"मेहरगढ" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा spelling check, replaced: ज़ → ज (5) |
|||
पङ्क्ति १:
{{अनुवादित हिन्दी}}
[[चित्र:Mehrgarh pakistan rel96.JPG|thumb|प्राचीन मेहरगढ़,पाकिस्तान]]'''मेहरगढ़''' पुरातात्विक दृष्टिले महत्वपूर्ण एक स्थान छ जहाँ [[नवपाषाण युग]] (७००० ईसा-पूर्व देखि २५०० ईसा-पूर्व )का धेरै अवशेष मिले छन्। यो स्थान वर्तमान [[बलोचिस्तान]] ([[पाकिस्तान]])का काँचो मैदानी क्षेत्रमा छ। यो स्थान विश्वका ती स्थानहरु मध्येको एक छ जहाँ प्राचीनतम [[कृषि]] एवं [[पशुपालन]] देखि सम्बन्धित साक्ष्य प्राप्त भए छन्। यी अवशेषहरुदेखि थाह लाग्छ कि यहाँका मानिस [[गेहूँ]] एवं [[जौ]]को खेती गरिन्थ्यो तथा [[भेड़]], [[बकरी]] एवं अन्य जानवर पालन्थे। "<ref>Hirst, K. Kris. 2005. [http://archaeology.about.com/od/mterms/g/mehrgarh.htm "Mehrgarh"]. '' Guide to Archaeology''</ref>.
मेहरगढ़ आजका बलूचिस्तानमा बोलन नदीका किनार स्थित छ। भारतीय इतिहासमा यस स्थलको महत्व अनेक कारणहरुदेखि छ। यो स्थल भारतीय उप महाद्वीपलाई पनि गहरुहूँ-जौका मूल कृषि भएका क्षेत्रमा सामेल गर्न दिन्छ र नवपाषण युगका भारतीय काल निर्धारणलाई विश्वका नवपाषण काल निर्धारणका अधिक समीप ले आउँछ। यसका अतिरिक्त यस स्थलदेखि सिंधु सभ्यताका विकास र उत्पत्तिमा प्रकाश पर्छ। यो स्थल हड़प्पा सभ्यतादेखि पूर्वको यस्तो स्थल छ जहाँदेखि हड़प्पा जस्तै ईंटहरुका बनेका घर मिले छन् र लगभग 6500 वर्तमान पूर्वसम्म महरगढ़ वासी हड़प्पा जस्तै
महरगढ़देखि प्राप्त एक
एक अन्य महत्वपूर्ण वस्तु छ सान पत्थर जो धातुका धारदार
महरगढ़देखि प्राप्त हुने अन्य वस्तुहरुमा बुनाईको टोकरीहरु,
दुर्भाग्यदेखि पाकिस्तानको अस्थिरताका कारण अतीतको यो महत्वपूर्ण स्थल उपेक्षित पड़ा छ। यस स्थलको आफूयी १९७७ ई०मा हुयी थियो। यदि यसको समुचित उत्खननको जाए त यो स्थल यस क्षेत्रमा मानव सभ्यताका विकासमा नयाँ तथ्य उद्घाटित गर्न सक्छ। अहिले सम्मको यस उत्खननमा यहाँदेखि नवपाषण कालदेखि ले गर्न कांस्य युग तकका प्रमाण मिल्दछन् जो कुल 8 पुरातात्विक स्प्रकाररुमा बिखरे छन्। यो 8 स्तर हामीलाई लगभग 5000 वर्षहरुका इतिहासको जानकारी दिन्छन्। यिनमा सबैभन्दा पुराना स्तर जो सबैभन्दा तल छ नवपाषण कालको छ र आजभन्दा लगभग 9000 वर्ष पूर्वको छ त्यहीं सबैभन्दा नया स्तर कांस्य युगको छ र तकरीबन 4000 वर्ष पूर्वको छ। मेहरगढ़ र यस जस्तै अन्य स्थल हामीलाई मानव प्रवासका त्यस अध्यायलाई समझने बेहतर अन्तर्दृष्टि दिन सक्छौं जो लाखौं वर्षहरु पूर्व दक्षिण अफ्रीकादेखि शुरू भएको थियो र विभिन्न शाखाहरुमा बंट गर्न यूरोप, भारत र दक्षिण- पूर्व एशिया पुग्यो।
| |||