"अन्धविश्वास" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

आदिम मनुष्य अनेक क्रियाहरू र [[परिघटना|घटनाहरू]]को कारणहरूलाई थह। त्यो अज्ञानवश समझता थियो कि यिनको पछि कुनै अदृश्य शक्ति हो। वर्षा, बिजुली, रोग, भूकम्प, वृक्षपात, विपत्ति आदि अज्ञात तथा अज्ञेय देव, भूत, प्रेत र पिशाचोंको प्रकोपको परिणाम माने जान्थे। ज्ञानको प्रकाश भए पछि पनि यस्तो विचार विलीन हैन हुए, प्रत्युत यो अंधविश्वास माने जाते लगे। आदिकालमा मनुष्यको क्रिया क्षेत्र संकुचित थियो। यसैले अंधविश्वासोंको संख्या पनि अल्प थियो। ज्यों ज्यों मनुष्यको क्रियाहरुकोक्रियाहरूको विस्तार भयो त्यों-त्यों अंधविश्वासहरूको जाल पनि फैलदै गयो र यिनको अनेक भेद-प्रभेद भए। अंधविश्वास सार्वदेशिक र सार्वकालिक छन्। विज्ञानको प्रकाशमा पनि यो छिपे रहछन। यिनीहरूका कहिल्यै सर्वथा उच्द्वेद हुँदैन।

अंधविश्वासहरूको सर्वसम्मत वर्गीकरण सम्भव छैन। यिनीहरूका नामकरण पनि कठिन छ। पृथ्वी शेषनागमा स्थित छ, वर्षा, गर्जन र बिजुली इंद्रको क्रियाहरुक्रियाहरू छन्, भूकम्पको अधिष्टात्री एक देवी छ, रोगहरूको कारण प्रेत र पिशाच छन्, यस प्रकारको अंधविश्वासहरूलाई प्राग्वैज्ञानिक या धार्मिक अंधविश्वास भन्न सकिन्छ। अंधविश्वासहरूको दोस्रो ठूलो वर्ग हो मन्त्र-तन्त्र। यस वर्गको पनि अनेक उपभेद छन्। मुख्य भेद हो रोग निवारण, वशीकरण, उच्चाटन, मारण आदि। विविध उद्देश्योंको पूर्त्यर्थ मन्त्र प्रयोग प्राचीन तथा मध्य कालमा सर्वत्र प्रचलित थियो। मन्त्र द्धारा रोग निवारण अनेक मान्छेहरूको व्यवसाय थियो। विरोधी र उदासीन व्यक्तिको आफ्नो वशमा गर्न या दूसरोंको वशमा गराउनु मन्त्र द्धारा सम्भव मानिन्थ्यो। उच्चाटन र मारण पनि मन्त्रको विषय थिए। मन्त्रको व्यवसाय गर्ने दुई प्रकारको हुन्थे-मन्त्रमा विश्वास गर्न वालाहरू, र दूसरहरूलाई ठगनेको लागि मन्त्र प्रयोग गर्न वालाहरू।