"सर्वपल्ली राधाकृष्णन" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा r2.7.1) (रोबॉट: gu:સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન की जगह gu:ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન जोड़ रहा है |
सा हिज्जे मिलाउँदै |
||
पङ्क्ति १:
{{Infobox Politician
| name
| image
| imagesize
| office
| primeminister = [[गुलजारी लाल नंदा]] (प्रथम कार्यावधि)<br>[[लालबहादुर शास्त्री]]<br>गुलजारीलाल नंदा (द्वितीय कार्यावधि)
| vicepresident = [[डाक्टर जाकिर हुसैन]]
| term_start
| term_end
| predecessor
| successor
| office2
| president2
| term_start2
| term_end2
| predecessor2
| successor2
| origins
| birth_date
| birth_place
| death_date
| death_place
| party
| relations
| spouse
| civil partner =
| children
| residence
| occupation
| religion
}}
'''डाक्टर सर्वपल्ली राधाकृष्णन''' ({{lang-ta|சர்வபள்ளி ராதாகிருஷ்ணன்}}; ५ सितम्बर १८८८
==जीवन वृत्त==
डाक्टर सर्वपल्ली राधाकृष्णन भारतीय सामाजिक संस्कृतिसंग ओत प्रोत एक महान शिक्षाविद महान दार्शनिक महान वक्ता र एक अस्थावान हिंदू विचारक थिए। स्वतंत्र भारत देशको दोश्रो राष्ट्रपति थिए। डाक्टर राधाकृष्णनले आफ्नो जीवनको महत्वपूर्ण ४० वर्ष शिक्षकको रूपमा व्यतीत गरे। उनमा एक आदर्श शिक्षकको सबै गुण मौजूद थिए। उनले अपना जन्म दिन [[शिक्षक दिवस]]
डाक्टर राधाकृष्णन समस्त विश्वलाई एक शिक्षालय माग्दथे थिए। उनकी मान्यता थियो कि शिक्षाको द्वारा नै मानव दिमाग़को सद उपयोग गर्न संभव छ । यसकारण समस्त विश्वलाई एक इकाई सम्झेर नै शिक्षाको प्रबंधन गरिनु पर्दछ। एक पटक ब्रीटेनको एडिनबरा विश्वविधायालयमा भाषण दिदै डाक्टर सर्वपल्ली राधाकृष्णनले भनेका थिए कि मानवलाई एक हुनु पर्दछ। मानव इतिहासको संपूर्ण लक्ष्य मानव जाती कि मुक्ति हो। जब
पूर्व राष्ट्रपति डा. सर्वपल्ली राधाकृष्णनको जयंती प्रतिवर्ष 5
शिक्षाको क्षेत्रमा डा. राधाकृष्णनले जुन अमूल्य योगदान दिए त्योह निश्चय नै अविस्मरणीय रहनेछ। उनी बहुमुखी प्रतिभाको धनी थिए। यद्यपि उनी एक जाने-माने विद्वान, शिक्षक, वक्ता, प्रशासक, राजनयिक, देशभक्त र शिक्षा शास्त्री थिए, तथापि आफ्नो जीवनको उत्तरार्द्धमा अनेक उच्च
डा. राधाकृष्णन भन्ने गर्दथे कि मात्र जानकारी दिनु मात्र शिक्षा होइन । यद्यपि जानकारीको आफ्नो महत्व छ र आधुनिक युगमा प्रबिधिकको जानकारी महत्वपूर्ण पनि छ तथापि व्यक्तिको बौद्धिक झुकाव र त्यसको लोकतांत्रिक भावनाको पनि ठुलो महत्व छ। यो कुरा व्यक्तिलाई एक उत्तरदायी नागरिक बनाउदछ। शिक्षाको लक्ष्य हो ज्ञानको प्रति समर्पणको भावना र निरंतर सिकिरहने प्रवृत्ति। त्यो एक यस्तो प्रक्रिया हो जसले व्यक्तिलाई ज्ञान र कौशल दुबै प्रदान गर्दछ तथा यिनलाई जीवनमा उपयोग गर्ने मार्ग प्रशस्त गर्दछ । करुणा, प्रेम र श्रेष्ठ
उनी भन्दथे कि जब सम्म शिक्षक शिक्षाको प्रति समर्पित र प्रतिबद्ध हुदैन र शिक्षालाई एक मिशन माग्दैनन त्यसबेला सम्म राम्रो शिक्षाको कल्पना गर्न सकिदैन। उनले अनेक
उनको म्रित्यु १७ सितम्बर
===जन्म एवं परिवार===
डाक्टर सर्वपल्ली राधाकृष्णनको जन्म तमिलनाडुको तिरूतनी ग्राममा, जुन मद्रास, अब चेन्नईबाट लगभग 64 कि॰
डाक्टर सर्वपल्ली राधाकृष्णन एक ग़रीब किन्तु विद्वान ब्राह्मणको दोश्रो संतानको रूपमा पैदा भए। यिनको बुबाको नाम 'सर्वपल्ली वीरास्वामी' र आमाको नाम 'सीताम्मा' थियो। यिनको
===विद्यार्थी जीवन===
डाक्टर सर्वपल्ली राधाकृष्णनको बाल्यकाल तिरूतनी एवं तिरूपति जस्तो धार्मिक
यि 12 वर्षको अध्ययन कालमा डाक्टर राधाकृष्णनले बाइबिलको महत्त्वपूर्ण अंश पनि याद गरे। यसको लागी यिनने विशिष्ट योग्यताको सम्मान प्रदान गरे। यस उमेरमा उनले वीर सावरकर र स्वामी विवेकानन्दको पनि अध्ययन गरे। उनले
===दाम्पत्य जीवन===
उस समय मद्रास के ब्राह्मण
==हिन्दूवादिता का गहरा अध्ययन==
शिक्षा का प्रभाव जहाँ प्रत्येक इन्सान पर निश्चित रूप से पर्दछ, त्यहि शैक्षिक संस्थान की गुणवत्ता पनि अपना प्रभाव छोड़दछ। क्रिश्चियन संस्थाओं द्वारा उस समय पश्चिमी जीवन
==भारतीय संस्कृति==
डाक्टर सर्वपल्ली राधाकृष्णन ने यह जानेका थिए कि जीवन छोटा छ र यसमा व्याप्त खुशियाँ अनिश्चित छ। यस कारण
==जीवन दर्शन==
डाक्टर राधाकृष्णन समूचे
==व्यावसायिक जीवन==
21 वर्ष की उम्र अर्थात
==मानद उपाधियाँ==
जब डाक्टर राधाकृष्णन यूरोप एवं अमेरिका प्रवास से पुनः भारत लौटे तो यहाँ के विभिन्न विश्वविद्यालयों द्वारा उन्हें मानद उपाधियाँ प्रदान कर उनकी विद्वत्ता का सम्मान किया गया। 1928 की शीत ऋतुमा यिनको प्रथम मुलाक़ात पंडित जवाहर लाल नेहरू से उस समय हुई, जब वह कांग्रेस पार्टी के वार्षिक
*डाक्टर राधाकृष्णन वाल्टेयर विश्वविद्यालय, आंध्र प्रदेश के 1931 से 1936 तक वाइस चांसलर भए।
*आक्सफोर्ड विश्वविद्यालय के 1936 से 1952 तक प्रोफेसर भए।
*कलकत्ता विश्वविद्यालय के अंतर्गत आने वाले जर्ज पंचम कलेज के प्रोफेसर के
*1939 से 1948 तक बनारस के हिन्दू विश्वविद्यालय के चांसलर भए।
*1953 से 1962 तक दिल्ली विश्वविद्यालय के चांसलर भए।
*
*
==राजनीतिक जीवन==
यह सर्वपल्ली राधाकृष्णनको नै प्रतिभा थी कि स्वतंत्रता के बाद यिनलाई संविधान निर्मात्री सभा का सदस्य बनाया गया। वह 1947 से 1949 तक इसके सदस्य भए। यस समय यह विश्वविद्यालयों के चेयरमैन पनि नियुक्त गरिए। अखिल भारतीय कांग्रेसजन यह चाहते थे कि सर्वपल्ली राधाकृष्णन गैर राजनीतिक व्यक्ति होते हुए पनि संविधान सभा के सदस्य बनाये जाएं। जवाहरलाल नेहरू चाहते थे कि राधाकृष्णन के संभाषण एवं वक्तृत्व प्रतिभा का उपयोग 14 - 15 अगस्त, 1947 की
===राजनयिक कार्य===
सर्वपल्ली राधाकृष्णन ने ऐसा किया
===उपराष्ट्रपति===
==शिक्षक दिवस==
हमारे देशमा डाक्टर राधाकृष्णन के जन्मदिन 5
==भारत रत्न==
भारत के प्रथम राष्ट्रपति डा. राजेंद्र प्रसाद जी ने महान दार्शनिक शिक्षाविद र लेखक डा.
== बाह्य सूत्र ==
|