मरिच को बिरुवा हरिया वृक्षहरु र दीमक बाट बचेर रहने अन्य आश्रयहरु मा झार को तरिकाले चढेर खूब फैलन्छ। यसका झाङ स्थूल एवं पुष्ट, कांडग्रंथिहरु स्थूल केहि कहिले-काँही मूलयुक्त तथा पातहरु चिप्ला, लंबाग्र, संवृत, अंडाकार तथा 10-18 सें.मी. लामा र 5-12 सें.मी. चौडा हुन्छन्। यो बाह्रैमासे बिरुवा साधारणतया 25-30 वर्ष सम्म फल्ने एवं फूल्ने पनि गर्दछ, कहीं कहीं त 60 वर्ष भन्दा पनि धेरै समय सम्म फलिएको देखिएको छ। यो बिरुवा समुद्रतट भन्दा 1,070 मीटर को ऊँचाई सम्म हुन्छ। यसले वर्षा द्वारा नै पानि पाउँछ। स्वभावत: यो बिरुवा चिस्यान प्रधान र 2,032 मिलीमीटर भन्दा अधिक वार्षिक वर्षा तथा 10रू सें. देखि 40रू सें. सम्म को तापवाला इलाकहरुमा नै फैलन सक्छ। बिरुवाहरु को विस्तार को लागि यिनको कलमि काटेर रोपिन्छ। अग्ला रुखहरु को आश्रय ले मरिच को बिरुवाहरु 30 देखि 45 मीटर सम्म अग्लो चढ्छन् तर फलहरु लाई सुगमतापूर्वक उतारने को लागि यिनलाई साधारण तथा 6-9 मीटर सम्म नै बढनबढ्न दिइन्छ।
मरिच को गहिरो हरेहरीयो रंग कोका घनेघना बिरुवाहरु मा जुलाई को बीचबीचमा स-साना सेतोसेता बढीअलि हल्का पहेलोपहेंलो रंग कोरंगको फूल उम्रिनुउम्रिन आउछन्थाल्छन र आगामीत्यसपछिको जनवरी देखि मार्च को बीच यिनकोयिनका नारंगी रंग को फल पककरपाकेर तैयार हो जान्छन्।हुन्छन्। फल गोलगोला हुनछन् र यसको व्यास मा 3-6 मि.मी. हुन्छ। साधारणतया तेश्रो वर्ष को पश्चात् बिरुवाहरु फलनेफल्न लाग्छन।थाल्छ। सातवेंसात वर्ष लेपछि बिरुवाहरु मा फलहरु को 100 देखि 150 मिलीमीटर लामो गुच्छेगुच्छा अधिकतम मात्रा मा लाग्न प्रारंभप्रारम्भ हुन्छन्।हुन्छ। सूखनेगर्मी मा प्रत्येक बिरुवाहरु देखिबाट साधारणतया 4 देखि 6 किलोग्राम सम्म गोलमरिच खुर्सानिप्राप्त मिल जान्छ।हुन्छ। यसको प्रत्येक गुच्छेगुच्छा मा 50-60 दाना रहछन।हुन्छन। पकनेपाकेपछि मा यिनीति फलहरु कोका गुच्छहरुलाई उतारकरउतारेर भूमि माजमिनमा अथवा चटाइयोंचटाएर मा फैलाएर हथेलियों देखिहाथले रगडेर गोल खुर्सानि कोमरिचका दानहरुलाईदानाहरुलाई अलग गरिन्छ। यिनलाई 5-6 दिनहरु सम्म घाम मा सूखनेसूक्न दिइन्छ। पूरीराम्रो तरिकासंग सूखसुकेपछि गए पछि गोल खुर्सानि कोमरिचका दुवै को बोक्राहरु माखुम्चिने सिकुडनेतथा देखिचाउरि झुरियाँपर्ने पडहुन जान्छंथाल्छ र यिनीहरुका रंग गहरागाढा कालाकालो हुन्छ।हुन थाल्छ। इंडोनेशियाइन्डोनेशिया, स्याम आदि देशहरु मा पूर्णतया पकेपाकेका फलहरु लाई उतारकरउतारेर पानी मा भिगोने सेभिजाएपछि, बोक्राहरु देखिलाइ बिलगाकरबिलगाएर, सेतोसेता गोल खुर्सानिमरिच को रूप मा तैयार गरिन्छ। सेतोसेता गोल खुर्सानिमरिच जोडपिरो र कडवाहटतितोपनमा माकालो मरिच भन्दा कम प्रभावशाली हुन्छ। तर स्वाद अधिक रुचिकर हुन्छ। भारत देखिबाट प्रतिवर्ष लगभग 20 करोड रुपैया को लागत को मरिच विदेशहरु मा भेजी जान्छ।पठाइन्छ। यस निर्यात मा अमरीकी डालरहरुकोडलरहरुको भाग लगभग 64 प्रतिशत भन्दा अधिकबढी नै छ।हुन्छ।
