"सुन" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा हिज्जे मिलाउँदै
सा r2.7.3) (रोबोट ले थप्दै: frr:Gul; अंगराग परिवर्तन
पङ्क्ति ११:
रासायनिक, सुन धातु हो एक संक्रमण. धातुहरूको तुलनामा अन्य संग, शुद्ध सुन प्रतिक्रियाशील छ रासायनिक, कम से कम एसिडको विरोध व्यक्ति जा रहेको छ तर सुन घुल हमला गरेर एसिड मिश्रण एक्वा regia, त यो नाम यसैले. सुन पनि खननमा alkaline समाधानमा घुलको साइनाइडको प्रयोग गरियो जो. सुनको पारामा घुल, मिश्र धातु निर्मित मिश्रण. स्वर्ण, मदहरूमा छ अघुलनशीलमा एसिड आधार छ, जुन घुल [[चाँदी|चांदी]] र नाइट्रिक धातु हो, एकको उपस्थितिको पुष्टिको सम्पत्तिको प्रयोग गरिएको छ लामो समय छ कि सुन र यस 'अग्नि परीक्षा' छ मूलको बोलचाल शब्द हो, ''मानक सुन'' जिक्र गर्नको लागि एक वास्तविक मूल्यको लागि परीक्षा.
 
== विशेषताएँ ==
सुन धातु हो सबै भन्दा निंदनीय र सबैको कोमल, एक ग्राम खुट्टा वर्गमा 300 एक औंस गरेर सकते हैं या पीटा जामा एक मीटर, वर्ग शीटको 1. सुनको पत्ती एकदम पतली पारदर्शी बन पीटा जान सक्छ। प्रेषित हल्के नीले रंग हरीयो दिखाई दिइन्छ, किन भनें सुनको मजबूतीको दर्शाता छ पीला र लाल.<ref>{{Cite web| url = http://www.webexhibits.org/causesofcolor/9.html| title =Gold: causes of color| accessdate=2009-06-06}}</ref> जस्तै अर्द्ध पारदर्शी शीट पनि दृढता देखि प्रकाशको प्रतिबिंबित अवरक्त,) चमक गर्मी (कर उनलाई उपयोगीको रूपमा अवरक्त सूट प्रतिरोधी गर्मी ढालमा visors गर्‍यो, र spacesuits-visorsको लागि घाम मा.<ref>{{Cite book|title=Suiting up for space: the evolution of the space suit |last=Mallan |first=Lloyd |year=1971 |publisher=John Day Co |isbn=978-0381981501 |page=216|accessdate=24 September 2009}}</ref>
 
पङ्क्ति २२:
यसको वाहेक, सुन घना छ बहुत, एक घन किलो 19,300 मीटर वजन. तुलना गरेर,को नेतृत्व घनत्व <sup>3</sup> छ 11,340 मी / किलोग्राम, र भन्यो कि आजमियमको densest, तत्व, <sup>3</sup> मीटर छ 22610 / किग्रा.
 
=== रंग ===
[[Fileचित्र:Ag-Au-Cu-colours-english.svg|thumb|left|200px|एजी-Au-घन मीटर मिश्र धातुहरूको विभिन्न रंग]]
जबकि अधिकांश अन्य धातुहरू शुद्ध ग्रे या सेतो चांदी गर्दै छन्, सुनको पहेलो रंगको छ। यस रंग इलेक्ट्रनों) valence बाध्य (शिथिल छ निर्धारित घनत्वको द्धारा, उनी इलेक्ट्रनों बुलाया plasmon दोलनको रूपमा एक सामूहिक "quasiparticle एकको रूपमा प्लाज्मा" माध्यम बताया. यिनी दोलनोंको आवृत्ति धातुहरू सबै भन्दा पराबैंगनी श्रृंखलाको लागि झूठ छ, तर यो परमाणुहरू सुन orbitals आसपास प्रभावित छ कि गिर जान्छ प्रभावमा दिखाई रेंज relativisticको सूक्ष्म कारणको लागि सुन गरे। <ref>{{Cite web|url=http://math.ucr.edu/home/baez/physics/Relativity/SR/gold_color.html |title=Relativity in Chemistry |publisher=Math.ucr.edu |accessdate=2009-04-05}}</ref><ref>{{Cite journal|journal = Chemical Physics|volume = 311|pages =151–161|title = Understanding gold chemistry through relativity|doi = 10.1016/j.chemphys.2004.09.023|first = Hubert|last = Schmidbaur|coauthors = Cronje, Stephanie; Djordjevic, Bratislav; Schuster, Oliver|year = 2005|issue = 1–2}}</ref> त्यहि तरिकाको प्रभावों सीजियम रंगको धातु सुन प्रदान एक (रसायन शास्त्र देखने relativistic क्वांटम).
 
आम मिश्र जस्तै रंगको गुलाब सुन सुन छोड दिए गर्नको लागि चित्रमा त्रिकोणीय वाहेक द्धारा बनाए जान सकिन्छंको विभिन्न संकेतको रूपमा र चांदी, तांबा मात्रा में. मिश्र युक्त पैलेडियम या गिलट पनि यिनी उपज सेतो सुनको मिश्र धातुको रूपमा वाणिज्यिक गहनेमा महत्वपूर्ण हैं। कम सामान्यतः, तत्वहरूको वाहेक अन्य मैंगनीज, एल्यूमिनियम, आयरन, ईण्डीयुम र. विभिन्न सुनको लागि रंग असामान्य अधिक उत्पादन गरेर सकते हैं आवेदन <ref name="coloredgold">{{Cite web|url=http://www.utilisegold.com/jewellery_technology/colours/colour_alloys/ |title=Gold Jewellery Alloys > Utilise Gold. Scientific, industrial and medical applications, products ,suppliers from the World Gold Council |publisher=Utilisegold.com |date=2000-01-20|accessdate=2009-04-05}}</ref>
 
=== आयसहरूटोप ===
{{Main|Isotopes of gold}}
गोल्ड आयसहरूटोप नै छ एक स्थिर आयसहरूटोप, <sup>197</sup> Au, जुन होने वाली छ पनि आफ्नो नै स्वाभाविक रूप ले. छत्तीस radioisotopes संश्लेषित गरिएको छ 205 परमाणु लिएरमा भन्दा ठूलो मात्रामा 169. यिनीहरू मध्ये सबै भन्दा स्थिर दिनहरूको 186.1 जीवन सँग एक आधा Au छ <sup>195.</sup> कम से कम स्थिर μs छ <sup>171</sup> Au, 30को जीवन आधा प्रोटोन उत्सर्जन सँग एक जसको द्धारा decays. क्षय + र, β क्षय, α उत्सर्जनको प्रोटन संयोजनको द्धारा केही क्षय अधिकांश सुन छ radioisotopes सँग परमाणु जनता तल 197. अपवाद हैं) <sup>195</sup> Au जुन कब्जा इलेक्ट्रन decays द्धारा, र <sup>196</sup> Au,% (93मा कब्जा जुन decays सबै भन्दा अक्सर द्धारा इलेक्ट्रन 7%) सँग एक सानो सी β-क्षय पथ (.<ref>[http://www.nndc.bnl.gov/nudat2/ राष्ट्रिय परमाणु डाटा केन्द्र 2 Nudat]</ref> क्षय दर क्षय β 197 देखि माथि साधारण जनताको परमाणु radioisotopes सँग सबैको सुन गरे। <ref name="nubase">{{Cite journal| author = Audi, G.| title = The NUBASE Evaluation of Nuclear and Decay Properties| journal = Nuclear Physics A| volume = 729| pages = 3–128| publisher = Atomic Mass Data Center| year = 2003| doi=10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001}}</ref>
पङ्क्ति ४०:
</gallery></center>
 
== उपयोग र अनुप्रयोगहरू ==
=== मौद्रिक विनिमय ===
सुनको व्यापक रूपले मुद्रा [[मुद्रा|मौद्रिक]] वाहनको लागि एक दुनियाको रूपमा प्रयोग गरे जाता भर मा, या त मात्रा द्धारा जारी धातु नंगे र मान्यताको सुनको सिक्का छ या अन्य परिवर्तनीय कागजको साधनको द्धाराको स्थापनाको स्वर्ण मानक सुन, याको माध्यम ले, जसमा देखि जारी गरियो पैसे मूल्य कुल छ सुनको भण्डारको एक दुकानमा प्रतिनिधित्व गर्‍यो।
 
पङ्क्ति ६०:
शुद्ध सुन पनि दिनको लागि दिन मौद्रिक उपयोगको लागि नरम छ र सामान्यतया तांबे, चांदी या अन्य आधार धातुहरू सँग alloying देखि कठोर. सामग्रीको मिश्र धातु सुन कश्मीर) (मापाउछमा करेट. शुद्ध सुन 24kको रूपमा नामित छ। अङ्ग्रेजी सुनको सिक्के 1930मा 1526 देखि गर्न छको लागि परिसञ्चरण सुन थिए सामान्यतया एक मानक 22k मिश्र धातु भन्यो जाता मुकुट, कठोरताको लागि (सिक्कहरूलाई लागि सुनको सञ्चलन पछि अमेरिकी kt 1837 सुन, या 21.6 ठीक निहित थोडा कम राशिको .900).
 
=== निवेश ===
{{Main|Gold as an investment}}
आर्थिक अवरोधों दोस्रोको बिरुद्ध मुद्रास्फीति या बचाव एक यो धेरै धारकोंको सुनको दुकानको रूपमा पट्टी हो या प्रपत्रको बुलियन सिक्के. हुनत, केही अर्थशास्त्रियहरूको ह्रास मुद्रा छैन या मुद्रास्फीतिको बिरुद्ध एक बचावको रूपमा कार्य करता मानन सुन.<ref>{{Cite web|url=http://host.madison.com/ct/news/opinion/column/article_68f99b80-4258-5f44-a817-5cc64c6e1884.html
पङ्क्ति ७३:
आधुनिक कलेक्टर प्रयोजनों या बुलियनको सिक्केको लागि निवेशको सम्पत्ति यांत्रिक पहन गरेर गरेनआवश्यकता हुन्छ राम्रो छ, उनी गर्दै छन् 24k सुनमा ठीक सामान्यतया, हुनत अमेरिकी गोल्ड ईगल, ब्रिटिश प्रभु, सुन र दक्षिण अफ्रीकाको Krugerrand ऐतिहासिक परम्पराको जारी राख्नमा ढाला जा धातुमा 22k . ''विशेष अंक'' क्यानाडा गोल्ड मेपलको पत्ता सिक्का सिक्का शामिल कुनै पनि बुलियनको उच्चतम शुद्धता सुन, 0.99999 पर% या 99.999, जबकि ''लोकप्रिय मुद्दा'' क्यानाडा गोल्ड मेपलको पत्ता सिक्केको 99.99% शुद्धता गएको छ एक. धेरै अन्य 99.99% शुद्ध सुनको सिक्के उपलब्ध हैं। 2006 मा, संयुक्त राज्य अमेरिका टकसाल% 99.99को स्वर्ण बुलियन सिक्का सँग एक पवित्रता भैंसि अमेरिकाको उत्पादन शुरू भयो। अस्ट्रेलियाई गोल्ड सुनको डला Kangaroos थिए गोल्ड अस्ट्रेलियाई रूपमा पहिलो गढामा 1986 तर 1989 रिवर्स डिजाइनमा बदल दिए छ। अन्य लोकप्रिय आधुनिक सिक्के पांडा शामिल अस्ट्रियाको वियना Philharmonic बुलियन सिक्का र चीनी गोल्ड.
 
=== आभूषण ===
{{Main|Jewellery}}
[[Fileचित्र:MocheGoldNecklace.jpg|thumb|Moche सुनको हार बिल्लीको समान सिर चित्रण. Larco संग्रहेलय संग्रह. लीमा पेरू-]]
शुद्ध सुन (24k)को कोमलताको कारण से, यो सामान्यतया गहनेमा उपयोगको लागि आधार धातुहरू आफ्नो कठोरता र लचीलापन फेरबदल, बिंदु, रंग र अन्य गुणोंको पिघलने, साथ alloyed छ। कम caratage, साधारण तरिकामा 22k, 18k 14k, 10k या, सँग मिश्र धातुमा तांबा, या अन्य आधार धातुहरू या चांदी या पैलेडियमको उच्च प्रतिशत हुन्छन्। तांबा धातु हो सबै भन्दा अधिक प्रयोग गरे आधार, रंग उपज एक redder. अठारह कैरेट सुन% तांबा युक्त 25 गहने रूसी र पाइन्छमा प्राचीन र डाली छ एक अलग छ, हुनत हैन प्रमुख, तांबा, सुन बनान गुलाब. चौदह कैरेट सुन तांबे मिश्र धातु मिश्र धातु पीतल छ केही गर्नको लागि लगभग समान रंगमा छ, र दुवै बैज अन्य सक्छ र पुलिस उपयोगको लागि उत्पादन. नीला सुन एल्यूमीनियम सँग alloying द्धारा बनाया जा सकता बनाया जान सक्छ सुन बैंगनी र फलाम सँग alloying द्धारा बनाइन्छ, हुनत शायद नै कहिल्यै गहना विशेषमा गरे छोडएर. ब्लू गोल्ड अधिक भंगुर र यसैले अधिक कठिन छ जब गहना बनाउने काम गर्छन। चौध र चांदी सँग अठार क्यारेट सुन मिश्र एक्लै हरीयो पहेलो र हरे रंगको रूपमा सुनको लागि पठायो दिखाई दिछन। सेतो सुन निकल या पैलेडियम मिश्र धातु सँग गरिन सक्छ बनाएको छ। सेतो 18 कैरेट 17.3% निकेल, जस्ता 5.5% र 2.2% तांबे युक्त सुन उपस्थितिमा चांदिएको छ। निकल विषैला हुन्छ, तथापि, र निकल सेतो सुन देखि आफ्नो रिहाईको कानून द्धारा यूरोपमा नियन्त्रित छ। वैकल्पिक सेतो सुनको मिश्र धातुहरू सेतो र अन्य उपलब्ध हैंमा आधारित पैलेडियम, चांदी,<ref>विश्व स्वर्ण परिषद, आभूषण प्रौद्धोगिकी, [http://www.utilisegold.com/jewellery_technology/colours/colour_alloys/ ज्वैलरी मिश्र]</ref> तर पैलेडियम मिश्र निकल रहे हैंको उपयोग उनी अधिक महंगी. उच्च कैरेट सेतो सुन मिश्रको ज्यादा देखि जंगको लागि प्रतिरोधी चांदी या त शुद्ध चांदी या स्टर्लिंग. -Gane कारनामहरू Mokume जापानी शिल्पको रंग मिश्र धातु सुन विरोधाभासहरूको बीच टुक्रा टुक्रामा रंगको प्रभाव अनाजको उत्पादन सजावटी काठ.
 
=== दबाइ ===
मध्ययुगीन समय मा, सुन अक्सर स्वास्थ्यको लागि फायदेमंदको रूपमा भएको थियो विश्वास मा, देख्यो कि केही छ कि दुर्लभ र सुंदर छ तर केही पनि स्वस्थ हैन हो सकता. यहाँ सम्म कि केही आधुनिक esotericists र दबाइको वैकल्पिक रूपहरूको शक्ति प्रदान धातु सुनको एक चिकित्सा.<ref>{{Cite web| url = http://health.ninemsn.com.au/article.aspx?id=694367| title=The healing power of precious metals| accessdate= 2009-06-06}}</ref> केही सुन लवण. भडकाऊ गर्न छ विरोधी गुण र त्यहि प्रकारको अन्य र गठियाको उपचारको रूपमा प्रयोग गर्दै छन् दवाइयहरूमा स्थिति <ref name="Messorri">{{Cite book|url = http://books.google.com/?id=wgifUs8dFbgC&pg=PA279|chapter = Gold Complexes in the treatment of Rheumatoid Arthritis|first = L.|last = Messori|coauthor = Marcon, G.|title = Metal ions and their complexes in medication|editor = Sigel, Astrid| publisher = CRC Press|year = 2004|isbn =9780824753511|pages =280–301}}</ref> हुनत, केवल नुन र सुनको radioisotopes औषधीय मूल्यको हैं,को रूपमा मौलिक (धातु) सुन सबै रसायनहरू यो शरीरको भित्र मुठभेडहरूलाई लागि निष्क्रिय छ। आधुनिक समय मा, इंजेक्शन सुन तपेदिक गठिया र रुमेटी गरियो साबित गर्नको लागि र सुनिंनुको कम दुखाइ मदद गर्नको लागि.<ref name="Messorri" /><ref>{{Cite web|url=http://besthealth.bmj.com/btuk/conditions/14212.html |title=BMJ: '&#39;login required'&#39; |publisher=Besthealth.bmj.com|accessdate=2009-04-05}} {{Dead link|date=October 2010|bot=H3llBot}}</ref>
 
पङ्क्ति ८९:
आयसहरूटोप 198 स्वर्ण, (आधा जीवन 2.7 दिन)को रोगहरू अन्य केही प्रयोग गरिन्छमा क्यान्सरको उपचारको लागि उपचार र.<ref>[http://web.missouri.edu/~kattik/katti/katres.html नेनौसाइंस र Nanomedicineमा नैनो: प्रोस्टेट क्यान्सरको हाइब्रिड नैनोकणहरू थेरेपी र इमेजिंग में] - Radiopharmaceutical विज्ञान संस्थान, कोलंबिया विश्वविद्धालयको मिसूरी,</ref>
 
=== खाद्ध र पेय ===
*सुन भोजनमा प्रयोग गरिन सक्छ र 175 नम्बर ई.<ref name="FSA">{{Cite news|url=http://www.food.gov.uk/safereating/chemsafe/additivesbranch/enumberlist|title=Current EU approved additives and their E Numbers|date=27 July 2007|publisher=Food Standards Agency, UK}}</ref>
*सुनको पत्ती परत, या धूल खाद्ध पदार्थहरू पेटू प्रयोग गरिन्छ केहिमा र मा, पेयको रूपमा सजावटी घटक र विशेष रूपले मिठाई.<ref>{{Cite web|title = The Food Dictionary: Varak|publisher = Barron's Educational Services, Inc|year= 1995|url = http://www.epicurious.com/cooking/how_to/food_dictionary/entry?id=5061|accessdate = 2007-05-27}}</ref> सुनको परत यूरोप मध्यकालीन द्धारा प्रयोग भएको थियोमा बडप्पन पेय खाद्ध रको रूपमा एक सजावट, धूल गुच्छे या,मा प्रपत्रको पत्ती, या त धन छ प्रदर्शन पाहुना या विश्वासमा छ कि केही छ कि मूल्यवान र दुर्लभ स्वास्थ्य छ एकको लागि हुनु पर्छ फायदेमंद .
* Danziger Goldwasser (जर्मन:को Danzig पानी गोल्ड) या Goldwasser ( {{lang-en|Goldwater}} ) मदिरा छ परम्परागत एक जर्मन हर्बल <ref>{{Cite book| url = http://books.google.com/?id=tsUNAAAAYAAJ&pg=PA101 | title = Deutschland nebst Theilen der angrenzenden Länder | chapter = Danzig | first = Karl | last = Baedeker | year = 1865 | publisher = Karl Baedeker | language = German}}</ref> मा उत्पादन गरेको छ क्या, आज छ ग्दान्स्क, [[पोल्याण्ड|पोलैंड,]] र Schwabach, जर्मनी र सुनको पत्ती शामिल गुच्छे. वहाँ पनि केही महंगा (~ $ 1000) ककटेल जुन सुनको पत्ती होते गुच्छे.<ref>रिकर्ड्स 2008 विश्व गिनीज बुक की</ref> हुनत, पछि धातु सुन रसायन शरीर सबै निष्क्रिय गर्नको लागि, यो स्वाद भन्छन्ं र न त कुनै प्रभाव पर्दछ यो कुनै पनि अन्य पोषक तत्वहरू र अनछुए पत्ते शरीर.<ref>{{Cite web| url = http://geology.com/minerals/gold/uses-of-gold.shtml| title= The Many Uses of Gold|accessdate=2009-06-06}}</ref>
 
=== उद्योग ===
[[Fileचित्र:220kg Gold brick Taiwan Museum.jpg|thumb|220 किलो सुन Jinguashi गोल्ड संग्रहेलय, ताइवान, चीनको गणराज्यमा प्रदर्शित ईटा]]
[[Fileचित्र:Toi 250kg gold bar.jpg|upright|thumb|दुनियाको सबै भन्दा ठूलो सुनको पट्टी 250 किलो वजनको हुन्छ। Toi संग्रहेलय, जापान.]]
[[Fileचित्र:Small gold nugget 5mm dia and corresponding foil surface of half sq meter.jpg|upright|thumb|5 मिमीको एक व्यासमा स्वर्ण सुनको डला (नीचे) 0.5 वर्ग मीटरको एक सुनको पन्नीमा चोटको माध्यमले विस्तार गरिन सक्छ। Toi संग्रहेलय, जापान.]]
*गोल्ड मिलाप टांकना या टांका कडी मेहनत देखि तापमान उच्च गहने देखि सुनको प्रयोग गरे जाता शामिल होनेको लागि घटकहरू के. यदि कामको गुणवत्ता छ आएएनजी चिनारी होने गर्‍यो, सुन मिलाप र कैरेट वजनको हुनेछ म्याच काम गर्छन, मिश्र धातु सूत्रहरू वजन कैरेट मानक निर्माण गर्दै छन्मा सबै भन्दा अधिक उद्योगको रंग सुनको म्याच पीला र सफेद. गोल्ड मिलाप सामान्यतया कम से कम तीन पिघलने सूत्री श्रेणिहरूमा गरिन्छ आराम से, मध्यम र हार्डको रूपमा पठाइयो. कठिन, उच्च पिघल बिंदु मिलापको उपयोग गरेर पहिलो, उत्तरहरूत्तर कम पिघलने अंक सँग solders द्धारा पीछा गर्‍यो, सुनार धेरै अलग soldered जोडों सँग जटिल वस्तुहरूलाई इकट्ठा गरेर सकते हैं।
*सुनको धागेमा बनाया जान सक्छ र कढाईमा प्रयोग गर्‍यो।
पङ्क्ति १०९:
*सुन यति पतली छ कि यो पारदर्शी प्रकट निर्मित गरे जा सकता. यो यो माध्यमले विरोधी de-टुकडे याको लागि प्रयोग गरिन्छमा केही विमान ककपिट विंडोज बिजुली गुजर द्धारा टुकडे-. सुनको प्रतिरोध देखि गर्मीको उत्पादन बनान देखि रोकछन बरफ गर्नको लागि पर्याप्त.<ref>{{Cite news| url = http://www.goldbulletin.org/assets/file/goldbulletin/downloads/Cooke_2_15.pdf| title = The Demand for Gold by Industry| publisher = Gold bulletin|accessdate = 2009-06-06}}</ref>
 
=== इलेक्ट्रनिक्स ===
सुन धातुमा मुफ्त इलेक्ट्रनोंको एकाग्रता <sup>−3</sup> छ 5.90 × 10 सेमी <sup>22.</sup> सुन बिजुली हो प्रवाहकीय अत्यधिक छ, र अनुप्रयोगहरू ऊर्जाको लागि प्रयोग गर्‍यो-बिजलीको तारहरूमा केही उच्च (केवल चांदी र तांबे मात्रा रहे हैं प्रति प्रवाहकीय अधिक छ, तर सुनको प्रतिरोधको जंग फाइदा हो). उदाहरणको लागि, सुनको बिजुलीको तारोंको प्रयोगहरू मामाणु s 'परियोजना गए थिए केहिको समयमा मैनहट्टन, तर ठूलो उच्च वर्तमान चांदीको तारों परियोजनामा calutron आयसहरूटोप विभाजक मैग्नेटमा थिए प्रयोग गर्‍यो।
 
पङ्क्ति ११६:
यसको वाहेक बिजुलीको संपर्कोंको चिप्लन, सुनको लचीलापन छ र विषाक्तताको अभाव छ, चालकता पनि बिजुली, प्रयोगमा बिजुलीको संपर्कोंको कारण देखि आफ्नो जंगको लागि प्रतिरोध.<ref>{{Cite web|title = General Electric Contact Materials|work = Electrical Contact Catalog (Material Catalog)|publisher = Tanaka Precious Metals|year= 2005|url = http://www.tanaka-precious.com/catalog/material.html| accessdate = 2007-02-21}}</ref> स्विच संपर्कों सामान्यतया अधिक तीव्र क्षरण तनावको अधीन हैं देखि संपर्क रपट रहे हैं। ठीक सुनको तारों सम्बन्ध तार गर्दै छन् प्रयोग गरे जाता गर्नको लागि कनेक्टको रूपमा जाना एक प्रक्रियाको माध्यमले अर्धचालक पैकेज उनको लागि डिवाइस.
 
=== वाणिज्यिक रसायन शास्त्र ===
सुनले हमला गरेको छ र, साइनाइड या सोडियम पोटेशियम घुलमा समाधान alkalineको लागि प्रक्रिया प्रपत्र नुन सुन साइनाइड एक प्रविधी साइनाइडमा अयस्कों देखि धातु सुन निकालनमा प्रयोग गरेको छ कि गर्‍यो गएको छ। साइनाइड गोल्ड electroforming छ र धातु आधार electroplatingको वाणिज्यिकमा प्रयोग गरे जाता इलेक्ट्रोलाइट सुन पर.
 
गोल्ड क्लोराइड (chloroauric एसिड) समाधान आयनों एस्कर्बेट गर्दै छन् या साथ साइट्रेट कमी देखि सुनको प्रयोग गर्न कोलाइडयन. गोल्ड क्लोराइड औक्साइड र सुन nanoparticle सुनको हैं गोलाकार प्रयोग गर्नको लागि अत्यधिक महत्वपूर्ण क्रैनबेरी या रातो रंगको कांच colloid छ, जो, जस्तै अल आकार सुन निलंबन, शामिल हैं समान रूपले एस <ref>{{Cite web| url = http://chemistry.about.com/cs/inorganic/a/aa032503a.htm| title= Colored glass chemistry|accessdate=2009-06-06}}</ref>
 
== इतिहास ==
[[Fileचित्र:TurinPapyrus1.jpg|thumb|ट्यूरिन Papyrus मैप]]
[[Fileचित्र:Tuthankhamun Egyptian Museum.jpg|thumb|upright|Tutankhamunको funerary मुखौटा]]
[[Fileचित्र:Jason Pelias Louvre K127.jpg|thumb|upright|एक Apulian रातो आंकडा calyx krater, CAमा सुनहरा मूंडना साथ जेसन दिइन्छ। 340-330 ई.पू..]]
 
सुन ज्ञात गरिएको छ र Chalcolithic पछि देखि कारीगरों द्धारा प्रयोग गर्‍यो। बाल्कनमा गोल्ड कलाकृतिहरू कब्रिस्तान वर्ना प्रकट देखि 4 सहस्राब्दी ई.पू., यस्तोमा उनिको रूपमा मिला. Nebra डिस्क र गोल्ड कलाकृतिहरू जस्तै सुनहरा टोपी आयु कांस्य सहस्राब्दी ई.पू. 2मा दिखाई मध्य यूरोप से.
 
मिस्र हीयेरोग्लिफ.मा भन्दा चाँडैीको रूपमा "के रूपमा 2600 ई.पू.को वर्णन सुन Tushratta राजा, जसमा देखि Mitanni दावा अधिक था" भरपूर मात्रामा गंदगी देखि मिस्र <ref>रीव्स, निकोलस ''Akhenaten: मिस्रको गलत पैगंबर'' टेम्स र हडसन, p.69 ISBN 05002855270-500-28552-7</ref> मिस्र र Nubia विशेष रूपले संसाधन थियो इतिहास बनानको उत्पादन क्षेत्रहरूको लागि धेरै देखि सुनको प्रमुख उनिलाइ. चाँडै भन्दा चाँडै ठेगाना नक्शे नक्शा Papyrus ट्यूरिन रूपमा जानिन्छ र भूविज्ञान खदानमा सुनको योजनाको एक शो स्थानीयको संकेत Nubia एक साथ संग. आदिम काम विधिहरू सिचुलुस दिओदोरुस गर्दै छन् र वर्णित द्धारा दुवै स्ट्रैबो, र सेटिंग शामिल आग. ठूलो खानहरूमा थिए [[साउदी अरब|सऊदी अरब]] के छ अब सागर पनि भरमा मौजूद लाल.
 
सुनहरा मूंडना कथाको दुनिया प्राचीन धूलमा सुन फंसानेको लागि उपयोगको fleeces सक्छ उल्लेख गर्न देखि placer जम्मा. सुन ओल्ड टैस्टमैंट छ उल्लेख अक्सर में) हवीला देखि शुरू होने वाला उत्पत्ति (2:11मा छ र नयाँ करारको मैथ्यू अध्यायमा पहिले देखि शामिल magi उपहार संग. रहस्योद्घाटन 21:21को पुस्तक 'के रूपमा क्रिस्टल स्पष्ट सुन, शुद्धको बन्यो वर्णन होनेको रूपमा नयाँ यरूशलेमको सडकहरूको शहर ". कुनामा काला सागर पूर्व दक्षिण सुन यसको लागि थियो प्रसिद्ध. शोषण Midasको समय देखि आज सम्म भनिन्छ, र यो सुन ईसा पूर्व 610को आसपासमा लिडा सिक्का थियो चाँडै भन्दा चाँडै महत्वपूर्ण प्रतिष्ठानमा दुनिया छ शायद छको क्या.<ref>{{Cite web
पङ्क्ति १६४:
यसको ऐतिहासिक उच्च मूल्यको कारण से, इतिहास भरमा खनन सुनको ज्यादा प्रचलनमा अझै पनि एक या कुनै अन्यमा छ।
 
== घटना ==
[[Fileचित्र:Stringer156 nugget.jpg|thumb|इस औंस 156 (4.85 किग्रा) सुनको डला दक्षिणी कैलिफोर्निया मरुभूमिमा एक व्यक्ति पूर्वेक्षक एक मेटल डिटेक्टरको उपयोग गरेर पायाइयो.]]
 
गोल्डको 79 नम्बर परमाणु स्वाभाविक बनाइन्छ घटित एकको उच्च परमाणु संख्या जुन तत्वहरू. लोहे भन्दा ठूलो संख्या सँग परमाणु तत्व सबै जस्तै, सुनको प्रक्रिया nucleosynthesis छ सुपरनोवा भन्दा एक विचारको लागि गठित गरिएको छ। उनको ठाउँ बिखरे भएका विस्फोटों धातुको भारी तत्वहरू)मा सुनको तरिका क्षेत्र सहित धूल (युक्त-. त्यस पछि उनी जुन संघनितमा हाम्रो सौर मंडल र पृथ्वी <ref>{{Cite journal|doi=10.1086/190111|title=Nucleosynthesis of Heavy Elements by Neutron Capture.|year=1965|last1=Seeger|first1=Philip A.|last2=Fowler|first2=William A.|last3=Clayton|first3=Donald D.|journal=The Astrophysical Journal Supplement Series|volume=11|pages=121}}</ref>
पङ्क्ति १७१:
पृथ्वी मा, जब पनि मौलिक सुन हुन्छ, यो सुन सँग चांदीको अक्सरको रूपमा ठोस समाधान धातु एक सबै भन्दा प्रकट हुन्छ, अर्थात् एक मिश्र धातु सुन, चांदी. यस्तो मिश्र सामान्यतया 8-10%को एक चांदीको सामाग्री छ। Electrum चांदी 20% भन्दा अधिक मौलिक सुन छ सँग र अधिक. छ Electrum रंग स्वर्ण चांदी देखि चांदीको चलाइन्छ, चांदीको सामग्रीमा निर्भर छ। अधिक चांदी, कम विशिष्ट गुरूत्व.
 
[[Fileचित्र:Gold 30g for a 860kg rock.jpg|thumb|एक 860 किलो सुन अयस्कको ब्लक, र सुनको 30 ग्राम छ कि यो देखि निकालयो जान सक्छको सापेक्ष आकार. Toi सुनको खान, जापान.]]
[[Fileचित्र:GoldinPyriteDrainage acide.JPG|thumb|सुन पछि एक pyrite क्यूबको हेमटिट औक्सीकरण थियो पछि छोड दिए छ। गुहाको घन आकार ध्यान दें.]]
सुन अयस्कमा पाइन्छको सुनको बनएको छको धेरै सानो या सूक्ष्म कणहरू सँग चट्टान. यो सुन अयस्क या खनिज सल्फाइड क्वार्ट्ज अक्सर पाया एक साथ संग. S एकको रूपमा ''बेवकूफ छ गोल्ड'' छ, जुन pyrite <ref>
{{Cite web
पङ्क्ति १९२:
मान्छेहरूको संख्या एक पानी समुद्र देखि सुनको दावा गरेको छ ठीक गर्नको लागि आर्थिक रूपले सक्षम छ, तर अब सम्म उनी गलत गरिएको छ सबै या त या बदमाश. एक तथाकथित आदरणीय, Prescott Jernegan दौडा एक सुन [[संयुक्त राज्य अमेरिका|राज्य अमेरिका]]मा 1890 देखि ठगी-समुद्री जलमा [[संयुक्त राज्य अमेरिका|संयुक्त.]] एक ब्रिटिश जालसाज 1900मा इङ्गल्याण्डमा जल्दी घोटाले भाग नै छ। <ref>Plazak, 2006)को प्रेस यूटा. ''होलमा एक'' दान ''सँग एक ग्राउंड पर'' नुन ''झूठे (शीर्ष'' झील: Univ 0874808405 ISBN (पर एक अध्याय शामिल सुन swindles देखि समुद्री जल)</ref> फ्रिट्ज Haber (Haber प्रक्रियाको जर्मन आविष्कारक) पानी समुद्र देखि सुनको निकासीमा गरे अनुसंधान. भुगतान [[प्रथम विश्वयुद्ध|मैं]] [[जर्मनी]] [[प्रथम विश्वयुद्ध|युद्ध]] reparations पछि [[प्रथम विश्वयुद्ध|विश्व]]मा मदद गर्नको लागि एक प्रयास <ref>{{Cite journal|title =Das Gold im Meerwasser| first =F.|last =Haber|volume = 40|issue = 11| year =1927|doi= 10.1002/ange.19270401103|pages =303–314|journal =Zeitschrift für Angewandte Chemie}}</ref> 2को प्रकाशित मूल्हरूमा समुद्री जलमा सुनको 64 ppb सम्मको आधारमा एक व्यावसायिक रूपले सफल निकासी संभव लग रहयो थियो। परियोजना जल 4000 पछिको विश्लेषणको औसतको एक नमूने उपज 0.004 यो ppb बन स्पष्ट छ कि हैन हुनेछ निकासी संभव हो बंद गर्‍यो र वह.<ref>{{Cite journal|doi= 10.1016/0375-6742(88)90051-9|title = Concentration of gold in natural waters|first = J.B.|last = McHugh|journal = Journal of Geochemical Exploration|volume = 30|year = 1988| pages = 85–94|issue = 1–3}}</ref> समुद्रको पानी देखि सुन निष्कर्षण प्रदर्शन गर्नको लागि कुनै आर्थिक रूपले व्यावहारिक व्यवस्था अझै सम्म पहिचान गरे गई छ। सुनको संश्लेषण र व्यवहार्य छैन आर्थिक भविष्य निकट छमा यस्तो हुनु संभव हैन हो जान्छन्।
 
=== क्रिस्टलीय देशी सुनको नमूनोंको गैलरी ===
<gallery>
File:Gold-tt48a.jpg|Lena नदी, साखा गणराज्य, रूस देखि "सुन रस्सी". आकार: 2.5 × 1.2 × 0.7 सेमी.
पङ्क्ति १९९:
</gallery>
 
== उत्पादन ==
{{Main|Gold prospecting|Gold mining|Gold extraction|List of countries by gold production}}
[[Fileचित्र:Gold (mined)2.png|thumb|2005मा गोल्ड उत्पादन]]
[[Fileचित्र:Gold mine.jpg|thumb|विक्टोरिया, अस्ट्रेलियामा एक भूमिगत सुनको खानको लागि प्रवेश द्वार]]
[[Fileचित्र:golddust.jpg|thumb|शुद्ध सुन एक्वा regia शोधन प्रक्रिया द्धारा उत्पादित वेग]]
सुन जम्मा निकासी सजिलै सँग खनन गरेको छ, सबै भन्दा किफायतीमा ठूलो छ। अयस्क ग्रेडको रूपमा 0.5 मिलीग्रामको रूपमा साना / किलोग्राम (मिलियन प्रति 0.5 भागहरू, पीपीएम) किफायती हुन सक्छ। -पिट खानों खुला ठेठ अयस्क ग्रेडमा 1-5 मिग्रा हैं / किलोग्राम (1-5 पीपीएम); रक खानों कठिन अयस्क ग्रेडमा भूमिगत या साधारण तरिकामा कम से कम 3 मिलीग्राम / किग्रा (3 पीपीएम). 30 मिलीग्रामको अयस्क ग्रेड किन भनें / किलोग्राम (30 पीपीएम) सामान्यतयाको आवश्यकता छ सुन भन्दा पहिले नग्न आँखाहरूलाई दिखाई अधिकांश सुनको खदानों सुन अदृश्य छमा छ।
 
पङ्क्ति २२०:
सुन त स्थिर छ र यति मूल्यवान छ कि विनिर्मित वस्तुहरू, गहना, र कलाको कार्यहरूमा प्रयोग सुनको सबै भन्दा अन्तमा र बरामदको छ पुनर्नवीनीकरण छ। केही अंतरिक्ष यान र इलेक्ट्रनिक उपकरणहरूमा प्रयोग सुन लाभ बरामद गरिन सकिंदैन, तर यो साधारण तरिकामा एकदम पतली परत या धेरै ठीक तारोंको छ कि कुल थिए (और खो) मात्राको कुल राशिको तुलनामा सानो छ ताकिको रूपमा छ यिनी अनुप्रयोगहरूमा प्रयोग सुनको उत्पादन गरेको छ र किनएर भंडार. यस प्रकार अर्थ छ आर्थिकमा नयाँ सुनको खपत कम सही, सुनको जायजा रहता. (एक आधुनिक दुनिया पाली), जबकि स्वामित्व देखि कम से कम गर्नको लागि एक पार्टी लगातार अनिवार्य <ref>{{Cite web|url=http://www.lewrockwell.com/blumen/blumen14.html|title= The Myth of the Gold Supply Deficit|accessdate=2009-03-30}}</ref> एक अनुमान यो हो कि कहिल्यै खनन सुन 85%को सबै अझै पनि स्टक उपलब्ध वसूलीमा दुनिया छ सजिलै सँग उपयोग गर्दछ औद्धोगिक, सँग 15% recyclable होने दिइएको गैर खो दिए छ, या प्रयोग मा.<ref>[http://www.gold-eagle.com/editorials_05/zurbuchen011506.html इतिहास सुन अनुमान भन्दा अधिकको कुल हानि] 2010 नोभेम्बर सम्म पुगयो 10,</ref>
 
== सेवन ==
विश्वमा उत्पादित सुनको खपत गहनेमा 50%को बारे मा, निवेशमा 40%, र उद्योगमा 10% छ।
 
पङ्क्ति २२६:
2009-04-26|publisher=Commodity online}}</ref>
 
== रसायन ==
[[Fileचित्र:Gold(III) chloride solution.jpg|thumb|left|गोल्ड (III) पानीमा क्लोराइड समाधान]]
 
हुनत सुनको धातु हो एक महान, यो यौगिकों रूपहरू धेरै र विविध. यसको यौगिकों 5मा सुनको औक्सीकरण राज्यले पर्वतमालाको लागि -1, तर Au (आई) र Au (III) रसायन विज्ञान हावी आफ्नो. ) Au (मैं, आयन aurous भनिन्छको रूपमा छ सबै भन्दा साधारण नरम ligand साथ औक्सीकरण राज्य phosphine तृतीयक र एस जस्तै thioether छ, thiolate एस, एस Au यौगिकों (आई) सामान्यतया रैखिक रहे हैं। एक राम्रो उदाहरण छ Au (CN) <sub>2</sub> <sup>-</sup> छ, जुन सुन घुलनशील फारमको छ खननमा सामना गर्न पर्‍यो. मजेको कुरा हो, पानीको aurous परिसरों दुर्लभ हैं। halide छ, जस्तै AuCl सुन द्विआधारी, चेन polymeric फारम वक्र, फेरि Au समन्वयमा रैखिक विशेषता. अधिकांश सुनमा आधारित दबाइहरू डेरिवेटिव हैं (आई) Au.<ref>{{Cite journal|author=Shaw III, C. F. |title=Gold-Based Medicinal Agents |journal=Chemical Reviews |year=1999 |volume=99 |issue=9 |pages=2589–2600 |doi=10.1021/cr980431o |pmid=11749494}}</ref>
पङ्क्ति २३९:
| publisher = Academic Press| isbn = 0123526515| pages = 1286}}</ref> सुन पनि पोटेशियम साइनाइड समाधानको alkalineमा प्रतिक्रिया गर्छन। पारा संग, यो मिश्रण रूपहरू एक.
 
=== कम साधारण औक्सीकरण राज्यहरू ===
कम साधारण सुनको औक्सीकरण राज्यहरू -1, 2, र 5 शामिल हैं।
 
पङ्क्ति २५८:
केहि सुन सम्बन्ध यौगिकों एक्जिबिट ''aurophilic सम्बन्ध,'' सुनको प्रवृत्तिको जुन वर्णन आयनों वाल्स der बातचीत गर्नको लागि वैनमा छ कि दूरी कम गर्दै छन् कि धेरै लामो समयको लागि हो एक तर पारंपरिक Au-Au बंधन. बातचीतको बंधन हाइड्रोजन एकको होनेको अनुमान छ कि तागत हो तुलनीय छ।
 
=== मिश्रित valence यौगिकों ===
राम्रो तरिका देखि परिभाषित क्लस्टर यौगिकों धेरै हैं। <ref name="Holleman" /> यस्तो मामलाहरू मा, सुनको एक आंशिक औक्सीकरण राज्य हो। एक प्रतिनिधि उदाहरण <sup>2</sup> छ अष्टभुजाकार प्रजातिहरू {Au (पी सी एच <sub>(6 5) 3) 6}</sub> <sup>+.</sup>को रूपमा सुन सल्फाइड, जस्तै गोल्ड chalcogenides,) (तृतीय Au सुविधा बराबर मात्रामा Au (आई) र.
 
== विषाक्तता ==
धातु शुद्ध (मौलिक) सुन परेशान छ गैर विषैले र गैर जब ingested <ref>{{Cite web|title=Gold MSDS|url=http://www.espi-metals.com/msds's/gold.htm|publisher=Electronic Space Products International|author=Dierks, S |month=May|year=2005}}</ref> र कहिले काँही सुनको पत्तीको रूपमा खाद्ध सजावट एक प्रयोगको रूप मा. धातु सुन Goldwasser छ, र हडताल पनि एक गोल्ड घटकको मादक पेहरू Goldschläger. धातु सुन) Alimentarius कोडेक्समा एकको रूपमा मंजूरी दियो खान additiveमा (ईयू E175. हुनत सुन आयन विषैला हुन्छ, एक खान additiveको रूपमा धातु सुनको स्वीकृति उनको रिश्तेदार रासायनिक जरा पदार्थको एक विशिष्त स्थितिको कारण, र प्रतिरोध गर्नको लागि जीर्णशीर्ण जा रहेको छ या कुनै पनि ज्ञात रासायनिक प्रक्रिया हो जुन मानव शरीरमा सामना गरिनेछ द्धारा घुलनशील लवण (सुन यौगिकों)मा तब्दील हुन्छ .
 
पङ्क्ति २६८:
सुन धातु वर्षको थियो मतदान Allergen सोसायटी जिल्दको सुनिंनु देखि संपर्कमा 2001 सम्म अमेरिकी. सुन संपर्क एलर्जी ज्यादातर महिलाहरूलाई प्रभावित.<ref>[http://www.entrepreneur.com/tradejournals/article/149265914.html मेहंदी टैटू घटक वर्षको छ Allergen. (][http://www.entrepreneur.com/tradejournals/article/149265914.html राउंड क्लीनिकल)] . पुनः प्राप्त 17, 2009 सेप्टेम्बर</ref> यसको बावजूद, सुन निकल रहेको छ एक अपेक्षाकृत गैर allergen जस्तै, संपर्क शक्तिशाली धातुहरू सँग तुलना में.<ref>{{Cite news|url=http://www.highbeam.com/doc/1G1-176478357.html|title=Ubiquitous nickel wins skin contact allergy award for 2008|date=February 15, 2008|author=Brunk, Doug}}</ref>
 
== मूल्य ==
धातुहरूलाई तरिका अन्य कीमती, सुन ग्राम द्धारा द्धारा मापाउछ ट्रय र वजन एस जब यो ''करात'' या सँग alloyed छ अन्य धातुहरू कार्यकाल ''कैरेट'' कम आनुपातिक छ रेटिंग्स सुन र शुद्ध करेट गरे जा रहयो कम 24 प्रयोग गर्न सँग संकेत राशिको सुन, उपस्थित थिए। या सिक्का पल्ट पवित्रताको एक सुनको धेरै गरेर सकते हैं शुद्ध गरे जा रहेको छ .995 पनि हुनु लिएर व्यक्तिको रूपमा व्यक्त दशमलव एक देखि जानिन्छ, 0-1 सुंदरता हजारौं भागको रूप मा, यस तरह.
 
पङ्क्ति २७५:
ऐतिहासिक दृष्टिले सुन सिक्का मुद्राको रूपमा प्रयोग भएको थियो व्यापक रूप ले, जब कागज पैसे पेश भएको थियो, यो साधारण तरिकामा बुलियन सिक्का थियो या सुनको एक रसीदको लागि प्रतिदेय. मानकमा एक सुनको रूपमा मौद्रिक प्रणालीमा जानिन्छ, वजनको सुनको केही एक मुद्राको एक एकाइको नाम दिए गएको थियो। अवधिको लागि एक लंबे, संयुक्त राज्य अमेरिका सरकार) अमेरिकाको सेट मूल्य डलर ताकि एक ट्रय) 664.56/kg थियो औंस बराबरको लागि $ 20.67 ($ 1934 मा, तर 1125.27/kg $ (औंस ट्रय प्रति डलर थियो अवमूल्यनको लागि $ 35.00. 1961 सम्म यो कीमत यस बनाए राख्नको लागि भएको थियो बनन मुश्किल छ, र अमेरिकाको पूल एउटा अझै अर्को यूरोपीय बैंकहरू मांग सहमत हेरफेर गर्नको लागि बजार सुनको अवमूल्यनको बिरुद्ध बढ मुद्राको रोकनको लागि आगे.
 
[[Fileचित्र:Goldkey logo removed.jpg|thumb|left|स्विस-1 किलो सुनको पट्टी डाली]]
17 मार्च, 1968 मा, आर्थिक परिस्थितिहरू सुन पूलको पतनको कारण बनएको छ , र एक दुइ tiered मूल्य निर्धारण योजना स्थापित भएको थियो जसबाट सुन अझै पनि ट्रय (छ / 1.13 $) औंस तर कीमतको प्रति पुरानी $ 35.00मा अन्तर्राष्ट्रिय खातों व्यवस्थित प्रयोग भएको थियो निजी बजारमा सुनमा उतार चढावको अनुमति दी थियो, यो दुइ tiered मूल्य निर्धारण प्रणाली 1975मा छोड दिए गएको थियो जब सुनको कीमतको लागि आफ्नो मुक्त बजार स्तर खोजने छोड दिए गएको थियो। केन्द्रिय बैंकको रूप माको मूल्य एक दुकानको भंडार ऐतिहासिक सुन पकड हुनत अझै पनि स्तर घट गएको छ साधारण तरिका पर. दुनियामा सबै भन्दा ठूलो सुनको निक्षेपागार छ कि%को बैंकमा नयाँ अमेरिकी फेडरल रिजर्व न्यूयर्क, 3 राखइन्छ जसको बारेमा {{Citation needed|date=June 2008}} , खनन सुनको कहिल्यैको रूपमा नक्स गर्दछ उसी प्रकार डिपजिटरीमा फोर्ट बुलियन लादेन अमेरिका.
 
पङ्क्ति २८४:
अप्रिल 2001 पछि देखि सुनको कीमत डलर अधिक छ अमेरिकाको बिरुद्ध मूल्य देखि तीन गुना मा,<ref>[http://kitco.com/LFgif/au3650nyb.gif 10 वर्ष गोल्ड] (GIF). Kitco.com.</ref> बजार उत्साह अडकलहरू हैं कि यस समय धर्मनिरपेक्ष भालू छ बजार खत्म भयो र एक बैल. लौटा छ <ref>{{Cite web|url=http://www.ameinfo.com/75511.html |title=Gold starts 2006 well, but this is not a 25-year high! | Financial Planning |publisher=Ameinfo.com|accessdate=2009-04-05}}</ref>
 
== प्रतीकवाद ==
[[Fileचित्र:GoldBarAtGrandEmperorCasino.JPG|thumb|मकाउमा सम्राट कैसीनोमा गोल्ड बार]]
सुन गरिएको छ उच्च उमेर भर धेरै समाजहरूमा बहुमूल्य छ। यो यस सँग राख्नमा अक्सर एक जोरदार सकारात्मक प्रतीकात्मक निकट प्रश्नमा समाजमा सबै भन्दा अधिक सम्मानमा आयोजित मूल्हरू देखि जुडे अर्थ पर्एको छ। सुनको शक्ति, शक्ति, धन, गर्मी, खुशी, प्रेम, आशा, आशावाद, बुद्धि, न्याय, संतुलन, पूर्णता, गर्मी, खेति र सूर्यको प्रतीक हुन सक्छ।
 
पङ्क्ति ३०२:
लोकप्रिय संस्कृति मा, सुनको धेरै अर्थ राख्छ, तर सबै भन्दा साधारण तरिकामा राम्रो छ या वाक्यांशहरूमा जस्तै महान छ, जस्तै शब्दहरू देखि जुडे: "सुनको एक दिल है", "सुनहरा पल", "तो तपाईं गर्दै छन् कि" सुनहरीयो छ! " सुनहरा! " र "लडका सुनहरा". सुन पनि अझै पनि धनको एक प्रतीकको रूपमा र भन्यो कि धेरै समाजहरू मा, सफलताको माध्यमले आफ्नो स्थान रखती छ।
 
== राज्य प्रतीक ==
राज्य खनिज र खनिज प्रतीक ". मा, कैलिफोर्निया विधानमंडल नामित सुन 1965" <ref>[http://www.leginfo.ca.gov/cgi-bin/displaycode?section=gov&amp;group=00001-01000&amp;file=420-429.8 कैलिफोर्निया सरकार कोड 420-429.8 चयन] (425.1 देखने §)</ref>
 
1968 मा, अलास्का विधानमंडल नामित सुन "आधिकारिक राज्य खनिज." <ref>[http://www.legis.state.ak.us/cgi-bin/folioisa.dll/stattx08/query=*/doc/%7B@17998%7D? अलास्का विधिहरू] (44.09.110 देखने §)</ref>
 
== अरु पनि हेर्नुहोस ==
{{colbegin|3}}
*Altai पर्वत
पङ्क्ति ३२५:
{{colend}}
 
== सन्दर्भ ==
{{Reflist|colwidth=30em}}
 
== बाहिरी लिङ्कहरू ==
{{Commons}}
{{Wiktionary}}
पङ्क्ति ३५२:
{{Link GA|de}}
{{Link GA|zh}}
 
[[ace:Meuih]]
[[af:Goud]]
Line ३९६ ⟶ ३९७:
[[fiu-vro:Kuld]]
[[fr:Or]]
[[frr:Gul]]
[[fur:Aur]]
[[fy:Goud]]
"https://ne.wikipedia.org/wiki/सुन" बाट अनुप्रेषित