"गणेश चतुर्थी" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

|तिथि२००९ = [[२३ अगस्ट|२३ अगस्त]]

शिवपुराणके अन्तर्गत रुद्रसंहिताके चतुर्थ (कुमार) खण्डमा यो वर्णन छ कि माता पार्वती लेपार्वतीले स्नान गर्न भन्दा पहिले आफ्नो मैल भन्दा एक बालकको उत्पन्न गरेर उसलाई आफ्नो द्वारपालबना दिए। शिवजी लेशिवजीले जब प्रवेश गर्न चाहा तब बालक लेबालकले उनलाई रोक दिए। यसमा शिवगणोंने बालक देखि भयंकर युद्ध गरे तर संग्राममा उसलाई कुनै पराजित हैन गरेर सका। अन्ततोगत्वा भगवान शंकर लेशंकरले क्रोधित भएर आफ्नो त्रिशूल देखि उन बालकको सर काट दिए। यसले भगवती शिवा क्रुद्ध हो उठीं र उनले प्रलय गर्ने ठान ली। भयभीत देवताहरू लेदेवताहरूले देवर्षिनारदको सल्लाहमा जगदम्बाको स्तुति गरेर उनलाई शान्त गर्यो। शिवजीको निर्देशमा विष्णुजीउत्तर दिशामा सबै भन्दा पहिले मिले जीव (हाथी)को टाउको काटएर लेकाटएरले आए। मृत्युंजय रुद्र लेरुद्रले गजको उन मस्तकको बालकको धडमा राखएर उसलाई पुनर्जीवित गर्यो। माता पार्वती लेपार्वतीले हर्षातिरेक देखि उन गजमुखबालकको आफ्नो हृदय देखि लाग्यो लिया र देवताहरूमा अग्रणी भएको आशीर्वाद दिए। ब्रह्मा, विष्णु, महेश लेमहेशले उन बालकको सर्वाध्यक्ष घोषित गरेर अग्रपूज्यहोनेको वरदान दिए। भगवान शंकर लेशंकरले बालक देखि कहा-गिरिजानन्दन! विघ्न नाश गर्नमा तेरा नाम सर्वोपरि हुनेछ। तू सबैको पूज्य बनेर मेरो समस्त गणहरूको अध्यक्ष हो जा। गणेश्वर!तू भाद्रपद महिनाको कृष्णपक्षको चतुर्थीको चंद्रमाको उदित भए पछि उत्पन्न भएको छ। यस तिथिमा व्रत गर्नेको सबै विघ्नहरूको नाश हुनेछ र उसलाई सबै सिद्धियां प्राप्त होंगी। कृष्णपक्षको चतुर्थीको रात्रिमा चंद्रोदयको समय गणेश तुम्हारी पूजा गर्नको पश्चात् व्रती चंद्रमाको अ‌र्घ्यदेकर ब्राह्मणको मिष्ठान खिलाए। तदोपरांत स्वयं पनि मीठा भोजन करे। वर्षपर्यन्तश्रीगणेश चतुर्थीको व्रत गर्नेको मनोकामना अवश्य पूर्ण हुन्छ।

एक पल्ट [[शिव|महादेव]]जी [[पार्वती]] सहित [[नर्मदा]]को तटमा गए। वहाँ एक सुंदर स्थानमा पार्वती जी लेजीले महादेवजी सँग [[चौपड]] खेलन इच्छा व्यक्त गर्यो। तब [[शिवजी]] ले कहा- हाम्रो हार-जीतको साक्षीको हुनेछ? पार्वती लेपार्वतीले तत्काल वहाँको घासको तिनके बटोरकर एक पुतला बनाया र उनमा प्राण-प्रतिष्ठा गरेर उससे कहा- बेटा! हामी चौपड खेलन चाहते छन्, किन्तु यहाँ हार-जीतको साक्षी कुनै छैन। अतः खेलको अन्तमा तिमी हाम्रो हार-जीतको साक्षी भएर बतान कि हामीमा देखिको जीता,को हारा?

खेल आरंभ भयो। दैवयोग देखि तिनै पल्ट पार्वती जी नै जीतीं। जब अन्तमा बालक देखि हार-जीतको निर्णय गराइयो त उनले महादेवजीको विजयी भने ।भने। परिणामतः पार्वती जी लेजीले क्रुद्ध भएर उसलाई एक पाँव देखि लंगडा होने र वहाँको कीचडमा पर्यो रहएर दुःख भोगनेको शाप दे दिए।

बालक लेबालकले विनम्रतापूर्वक कहा- माँ! म संग/भन्दा अज्ञानवश यस्तो भएको छ। मैले कुनै कुटिलता या द्वेषको कारण यस्तो हैन गर्यो। मलाई क्षमा गर्नुहोस तथा शाप देखि मुक्तिको उपाय बताएँ। तब ममतारूपी आमाको उनमा दया आ गई र उनि बोलीं- यहाँ नाग-कन्याएँ [[गणेश]]-पूजन गर्न आएँगी। उनको उपदेश देखि तिमी गणेश व्रत गरेर मलाई प्राप्त करोगे। यति भन्एर उनि कैलाश पर्वत चली गई।

एक वर्ष पछि वहाँ श्रावणमा नाग-कन्याएँ गणेश पूजनको लागि आईं। नाग-कन्याओं लेकन्याओंले गणेश व्रत गरेर उन बालकको पनि व्रतको विधि बताए। तत्पश्चात बालक लेबालकले 12 दिन सम्म श्रीगणेशजीको व्रत गर्यो। तब गणेशजी लेगणेशजीले उसलाई दर्शन दिएर कहा- म तिम्रो व्रत देखि प्रसन्न हूँ। मनोवांछित वर माँगो। बालक बोला- भगवन! मेरो पाँवमा यति शक्ति दे दुइ कि म कैलाश पर्वतमा आफ्नो माता-पिताको नजीकै पहुँच सकूं र उनि ममा प्रसन्न हो जानुहोस।

गणेशजी 'तथास्तु' भन्एर अंतर्धान भए। बालक भगवान शिवको चरणहरूमा पुग्यो। शिवजी लेशिवजीले उससे वहाँ सम्म पुगनको साधनको बारेमा पूछा।

तब बालक लेबालकले सारा कथा शिवजीको सुना दी। उधर त्यसै दिन लेदिनले अप्रसन्न भएर पार्वती शिवजी भन्दा पनि विमुख भयो थिए। तदुपरांत भगवान शंकर लेशंकरले पनि बालकको तरिका २१ दिन पर्यन्त श्रीगणेशको व्रत गर्यो, जसको प्रभाव लेप्रभावले पार्वतीको मनमा स्वयं महादेवजी देखि मिलन इच्छा जाग्रत भयो।

वे शीघ्र नै कैलाश पर्वतमा आ पहुँची। वहाँ पुगएर पार्वतीजी लेपार्वतीजीले शिवजी देखि पूछा- भगवन! तपाईंले यस्तो कौन-सा उपाय गरे जसको फलस्वरूप म तपाईंको नजीकै भागी-भागी आ गई हूँ। शिवजी लेशिवजीले 'गणेश व्रत'को इतिहास उनबाट कह दिए।

तब पार्वतीजी लेपार्वतीजीले आफ्नो पुत्र कार्तिकेय देखि मिलन इच्छा देखि 21 दिन पर्यन्त 21-21को संख्यामा दूर्वा, पुष्प तथा लड्डुओं देखि गणेशजीको पूजन गर्यो। 1औं दिन कार्तिकेय स्वयं नै पार्वतीजी देखि आ मिले। उनले पनि आमाको मुख देखि यस व्रतको माहात्म्य सुनेर व्रत गर्यो।

कार्तिकेय लेकार्तिकेयले यही व्रत विश्वामित्रजीको भनेभने। । विश्वामित्रजी लेविश्वामित्रजीले व्रत गरेर गणेशजी देखि जन्म लेजन्मले मुक्त भएर 'ब्रह्म-ऋषि' भएको वर माँगा। गणेशजी लेगणेशजीले उनको मनोकामना पूर्ण गर्यो। यस्तो हो श्री गणेशजी, जुन सबैको कामनाएँ पूर्ण गर्छन।

एक पल्ट महादेवजी स्नान गर्नको लागि भोगावती गए। उनको जानेको पश्चात पार्वती लेपार्वतीले आफ्नो तनको मैल भन्दा एक पुतला बनाया र उनको नाम 'गणेश' राखयो। पार्वती लेपार्वतीले उससे कहा- हे पुत्र! तिमी एक [[मुगदल]] लेकर द्वारमा बैठ जाओ। म भित्र गएर स्नान गरिरहेको हूँ। जब सम्म म स्नान न गरेर लूं, तब सम्म तिमी कुनै पनि पुरुषको भित्र मत आने दिन।

भोगावतीमा स्नान गर्न पछि जब भगवान शिवजी आए त गणेशजी लेगणेशजीले उनलाई द्वारमा रोक लिया। यसलाई शिवजी लेशिवजीले आफ्नो अपमान बुझयो र क्रोधित भएर उनको टाउको धड भन्दा अलग गरेर भित्र गए। पार्वती लेपार्वतीले उनलाई नाराज देखेर बुझयो कि भोजनमा विलंब भएको कारण महादेवजी नाराज छन्। यसैले उनले तत्काल दुइ थालियहरूमा भोजन पस्किएर शिवजीको बुलाया।

तब दोश्रो थाल देखेर तनिक आश्चर्यचकित भएर शिवजी लेशिवजीले पूछा- यो दोश्रो थाल किसको लागि है? पार्वती जी बोलीं- पुत्र गणेशको लागि छ, जुन बाहिर द्वारमा पहरा दिइ रहेको छ।

यो सुनेर शिवजी बढी अधिक आश्चर्यचकित भए। तपाइँको पुत्र पहरा दिइ रहेको छ? हाँ नाथ! के तपाईंले उसलाई देख्यो हैन? देख्यो त थियो, किन्तु मैले त आफ्नो रोकियो पछि उसलाई कुनै उद्दण्ड बालक बुझएर उनको टाउको काट दिए। यो सुनेर पार्वती जी धेरै दुःखी भयो। उनि विलाप गर्न लगीं। तब पार्वती जीको प्रसन्न गर्नको लागि भगवान शिव लेशिवले एक हात्तीको बच्चाहरूको टाउको काटएर बालकको धड देखि जोड दिए। पार्वती जी यस प्रकार पुत्र गणेशको पाउएर धेरै प्रसन्न भयो। उनले पति तथा पुत्रको प्रीतिपूर्वक भोजन गराएर त्यस पछि स्वयं भोजन गर्यो।

==चंद्र दर्शन दोष लेदोषले बचाव==