंडल, UK विदेशी क्षेत्रों, र ब्रिटिश राजत्व निर्भरता देशहरुको लागी निवेदन की सर्वोच्च अदालत हो.
 
=== इंग्लैंड, वेल्स र उत्तरी आयरलैंड ===
[[इंग्लैंड र वेल्स]] मा लागू होने वालेहुने, दोनोंदुबै [[अंग्रेजी कानून]] र [[उत्तरी आयरलैंडको न्यायालय|उत्तरी आयरलैंड कानून]], [[आम विधि|आम कानून]] सिद्धांतों मा आधारित छ. आम कानून का सार छ कि कानून [[न्यायालय|अदालत]] मा बैठे [[न्यायाधीश|न्यायाधीशों]], उनकी आम भावना आवेदन र तथ्यों से [[मिसाल|परंपरा]] को ज्ञान (''[[ताक डेसिसिस]]'' ) द्वारा निर्मित हुदछ. [[इंग्लैंड र वेल्सको न्यायालय]], इंग्लैंड र वेल्सको महकमा को उच्चतम न्यायालयको नेतृत्वमा छ, [[इंग्लैंड र वेल्सको पुनरावेदन न्यायालय|निवेदन का न्यायालय]], [[न्याय का उच्च न्यायालय]] (नागरिक मामिलाको लागी) र [[क्राउन कोर्ट|राजत्व न्यायालय]] (फौजदारी मामिलाको लागी) यसको निर्वाचकगण हो.[[यहोवा सदन|यहोवा सभा]] को पुनर्विचार सम्बन्धी समिति (सामान्यतया बस "यहोवा सभा" को नामबाट जानिन्छ) [[इंग्लैंड]], [[वेल्स]] र [[उत्तरी आयरलैंड]] मा दोनोंदुबै फौजदारी र नागरिक मामिलाको लागी वर्तमानमा देशदेशको का सर्वोच्च न्यायालय हो र उसका हर फैसला पदानुक्रमको हर दूसरे अदालतमा बाध्यकारी हुन्छ.
 
इंग्लैंड र वेल्समा अपराधमा 1981 र 1995 अवधिको बीच वृद्धि हुई, यद्यपि उस चोटी पछी, 1995 से 2007/8 सम्म अपराधमा 48% की समग्र गिरावट हुई.<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7511192.stm |title=Police-recorded crime down by 9% |publisher=BBC News |date=17 July 2008|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> अपराधको दरमा गिरावटको बावजूद, इसी अवधिमा [[इंग्लैंड र वेल्स की जेल जनसंख्या|इंग्लैंड र वेल्स की जेल आबादी]] लगभग दोगुनीदुई गुना भएको छ, लगभग 80,000 सम्म, 147 प्रति 100000 मा पश्चिमी यूरोपमा इंग्लैंड र वेल्स को क़ैद की उच्चतम दर देकर.<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/7235438.stm|title=New record high prison population|publisher=BBC News|date=8 February 2008|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> [[महारानी साहिबा की जेल सेवा]], जो [[न्याय मन्त्रालय (यूनाइटेड किंगडम)|न्याय मन्त्रालय]] को रिपोर्ट गर्दछ, इंग्लैंड र वेल्सको भित्र [[कारागार|जेलों]] का अधिकांश प्रबंधन गर्दछ.
 
=== स्कॉटलैंड ===
[[चित्र:High Court of Justiciary.jpg|thumb|उच्च न्यायालयको न्यायज्ञ - स्कॉटलैंडको सर्वोच्च फौजदारी न्यायालय.]][[स्कॉट्स कानून]], एक संकर प्रणाली दोनोंदुबै आम-कानून र [[वैधानिक कानून (विधि व्यवस्था)|नागरिक कानून]] को सिद्धांतों मा आधारित, [[स्कॉटलैंड|स्कॉट्लैंड]] मा लागू छ। मुख्य न्यायालय [[अधिवेशन न्यायलय|सत्र न्यायालय]] को हो, नागरिक मामिलाको लागी,<ref>{{cite web|url=http://www.scotcourts.gov.uk/session/index.asp|title=Court of Session - Introduction|publisher=www.scotcourts.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=5 October 2008}}</ref> र [[उच्च न्यायालयको न्यायज्ञ|न्यायज्ञ का उच्च न्यायालय]], फौजदारी मामिलाको लागी हो.<ref>{{cite web|url=http://www.scotcourts.gov.uk/justiciary/index.asp|title=High Court of Justiciary - Introduction|publisher=www.scotcourts.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=5 October 2008}}</ref> [[यहोवा सदन|यहोवा सभा]] की पुनर्विचार सम्बन्धी समिति (सामान्यतया "यहोवा सभा" भनिन्छ ) स्कॉट्स कानूनको अंतर्गत वर्तमानमा निवेदनको सर्वोच्च न्यायालयमा नागरिक मामलमामिलाहरुको कार्य गर्दछ तर जब सत्र कोर्ट निवेदन को छुट्टी दिन्छ या प्रारंभिक निर्णय बहुमत निर्णय से गरिएको छ। शेरिफ न्यायालय नागरिक र फौजदारी मामले जसमा फौजदारी मामले [[परीक्षण (कानून)|निपटाना]], पंचायतको साथ फौजदारी परीक्षणों या एक प्रधान र कोई पंचायत नहीं, (जसलाई [[प्रधान न्यायालय|शेरिफ सारांश न्यायालय]] भनिन्छ) शामिल छ। [[प्रधान न्यायालय|शेरिफ न्यायालय]] एक स्थानीय अदालत सेवा प्रदान गर्दछ जसमा छह [[प्रधान|शेरिफडम]] भरीमा आयोजित 49 शेरिफ अदालत छ.<ref>{{cite web|url=http://www.scotcourts.gov.uk/introduction.asp|title=Introduction|publisher=www.scotcourts.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=5 October 2008}}</ref> स्कॉट्स कानूनी एक अपराधिक् परीक्षण प्रणालीको लागी तीन संभावित [[फैसला|फैसले]] गर्नमा अद्वितीय छ: "[[अपराध (कानून)|दोषी]]", "[[मुक्ति|दोषी नहीं]]" र "''[[सिद्ध नहीं हुआ|सिद्ध नहीं]]'' ".दोनोंदुबै "दोषी नहीं" र "सिद्ध नहीं" [[नया मुकदमा|मुकदमे]] की संभावनाको बिना एक [[मुक्ति|अभिमुक्ति]] मा परिणाम.<ref>{{cite web|url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/scotland/article431121.ece?token=null&offset=0&page=1|title=The case for keeping 'not proven' verdict|publisher=www.timesonline.co.uk|dateformat=dmy|accessdate=5 October 2008}}</ref>
 
[[न्यायको लागी मंत्रिमंडल सचिव|न्यायको मंत्रिमंडल सचिव]] स्कॉटिश सरकारको सदस्य हो जो पुलिस, अदालतों र फौजदारी न्यायको लागी जिम्मेदार छ, र [[स्कॉटिश जेल सेवा]], जो स्कॉटलैंडमा जेलों का प्रबंधन गर्दछ.<ref>{{cite web|url=http://www.scotland.gov.uk/About/14944/Scottish-Cabinet|title=Scottish Cabinet and Ministers|publisher=www.scotland.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=5 October 2008}}</ref> जबकि 2007/8 मा दर्ज अपराध का स्तर 25 बर्षमा सबभन्दा कम सम्म गिरा,<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/7643870.stm|title=Scottish crime 'lowest since 80s'|publisher=BBC News|date=30 September 2008|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref> जेल जनसंख्या, लगभग 8000,<ref>{{cite web|url=http://www.sps.gov.uk/default.aspx?documentid=7811a7f1-6c61-4667-a12c-f102bbf5b808|title=Prisoner Population at Friday 22 August 2008|publisher=www.sps.gov.uk|dateformat=dmy|accessdate=28 August 2008}}</ref> रिकॉर्ड स्तरलाई समाप्त गरिरहेको छ र डिजाइन क्षमताभन्दा धेरै माथि छ.<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/7587724.stm|title=Scots jail numbers at record high|publisher=BBC News|date=29 August 2008|dateformat=dmy|accessdate=21 October 2008}}</ref>
 
== भूगोल ==
[[चित्र:United Kingdom labelled map7.png|thumb|175px|यूनाइटेड किंगडमको देश]]यूनाइटेड किंगडम का कुल क्षेत्रफल लगभग 245000km<sup>2</sup> छ जसमा ग्रेट ब्रिटेनको द्वीप, आयरलैंड (उत्तरी आयरलैंड) द्वीपको पूर्वोत्तर का एक छटा हिस्सा र छोटेसाना द्वीप शामिल छ।छन।<ref name="factbook"/> उत्तर अटलांटिक महासागर र उत्तर सागरको बीच पर्दछ, फ्रांसको उत्तर पश्चिमी तटको 35 km को भित्र, जहाँ से यो [[इंग्लिश चैनल]] द्वारा अलग हुदछ.<ref name="factbook"/> ग्रेट ब्रिटेन अक्षांश 49° र 59° उत्तरको बीच (शेटलैंड द्वीप 61° उत्तरसम्म पुग्दछ), र देशांतर 8° पूर्व से 2° पश्चिममा पर्दछ.पर्दछ। लन्दनको पास, रॉयल ग्रीनविच वेधशाला, [[मुख्य मध्याह्न रेखा|प्रमुख पराकाष्ठा]] का परिभाषित निशान छ.जब सीधे उत्तर -दक्षिण मापा गया, ग्रेट ब्रिटेन लंबाईमा 1100 km लंबा छ र व्यापकतम मा 500 km कम एक अंश हो, दोदुई अंकको बीच सबभन्दा धेरै दूरी 1350 km छ [[भूमि की समाप्ति]] र [[कॉर्नवॉल]] ([[पेनज़ैंस|पेंज़ैन्स]] को नज़दीक) र [[कैथनेस]] मा [[जॉन ओ ग्रोट्स|जॉन ओ' ग्रोअट्स]] ([[थर्सो|थुर्सो]] को नज़दीक) को बीच। उत्तरी आयरलैंड, [[आयरलैंड गणराज्य|आयरलैंड]] को साथ 360 km सीमा भूमि बाडँदछ.<ref name="factbook"/>
 
यूनाइटेड किंगडममा एक शीतोष्ण [[मौसम|जलवायु]] छ, जहाँ बर्ष भरी भरपूर मात्रामा वर्षा हुदछ।<ref name="factbook"/> मौसमको साथ तापमान बदलिन्छ तर कहिले काही -10 C नीचे तल झर्दछ या 35 C माथि उठदछ. मौजूदा हवा दक्षिण पूर्व बाट छ, जो अटलांटिक महासागर से लगातार नर्म र गीला मौसम लिएर आउदछ. पूर्वी भाग को हवा से सबभन्दा ज्यादा शरण मिलेको छ र यस कारण सबभन्दा धेरै सूखा छ। [[गल्फ स्ट्रीम|गल्फ नदी]] से गरम हुई अटलांटिक धाराएँ, हल्की सर्दियाँ लाग्दछ, खासकर पश्चिममा, जहाँ विशेष रूप से उच्च भूमिमा, सर्दियाँ गीली छ. यूरोपीय महाद्वीपको सबभन्दा करीब होते हुए, इंग्लैंडको दक्षिणी पूर्वमा ग्रीष्मकाल सबभन्दा गर्म छ, र उत्तरमा सबभन्दा ठंडा. बर्फबारी सर्दियों र शुरुवाती वसंतमा हुन सक्दछ, यद्यपि उच्च भूमि से दूर यो कहिले काही ही महान गहराईमा बस्दछ.
पङ्क्ति १९८:
[[चित्र:uk topo en.jpg|thumb|175px|left|UK की स्थलाकृति]][[इंग्लैंड का भूगोल|इंग्लैंड]] UK को कुल क्षेत्रफल का सिर्फ आधा छ, 130410 km<sup>2</sup> आच्छादन करते हुए.अधिकांश देशमा तराई क्षेत्र छ, [[टीस-एक्स रेखा|टीस-एक्स की रेखा]] को उत्तर पश्चिममा पहाड़ी इलाकाको साथ झील जिलाको [[झील जिला|कम्ब्रियन पहाडियों]], [[पेन्नीनेस|पेनिनेस]] र [[चूना पत्थर]] पहाडी को [[चरम जिला|पीक जिला]], [[एक्स्मूर]] र [[दार्ट्मूर|डार्ट्मूर]] सहित.[[थेम्स नदी|थेम्स]], [[सेवर्ण नदी|सेवर्न]] र [[हंबर]], मुख्य नदीहरु र ज्वारनदमुख छ। इंग्लैंड का सबभन्दा ऊंचे पर्वत [[स्काफेल पाईक]] हो, जो [[झील जिला]] 978 m मा छ, इंग्लैंडमा केही नगर र शहर छ, जसमा यूरोपीय संघको सर्वोच्च 50 [[ठुलो शहरी क्षेत्र]] को छह शामिल छ.
 
[[स्कॉटलैंड का भूगोल|स्कॉट्लैंड]] UK को कुल क्षेत्रफल का एक तिहाई हिस्सा हो, 78772 km<sup>2</sup> आच्छादन करते हुए,<ref>{{cite web |url=http://www.scotland.org/about/fact-file/index.html |title=Scotland Facts |publisher=www.scotland.org |accessedaymonth=16 July|accessyear=2008}}</ref> जसमा आठ हज़ार [[स्कॉटलैंडको द्वीपों की सूची|द्वीप]],<ref>[http://www.independent.co.uk/travel/uk/the-complete-guide-to--scottish-islands-754070.html स्कॉटिश द्वीप समूह का पूर्ण मार्गदर्शिका]</ref> मुख्य रूप से पश्चिम र उत्तर मुख्य भूमि, खासकर [[हेब्रीड्स]], [[ओर्कने|ओर्कनेय द्वीप]] र [[शेटलैंड|शेटलैंड द्वीप]] समूह शामिल छ. स्कॉटलैंड की स्थलाकृतिको [[पार्वत्य देश सीमा दोष|पार्वत्य देश सीमा त्रुटि]]{{ndash}} द्वारा विशिष्ट छ, एक [[दोष (भूविज्ञान)|भूवैज्ञानिक पत्थर अस्थिभंग{{ndash}}]] जो [[हेलेन्सबर्ग|हेलनस्बर्घ]] से [[स्टोनहेवन|स्टोनहैवन]] सम्म स्कॉटलैंडको मुख्य भूमिलाई पार गर्दछ। यो चूकरेखा दोदुई विशिष्ट विभिन्न क्षेत्रों हो अलग गर्दछ; अर्थात् उत्तर र पश्चिममा [[स्कॉटिश उन्नत भूमि|पार्वत्य]] र दक्षिण र पूर्वमा [[स्कॉटिश नीचा भूमि|तराई]]। जितना धेरै विषम पार्वत्य क्षेत्रमा स्कॉटलैंडको पहाड़ी इलाकाको बहुमत शामिल छ, [[बेन नेविस]] सहित, जो 1343 m मा [[ब्रिटिश द्वीपों]] मा उच्चतम स्थानमा छ.<ref>{{cite web |url=http://www.bennevisweather.co.uk/index.asp |title=Ben Nevis Weather |publisher=www.bennevisweather.co.uk |accessedaymonth=26 October|accessyear=2008}}</ref> तराई क्षेत्र, खासकर [[क्लाईडको संकीर्ण सागर शाखा|क्लाईड की संकीर्ण सागर शाखा]] र [[संकीर्ण सागर शाखाको आगे|आगे का संकीर्ण सागर शाखा]] जसलाई [[मध्य नीची भूमि|सेंट्रल बेल्ट]] भनिन्छ त्यसको बीचको देशको ज़मीन की संकीर्ण कमर चपटी छ र ज़्यादातर जनसंख्या को घर करती है जसमा [[ग्लास्गो|ग्लासगो]], स्कॉटलैंड का सबभन्दा ठुलो शहर हो, र [[ईडिनबर्ग|एडिनबर्ग]], देश की राजधानी र राजनीतिक केंद्र, शामिल छ.[[चित्र:BenNevis2005.jpg|thumb|स्कॉटलैंडमा, बेन नेविस, ब्रिटिश द्वीप समूहमा उच्चतम स्थल हो]][[वेल्स का भूगोल|वेल्स]], UK की कुल भूमिको एक दसवें हिस्से से कम क्षेत्रमा छ, 20758 km<sup>2</sup> आच्छादन करते हुए. वेल्स धेरै जसो पहाड़ी छ, जबकि [[उत्तर वेल्स|उत्तर]] र [[मध्य वेल्स]] की तुलनामा [[दक्षिण वेल्स]] कम पहाड़ी छ. दक्षिण वेल्स की मुख्य आबादी र औद्योगिक क्षेत्र, कार्डिफ़ को तटीय शहरों की निर्वाचकगण (राजधानी, राजनीतिक र आर्थिक केंद्र), स्वानसी र न्यूपोर्ट र त्यसको उत्तरमा [[दक्षिण वेल्स घाटियों|दक्षिण वेल्स घाटी]].वेल्समा सबभन्दा ऊंचे पहाड़ [[स्नोडोनिया]] मा छ, र यसमा [[स्नोडोन]] ({{lang-cy|Yr Wyddfa}}) शामिल छ, जो 1085 मीटर (3560 फीट) मा वेल्स का सर्वोच्च शिखर छ.14 (या संभवतः 15) वेल्श पहाड़ लगभग 3000 फीट (914 मी) ऊंचे, सामूहिक रूपमा [[वेल्श 3000]] को रूपमा जानिन्छ.वेल्समा 1200 किमी (750 मील) का समुद्र तट छ.वेल्श मुख्य भूमि से दूर केही [[द्वीप]] छ, जस मध्ये सबभन्दा ठुलो उत्तर पश्चिम का [[एंगलसे]] (''Ynys Môn'' ) हो.
 
[[आयरलैंड का भूगोल|उत्तरी आयरलैंड]] सिर्फ 14160 km<sup>2</sup> छ र धेरै जसो पहाड़ी छ। यसमा [[लौघ ने़घ|लौघ नेअघ]] शामिल छ, 388 km<sup>2</sup> मा, UK र [[आयरलैंड|आयरलैण्ड]] मा सबभन्दा ठुलो जल क्षेत्र छ।<ref>{{cite web |url=http://cain.ulst.ac.uk/ni/geog.htm |title=Geography of Northern Ireland |publisher=University of Ulster |dateformat=dmy|accessdate=22 May 2006}}</ref> उत्तरी आयरलैंडमा [[मोर्न पहाड़ी|मौर्न पहाड़ों]] को 849 m मा उच्चतम शिखर [[स्लीव डोनार्ड|स्लिएव डोनर्ड़]] हो.
पङ्क्ति २१८:
 
=== जनसंख्या ===
हाल कीहालको [[यूनाइटेड किंगडम जनगणना 2001|2001 मा जनगणना]] मा, यूनाइटेड किंगडम की कुल आबादी 58789194 थी, [[यूरोपीय संघ]] मा तीसरातेश्रो, [[राष्ट्रों का राष्ट्रमंडल|राष्ट्रमंडल]] मा पांचवा र विश्वमा इक्कीस्वा हो. मध्य 2007 सम्म, यो 60,975,000 सम्म विकसित होने काहुने अनुमान लगाया गया था.<ref name="Population2007">{{cite news|url=http://www.statistics.gov.uk/CCI/nugget.asp?ID=6|title=Population estimates: UK population grows to 60,975,000|date=21 August 2008|publisher=Office for National Statistics|accessdaymonth=23 August|accessyear=2008}}</ref> वर्तमान जनसंख्या वृद्धि मुख्य रूप से शुद्ध [[आप्रवास]] को कारण हो तर बढ़ती [[उपजाऊपन दरको आधार मा देशों र क्षेत्रों की सूची|जन्म दर]] र जीवन प्रत्याशा मा बढत नेले पनि योगदान दिएको छ.<ref>{{cite web |url=http://www.guardian.co.uk/business/2006/aug/25/immigrationasylumandrefugees.asylum |title=Rising birth rate, longevity and migrants push population to more than 60&nbsp;million |publisher=The Guardian |date=25 August 2006|dateformat = dmy|accessdate=25 August 2006}}</ref> मध्य 2007 जनसंख्या अनुमान से यो पनि पता लागेको छ कि, पहली बार, UK 16 वर्ष की आयुको तलका बच्चों की तुलनामा अब अरु धेरै पेंशनी उम्रको लोगों का घर हो.<ref>{{cite news|url=http://www.guardian.co.uk/world/2008/aug/22/population.socialtrends|title=Ageing Britain: Pensioners outnumber under-16s for first time|last=Travis|first=Alan|date=22 August 2008|work=The Guardian|accessdaymonth=23 August|accessyear=2008}}</ref>
 
मध्य 2007 सम्म इंग्लैंड की आबादी 511 लाख होने काहुने अनुमान था.<ref name="natpop">{{cite news|url=http://www.statistics.gov.uk/pdfdir/popest0808.pdf|title=Population estimates: UK population approaches 61 million in 2007|date=21 August 2007|publisher=Office for National Statistics|format=PDF|accessdaymonth=28 August|accessyear= 2008}}</ref> विश्वको सबभन्दा धेरै घनी आबादी वाले देशहरु मध्ये एक हो जो मध्य 2003 मा 383 लोग का निवास प्रति वर्ग किलोमीटर था,<ref name="2003density">{{cite news|url=http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget.asp?id=760|title=Population: UK population grows to 59.6 million|date=28 January 2005|publisher=Office for National Statistics|accessdaymonth = 20 August|accessyear=2008}}</ref> जहाँ लण्डन र दक्षिण पूर्वमा एक विशेष एकाग्रता छ. मध्य 2007 को अनुमान नेअनुमानले स्कॉटलैंड की जनसंख्या 51 लाख, वेल्स की 30 लाख र उत्तरी आयरलैंड 18 लाख बताईन्छ, यसको तुलनामा इंग्लैंडमा धेरै कम जनसंख्या घनत्व छ.<ref name="natpop"/> मध्य 2003 मा इंग्लैंडको {{convert|383|PD/km2|PD/sqmi}} तुलनामा, वेल्स को लागी {{convert|142|PD/km2|PD/sqmi|abbr=on}} आंकड़े थे, उत्तरी आयरलैंड को लागी {{convert|125|PD/km2|PD/sqmi|abbr=on}} र सिर्फ स्कॉट्लैंड को लागी {{convert|65|PD/km2|PD/sqmi|abbr=on}}.<ref name="2003density"/>
 
2007 मा, UK भरीमा औसत [[कुल उपजाऊपन दर|कुल प्रजनन दर]] (TFR) 1.90 बच्चे प्रति औरत था.<ref name="Fertility2007">{{cite news|url=http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget.asp?ID=951|title=Fertility: Rise in UK fertility continues|publisher=Office for National Statistics|date=21 August 2008|accessdaymonth=23 August|accessyear=2008}}</ref> यो अनुमान छ कि 2008 मा, [[इंग्लैंड र वेल्स]] का प्रजनन 1.95 बच्चे प्रति औरत<ref>{{cite web|url=http://www.dailymail.co.uk/news/article-1185465/Baby-boom-Nearly-quarter-babies-born-mothers-outside-UK-birth-rate-hits-time-high.html|title=Baby boom: Nearly quarter of babies are born to mothers from outside the UK as birth rate hits all-time high|date=22 May 2009|accessdate=21 May 2009}}</ref> उठा किनकी उस बर्ष 709,000 बच्चे पैदा हुए जस मध्ये एक चौथाई विदेशी माताओं से थे जसको प्रजनन दर 2.2 बच्चे प्रति औरत छ, 1.6 बच्चों की दर की तुलनामा जो कि ब्रिटिश जन्मी माताएँ औसत गर्दछिन. जबकि एक बढ़ती जन्म दर वर्तमान जनसंख्या वृद्धि को योगदान दिईरहेको छ, यो 1964 को 2.95 बच्चे प्रति माता को 'बेबी बूम' शिखरको धेरै नीचे बनेको छ, 2.1 की प्रतिस्थापन दर नीचे, तर 2001 को 1.63 जितनी कम रिकार्ड से नीचे.<ref name="Fertility2007"><ref name="Fertility2007"/> स्कॉटलैंडमा केवल 1.73 बच्चे प्रति रत का सबभन्दा कम प्रजनन था, जबकि उत्तरी आयरलैंडको 2.02 बच्चे से उच्चतम था.
 
=== आप्रवासन ===
केही अन्य यूरोपीय देशहरुको विपरीत, आप्रवास जनसंख्या की बढत मा योगदान दिईरहेको छ,<ref>[http://www.thisislondon.co.uk/news/article-23542455-details/Immigration+and+births+to+non-British+mothers+pushes+British+population+to+record+high/article.do आप्रवासन र गैर ब्रिटिश माताओं से जन्म ब्रिटिश आबादी उच्च रिकॉर्ड गर्नको लागी धकेल्दछ]</ref> 1991 र 2001 को बीच की आबादीमा वृद्धिमा आधे को लागी जिम्मेदार छ.[[यूरोपीय संघ]] के नागरिकों को कुनै पनि सदस्य देशमा <ref>[http://europa.eu/scadplus/leg/en/lvb/l33152.htm रहने र काम करने कागर्ने अधिकार]</ref> छ <ref>[http://europa.eu/scadplus/leg/en/lvb/l33152.htm संघ नागरिकों र उनके परिवार के सदस्यों को सदस्य राज्यों के राज्यक्षेत्र के भित्र स्थानांतरित होकर र आज़ादी से रहने का अधिकार]</ref> र छह मध्ये एक प्रवासी [[पूर्वी यूरोप|पूर्वी यूरोपीय]] देशों से थे जो 2004 मा EU मा शामिल हुए, जसमा बड़ीठुलो संख्या [[नई राष्ट्रमंडल|नए राष्ट्रमंडल]] देशों मध्येबाट थे.
संक्रमणकालीन प्रबंध रोमानियाई र बल्गेरियन् मा लागू हुदछ जिनके देश जनवरी 2007 मा यूरोपीय संघमा शामिल हुए थे.<ref>{{cite news|url=http://www.guardian.co.uk/uk/2007/sep/23/immigration.eu|title=Home Office shuts the door on Bulgaria and Romania|last=Doward|first=Jamie|coauthors=Temko, Ned|date=2007-09-23|work=The Observer|page=2|accessdate=2008-08-23}}</ref> सरकारी आंकड़ों ने देखाएको छ की 1997 के पछी से 23 लाख कुल प्रवासी <ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-1023512/Third-World-migrants-2-3m-population-boom.html तीसरे विश्व प्रवासी हमारे 23 लाख जनसंख्या उछाल के पीछे]</ref> ब्रिटेनमा चले गए,<ref>[http://www.thisislondon.co.uk/standard/article-23575160-details/Tories+get+tough+on+immigration+after+Labour's+U-turn/article.do टोरीस आप्रवास की मुश्किल नियंत्रण सुनाउदछन]</ref> त्यस मध्ये 84% यूरोप बाहिरबाट छन ,<ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/politics/labour/3230463/Immigration-Phil-Woolas-admits-Labour-responsible-for-string-of-failures.html आप्रवासन: फिल वूलस श्रम को विफलताओं की सूचीको लागी जिम्मेदार मान्दछन]</ref> र 2031 एक र 70 लाख की आशंका छ,<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/7602526.stm मन्त्री प्रवासी योजना खारिज गर्दछन]</ref> जबकि यो आंकडे विवादित छ।<ref>{{cite web |url=http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1538598/Immigration-%27far-higher%27-than-figures-say.html |title=Immigration 'far higher' than figures say |publisher=The Telegraph |date=2007-01-05 |accessdate = 2007-04-20}}</ref> ताजा सरकारी आंकडों से थाहा भएको छ कि 2007 मा UK मा कुल आप्रवास 237000 था, यसभन्दा पहिलो बर्ष के 191000 बाट उठेको हो .<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/7737134.stm UK का कुल आप्रवास 237000]</ref> जबकि UK मा विदेशमा जन्मिएका लोगों का अनुपात अन्य यूरोपीय देशों से थोड़ा नीचे बनिरहेको छ,<ref>{{cite web |url=http://www.migrationinformation.org/Feature/display.cfm?id=402 |title=Europe: Population and Migration in 2005 |author=Rainer Muenz |publisher=Migration Policy Institute |month=June | year=2006 |accessdate = 2007-04-02}}</ref> वास्तविक संख्या अगलेआगामी दोदुई दशकमा लगभग 91 लाख सम्म दोगुनादुई गुना हुन सक्दछ.सक्दछ।<ref name="immigrants">{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1577120/Britain-to-have-'9.1m-immigrants-by-2030'.html|title=Britain to have '9.1&nbsp;m immigrants by 2030'|publisher=Daily Telegraph}}</ref> उसी समय, उत्प्रवास के कारण, कम से कम 55 लाख ब्रिटेन विदेशमा रहिरहेका छन,<ref name="BritsAbroad">{{cite web |url=http://www.ippr.org/publicationsandreports/publication.asp?id=509 |title=Brits Abroad: Mapping the scale and nature of British emigration |author=Dhananjayan Sriskandarajah and Catherine Drew |publisher=Institute for Public Policy Research |date=2006-12-11 |accessdate = 2007-01-20}}</ref><ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/shared/spl/hi/in_depth/brits_abroad/html/default.stm |title=Brits Abroad |publisher=BBC News |accessdate = 2007-04-20}}</ref><ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/6210358.stm |title=5.5&nbsp;m Britons 'opt to live abroad' |publisher=BBC|date=2006-12-11 |accessdate = 2007-04-20}}</ref> जसमा [[ऑस्ट्रेलिया]], [[स्पेन]], र [[संयुक्त राज्य अमेरिका]] शीर्ष तीन स्थानहरुमा छ.<ref name="BritsAbroad"/>
 
[[चित्र:United Kingdom foreign born population by country of birth.png|thumb|300px|left|जन्मेको देश के हिसाब से विदेशमा जन्मी जनसंख्या]][[चित्र:British expats countrymap.svg|thumb|300px|left|विदेशमा रहने वाले ब्रिटिश नागरिक]]2006 मा, ब्रिटिश नागरिकताको लागी 149035 आवेदन थे, 2005 से 32% कम.2006 के दौरान नागरिकता प्रदान लोगों की संख्या 154095 थी, 2005 से 5% कम.ब्रिटिश नागरिकता मिले लोगों का सबभन्दा ठुलो समूह [[भारत]], [[पाकिस्तान]], [[सोमालिया]] र [[फिलिपींस|फिलीपिंस]] से था.<ref>जॉन फ्रीलव मेन्साह,</ref> इंग्लैंड र वेल्समा जन्मिएका 21.9% बच्चे UK के बाहर पैदा हुए माताओं से पैदा हुए थे, (669601 मध्ये 146956), 2007 मा जारी किए गए सरकारी आँकड़ों के अनुसार.<ref>[http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget.asp?id=369 प्रजनन दर 26 बर्षहरुमा सर्वोच्च]</ref>
पङ्क्ति २८८:
 
=== भाषाहरु ===
[[चित्र:Anglospeak(800px).png|thumb|देश जहाँ अंग्रेजी भाषा को वास्तविक या विधि सम्मत आधिकारिक भाषाको दर्जा प्राप्त भएको छ .छ।]]
 
UK की ''[[वास्तविक|विधि सम्मत]]'' एक आधिकारिक भाषा छैन तर [[बोली जाने वाली भाषा|प्रबल भाषा]] [[अंग्रेजी भाषा|अंग्रेजी]] हो, [[पुरानी अंग्रेज़ी भाषा|पुरानी अंग्रेज़ी]] से उतरा एक [[पश्चिम जर्मनिया भाषाएँ|पश्चिम जर्मन भाषा]] [[पूर्वी नॉर्स|पुरानी नॉर्स]], [[नोर्मन भाषा|नोर्मन]] [[फ्रेंच भाषा|फ्रेंच]] र [[लैटिन]] से एक बड़ीठुलो संख्यामा विशेषताएँ उधारो लिदछ. ज्यादातर ब्रिटिश साम्राज्य के कारण, अंग्रेजी भाषा विश्व भरीमा फैलिएको छ, र [[अंतर्राष्ट्रीय अंग्रेजी|कारोबार का अंतर्राष्ट्रीय भाषा]] बना साथ ही सबभन्दा धेरै व्यापक रूप से सिखाया [[अंग्रेजी, एक विदेशी या दूसरी भाषा के रूप में|दूसरी भाषा]] हो.<ref>{{cite web |url=http://www.cepr.org/pubs/new-dps/dplist.asp?dpno=2055 |title=English-Language Dominance, Literature and Welfare |author=Jacques Melitz |publisher=Centre for Economic Policy Research |year=1999 |accessdate=2006-05-26}}</ref> [[स्कॉट्स भाषा|स्कॉट्स]], उत्तरी [[मध्यम अंग्रेजी|मध्य अंग्रेजी]] से उतरी एक भाषा ने यूरोपीय स्तरमा मान्यता प्राप्त गरेको छ <ref>{{cite web|url=http://www.eurolang.net/index.php?option=com_content&task=view&id=2449&Itemid=52&lang=en |title=Eurolang - Language Data - Scots |publisher=Eurolang.net |date= |accessdate=2008-11-02}}</ref> र सिर्फ एक अंग्रेजी भाषा छैन. UK मा चार [[केल्टिक की भाषाएँ|केल्टिक भाषाएँ]] उपयोगमा छ: [[वेल्श भाषा|वेल्श]], [[आयरिश गाएलिक]] (सामान्यतया सिर्फ [[आयरिश भाषा|आयरिश]] के नामबाट जानिन्छ ), [[स्कॉटिश गाएलिक]] र [[कोर्निश भाषा|कोर्निश]].2001 की जनगणनामा वेल्स की एक बता पांच (21%) आबादी ने कहा की वे वेल्शमा कुरा गर्न सक्दछन,<ref>[http://www.statistics.gov.uk/CCI/nugget.asp?ID=447&amp;Pos=6&amp;ColRank=1&amp;Rank=192 राष्ट्रीय सांख्यिकी ऑनलाइन]</ref> 1991 की जनगणना से धेरै (18%).<ref>{{cite web|format=PDF|url=http://www.statistics.gov.uk/downloads/theme_compendia/fow/WelshLanguage.pdf|title=Differences in estimates of Welsh Language Skills|accessdate=2008-12-30}}</ref> यसको अलावा, यो अनुमान लगाईएको छ की 200000 वेल्श वक्ता इंग्लैंडमा रहन्छन.<ref>[http://www.bbc.co.uk/voices/multilingual/welsh.shtml वेल्श आज प्रो. पीटर व्यान थॉमस]</ref> उत्तरी आयरलैंडमा 2001 की जनगणनाजनगणनाले ने दिखाया कीदेखायो 167487 (10.4%) लोगों को "आयरिश का केही ज्ञान था" ([[उत्तरी आयरलैंडमा आयरिश भाषा]] देखें), लगभग विशेष रूप से कैथोलिक/राष्ट्रवादी जनसंख्या मा। स्कॉटलैंडमा 92,000 लोगों (बस 2% जनसंख्या के अंतर्गत) गाएलिक भाषा क्षमता थी, जसमा [[एइलें सिआर|इलेअन सिआर]] मा रहने वाले 72% लोग पनि शामिल छन.<ref>[http://www.gro-scotland.gov.uk/press/news2005/scotlands-census-2001-gaelic-report.html स्कॉटलैंड की जनगणना 2001 - गाएलिक रिपोर्ट]</ref> वेल्श र स्कॉटिश [[कनाडा के गाएलिक|गाएलिक]] विश्व भरीमा छोटेसाना समूह के द्वारा बोलीन्छ जसमा [[नोवा स्कोटिया]], [[कनाडा]], र [[अर्जेंटीना|अर्जेन्टीना]] के [[पाटागोनिया]] मा वेल्श.
 
यूनाइटेड किंगडममा सामान्यतया विद्यार्थीहरुको लागी दूसरी भाषा का अध्ययन करना केही हदसम्म अनिवार्य छ: इंग्लैंडमा 14 वर्ष की उम्र सम्म।<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/education/3983713.stm अनिवार्य भाषामा सबक गिरा]</ref> र स्कॉट्लैंडमा 16 वर्ष की उम्र सम्म। इंग्लैंड र स्कॉटलैंडमा [[फ्रेंच भाषा|फ्रेंच]] र [[जर्मन भाषा|जर्मन]] दोदुई सबभन्दा धेरै सिखाएसिकाईने जाने वालीदोश्रो दूसरी भाषा हो। वेल्स मा, सबै 16 बर्ष के विद्यार्थियों को या तो वेल्शमा सिकाईन्छ या दूसरी भाषा के रूपमा वेल्श सिकाईन्छ .<ref>[http://www.bbc.co.uk/wales/schoolgate/aboutschool/content/inwelsh.shtml वेल्समा माता पिता को लागी स्कूल गेट]</ref>
 
=== धर्म ===
[[संघ की संधिसन्धि]], जिसने यूनाइटेड किंगडम के गठन का नेतृत्व गर्यो उसने सुनिश्चित गर्यो कि वहाँ एक [[रोमीय मत विरोधी|कट्टर]] उत्तराधिकार होगा साथ ही [[चर्च र राज्य का पृथक्करण|चर्च र राज्य]] के बीच का रिश्ता बना रहेगा.[[ईसाई धर्म]] प्रमुख धर्म हो, उसके पछी अन्य धर्मानुयायियों की संख्या के दृष्टिकोण से [[इस्लाम]], [[हिंदुत्व|हिंदू धर्म]], [[सिख धर्म]] र फिर [[यहूदी धर्म|यहूदी]] छ। 2007 के [[टियरफंड]] सर्वेक्षण<ref name="Tearfund_Survey">{{cite web |url=http://www.tearfund.org/webdocs/Website/News/Final%20churchgoing%20report.pdf |format=PDF |title=Tearfund Survey 2007 |accessdate=2007-05-05}}</ref> के अनुसार यस देश के 53% लोग स्वयं की पहचान ईसाई धर्मावलंबी के रूपमा गर्दछन, जो कि 2004 के ब्रिटिश सामाजिक दृष्टिकोण सर्वेक्षण के समान छ.<ref name="BSAS2004">{{Citation
|publication-date = 2006-02-20
|year = 2004
पङ्क्ति ३०२:
|url = http://www.data-archive.ac.uk/findingData/snDescription.asp?sn=5329
|accessdate = 2008-02-25
}}</ref> 2001 की जनगणना के अनुसार 71.6% लोगों ने बताया कि ईसाई धर्म ही उनका धर्म छ<ref>{{cite web |url=http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget.asp?id=293 |title=UK Census 2001 |accessdate=2007-04-22}}</ref> (जबकि उनसे "एक उदार प्रश्न" गरिएको थियो।) यद्यपि, टियरफंड सर्वेक्षण ने दिखायादेखायो कि दस मध्ये केवल एक ब्रिटेनवासी ही वास्तवमा चर्चमा साप्ताहिक रूप से उपस्थित थे.<ref>[http://news.adventist.org/data/2007/1175717480/index.html.en. "]</ref><ref>[http://news.adventist.org/data/2007/1175717480/index.html.en. ब्रिटिश दान द्वारा प्रकाशित टियरफंड का यो शोध सर्वेक्षण, चर्चको नेता/पादरीहरुको लागी धेरै निराशाजनक छ.]</ref><ref>[http://news.adventist.org/data/2007/1175717480/index.html.en. यसबाट थाहा भएको छ कि यूनाइटेड किंगडम के प्रति दस लोगों मध्ये केवल एक व्यक्ति चर्चमा साप्ताहिक रूप से उपस्थित हुदछन, यद्यपि 53% लोग ईसाई धर्मावलंबी के रूपमा आफुलाई परिचय गराउदछन."]</ref>
 
यसको अतिरिक्त यहाँ नास्तिकता को स्वीकारने/मानने वाले र अज्ञेयवादी लोगों की जनसंख्या पनि व्यापक मात्रामा छन. 2001 की जनगणना के अनुसार, 91 लाख (15% ब्रिटेन की जनसंख्या) कुनै पनि धर्म को न मानने का दावा गर्दछन, र 43 लाख (ब्रिटेन की जनसंख्या का 7%) स्वयं को [[नास्तिक|कोई धार्मिक प्राथमिकता नहीं]] बताउदछन.<ref>[http://www.statistics.gov.uk/STATBASE/ssdataset.asp?vlnk=6590 धर्म: 2001 की जनगणना]</ref> यस आंकड़े के बीच असमानता छ उन को लागी जो एक विशेष धर्म के साथ स्वयं की परिचय गराउदछन र तिनीहरु मध्ये जो भगवानमा विश्वास प्रचार करते छ: 2005 मा आयोजित [[यूरोबैरोमीटर]] चुनाव नेले दिखायादेखायो कि उत्तरदाताओं का 38% का विश्वास छ की "भगवान छन", 40% का मानना छ की "किसी प्रकार की आत्मा या जीवन शक्ति हुदछ" र 20% ने कहा की "मुझे किसी आत्मा, भगवान या जीवन शक्ति माथि विश्वास छैन".<ref name="Eurobarometer">{{PDFlink|[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_225_report_en.pdf Eurobarometer poll conducted in 2005]|1.64&nbsp;MB}}</ref>
 
==== ईसाई धर्म ====
[[चित्र:Westminster abbey west.jpg|thumb|वेस्टमिंस्टर एब्बे, ब्रिटिश राजाओं के राज्याभिषेक को लागी गरिन्छ]]
 
ईसाई धर्म [[इंग्लैंडमा धर्म|इंग्लैंडमा प्रमुख धरम]] हो जहाँ [[इंग्लैंड के चर्च|इंग्लैंड का चर्च]] ([[अंग्रेजी चर्च का सदस्य|अंगरेज़ी]]) एक [[स्थापित चर्च]] छ: <ref>[http://www.cofe.anglican.org/about/history/ इंग्लैंड के चर्च का इतिहास]</ref> [[यूनाइटेड किंगडम की संसद|UK संसद]] मा चर्च का [[यहोवा के आध्यात्मिक|प्रतिनिधित्व]] कायम छ र [[ब्रिटेन की राजशाही|ब्रिटिश सम्राट]] चर्च का सदस्य हुन ([[संघसंघको की संधिसन्धि]] अनुच्छेद 2 के अंतर्गत आवश्यक) साथ ही यसको [[इंग्लैंड के चर्च का सर्वोच्च राज्यपाल|प्रमुख राज्यपाल]]. इंग्लैंड का चर्च [[इंग्लैंड चर्च के जनरल साईनोड|सामान्य परिषद्]] के माध्यम से वैधानिक उपायों का मसौदा तैयार करने का पनि राख्दछ (धार्मिक प्रशासनको लागी) जो की संसद द्वारा कानूनमा पारित गरिन सकिन्छ. [[इंग्लैंड र वेल्समा रोमन कैथोलिक चर्च|इंग्लैंड र वेल्स का रोमन कैथोलिक चर्च]] दोश्रो सबभन्दा ठुलो ईसाई चर्च हो जसमा 50 लाख सदस्य छन, जो ज्यादर इंग्लैंड बाट छन.<ref>[http://www.catholic-ew.org.uk/ccb/catholic_church/the_church_in_england_and_wales इंग्लैंड र वेल्स का चर्च]</ref> वहाँ पनि [[धर्मनिष्ठता|रूढ़िवादी]], [[इंजील]] र [[पेंटेकोस्टलिस्म|पेंटकोस्ट के]] चर्च बढीरहेका छन, जहाँ चर्च उपस्थिति के संदर्भमा इंग्लैंडमा पेंटकोस्ट के चर्च इंग्लैंड के चर्च र रोमन कैथोलिक चर्च के पछी तीसरातेश्रो हो.<ref>[http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/article757934.ece ']</ref><ref>[http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/article757934.ece 'अनुषंगी चर्च विश्वासियों को जीतने']</ref> अन्य ठुलो ईसाई समूहहरुमा [[मेथोडिसम|मेथोडिस्ट]] र [[बपतिस्मा-दाता]] शामिल छ.
 
[[Church of Scotland|स्कॉटलैंड का]] [[पुरोहित]] [[स्कॉटलैंड के चर्च|चर्च]] (अनौपचारिक रूप से [[गिर्जाघर|किर्क]] भनिन्छ), स्कॉटलैंड के [[राष्ट्रीय चर्च]] के रूपमा चिन्ने गरिन्छ र राज्य नियंत्रण के अधीन छैन. ब्रिटिश सम्राट एक साधारण सदस्य हुन र उनके प्रवेशमा उन्हें चर्च की "सुरक्षा की रक्षा" करने की एक शपथ लेना आवश्यक छ.[[स्कॉटलैंडमा रोमन कैथोलिक|स्कॉटलैंडमा रोमन कैथोलिक चर्च]] स्कॉटलैंड का दोश्रो सबभन्दा ठुलो क्रिश्चियन चर्च, एक छटे आबादी के हिस्से का प्रतिनिधित्व गर्दछ .<ref>[http://www.scotland.gov.uk/Publications/2005/02/20757/53570 2001 की जनगणनामा धर्म का विश्लेषण]</ref> स्कॉटिश धर्माध्यक्षीय चर्च, जो अंगरेज़ी ऐक्य का हिस्सा हो, 1960 मा स्कॉट्लैंड के पुरोहित की अंतिम स्थापना जितना पुरानो छ, जब यो [[स्कॉटलैंड धर्माध्यक्षीय चर्च|स्कॉटलैंड के चर्च]] से अलग भयो र यो इंग्लैंड के चर्च का एक 'सहयोगी चर्च' होईन। स्कॉट्लैंड के चर्चमा अरु विभाजन, विशेष रूप से उन्नीस औं शताब्दी मा, स्कॉट्लैंडमा विभिन्न अन्य पुरोहित चर्चों का निर्माण गर्नको लागी नेतृत्व बना, [[स्कॉटलैंड का फ्री चर्च(1900 के पछी)|स्कॉट्लैंड के मुफ्त चर्च सहित]].
पङ्क्ति ३२९:
[[चित्र:City of London.jpg|thumb|लण्डन, यूरोप का सबभन्दा ठुलो वित्तीय केंद्र र, न्यूयॉर्क र टोक्यो के साथ विश्वको तीन सबभन्दा ठुलो वित्तीय केन्द्रहरु मध्ये एक हो.[159]]]
 
UK की अर्थव्यवस्था (आकार के घटते क्रम में) [[इंग्लैंड की अर्थव्यवस्था|इंग्लैंड]], [[स्कॉटलैंड की अर्थव्यवस्था|स्कॉटलैंड]], [[वेल्स की अर्थव्यवस्था|वेल्स]] र [[उत्तरी आयरलैंड की अर्थव्यवस्था|उत्तरी आयरलैंड]] बाट बनेको छ। .[[बाज़ार|बाजार]] [[विनिमय दर]] के आधारमा यूनाइटेड किंगडम आज विश्वको छठीछठौं सबभन्दा बड़ीठुलो अर्थव्यवस्था हो र [[जर्मनी]] र [[फ़्रांस|फ्रांस]] के पछी यूरोपमा तीसरा.तेश्रो।<ref name="GDP"/>
 
यूनाइटेड किंगडममा [[औद्योगिक क्रांति]] भारी उद्योगहरुमा एक प्रारंभिक एकाग्रता के साथ शुरू हुई जस्तो की [[जहाज निर्माण]], [[कोयला खनन]], [[इस्पात|इस्पात उत्पादन]], र [[कपड़ा|वस्त्र]]। यसको साम्राज्य ने ब्रिटिश उत्पादनको लागी एक विदेशी बाजार बनाया, जिससे १९ औं शताब्दी मा UK को अंतर्राष्ट्रीय व्यापारमा हावी होने का मौका मिला. फेरी पनि, जब दोदुई विश्व युद्धों केयुद्धहरुको पछी आर्थिक गिरावट के साथ युग्मित अन्य राष्ट्र औद्योगिक बने, यूनाइटेड किंगडम ने अपना प्रतिस्पर्धात्मक लाभ खोना शुरू गरेको थियो थापूरेपूरै २० औं शताब्दी मा धातु उद्योगमा बड़ीठुलो मात्रामा गिरावट आई.आई। विनिर्माण अर्थव्यवस्था का एक महत्वपूर्ण हिस्सा रहन्छ, तर 2003 मा यो राष्ट्र उत्पादन का केवल एक-छठा हिस्सा था.<ref>{{cite web |url=http://www.dti.gov.uk/ministers/speeches/hewitt150704b.html |title=TUC Manufacturing Conference |author=Patricia Hewitt |publisher=Department for Trade and Industry |date=2004-07-15 |accessdate=2006-05-16}}</ref> [[ब्रिटिश मोटर उद्योग]] यस क्षेत्र का एक महत्वपूर्ण हिस्सा हो, यद्यपि [[MG रोवर समूह]] के पतन के साथ यो कम भएको छ र यो उद्योग सबभन्दा धेरै विदेशी स्वामित्व हो. नागरिक र रक्षा विमान उत्पादन, यूरोप के सबभन्दा ठुलो [[रक्षा ठेकेदार]], [[BAE तंत्र]],<ref>{{cite web|url=http://www.defensenews.com/index.php?S=07top100 |title=Defense News Top 100 |accessdate=2007-07-31 |publisher=www.DefenseNews.com}}</ref> र [[Airbus|एयरबस]] के मालिक महाद्वीपीय यूरोपीय फर्म [[EADS]] के नेतृत्वमा छ.[[Rolls-Royce plc|रोल्स-रोयस]] के पास विश्वको एयरोस्पेस इंजन बाजार का प्रमुख हिस्सा छ. रसायन र दवा उद्योग UK मा मजबूत छ, विश्वको दूसरी र छठी सबभन्दा बड़ीठुलो दवा कंपनियाँ ([[GlaxoSmithKline]] र [[AstraZeneca]], क्रमशः)<ref>{{cite web |url=http://www.dti.gov.uk/sectors/biotech/pharmaceutical/page10219.html |title=The Pharmaceutical sector in the UK |accessdate=2007-02-27 |publisher=Department of Trade and Industry}}</ref> UK मा स्थित छ.
 
UK का [[अर्थव्यवस्था का तृतीय क्षेत्र|सेवा क्षेत्र]], जबकि, धेरै बढेको छ, र GDP का लगभग 73% का निर्माण गर्दछ।<ref>{{cite web |date=2006-04-26 |url=http://www.statistics.gov.uk/statbase/Product.asp?vlnk=9333 |title=Index of Services (experimental) |publisher=Office for National Statistics |accessdate=2006-05-24}}</ref> सेवा क्षेत्रमा [[वित्तीय सेवाएँ]] हावी छ, विशेष रूप से बैंकिंग र बीमा.लण्डन विश्वको सबभन्दा ठुलो वित्तीय केंद्र हो, जहाँ [[लण्डन स्टॉक एक्सचेंज]], [[लण्डन अंतरराष्ट्रीय वित्तीय विनियमन र विकल्प विनिमय]], र [[लण्डन के लॉयड]] बीमा बाजार सबै [[लन्दन शेहर]] मा बसेको छ. लण्डन, [[अंतरराष्ट्रीय व्यापार]] र वाणिज्य का एक प्रमुख केन्द्र हो र [[विश्व अर्थव्यवस्था|विश्व अर्थव्यवस्था]] को लागी तीन "कमांड सेंटरों" का लीडर हो ([[न्यूयॉर्क शहर]] र [[टोक्यो]] के साथ).<ref>{{cite book|author=[[Saskia Sassen|Sassen, Saskia]]|title=The Global City: New York, London, Tokyo|year=2001|publisher=Princeton University Press|edition=2nd}}</ref> यहाँ, विश्वमा विदेशी बैंक शाखाओं की सबभन्दा बड़ीठुलो एकाग्रता छ.छ। पिछले दशक मा, लण्डनमा एक प्रतिद्वंद्वी वित्तीय केंद्र [[लन्दन डॉकलैंड|डॉकलैंड]] क्षेत्रमा ठुलो हुआ, जहाँ विश्वको सबभन्दा ठुलो बैंक [[HSBC]] छ, "<ref>[http://www.forbes.com/lists/2008/18/biz_2000global08_The-Global-2000_Rank.html विशेष रिपोर्ट - द ग्लोबल 2000]</ref>,""<ref>[http://www.hsbc.com/1/2/newsroom/news/news-archive-2008/hsbc-tops-forbes-2000-list-of-world-s-largest-companies HSBC ने विश्वको सबभन्दा बड़ीठुलो कम्पनीहरुमा फोर्ब्स 2000 की सूचीमा सर्वोत्तम पद हासिल गर्यो]</ref>" र [[Barclays plc|बार्कले बैंक]] ने अपना प्रधान कार्यालय वहां स्थानांतर गर्यो। केही बहुराष्ट्रीय कंपनियाँ जो मुख्य रूप से UK मा बसेको छैन, उन्होंने लण्डन को आफ्नो यूरोपीय या बाकी विश्व मुख्यालयको लागी छानेका छन: US वित्तीय सेवा फर्म [[Citigroup]] एक उदाहरण हो। स्कॉट्लैंड की राजधानी एडिनबर्ग का [[यूरोप]] मा ठुलो वित्तीय केंद्र हो<ref>{{cite web |url=http://www.publications.parliament.uk/pa/cm200203/cmhansrd/vo030430/halltext/30430h05.htm#30430h05_spnew0|title=Financial Services Industry |first=Mark |last=Lazarowicz (Labour MP) |date=2003-04-30|publisher=United Kingdom Parliament |accessdate=2008-10-17}}</ref> र विश्वको सबभन्दा ठुलो बैंकहरु मध्ये एक, [[स्कॉटलैंड समूह के रॉयल बैंक]] का प्रधान कार्यालय छ.[[चित्र:Oil platform in the North SeaPros.jpg|thumb|उत्तरी सागर का तेल र गैस, ब्रिटेन की ऊर्जा आवश्यकता की आपूर्ति गर्दछ.]]
 
ब्रिटिश अर्थव्यवस्थाको लागी [[यूनाइटेड किंगडममा पर्यटन|पर्यटन]] बहुत महत्वपूर्ण छ.2004 मा 270 लाख पर्यटकों पहुंचने के साथ, यूनाइटेड किंगडम को विश्वमा छठा प्रमुख पर्यटन स्थल क्रमित गरिएको छ.<ref>{{PDFlink|[http://www.world-tourism.org/facts/eng/pdf/highlights/2005_eng_high.pdf International Tourism Receipts]|1.10&nbsp;MB}}</ref> लण्डन धेरै मार्जिन से विश्वको सबै भन्दा दौरा गरिने वाला शहर हो जहाँ 2006 मा 156 लाख पर्यटक आए, दुसरे स्थानमा बैंकॉक (104 लाख) र तीसरे पदक पेरिस (97 लाख) से आगे.<ref>{{cite news|url=http://www.euromonitor.com/Top_150_City_Destinations_London_Leads_the_Way|title=Top 150 city destinations: London leads the way|first=Caroline|last=Bremner|publisher=Euromonitor International|date=2007-10-11|accessdate=2008-08-28}}</ref>
पङ्क्ति ३४८:
[[पौंड स्टर्लिंग]] UK की मुद्रा हो, '''[[पौंड चिन्न|£]]''' प्रतीक द्वारा प्रतिनिधित्व गर्दछ. [[बैंक ऑफ इंग्लैंड]] [[सेंट्रल बैंक|केंद्रीय बैंक]] हो, मुद्रा दिनको लागी जिम्मेदार छ. स्कॉटलैंड र उत्तरी आयरलैंड के बैंक आफ्नो नोट जारी रखने का अधिकार राख्दछन, पर्याप्त बैंक ऑफ़ इंग्लैंड के नोट को आरक्षित बनाए रखने के अधीन.UK [[यूरो]] मुद्रा की शुरुआतमा शामिल नहीं हुआ, र ब्रिटिश प्रधानमन्त्री, ''माननीय'' गॉर्डन ब्राउन MP, निकट भविष्यको लागी सदस्यता से इंकार गरेका छन, यो कहकर की ना शामिल होने का का फैसला ब्रिटेन र यूरोपको लागी सही हो.<ref>{{cite web |date=2007-07-24 |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/politics/article2127640.ece |title=Puritanism comes too naturally for 'Huck' Brown |publisher=Times Online |accessdate=2007-07-24}}</ref> पूर्व प्रधानमन्त्री टोनी ब्लेयर की सरकार ने सदस्यता तय गर्नको लागी एक सार्वजनिक जनमत संग्रह कराने का निर्णय लिया की क्या "[[पाँच आर्थिक परीक्षण]]" मिलने चाहिए. 2005 मा, आधे से ज्यादा (55%) UK, मुद्रा अपनाने के खिलाफ थे जबकि 30% पक्षमा थे.<ref>{{cite web |date=2005-02-28 |url=http://www.ipsos-mori.com/content/polls-05/emu-entry-and-eu-constitution.ashx|title=[[EMU]] Entry and [[EU Constitution]] |publisher=MORI |accessdate=2006-05-17}}</ref>
 
23 जनवरी 2009 को, राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालय से सरकार के आंकड़े ने दिखायादेखायो की 1991 के पछी पहली बार UK [[आखरी 2000s मंदी|मंदी]] मा छ.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/7846266.stm|title=UK in recession as economy slides |publisher=BBC|date=2009-01-23|accessdate=2009-01-23}}</ref>
 
== शिक्षा ==
पङ्क्ति ३५५:
यूनाइटेड किंगडम के प्रत्येक देशों मा एक अलग शिक्षा प्रणाली छ, जहाँ उत्तरी आयरलैंड, स्कॉटलैंड र वेल्समा शिक्षा के ऊपर शक्ति निक्षेपण गरिएको भएको छ.
 
[[इंग्लैंडमा शिक्षा]] [[बच्चों, स्कूलों र परिवारहरुको लागी राज्य के सचिव|बच्चों, स्कूलों र परिवारको लागी राज्य के सचिव]] र [[अभिनव, विश्वविद्यालयों र कौशलको लागी राज्य के सचिव]] की जिम्मेदारी हो, जबकी दिन प्रतिदिन प्रशासन र राज्य के स्कूलों का वित्तपोषण [[स्थानीय शिक्षा प्राधिकरण|स्थानीय अधिकारियों]] की जिम्मेदारी हो (पहिले स्थानीय शिक्षा अधिकारियोंअधिकारीको केनामले नाम जाना जात थाजानिन्थ्यो).<ref>{{cite web |url=http://www.dcsf.gov.uk/localauthorities/index.cfm |title=Local Authorities |publisher=DCSF |accessdate=2008-12-21}}</ref> इंग्लैंड र वेल्समा सार्वलौकिक राज्य शिक्षा 1870 मा प्राथमिक स्तरको लागी र 1900 मा माध्यमिक स्तरको लागी शुरू गरिएको थियो।<ref>{{cite web |url=http://www.humana.org/Article.asp?TxtID=223&SubMenuItemID=183&MenuItemID=43 |title=United Kingdom |publisher=Humana |accessdate=2006-05-18}}</ref> पांच से सोलह की उम्र सम्म शिक्षा अनिवार्य छ (15 अगर जुलाई या अगस्त के आंखिरमा जन्म भएको हो).बहुमत बच्चे राज्य के क्षेत्र स्कूलों मा शिक्षित हुदछन, जिसका केवल एक छोटा हिस्सा शैक्षणिक योग्यताको आधारमा छान्दछन. वास्तविक संख्यामा गिरावट के बावजूद, [[अशासकीय स्कूल|निजी स्कूल]] जाने वाले इंग्लैंड के बच्चों का अनुपात 7% उठेको छ.<ref>{{cite web |url=http://www.guardian.co.uk/education/2007/nov/09/schools.uk |title=Private school pupil numbers in decline |publisher=Guardian |date=2007-11-09}}</ref> प्रमुख विश्वविद्यालयों [[कैम्ब्रिज विश्वविद्यालय|कैम्ब्रिज]] र [[ऑक्सफोर्ड विश्वविद्यालय|ऑक्सफोर्ड]] के बस आधे छात्र राज्य के स्कूलमा पड़े.<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/education/6905288.stm |title=More state pupils in universities |publisher=BBC News |date=2007-07-19}}</ref> राज्य के स्कूल जो विद्यार्थियों की समझ र शैक्षिक योग्यता के आधारमा छान्न सक्दछन वे ज़्यादातर चुनिंदा निजी स्कूलों के मुकाबले तुलनीय परिणाम प्राप्त गर्न सक्दछन: 2006 मा सर्वोत्तम दस स्कूलों का GCSE परिणामों के हिसाब से प्रदर्शनमा दोदुई राज्य केराज्यको [[व्याकरण स्कूल]] थे. इंग्लैंडमा विश्वको केही सर्वोत्तम विश्वविद्यालय छन: [[कैम्ब्रिज विश्वविद्यालय]], [[ऑक्सफोर्ड विश्वविद्यालय]], [[इम्पीरियल कॉलेज लण्डन]] र [[यूनिवर्सिटी कॉलेज लण्डन]] की गिन्ती 2008 के [[THES - QS विश्वविद्यालय विश्व क्रमांकन]] मा विश्व के सर्वोत्तम 10 मा भएको छ.<ref>{{cite web|url=http://www.timeshighereducation.co.uk/hybrid.asp?typeCode=243&pubCode=1|title=The top 200 world universities|publisher=Times Higher Education|date=2008-10-09|accessdate=2009-05-14}}</ref> अंतर्राष्ट्रीय गणित र विज्ञानमा रुझान अध्ययन ([[TIMSS]]) इंग्लैंडमा विद्यार्थियों को गणितको लागी विश्वमा 7 वां र विज्ञानको लागी 6 मूल्यांकन गरिएको छ। यसको परिणाम ने इंग्लैंड के विद्यार्थियों को अन्य यूरोपीय देशों के आगे दाल दिया, जसमा [[जर्मनी]] र [[स्कैनडीनेविया]] शामिल छ.<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/education/7773081.stm विश्वको शीर्ष 10 मा इंग्लैंड के छात्र]</ref>
 
[[स्कॉटलैंडमा शिक्षा]], [[शिक्षा र आजीवन ज्ञान के मंत्रिमंडल सचिव]] की ज़िम्मेदारी हो, जसमा दिन प्रतिदिन प्रशासन र राज्य के स्कूलों का वित्तपोषण स्थानीय अधिकारियों की ज़िम्मेदारी हो.हो। दोदुई [[स्कॉटिश सार्वजनिक निकाय|गैर-विभागीय सार्वजनिक निकायों]] की स्कॉटिश शिक्षा के क्षेत्रमा महत्वपूर्ण भूमिका छ: [[स्कॉटिश योग्यता प्राधिकरण]] की ज़िम्मेदारी हो विकास, मान्यता, मूल्यांकन र डिग्री के अलावा, जो कि माध्यमिक विद्यालयहरुमा वितरित, योग्यता का प्रमाण पत्र, [[तृतीयक शिक्षा|माध्यमिक कॉलेजों के पछी]] [[आगे की शिक्षा]] र अन्य केंद्रों;<ref>[http://www.sqa.org.uk/sqa/5656.html SQA के बारे में]</ref> र [[अध्ययन र अध्यापन स्कॉटलैंड]] शिक्षा समुदाय को पाठ्यचर्या विकास को बढ़ावा दिनको लागी र नवाचार, महत्वाकांक्षा र उत्कृष्टता के एक संस्कृति का निर्माण गर्नको लागी सलाह, संसाधनों र कर्मचारियों विकास प्रदान गर्दछ.<ref>[http://www.ltscotland.org.uk/aboutlts/index.asp अध्ययन र अध्यापन स्कॉटलैंड के बारे में]</ref> 1496 मा स्कॉटलैंड ने सबभन्दा पहिलो अनिवार्य शिक्षाको लागी कानून बनाया था.<ref>[http://www.scotland.org/about/innovation-and-creativity/features/education/e_brain_drain.html उल्टा पलायन]</ref> स्कॉटलैंडमा नीजी स्कूल जाने वाले बच्चों का अनुपात सिर्फ 4% छ, जबकि केही सालों से यो बढिरहेको छ.<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/6563167.stm |title=Increase in private school intake |publisher=BBC News |date=2007-04-17}}</ref> स्कॉटलैंड के छात्र जो स्कॉटलैंड के विश्वविद्यालयहरुमा पढदछन वे ना तो ट्यूशन शुल्क नाही स्नातक धर्मादा प्रभार दिन्छन किनकी 2001 मा शुल्क को समाप्त गरेको थियो र स्नातक धर्मादा प्रभार को 2008 मा समाप्त गरेको थियो।<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/7268101.stm धर्मादा शुल्क समाप्त गर्नको लागी MSP के वोट]</ref>
 
[[उत्तरी आयरलैंडमा शिक्षा]] की ज़िम्मेदारी [[शिक्षा मन्त्री (उत्तरी आयरलैंड)|शिक्षा मन्त्री]] र [[रोजगार र शिक्षा मन्त्री|रोजगार र अध्ययन मन्त्री]] की हो, जबकी स्थानीय स्तरमा जिम्मेदारी पाँच शिक्षा र पुस्तकालय बोर्डद्वारा प्रशासित छ, विभिन्न भौगोलिक क्षेत्रलाई को कवर गर्दछ.'[[पाठ्यक्रम, परीक्षा एवं मूल्यांकनको लागी परिषद]]' (CCEA) [[उत्तरी आयरलैंड कार्यकारी|सरकार]] को सलाह दिनको लागी जिम्मेदार छ की उत्तरी आयरलैंड के स्कूलहरुमा क्या पढ़ाना चाहिए, मानकों की निगरानी र योग्यता देना.<ref>[http://www.ccea.org.uk/ हमारे बारेमा - हामी के गर्दछौ ]</ref>
पङ्क्ति ३६४:
 
== स्वास्थ्य रक्षा ==
[[चित्र:NorfolkAndNorwichUniversityHospital(KatyAppleton)Aug2005.jpg|thumb|right|नोरफोक र नॉर्विच विश्वविद्यालय अस्पताल - एक आधुनिक NHS अस्पताल.]][[चित्र:Royal Aberdeen Children's Hospital.jpg|thumb|right|रॉयल अबरडीन बच्चों के अस्पताल एक विशेषज्ञ बच्चों के अस्पताल हो, जो NHS स्कॉटलैंड का हिस्सा हो.]] [[यूनाइटेड किंगडममा स्वास्थ्य सेवा]] [[हस्तांतरण|हस्तांतरण मामला]] हो र इंग्लैंड, उत्तरी आयरलैंड, स्कॉटलैंड र वेल्स की विभिन्न नीतियों र प्राथमिकताओं के साथ अलग प्रणालीहरु छन.<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/7586147.stm हस्तांतरण NHS मा 'विशाल विपरीत']</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/7149423.stm NHS मा अब चार विभिन्न प्रणालीहरु छन]</ref> जबकि सहयोग की हद सीमा-पार प्रयोक्ताओं की सेवाओं के अंतर को सामान्यतया लुकाई दिन्छ. चार प्रणाली [[ब्रिटिश राष्ट्रीयता कानून|UK स्थायी निवासीयों]] को [[सार्वजनिक रूप से वित्त पोषित-स्वास्थ्य सेवा|सार्वजनिक स्वास्थ्य सेवा]] प्रदान गर्दछ को जरूरत पड़ने मा मुफ्त छ र [[यूनाइटेड किंगडममा कराधान|सामान्य कराधान]] से भुक्तान गरिन्छ. एक बहुत छोटी निजी चिकित्सा व्यवस्था पनि मौजूद छ. विभिन्न विनियामक निकाय को UK-भरी आधारित गरिएको छ जस्तो की [[सामान्य चिकित्सा परिषद]], [[उपचर्या र दाई परिषद]] र गैर सरकारी द्वारा आयोजित गरिन्छ (जस्तो [[रॉयल कॉलेज]])। पूरेपूरै UK मा, बड़ीठुलो संख्यामा [[मेडिकल स्कूल]] र [[दंत चिकित्सा|दांत स्कूल]] छन, र [[नर्स]] र चिकित्सा सम्बंधित व्यवसायों के प्रशिक्षणको लागी महत्वपूर्ण स्थापना गरिएको छ.छ।
 
[[इंग्लैंडमा स्वास्थ्य सेवा]] मुख्य रूप से [[राष्ट्रीय स्वास्थ्य सेवा (इंग्लैंड)|राष्ट्रीय स्वास्थ्य सेवा]] द्वारा प्रदान गरिन्छ जो आज सिर्फ इंग्लैंड को कवर गर्दछ यद्यपि मूलतः यसले इंग्लैंड र वेल्स कवर गर्दछ। यो [[राष्ट्रीय स्वास्थ्य सेवा ऐन 1946]] द्वारा लागू गरिएको थियो 5 जुलाई 1948 को स्थापित गरिएको थियो। [[स्वास्थ्य विभाग (यूनाइटेड किंगडम)|स्वास्थ्य विभाग]] स्वास्थ्यमा सुधार र इंग्लैंड के लोगों की भलाईको लागी मौजूद छ,<ref>[http://www.dh.gov.uk/en/Aboutus/index.htm स्वास्थ्य विभाग के बारे में]</ref> र [[स्वास्थ्यको लागी राज्य के सचिव]] उसके कामको लागी र NHS के कामको लागी UK की संसद के प्रति जवाबदेहि हुदछ. इंग्लैंड की NHS विश्वको एक सबभन्दा ठुलो कुनै पनि तरह से जोड़नेवाली संगठनहरु मध्ये एक हो जो 13 लाख से धेरै लोगों को नियुक्त गर्दछ।<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/6450303.stm |title=NHS workforce 'falls by 11,000' |publisher=BBC News, |date=2007-03-14}}</ref> सार्वजनिक क्षेत्र स्वास्थ्य सेवा वितरणमा प्राथमिक ([[सामान्य पेशावर|सामान्य अभ्यास]]), माध्यमिक ([[अस्पताल|जिला सामान्य अस्पताल]]) र तृतीयक ([[शिक्षण अस्पताल]]) सेवा का स्तर शामिल छ. वहाँ विभिन्न स्तरों के बीच धेरै संवाद र प्रवाह छ। [[स्वास्थ्य र चिकित्सकीय सर्वोत्कृष्ठताको लागी राष्ट्रीय संस्थान]], या NICE, इंग्लैंड र वेल्समा सलाह दिदछ की NHS द्वारा दवाओं या उपचार मध्ये के प्रदान गरिनु पर्दछ।
पङ्क्ति ३९६:
क्रिकेट को अकसर एक सर्वोत्कृष्ट अंग्रेजी गतिविधियों के रूपमा देखाईन्छ। जबकि यो UK के अधिकांश भागहरुमा खेलिन्छ, तर इंग्लैंड के बाहर सिर्फ दक्षिण वेल्स के [[ग्लामोर्गन]] मा एक प्रमुख खेल का दर्जा हासिल गर्नमा कामयाब भएको छ. केवल इंग्लैंडमा एक महत्वपूर्ण राष्ट्रीय टीम हो.
 
इंग्लैंडमा [[क्रिकेट]] के आविष्कार का दावा गरिन्छ (यद्यपि हाल के अनुसंधान का भनाई छ की वास्तवमा बेल्जियममा यसको आविष्कार गरिएको थियो) <ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/7919429.stm क्रिकेट का 'बेल्जियममा आविष्कार हुआ']</ref> र [[इंग्लैंड र वेल्स क्रिकेट बोर्ड]] द्वारा नियंत्रित [[इंग्लैंड क्रिकेट टीम]],<ref>[http://www.ecb.co.uk/ecb/about-ecb/ ECB के बारे में]</ref> [[टेस्ट क्रिकेट|टेस्ट दर्जे]] के साथ UK की एकमात्र राष्ट्रीय टीम छ.मुख्य काउंटी पक्षों से टीम के सदस्यों को तैयार गरिन्छ, र यसमा दोनोंदुबै हीनै अंग्रेजी र वेल्श खिलाडीहरुमा शामिल छ.छ। फुटबॉल र रग्बी से क्रिकेट अलग हो जहाँ वेल्स र इंग्लैंड अलग राष्ट्रीय टीमों की सरह खेल्दछन, जबकि अतीतमा वेल्स की अपनी टीम थी. [[आयरलैंडमा खेल|आयरलैंड के]] र [[स्कॉटलैंडमा क्रिकेट|स्कॉटलैंड के]] खिलाड़ीयों से इंग्लैंड को लागी खेलिएको छ किनकी न ही [[स्कॉटलैंड राष्ट्रीय क्रिकेट टीम|स्कॉटलैंड]] या [[आयरलैंड क्रिकेट टीम|आयरलैंड]] टेस्ट दर्जा छ र [[एक दिवसीय अंतर्राष्ट्रीय]] क्रिकेटमा हालै खेलना शुरू गरेको छ। स्कॉटलैंड, इंग्लैंड (र वेल्स), र आयरलैंड ने (उत्तरी आयरलैंड सहित) [[क्रिकेट विश्व कप]] मा अंतिममा तीन बार पहुँचने के साथ इंग्लैंड से बराबरीको छ. वहाँ एक पेशेवर [[प्रांत प्रतियोगिता|लीग चैम्पियनशिप]] छ जसमा 17 अंग्रेजी देशों के क्लब र 1 वेल्श काउंटी प्रतियोगिता गर्दछन.
 
=== फुटबॉल ===
पङ्क्ति ४०५:
अंतरराष्ट्रीय प्रतियोगिताहरुमा [[इंग्लैंड राष्ट्रीय फुटबॉल टीम|इंग्लैंड]], [[स्कॉटलैंड राष्ट्रीय फुटबॉल टीम|स्कॉटलैंड]], [[वेल्स राष्ट्रीय फुटबॉल टीम|वेल्स]] र [[उत्तरी आयरलैंड राष्ट्रीय फुटबॉल टीम|उत्तरी आयरलैंड]] अलग देशों के रूपमा मुकाबला गर्दछन र यसको परिणाम स्वरुप, [[ओलंपिक खेलों]] के फुटबॉल खेलमा UK एक टीम की तरह मुकाबला गर्दैनन. [[United Kingdom national football team|UK की एक टीम]] को [[2012 ग्रीष्मकालीन ओलंपिक|2012 के ग्रीष्मकालीन ओलंपिक]] मा भाग दिलवाने [[यूनाइटेड किंगडम राष्ट्रीय फुटबॉल टीम|का प्रस्ताव]] छ तर [[स्कॉटिश फुटबॉल संघ|स्कॉटिश]], [[वेल्स का फुटबॉल संघ|वेल्श]] र [[आयरिश फुटबॉल संघ|उत्तरी आयरलैंड]] के फुटबॉल संघों ने भाग लिन ईन्कार गरिदिएका छन, डरते हुए की उनका स्वतंत्र दर्जा कम हो जाएगा - FIFA के अध्यक्ष सेप्प ब्लैट्र द्वारा यस डर की पुष्टि की गई.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/olympics/football/7286011.stm|title=Blatter against British 2012 team|publisher=BBC News|date=2008-03-09|accessdate=2008-04-02}}</ref> गृह राष्ट्रहरुमा इंग्लैंड सबभन्दा सफल रहेको छ, [[1966 FIFA विश्व कप|1966 मा अपनी मात्र भूमि में]] [[FIFA विश्व कप|विश्व कप]] जीता, जबकी इतिहासमा [[इंग्लैंड र स्कॉटलैंड फुटबाल प्रतिद्वंद्विता|इंग्लैंड र स्कॉटलैंड के बीच निकट प्रतिद्वंद्विता]] रहेको छ.
 
[[अंग्रेज़ी फुटबॉल संयोग प्रणाली|अंग्रेज़ी फुटबॉल लीग प्रणाली]] मा हजारों प्रभागों समेत सैंकड़ों अंतर लीग शामिल छ. [[प्रेमियर लीग|प्रेमिएरशिप]] अट द टॉप, विश्वको सबभन्दा ज्यादा देखे जाने वाला फुटबॉल लीग हो <ref>[http://www.watch-football.net/articles/premier_league.html प्रीमियर र चैंपियंस लीग इतिहास]</ref> र खासकर [[एशिया]] मा लोकप्रिय छ.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/3207829.stm |title=Chinese phone maker's fancy footwork |publisher=BBC News |date=2003-10-27 |accessdate=2006-08-09}}</ref> यसको नीचे, [[फुटबॉल लीग]] के तीन प्रभाग छ र फिर [[फुटबॉल सम्मेलन]] का एक राष्ट्रीय प्रभाग र दोदुई फीडर क्षेत्रीय लीग छ। यस पछी संरचना का विस्तार क्षेत्रीय हुन जान्छ. इंग्लैंड, विश्व विख्यात फुटबॉल क्लब [[आरसेनल F.C.|आरसेनल]], [[लिवरपूल F.C.|लिवरपूल]], [[मैनचेस्टर यूनाइटेड F.C.|मैनचेस्टर यूनाइटेड]] र [[चेल्सी F.C.|चेल्सी]] का घर हो. अंग्रेज़ी टीम यूरोपीय प्रतियोगिताहरुमा सफल रहेको छ जसमा केही यूरोपियन कप/UEFA चैम्पियंस लीग विजेता शामिल छन: [[लिवरपूल F.C.|लिवरपूल]] (पाँच बार), [[मैनचेस्टर यूनाइटेड F.C.|मैनचेस्टर यूनाइटेड]] (तीन बार), [[नॉटिंघम फॉरेस्ट F.C.|नॉटिंघम फॉरेस्ट]] (दोदुई बारपटक) र [[एस्टोन विल्ला F.C.|एस्टोन विल्ला]].अन्य देश की तुलनामा इंग्लैंड के धेरै क्लबों ने यूरोपियन कप जितेको छ (इटली, जर्मनी र नीदरलैंड की तुलनामा चार)। यसको अलावा, इंग्लैंड ने 35 जीत से यूरोपीय क्लब ट्राफियों का दोश्रो पद हासिल गरेको छ, इटली के 36 से एक पीछे. यूरोपियन कप प्रतियोगिता, दूसरे अंग्रेजी क्लब [[वॉल्वरहैम्प्टन वांडरर्स F.C.|वॉल्वरहैम्प्टन वांडरर्स]] की सफलता के परिणामस्वरुप बना, 1950 मा शीर्ष यूरोपीय पक्षों के खिलाफ<ref>{{cite web|url=http://galeb.etf.bg.ac.yu/~mirad/archive.html|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071001212711/http://galeb.etf.bg.ac.yu/~mirad/archive.html|archivedate=2007-10-01|title=The Beginning of Champions Cup}}</ref>.90000 की क्षमता वाला [[वेम्बले रंगशाला]], इंग्लैंड का प्रमुख खेल रंगशाला हो.
 
[[स्कॉटिश फुटबॉल संयोग प्रणाली]] केको दोदुई राष्ट्रीय लीग छन: शीर्ष प्रभाग [[स्कॉटिश प्रेमियर लीग]] र [[स्कॉटिश फुटबॉल लीग]] जिसके तीन प्रभाग छ । यसको नीचे, तर राष्ट्रीय लीग से अलग, तीन क्षेत्रीय लीग छ; [[हाइलैंड फुटबॉल लीग]], [[पूर्व स्कॉटलैंड फुटबॉल लीग]] र [[दक्षिण स्कॉटलैंड फुटबॉल लीग]].एक अंग्रेज़ी क्लब, [[बर्कविक रेंजर्स F.C.|बर्कविक रेंजर्स]], स्कॉटिश प्रणालीमा खेल्दछ.स्कॉटलैंड विश्व प्रसिद्ध फुटबॉल क्लब [[केल्टिक F.C.|केल्टिक]] र [[रेंजर्स F.C.|रेंजर्स]] की [[पुरानी फर्म]] का घर हो. यूरोपीय प्रतियोगिताहरुमा सफल स्कॉटिश टीममा [[केल्टिक F.C.|केल्टिक]] ([[यूरोपीय कप 1966-67|1967 के यूरोपियन कप]]), [[रेंजर्स F.C.|रेंजर्स]] ([[UEFA कप विजेता कप 1971-72|1972 के यूरोपियन कप विजेता कप]]) र [[अबरडीन F.C.|अबरडीन]] ([[UEFA कप विजेता कप 1982-83|यूरोपियन कप विजेता कप]] र [[1983 UEFA सुपर कप|1983 के यूरोपीय सुपर कप]]) शामिल छ.केल्टिक, [[यूरोपीय चैंपियन क्लब का कप|यूरोपियन कप]] जीतने वाला पहला ब्रिटिश क्लब था.
 
[[वेल्श फुटबॉल संयोग प्रणाली|वेल्श फुटबॉल लीग प्रणाली]] मा [[वेल्श प्रेमियर लीग|वेल्श प्रेमियर ली]]ग र क्षेत्रीय लीग शामिल छ.वेल्श प्रीमियरशिप क्लब [[न्यू सेंट्स F.C.|द न्यू सेंट]] [[ओसवेसट्री]] मा सीमा के अंग्रेजी पक्ष से आफ्नो देशी मैच खेल्दछ्न. [[कार्डिफ सिटी F.C.]], [[कोलविन बे F.C.]], [[मेरथुर टडफिल F.C.]], [[न्यूपोर्ट काउंटी A.F.C.|न्यूपोर्ट काउंटी A.F.C]], [[स्वानसी सिटी A.F.C.]] र [[वरेक्सहैम F.C.]] के वेल्श क्लब अंग्रेजी प्रणालीमा खेल्दछ्न. कार्डिफ़ का 76250 सीटों वाला [[मिलेनियम रंगशाला]] वेल्स का प्रमुख खेल रंगशाला हो.
पङ्क्ति ४४६:
UK निकटता से [[मोटर खेल|मोटरस्पोर्ट]] के साथ जोडीएको छ. UK मा बसे [[फार्मूला वन|फ़ॉर्मूला वन]] (F1) की केही टीमें र ड्राइवर र ब्रिटेन से ड्राइवरों ने कुनै पनि देश के मुकाबले धेरै विश्व खिताब जितेको छ। यो देश केही F1 र [[विश्व रैली चैम्पियनशिप|वर्ल्ड रैली चैम्पियनशिप]] आयोजित गर्दछ र यसको अपना [[कार रेसिंग दौरे|पर्यटन कार रेसिंग]] चैम्पियनशिप छ, [[ब्रिटेन भ्रमण कार चैम्पियनशिप]] (BTCC).[[ब्रिटिश ग्रांड प्रिक्स]] प्रत्येक जुलाई [[सिल्वरस्टोन सर्किट|सिल्वरस्टोन]] मा सम्पन्न हुदछ।
 
[[नृत्य खेल]] या प्रतिस्पर्धी बालरूम नृत्य UK मा तब उत्पन्न भयो जब उस समय के लोकप्रिय नृत्य 1920 के दशक के पछी से ब्रिटिश नृत्य स्कूलों द्वारा संहिताबद्ध होते थे.UK खेल र बालरूम नृत्य के मामिलामा एक मुख्य रहेको छ, [[ब्लैकपूल]] मा [[विंटर गार्डन, ब्लैकपूल|विंटर गार्डन]] के एम्परेस बालरूम के साथ जो बड़ीठुलो प्रतियोगिताहरुको लागी एक लोकप्रिय स्थान हो.हो।
 
== संस्कृति ==
पङ्क्ति ४५९:
'ब्रिटिश साहित्य' युनाइटेड किंगडम से जुड़े [[साहित्य]] का उल्लेख गर्दछ, [[आइल ऑफ मैन]] र चैनल द्वीप समूह साथ ही इंग्लैंड, वेल्स र स्कॉटलैंड के साहित्य से, यूनाइटेड किंगडम के गठन से पहिले । ज्यादातर ब्रिटिश साहित्य [[अंग्रेजी भाषा]] मा छ।
 
अंग्रेजी नाटककार र कवि [[विलियम शेक्सपियर]] को व्यापक रूप से सबै शताब्दीका सबभन्दा महान नाटककार मानिन्छ। [212][213][214] केही पहिले अंग्रेजी लेखकहरुमा [[मोनमाउथ के जेफ्फ्री]](१२ औं शताब्दी), [[जेफ्फ्री चौसर]](१४ औं शताब्दी), र [[थॉमस मलोरी]] (१५ औं शताब्दी) छन। १८ औं शताब्दीमा, [[सैमुएल रिचर्डसन]] को अक्सर आधुनिक उपन्यास की खोज करने का श्रेय दिईन्छ। १९ औं शताब्दीमा, [[जेन ऑस्टन]] द्वारा र नवप्रवर्तन गरियो, [[ब्रोंटे|ब्रोंटे बहने]], सामाजिक प्रचारक [[चार्ल्स डिक्केन्स]], [[प्रकृतिवाद (साहित्य)|प्रकृतिवाद]] [[थॉमस हार्डी]], दूरदर्शी कवि [[विलियम ब्लेक]] र रोमांटिक कवि [[विलियम वर्ड्सवर्थ]].बीस औं शताब्दी के लेखकहरुमा विज्ञान गल्प उपन्यासकार [[एच.जी.वेल्स]], विवादास्पद [[डी.एच.लौरेंस]], [[आधुनिकता|आधुनिकतावादी]] [[वर्जीनिया वुल्फ]], व्यंग्यकार [[एवलिन वॉ]], भविष्यद्वक्ताओं उपन्यासकार [[जॉर्ज ओर्वेल]], लोकप्रिय उपन्यासकार [[ग्राहम ग्रीन]], र कवी [[टेड ह्यूघस]] र [[जॉन बेजेमैन]] शामिल छन। हालै, [[जे. के. रोलिंग]] द्वारा बच्चों की कल्पना [[हैरी पॉटर]] श्रृंखला ने [[जे. आर. आर. टोकिएन]] लोकप्रियता दोहराई.दोहराए।
 
[[स्कॉटिश साहित्य|स्कॉटलैंड के योगदान]] मा जासूस लेखक [[आर्थर कॉनन डोयल]], सर [[वॉल्टर स्कॉट]] द्वारा रोमांटिक साहित्य र [[रॉबर्ट लुईस स्टीवेनसन]] की महाकाव्य रोमांच। यसले प्रसिद्ध कवि [[रॉबर्ट बर्न्स]] प्रस्तुत गरेको छ, साथ ही [[विलियम मैकगोनागल]], जो विश्वको निकृष्ट मानिन्छ.<ref>[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/07/31/AR2007073101696.html 'विश्वको निकृष्ट कवी' का अनुष्ठान कसरी गरिन्छ]</ref>?हालै, आधुनिकतावादी र राष्ट्रवादी [[ह्यूग मैकडिअर्मिड]] र [[नील एम. गन]] ने [[स्कॉटिश रेनेसंस|स्कॉटिश नवजागरण]] मा योगदान गर्यो। [[इयान रैंकिन]] की कहानियों र [[इयान बैंक्स]] की मनोवैज्ञानिक कंपकंपी-हास्यमा एक अरु धेरै गंभीर दृष्टिकोण पाईन्छ. स्कॉटलैंड की राजधानी, एडिनबर्ग, UNESCO का पहला विश्व व्यापक [[साहित्य का शहर]] हो।<ref>[http://portal.unesco.org/culture/en/ev.php-URL_ID=27852&amp;URL_DO=DO_TOPIC&amp;URL_SECTION=201.html एडिनबर्ग, UK द्वारा नियुक्ति विश्व व्यापक साहित्य का शहर हो]</ref>
पङ्क्ति ४७०:
 
=== मीडिया ===
अंग्रेजी भाषा की प्रमुखता UK मीडिया को एक व्यापक अंतरराष्ट्रीय आयाम दिदछ.दिदछ।
 
==== प्रसारण ====
[[चित्र:BBC Television Centre.JPG|thumb|BBC दूरदर्शन केंद्र.BBC, विश्वको सबभन्दा बड़ीठुलो र पुरानी प्रसारणकर्ता हो।[217]]][[चित्र:Channel 4 Building - Horseferry Road - London - 310504.jpg|thumb|चैनल 4 की इमारत.]]
 
UK मा पाँच प्रमुख राष्ट्रीय टेलीविजन चैनल छन: [[BBC One]], [[BBC Two]], [[ITV]], [[Channel 4]] र [[Five (चैनल)|Five]] - फिलहाल रेखीय क्षेत्रीय द्वारा पारेषित, मुफ्त प्रसारण संकेत जसमा पछी के तीन चैनल वाणिज्यिक विज्ञापन के द्वारा वित्त पोषित छ। वेल्स मा, वेल्श कावेल्शको चौथाचौथो चैनल [[S4C]] ने Channel 4 की जगह ली, जो वेल्श के भाषा कार्यक्रम प्रमुख समयमा चलाईन्छ. यसले Channel 4 के कार्यक्रमों को अन्य समय पनि प्रसारित गर्दछ.गर्दछ।
 
[[BBC]] ब्रिटेन का सार्वजनिक वित्त पोषित [[रेडियो]], [[टेलीविजन]] र [[इन्टरनेट]] प्रसारण निगम हो, र विश्वमा सबभन्दा पुरानो र सबभन्दा ठुलो प्रसारक हो। यसले केही [[BBC टेलीविजन|टेलीविजन चैनलों]] र [[BBC रेडियो|रेडियो]] स्टेशनों को UK र विदेशमा संचालित गर्दछ। BBC का अंतरराष्ट्रीय टेलीविजन समाचार सेवा, [[BBC वर्ल्ड न्यूस]], विश्व भरीमा प्रसारित हुदछ र [[BBC वर्ल्ड सर्विस]] रेडियो नेटवर्क तैंतीस भाषाहरुमा विश्व स्तरमा प्रसारित हुदछ, साथ ही [[BBC रेडियो क्य्म्रू]] मा वेल्श मा सेवाओं र स्कॉटलैंड मा [[BBC रेडियो नान गैधील]] मा गाएलिक मा कार्यक्रम र उत्तरी आयरलैंडमा आइरिश।
 
BBC के देशी सेवाएँ [[टेलीविजन लाइसेंस]] द्वारा वित्त पोषित हुदछ. BBC वर्ल्ड सर्विस रेडियो [[विदेश र राष्ट्रमंडल कार्यालय]] के द्वारा वित्त पोषित छ र [[BBC वर्ल्डवाइड]] द्वारा टेलीविजन स्टेशन केबल र उपग्रह सेवाओं के मुकाबले एक वाणिज्यिक सदस्यता के आधारमा संचालित छ। यो BBC की व्यावसायिक भुजा मानिन्छ, जो [[वर्जिन मीडिया]] के साथ [[UKTV]] का आधा हिस्सा हो.हो।
 
UK मा अब बड़ीठुलो संख्यामा क्षेत्रीय डिजिटल चैनल छन, BBC के छह को जोड़कर, ITV से पाँच अरु चैनल 4 से तीन, अरु S4C से एक जो केवल वेल्शमा छ, अन्य के बीच.
 
डिजिटल [[केबल टेलीविजन]] सेवाओं का विशाल बहुमत [[वर्जिन मीडिया]] द्वारा प्रदान गरिन्छ जसमा [[फ्रीसैट]] या [[ब्रिटिश स्काई प्रसारण]] द्वारा [[उपग्रह टेलीविजन]] र [[फ्रीव्यू (UK)|फ्रीव्यू]] द्वारा डिजीटल क्षेत्रीय टेलिविज़न [[मुफ्त प्रसारण]] उपलब्ध छ. 2012 सम्म पूरा UK [[अंकीय बदलाव#यूनाइटेड किंगडममा अंकीय स्थलीय टेलीविजन|डिजिटलमा बदल जाएगा]].
 
[[यूनाइटेड किंगडममा रेडियो|UK मा रेडियो]] [[BBC रेडियो]] वर्चस्व राख्दछ, जो दस राष्ट्रीय नेटवर्क र लगभग चालीस स्थानीय रेडियो स्टेशन चलाऊदछ. श्रोताओं की संख्या के हिसाब से [[BBC रेडियो 2]] सर्वाधिक लोकप्रिय रेडियो स्टेशन हो, [[BBC रेडियो 1]] पनि धेरै नजदीक छ । देश भरमा सैकड़ों मुख्य रूप से स्थानीय व्यावसायिक रेडियो स्टेशन हो जो संगीत या कुराको प्रारूपहरुलाई पेश गर्दछ.गर्दछ।
 
==== इन्टरनेट ====
पङ्क्ति ४९१:
 
==== मुद्रित ====
परंपरागत रूप से, [[यूनाइटेड किंगडम मा समाचार पत्रों की सूची|ब्रिटिश समाचार पत्र]] को ''गुणवत्ता'' , गंभीर-मानसिकता अखबार (उसके ठुलो आकार के कारण सामान्यतया "[[ब्रॉडशीट्स]]" के रूपमा मानिन्छ) र धेरै लोकलुभावन, ''[[अखबार|पत्रिका]]'' किस्में.पढ़ने की सुविधाको लागी, केही परंपरागत ब्रॉडशीट्स को धेरै [[कॉम्पैक्ट (समाचार पत्र)|संहत]]-प्रारूप आकारमा बदलिएको छ, पारंपरिक रूप से [[अखबार|पत्रिका]] मा प्रयोग गरिएको छ। UK मा ''[[द सन]]'' का कुनै पनि दैनिक समाचार पत्रमा उच्चतम परिसंचरण छ: 31 लाख, लगभग बाजार की एक चौथाई हिस्सा.<ref name="paper">{{cite web|url=http://www.guardian.co.uk/media/table/2008/oct/10/abcs-pressandpublishing|title=ABCs: National daily newspaper circulation September 2008|publisher=Audit Bureau of Circulations|accessdate=2008-10-17}}</ref> उसकीउसको सहयोगी पत्रिका, ''[[न्यूज ऑफ़ द वर्लड]]'' का रविवार के अखबार बाजारमा उच्चतम परिसंचरण छ, र पारंपरिक रूप से हस्ती नेतृत्व कहानिहरुमा केंद्रित हुदछ.<ref>{{cite web |url=http://www.guardian.co.uk/media/table/2008/oct/10/abcs-pressandpublishing1|title=ABCs: National Sunday newspaper circulation September 2008 |publisher=Audit Bureau of Circulations |date=2008-10-10|accessdate=2008-10-17}}</ref> ''[[द डेली टेलीग्राफ]]'' , एक [[अधिकार दक्षिणपंथी राजनीति|अधिकार दक्षिणपंथी]] ब्रॉडशीट, उच्चतम बिकने वाला "गुणवत्ता" समाचार पत्र हो.<ref name="paper"/>''[[द गार्डियन]]'' एक धेरै [[यूनाइटेड किंगडम मा उदारवाद|उदार]] "गुणवत्ता" ब्रॉडशीट हो र ''[[फाइनेंशियल टाइम्स]]'' मुख्य कारोबारी अखबार छ, विशिष्ट सामन-गुलाबी ब्रॉडशीट कागज़मा मुद्रित छ।
 
पहिले 1737 मा मुद्रित, बेलफ़ास्ट से ''[[द न्यूज़ लेटर]]'' , अंग्रेजी भाषा के दैनिक समाचार पत्र सबभन्दा पुरानो मानिन्छ जो आज पनि प्रकाशित छ। उसकीउसको एक सहयोगी उत्तरी आयरिश प्रतियोगि, ''[[द आयरिश न्यूज़]]'' , 2006 र 2007 मा यूनाइटेड किंगडम मा सर्वश्रेष्ठ क्षेत्रीय समाचार पत्र के रूपमा दुई बार क्रमित भएको छ.<ref>{{cite web|url=http://www.newspaperawards.co.uk/default.htm |title=The Newspaper Awards |accessdate=2007-05-19}}</ref>
 
अखबारों के अलावा, ब्रिटिश पत्रिकाओं र जर्नल ने विश्व भरीमा संचलन हासिल गर्यो ''[[द इकोनोमिस्ट]]'' र ''[[नेचर (पत्रिका)|नेचर]]'' सहित.
पङ्क्ति ५४०:
[[चित्र:Britannia-Statue.jpg|thumb|upright|प्लाइमौथ में ब्रिटानिया का प्रतिमा। ब्रिटानिया, UK का एक राष्ट्रीय अवतार छ.]] [[यूनाइटेड किंगडम का झंडा]] एक [[संघ झंडा]] छ. [[इंग्लैंड का ध्वज|इंग्लैंड का झंडा]], [[स्कॉटलैंड का ध्वज|स्कॉटलैंड का झंडा]] र [[सेंट पैट्रिक का ध्वज|सेंट पैट्रिक का झंडा]] मिलाकर 1801 में यो झंडा बनाया गया था. संघ झंडे में वेल्स का प्रतिनिधित्व छैन किनकी इंग्लैंड द्वारा वेल्स माथि विजय प्राप्त हुई थी र पूर्व यूनाइटेड किंगडम के गठन से पहिले कब्जा गरिएको थियो। जबकि, वेल्स के प्रतिनिधियों को शामिल गर्नको लागी संघ के झंडे की पुनः रचना की संभावना को पूरी तरह से इंकार गरिएको छैन।<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7114248.stm|title=Welsh dragon call for Union flag|publisher=BBC|date=27 November 2007|dateformat=dmy|accessdate=17 October 2008}}</ref> यूनाइटेड किंगडम के [[राष्ट्रीय गान]] "[[भगवान सहेजें रानी|भगवान सहेजें राजा को]]" में "राजा" के बदले "रानी" बोलिन्छ जब पनि एक महिला अधीश्वर बनती हैं. गाने का नाम वही रहन्छ "भगवान सहेजें राजा को".
 
[[ब्रिटानिया]] यूनाइटेड किंगडम का एक [[राष्ट्रीय अवतार]] हो, जो [[रोमन ब्रिटेन]] से उत्पन्न भएको हो।<ref>{{cite web |url=http://www.24carat.co.uk/britanniaframe.html |title=Britannia on British Coins |publisher=Chard |dateformat=dmy|accessdate=25 June 2006}}</ref> ब्रिटानिया को भूरे या सुनहरे बालों वाली एक जवान औरत के रूप में प्रतीक गरिएको छ, जिसने एक [[कोरिंथियन हेलमेट]] र सफेद वस्त्र पहने हुए हैं.वह [[पोसाईडन]] का तीन-आयामी त्रिशूल र एक [[ढाल]] धारण गर्दछिन, जसमा संघ का झंडा बना है. कहिले काही वह एक शेर के पीछे सवारी करती हुई दर्शाई जाती है.ब्रिटिश साम्राज्य की ऊंचाई में र उसके पछी, ब्रिटानिया को अक्सर समुद्री प्रभुत्व के साथ संबंधित गरिन्छ, जस्तो की उसके देशभक्ति गीत ''[[नियम, ब्रिटानिया!|ब्रिटानिया शासन]]'' मा।[[ब्रिटिश पचास पैसे का सिक्का|ब्रिटिश पचास पैसे के सिक्के]] में ब्रिटानिया के पीछे [[शेर]] प्रतीक छ र [[ब्रिटिश दस पैसे का सिक्का|ब्रिटिश दस पैसे के सिक्के]] के पीछे ताज पहना भएको दिखायादेखाईएको गया है.छ। यो [[ब्रिटिश सेना]] की अनु समारोहिक झंडे मा एक प्रतीक के रूप में प्रयोग गरिन्छ। [[बुलडॉग]] कभी यूनाइटेड किंगडम के प्रतीक के रूप में प्रयोग गरिन्छ र [[विंस्टन चर्चिल]] के नाजी जर्मनी की अवज्ञा से संबंधित है.<ref>{{cite book|last=Baker|first=Steve|title=Picturing the Beast|publisher=University of Illinois Press|year=2001|pages=p.52|isbn=0252070305}}</ref>
 
=== यूनाइटेड किंगडमको भित्र ===