"विलियम सेक्सपियर" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा →‎प्रभाव: हिज्जे, typos fixed: सँग → सँग (2) using AWB
सा Bot: Fixing redirects
पङ्क्ति ५:
== जीवन ==
== प्रारम्भिक जीवन ==
[[चित्र:William Shakespeares birthplace, Stratford-upon-Avon 26l2007.jpg|thumb|स्ट्र्याटफोर्ड अपन एवन|स्ट्र्याटफोर्ड अपोन एभन ([[:en:Stratford-upon-Avon|Stratford-upon-Avon]])मा जोन शेक्सपियरको घरको ]] [[चित्र:Shakespeare1COA.png|thumb|शेक्सपियरको कोट अफ आर्म्स]] विलियम शेक्सपियर [[जोन शेक्सपियर]] ([[:en:John Shakespeare|John Shakespeare]])को छोरा थिएऽजो एक सफल [[पन्जा]] ([[:en:glove|glove]]) तथा [[अल्डर्मन|पुराध्यक्ष]] ([[:en:alderman|alderman]]) थिए, तिनी मूल रूपमा [[स्निटरफील्ड]] ([[:en:Snitterfield|Snitterfield]])का थिए तथा एक सम्पन्न जमिन्दार किसानको छोरी [[मेरी आर्डेन|मरियम आर्डेन]] ([[:en:Mary Arden|Mary Arden]])सँग विवाह गरेकी थिइन्।<ref>स्कोएंबम (१९८७), '' विलियम शेक्सपियर : एक संक्षिप्त जीवनवृत्त '', संशोधित संस्करण , अक्सफोर्ड : अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय प्रेस , १४-२२.आईएसबीएन ०१९५०५१६१०.</ref> उनको जन्म एभन नदीको तटमा स्ट्र्याटफोर्डमा भएको थियो। तथा उनको बप्तिस्मा / दीक्षा संस्कार [[२६ अप्रिल]] [[१५६४|, सन १५६४]] इस्वी सन्‌मा भयो। उनको अअवगत जन्मदिन परम्परागत रूपमा [[२३ अप्रिल]], [[सेन्ट जर्ज दिवस]] ([[:en:St George's Day|St George's Day]])मा मनाइन्छ। <ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', २४-६.</ref> यो तिथि अठारौं शताव्दीको एक विद्वानको गल्ती मान्न सकिन्छ र यसले ध्यानाकर्षण गर्दछ किन भनें शेक्सपियर [[२३ अप्रिल|२३ April]] [[१६१६]]मा मरेका थिए।<ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', २४, २९६.<br />• होनान, १५-१६.</ref> उनी आठ सन्तानहरूमा तेस्रो तथा जीवित रहेका जेठा पुत्र थिए। <ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', २३-२४.</ref> यद्यपि त्यसबेलाको कुनै पनि प्रत्यक्ष साक्षी उपलब्ध छैन, तर फेरि पनि थप जीवनी लेखक यसमा सहमत छन् कि शेक्सपियरको शिक्षा स्ट्रेटफोर्ड,<ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', ६२-६३.<br />[[पीटर आकरौयद|आकरौयद , पीटर]] ([[:en:Peter Ackroyd|Ackroyd, Peter]])(२००६) .'' शेक्सपियर : जीवनवृत्त ''लण्डन : विंटेज , ५३ आईएसबीएन ०७४९३८६५५८.<br />[[स्टेनले वेल्स|वेल्स , स्टेनले]] ([[:en:Stanley Wells|Wells, Stanley]]), ''ऐट अल '' ( २००५ ) . ''द अक्सफोर्ड शेक्सपियर: संपूर्ण कृतिहरू '', द्वितीय संस्करण .अक्सफोर्ड: अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय प्रेस, एक्स० वी० - एक्स० वी० आई० आईएसबीएन ०१९९२६७१७०.</ref> को [[किङ एडवर्ड षष्ठ विद्यालय, स्ट्र्याटफोर्ड अपोन एभन|किङ्गस् न्यू स्कूल]] ([[:en:King Edward VI School Stratford-upon-Avon|King's New School]])मा भएको थियो, जसको नजीकै एक निशुल्क विद्यालय थियो तथा उनको घर देखि एक चौथाई माइल टाढा थियो। एलिजाबेथ युगको क्रममा [[व्याकरण पाठशाला]] ([[:en:Grammar school|Grammar school]]) कयौं प्रकारको हुन्थ्यो, तर पुरै इङ्ल्याण्डमा <ref>बाल्डविन, १६४-८४.<br />• क्रेस्स्य, डेविड (१९७५). ''ट्यूडर तथा स्टुअर्ट इङ्ल्याण्ड ''मा शिक्षा.न्यूयोर्क: सेन्ट मार्टिन प्रेस, २८, २९.[[ओसीएलसी]] ([[:en:OCLC|OCLC]])[http://worldcat.org/oclc/२१४८२६० २१४८२६०].</ref> पाठ्यक्रम कानूनद्वारा निश्चित हुन्थ्यो तथा विद्यालयहरूमा [[ल्याटिन भाषालेटिन|ल्याटिन व्याकरण]] र [[शास्त्रीय साहित्य|प्राचीन साहित्य]] ([[:en:classical literature|classics]]) गहन अध्ययन हुन्थ्यो।<ref>बाल्डविन, १६४-६६.<br />• क्रेस्स्य, ८०-८२.<br />• औक्रोय्द, ५४५.<br />• वेल्स, ''अक्सफोर्ड शेक्सपियर'', Xvi.</ref> १८ वर्षको उमेरमा , शेक्सपियरले २६ वर्षीया [[एन्ने ह्याथवे ( शेक्सपियर )|अन्ने ह्याथवे]] ([[:en:Anne Hathaway (Shakespeare)|Anne Hathaway]])सँग विवाह गरे। [[वार्सेस्टरका आंग्लिकन धर्मप्रदेश|वार्सेस्टरको धर्मप्रदेश]] ([[:en:Anglican Diocese of Worcester|Diocese of Worcester]])को [[परिषद् न्यायालय]] ([[:en:consistory court|consistory court]])ले [[२७ नोभेम्बर]] [[१५८२]]मा विवाह लाइसेन्स जारी गरे। ह्याथवेका दुई छिमेकीहरूले अर्को दिन विवाहमा कुनै बाधा छैन भनी सुनिश्चितताको लागि बन्ड जारी गरे। <ref>स्कोएंबम,''कम्पैक्ट'', ७७–७८.</ref> युगलले यो विवाह समारोह सम्भवतः हतार हतारमा आयोजित गरे होला , किन भनें वार्सेस्टरको [[कुलपति]] ([[:en:chancellor|chancellor]])ले आमरूपमा तीन पटक पढ्नुपर्ने [[विवाह निषेध]] ([[:en:Banns of marriage|marriage banns]]) एकै पटक पढ्ने अनुमति दिएका थिए।<ref>[[माइकल वुड ( इतिहासकार )|वुड माइकल]] ([[:en:Michael Wood (historian)|Wood, Michael]]) ( २००३ ) . ''शेक्सपियर''.न्यूयोर्क: मूल पुस्तकहरू, ८४.आईएसबीएन ०४६५०९२६४०.<br />स्कोएंबम,''कम्पैक्ट'', ७८–७९.</ref> यसको कारण एन्ने गर्भावस्थामा थिइन् होला। विवाहको छ महिना पछि, उनले एक छोरी [[सुजेन हल|सुजैन]] ([[:en:Susanna Hall|Susanna]])लाईजन्म दिइन्, जसको बप्तिस्मा [[२६ मे]] [[१५८३]] इस्वी सन्‌मा गरियो।<ref>स्कोएंबम,''कम्पैक्ट'', ९३</ref> जुम्ल्याहा पुत्र [[ह्याम्नेट शेक्सपियर|हम्नेट]] ([[:en:Hamnet Shakespeare|Hamnet]]) तथा छोरी [[जुडिथ क्विनी|जुडिथ]] ([[:en:Judith Quiney|Judith]])यसको दुई वर्ष पछि यस सन्सारमा आए र [[२ फरवरी]] [[१५८५]]मा उनको बप्तिस्मा / दीक्षा संस्कार गरियो। <ref>स्कोएंबम,''कम्पैक्ट'', ९४</ref> अअवगत कारणबाट ११ वर्षाको अवस्थामा ह्याम्नेटको मृत्यु भयो तथा उनको अन्तिम संस्कार [[११ अगस्ट|११ अगस्त]] ([[:en:11 August|11 August]]) , [[सन् १५९६|१५९६]]<ref>स्कोएंबम,''कम्पैक्ट'', २२४</ref> मा गरियो। जुम्ल्याहा सन्तानहरूको जन्म र लण्डन थिएटरको दृश्यको एक भागको रूपमा उनको उल्लेख नभएसम्मको बारेमा, केही ऐतिहासिक सूत्र उपलब्ध छन्। यस व्यवधानको कारण विद्वान् सन १५८५ इस्वी सन् देखि १५९२ इस्वी सन्‌मा मध्यको कालखण्डको " हराएको बर्ष" <ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', ९५.</ref> को नामले सम्बोधित गर्दछन्। यस कालखण्डको विवरण एकत्रित गराउने प्रयास गर्ने जीवन वृत्त अनेक[[wikt:apocryphal|अप्रमाणिक / संदिग्ध]]कथा बाट पूर्ण छन्। [[निकोलस रो ( नाटककार )|निकोलस रो]] ([[:en:Nicholas Rowe (dramatist)|Nicholas Rowe]]), शेक्सपियरका पहिलो जीवनीकार अवैध रूपले गरिएका हरिणको [[अवैधानिक रूप देखि शिकार गर्नु|अवैध शिकार]] ([[:en:poaching|poaching]])को अभियोग देखि बच्नको लागि शेक्सपियर स्ट्र्याटफोर्डबाट लण्डन गएका थिए भनी एक किंवदन्तीको उल्लेख गर्दछन् । <ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', ९७-१०८.<br /> [[निकोलस रो ( नाटककार )|]] ([[:en:Nicholas Rowe (dramatist)|Rowe, Nicholas]])रो निकोलस (१७०९). ''श्रीमान विलियम शेक्सपियर''को जीवन तथा चरित्रसँग जोडिएको केही विवरण [http://shakespeare.palomar.edu/rowe.htm टेरी ए द्वारा पुनर्त्पादित ग्रे ( १९९७)मा :श्रीमान विलियम शेक्सपियर तथा इन्टरनेट।] [[३० जुलाई]] ([[:en:३० July|३० July]])[[सन् २००७|२००७]]मा पुनः प्राप्त.</ref> अठारौं शताब्दीको एक अन्य कथा अनुसार शेक्सपियरले आफ्नो नाट्य जीवनको शुरुवात लण्डनमा थिएटरको मालिकहरूकाको घोडाको रेखदेख गर्ने कामबाट शुरू गरेका थिए। <ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', १४४-४५.</ref>[[जोन आब्रे]] ([[:en:John Aubrey|John Aubrey]]) उल्लेख गर्दछन् कि शेक्सपियर एक ग्रामीण स्कूलमा मास्टर <ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', ११०-११.</ref> थिए। बिशौं शताव्दीको केही विद्वानहरूको मतानुसार शेक्सपियरका [[लंकाशायर]]मा क्याथोलिक जमिन्दार अलेक्जेण्डर होटनद्वारा स्कूलको अध्यापकको रूपमा नियुक्त गरिएका हुनसक्छन्। जसले आफ्नो इच्छापत्रमा "विलियम शेक्सशाफ्त"को उल्लेख गरेका छन्। <ref>होंनिग्मन, ई०. ए.जे .(१९९९). ''शेक्सपियर : हराएको वर्ष / अन्धकार वर्ष .'' संशोधित संस्करण म्यानचेस्टर : म्यानचेस्टर विश्वविद्यालय प्रेस , १ .आईएसबीएन ०७१९०५४२५७.<br />• वेल्स, ''अक्सफोर्ड शेक्सपियर'', Xvii.</ref> उनको मृत्यु पछि सुनिएका [[wikt:hearsay|अफवाह]] सिवाय यसको कुनै प्रमाण छैन,<ref>स्चोएंबौम, ''कम्प्याक्ट'', ९५-११७.<br />वुड, ९७–१०९.</ref>
 
== लण्डन तथा नाट्य पेशा/ जीवन ==
पङ्क्ति ३५:
''म्याकवेथको भिजन अफ दी आर्म्ड हेडको परामर्शमा [[चित्र:Macbeth consulting the Vision of the Armed Head.jpg|thumb|छोडा|.''[[हेनरी फुसेली]] ([[:en:Henry Fuseli|Henry Fuseli]]), १७९३-९४ b द्वारा। [[फोल्गेर शेक्सपियर पुस्तकालय]] ([[:en:Folger Shakespeare Library|Folger Shakespeare Library]])वाशिङ्गटन]] शेक्सपियरका कामले पछिको थिएटर तथा साहित्यमा एक स्थायी छाप बनाइदियोऽ उनले [[लक्षण वर्णन]] ([[:en:characterisation|characterisation]]), [[कथानक (वर्णन)|कथानक]] ([[:en:plot (narrative)|plot]]), [[भाषा]], तथा [[शैली]] ([[:en:genre|genre]])को नाटकीय क्षमताका विस्तार गरे। <ref>चेम्बर्स, इ. क (१९४४). ''शेक्सपियरको संग्रह''.अक्सफोर्ड: अक्सफोर्ड यूनिभर्सिटी प्रेस, ३५.[[OCLC|ओ सी एल सी]] ([[:en:OCLC|OCLC]])[http://worldcat.org/oclc/२३६४५७० २३६४५७०].</ref> उदाहरणको लागि ''[[रोमियो तथा जूलियट]] ([[:en:Romeo and Juliet|Romeo and Juliet]])'' सम्म, रोमान्सको वियोगान्तको योग्य विषयको रूपमा हेरिएको थिएन।<ref>लेवेंसों , जिल एल (२०००) (एड.) .परिचय. ''रोमियो तथा जूलियट''.विलियम शेक्सपियर.अक्सफोर्ड: अक्सफोर्ड यूनिभर्सिटी प्रेस, ४९-५०.आई एस बी एन ०१९२८१४९६६.</ref> आत्मभाषण मुख्य रूपमा वर्णन या घटनाहरूको बारेमा जानकारी संप्रेषित गर्नको लागि प्रयोग गरिएका थिए, तर शेक्सपियर उनलाई पात्रको दिमाग जाँच्नका लागि प्रयोग गर्दथे।<ref>क्लेमेन, वोल्फगैंग (१९८७). ''शेक्सपियरको आत्म भाषण''.लण्डन: रोट्लेज, १७९.आई एस बी एन ०४१५३५२७७०.</ref> त्यस कामले पछिको कविताहरूलाई औधि धेर प्रभावित गरे। [[स्वच्छन्दतावाद|रोमान्टिक कवि]] ([[:en:Romanticism|Romantic poets]])हरूले शेक्सपियर पद्य नाटकलाई सानो सफलताको साथ पुनर्जीवित गर्ने प्रयास गरेका थिए। आलोचक [[जर्ज स्टेनर|जर्ज स्टेनर्स]] ([[:en:George Steiner|George Steiner]])ले [[सेम्येल टेलर कोलरिज|कोलेरिद्गे]] देखि [[अल्फ्रेड तेंन्य्सों, प्रथम नवाब तेंन्य्सों|तेंन्य्सों]] ([[:en:Alfred Tennyson, 1st Baron Tennyson|Tennyson]]) सम्म सबै अङ्ग्रेजी पद्य नाटकहरूका वर्णन गरेका छन् "शेक्सपियरका विषयमा मन्द रूपान्तरको रूपमा।" शेक्सपियरले[[थोमस हार्डी]] ([[:en:Thomas Hardy|Thomas Hardy]]),<ref>मिल्ल्गेत , माइकल, तथा विल्सन, कीथ (२००६)। ''थोमस हार्डीले पनि प्रशंसा गरे: माइकल मिलगेटको सम्मानमा निवन्ध'' टोरंटो: टोरंटो विश्वविद्यालय प्रेस, ३८.आई एस बी एन ०८०२०३९५५३.</ref>[[विलियम फाकनर|विलियम फौल्क्नेर]], तथा [[चार्ल्स डिकेन्स]] ([[:en:Charles Dickens|Charles Dickens]]) जस्तो उपन्यासकारलाई प्रभावित गरे। डिकेन्सले अक्सर शेक्सपियरलाई उद्धृत गरे, आफ्नो २५ पुरस्कार शेक्सपियरका कार्य गरेर पाएका थिए।<ref><!--Translate this template and uncomment {{cite book |last=Gager |first=Valerie L |authorlink= |coauthors= |title=Shakespeare and Dickens: The Dynamics of Influence |year=१९९६ |publisher=Cambridge University Press |location=Cambridge |pages=१६३, १८६, २५१ |isbn=०५२१४५५२६X }} --></ref> अमेरिकी उपन्यासकार [[हर्मन मेलविल्ले|हर्मन मेलविल्ले के]] ([[:en:Herman Melville|Herman Melville's]]) आत्मभाषमा शेक्सपियरसँग केही लेनदेन छ, त्यसको कप्तान अहाब ''[[मोबी-डिक]] ([[:en:Moby-Dick|Moby-Dick]])''मा एक क्लासिक [[त्रासद नायक]] ([[:en:tragic hero|tragic hero]]) छन्।, ''किङ लियर'' देखि प्रेरित छन्।<ref>ब्रयन्ट, जोन (१९९८)."मोबी डिक क्रान्तिको रूपमा".''दी क्याम्ब्रिज कम्पेनियन टु हेरमन मेलविल्ले'' मा.रोबर्ट स्टीवन लेविने (एड.).क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, ८२.आई एस बी एन ०५२१५५५७१X .</ref> विद्वानहरूकोले संगीतको २०००० टुक्राहरूलाई शेक्सपियरका कार्यसँग जोडिएको रूपमा पहिचान छ। यसमा शामिल छ[[ग्यूसेप वेर्दी]] ([[:en:Giuseppe Verdi|Giuseppe Verdi]]) द्वारा रचिएका दुई [[ओपेरा]] ([[:en:opera|opera]]), ''[[ओटेल्लो|ओतेल्लो]] ([[:en:Otello|Otello]])'' तथा ''[[फलस्टफ (ओपेरा)|फल्स्ताफ्फ]] ([[:en:Falstaff (opera)|Falstaff]])'', जसको महत्वपूर्ण श्रोतको साथ तुलना गरिन्छ।<ref>ग्रोस, जोन (२००३)."शेक्सपियरका प्रभाव".''शेक्सपियर: एक अक्सफोर्ड गाइड'' मा.वेल्स, स्टेनली तथा ओर्लिन, लेना कोवेन (इड्स.).अक्सफोर्ड: अक्सफोर्ड यूनिभर्सिटी प्रेस, ६४१-२.आईएसबीएन ०१९९२४५२२३.</ref> शेक्सपियरले, [[प्रे-राफेलिते ब्रदरहुड|प्रे- राफेलितेस]] ([[:en:Pre-Raphaelite Brotherhood|Pre-Raphaelites]]) तथा दी रोमान्टिक्स सहित कयौं चित्रकालाई प्रेरित गरेको छ।<ref>पोर्टर, रोय, एण्ड मिकुलास टेइच (१९८८). ''राष्ट्रीय सन्दर्भमा स्वच्छन्दतावाद''.क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, ४८.आईएसबीएन ०५२१३३९१३८.<br />• लम्बौरने, लायनेल (१९९९). ''भिक्टोरियन चित्र''.लण्डन: फीडों, १९३-८.आईएसबीएन ०७१४८३७७६८.</ref> स्विस रोमान्टिक कलाकार [[हेनरी फुसेली]] ([[:en:Henry Fuseli|Henry Fuseli]])ने, [[विलियम ब्लेक]] ([[:en:William Blake|William Blake]])को एक मित्र, ''म्याकवेथ''का जर्मनमा अनुवाद गरेको छ।<ref>परैस्ज, जूलिया (२००६)."एक रोमान्टिक संस्करणको प्रकृति".''शेक्सपियर सर्वेक्षण ५९'' मा.पीटर हलैंड (एड.).क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, १३०.आईएसबीएन ०५२१८६८३८६.</ref>[[मनोविश्लेषक]] ([[:en:psychoanalyst|psychoanalyst]])[[सिग्मुंड फ्रोइड|सिग्मुंड फ्रयूद]]ले आकर्षित गरे शेक्सपियरका मनोविज्ञानमा, बाँकी रूपबाट ह्याम्लेट को, मानव प्रकृतिको आफ्नो सिद्धान्तको लागि गरे।<ref>निकोलस रोयल (२०००)."घोषणा हुन्छ"''दी लिमिट्स अफ डेथ मा: दर्शनशास्त्र तथा मनोविश्लेषणको बीच'' मा। जोंने मोर्रा, मार्क रोब्सन, मर्कुँर्द स्मिथ (इड्स.).म्यानचेस्टर: म्यानचेस्टर यूनिभर्सिटी प्रेस.आईएसबीएन ०७१९०५७५१५.</ref> शेक्सपियरका दिन मा, अङ्ग्रेजी व्याकरण कम थियो र मानकीकृत थिए भाषाको उपयोग आधुनिक अङ्ग्रेजी आकारमा गरियो।<ref>[[डेविड क्रिस्टल|क्रिस्टल, डेविड]] ([[:en:David Crystal|Crystal, David]]) (२००१). ''केम्ब्रिजका अङ्ग्रेजी भाषाको विश्वकोश''.क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, ५५-६५, ७४.आईएसबीएन ०५२१४०१७९८.</ref>[[सामुएल जोन्सन|सेमुएल जोनसन]] ([[:en:Samuel Johnson|Samuel Johnson]]) कुनै अन्य लेखकबाट थप त्यसलाई उद्धृत गरे आफ्नो ''[[अङ्ग्रेजी भाषाका एक शब्दकोश|एक शब्दकोश अङ्ग्रेजी भाषाको]] ([[:en:A Dictionary of the English Language|A Dictionary of the English Language]])'' मा, आफ्नो पहिलो गंभीर काम मा।<ref>[[जोन वेन|वेन, जोन]] ([[:en:John Wain|Wain, John]]) (१९७५). ''सामुएल जोन्सन''.न्यूयोर्क: वाइकिङ, १९४.आईएसबीएन ०६७०६१६७१०.</ref> भाव जस्तोको "विद बेटिद ब्रेथ" (''मर्चंट अफ वेनिस'' ) तथा " ए फोर्गोन कोन्क्लुजोन" (''ओथेलो'' )ले रोजमर्राको अङ्ग्रेजी भाषणमा आफनो स्थान बनाए।<ref>लिंच, जैक (२००२). ''सैमुएल जोनसनको शब्दकोश: १७५५का कार्यको चयन बाट अङ्ग्रेजी भाषा निर्धारित छ।''.डेलरे बीच, ऍफएल: लेवेंगेर प्रेस, १२.आईएसबीएन १८४३५४२९६X.<br />• क्रिस्टल, ६३.</ref>
== कमजोर प्रतिष्ठा ==
<!-- This is a SUMMARY. Please don't add new information or details here, but instead at the main article [[Shakespeare's reputation]]! --> <!--Translate this template and uncomment {{main|Shakespeare's reputation|Timeline of Shakespeare criticism}} --> {| class="toccolours" style="float: right; margin-left: १em; margin-right: २em; font-size: ८५%; background:#c६dbf७; color:black; width:३०em; max-width: २५%;" cellspacing="५" |style="text align: "left;"| "उनी मात्र एक समयका थिएनन्, हरेक समयका थिए।" |- |style="text align: "राइट;"|[[बेन जोन्सन]] ([[:en:Ben Jonson|Ben Jonson]])<ref>बर्त्लेत्त, जोन मा, उद्धरित [http://www.bartleby.com/१००/१४६.html फेमिलियर कोटेशन्स, १० ौं संस्करण, १९१९''.][[१४ जून]][[सन् २००७|२००७]]मा पुनः प्राप्त.</ref> |} शेक्सपियर आफ्नो जीवनकालमा कहिल्यै प्रतिष्ठित थिएनन्, तर उनले आफ्नो हिस्साको प्रशंसा प्राप्त गरे।<ref>डोमिनिक, मार्क (१९८८). ''शेक्सपियर-मिडड्लेटन सहयोग''.बेअवेर्त, या.अलिओथ प्रेस, ९.आईएसबीएन ०९४५०८८०१९.<br />• ग्रेडी, ह्यूग (२००१)."शेक्सपियरका आलोचना १६००-१९००".देग्रजिया मा, मार्गरेट, तथा [[स्टेनली वेल्स|वेल्स, स्टेनली]] ([[:en:Stanley Wells|Wells, Stanley]]) (इड्स.), ''दी क्याम्ब्रिज कम्पेनियन टु शेक्सपियर''.क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, २६७.आईएसबीएन ०५२१६५०९४१.</ref> १५९८ मा, मौलवी तथा लेखक [[फ्रान्सिस मेरेस]] ([[:en:Francis Meres|Francis Meres]]) अङ्ग्रेजी लेखकहरूको एक समूहबाट उसलाई "एक सबैभन्दा उत्कृष्ट", हाँस्य तथा वियोगान्त दुवै रूपमा बाहिर ल्याइयो।<ref>ग्रेडी, ''शेक्सपियरका आलोचना'', २६५.<br />• ग्रीर, जर्मेन (१९८६). ''विलियम शेक्सपियर''.अक्सफोर्ड: अक्सफोर्ड यूनिभर्सिटी प्रेस, ९.आईएसबीएन ०१९२८७५३८८.</ref> तथा [[सेन्ट जन्स कलेज, क्याम्ब्रिज]] ([[:en:St John's College, Cambridge|St John's College, Cambridge]])मा ''पर्नास्सुस'' नाटकहरूको लेखकले उनलाई, [[गेओफ्फ्रेय चौसर|चौसर]] ([[:en:Geoffrey Chaucer|Chaucer]]), [[जोन गोवेर|गोवेर]] ([[:en:John Gower|Gower]]) तथा [[एडमण्ड स्पेंसर|स्पेंसर]] ([[:en:Edmund Spenser|Spenser]]) समकक्ष राखे।<ref>ग्रेडी, ''शेक्सपियरका आलोचना'', २६६</ref>[[फर्स्ट फोलियो]] ([[:en:First Folio|First Folio]]) मा, [[बेन जोन्सन]] ([[:en:Ben Jonson|Ben Jonson]])ले शेक्सपियरका "उमेरको आत्मा, वाहवाही, प्रसन्नता, हाम्रो मंचको आश्चर्य" भने, उनले कतै टिप्पणी गरेका थिए कि "शेक्सपियर कला चाहन्थे"।<ref>ग्रेडी, ''शेक्सपियरका आलोचना'', २६६-७</ref> [[चित्र:Millais - Ophelia (detail).jpg|thumb|left|[[ओफेलिया (पेंटिंग)|"ओफेलिया"]] ([[:en:Ophelia (painting)|''Ophelia'']]) (विस्तार). [[जोन एवेरेट मिल्लैस]] ([[:en:John Everett Millais|John Everett Millais]]), १८५१-५२को द्वारा. [[टेट ब्रिटेन]] ([[:en:Tate Britain|Tate Britain]]).]]
१६६०मा राजशाहीको [[बहाली]] ([[:en:the Restoration|the Restoration]]) तथा सत्रौं सताब्दीको अन्त्यको बीचमा, शास्त्रीय विचार प्रचलनमा थिए। परिणामस्वरूप, त्यस समयको धेरजसो आलोचकहरूले शेक्सपियरलाई [[जोन फ्लेत्चेर (नाटककार)|जोन फ्लेचर]] ([[:en:John Fletcher (playwright)|John Fletcher]]) तथा [[बेन जोन्सन]] ([[:en:Ben Jonson|Ben Jonson]])को तलको दर्जा दिए।<ref>ग्रेडी, ''शेक्सपियरका आलोचना'', २६९.</ref> उदाहरणको लागि [[थोमस रेमर]] ([[:en:Thomas Rymer|Thomas Rymer]]) ले, त्रासदको साथ हाँस्य मिसाएकोमा शेक्सपियरको आलोचन पनि गरे। तापनि कवि तथा आलोचक [[जोन ड्रायडेन]] ([[:en:John Dryden|John Dryden]])ले शेक्सपियरलाई उच्च दर्जा दिए, जोन्सनको कथनानुसार, "म त्यसको प्रशंसा गर्दछु तर म शेक्सपियरलाईप्रेम गर्दछु।"<ref>[[जोन ड्रायडेन|ड्रायडेन, जोन]] ([[:en:John Dryden|Dryden, John]]) (१६६८)."नाटकीय कविताको एक निवन्ध".ग्रेडी द्वारा ''शेक्सपियर आलोचना'', २६९मा उद्धृत ; पूर्ण उद्धरणको लागि, हेर्नुहोस् [[हैरी लेविन|लेविन, हैरी]] ([[:en:Harry Levin|Levin, Harry]]) (१९८६)."१६६० देखि १९०४ सम्म शेक्सपियरका लागि गंभीर दृष्टिकोण".''केम्ब्रिज कम्पेनियन टु शेक्सपियर स्टडीज'' मा.वेल्स, स्टेनली (एड.).क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, २१५.आईएसबीएन ०५२१३१८४१६.</ref> कयौं दशकको लागि, रेमरको दृष्टिको बोलबाला रह्यो, तर अठारौं शताब्दीको क्रममा, आलोचकहरूले शेक्सपियरमा आफ्नो तरिकाले प्रतिक्रिया व्यक्त गर्न शुरू गरे तथा उनीहरूले उनलाई प्राकृतिक प्रतिभाका मालिक भने। त्यसको विद्वानी संस्करणको एक श्रृंखला, खासगरी [[सामुएल जोन्सन|सैमुएल जोनसन]] ([[:en:Samuel Johnson|Samuel Johnson]])को १७६५ मा [[एडमोंड मेलोन]] ([[:en:Edmond Malone|Edmond Malone]])को १७९०,ले उनको बढ्दो प्रतिष्ठामा योगदान दिए।<ref>ग्रेडी, ''शेक्सपियरका आलोचना'', २७०-२७१.<br />• लेविन, २१७.</ref> १८०० सम्म, त्यो बल राष्ट्रीय कविको रूपमा निहित भएको थियो।<ref>डोब्सोन, मिचेल (१९९२). ''दी मेकिङ अफ दी नेशनल पोएट: शेक्सपियर, अनुकूलन तथा ग्रन्थकारिता, १६६०-१७६९''.अक्सफोर्ड: क्लारेन्दो प्रेस.आईएसबीएन ०१९८१८३२३२.ग्रेडी देखि उद्धृत''शेक्सपियरका आलोचना'', २७०.</ref> अठारौं तथा उन्नाइसौं शताव्दीमा, उनको प्रतिष्ठा विदेशहरूमा पनि फैलियो।
[[भोल्टेयर]] ([[:en:Voltaire|Voltaire]]), [[गेटे]], [[स्टेंडहल]] ([[:en:Stendhal|Stendhal]]) तथा [[विक्टर ह्यूगो]].<ref>भोल्टेयरलाई ''दार्शनिक साहित्य'' (१७३३); गोएथेलाई ''विल्हेम मेस्टर्स एप्रेंटिसेशिप'' (१७९५); स्टेंडहललाई दुई भाग पुस्तिका ''रसिने एट शेक्सपियर'' (१८२३-५); तथा विक्टर ह्यूगोलाई प्रेफसस टु ''क्रमवेल'' (१८२७) तथा ''विलियम शेक्सपियर'' (१८६४)।ग्रेडी, ''शेक्सपियरको आलोचना'', २७२-२७४.</ref> [[स्वच्छन्दतावाद|रूमानी युग]] ([[:en:Romanticism|Romantic era]])को क्रममा, शेक्सपियरको कवि तथा साहित्यिक दार्शनिक [[सेम्येल टेलर कोलरिज|शमूएल टेलर कोलेरिद्गे]] द्वारा सराहना गरिएको थियो; तथा आलोचक [[अगस्त विल्हेम स्च्लेगेल]] ([[:en:August Wilhelm Schlegel|August Wilhelm Schlegel]])ले आफ्नो नाटकहरूका अनुवाद [[जर्मन स्वच्छंदतावाद]] ([[:en:German Romanticism|German Romanticism]])को भावनामा गरे। <ref>लेविन, २२३.</ref> उन्नाइसौं शताव्दीमा, शेक्सपियरका प्रतिभाको लागि महत्वपूर्ण प्रशंसाले अक्सर चाटुकारिता घेराउ गरे। <ref>साव्येर, रोबर्ट (२००३). ''शेक्सपियरका भिक्टोरियन अप्प्रोप्रिएशन.''न्यू जर्सी: फैर्लेइघ डिकिंसन यूनिभर्सिटी प्रेस, ११३.आईएसबीएन ०८३८६३९७०४.</ref>"देट किङ शेक्पीयर," १८४०मा निवन्धकार [[थोमस कार्ले]] ([[:en:Thomas Carlyle|Thomas Carlyle]])ले लेखे, " के त्यो चम्किलो छैन, ताज सम्प्रभुतामा, एक श्रेष्ठ, सौम्य, तापनि प्रबल चिह्नको रूपमा; अविनाशी".<ref>[[थोमस कार्लेले]] ([[:en:Thomas Carlyle|Carlyle, Thomas]]) (१८४०)।"हीरोजमा, हीरो वरशिप एण्ड दी हेरोइक यी हिस्ट्री"। स्मिथमा उद्धरित, एमा (२००४). ''शेक्सपियरका वियोगान्त''.अक्सफोर्ड: ब्ल्याकवेल, ३७.आईएसबीएन ०६३१२२०१००.</ref> [[भिक्टोरियन युग|विक्टोरिङ्स]] ([[:en:Victorian era|Victorians]])ले एक भव्य दिखावटीको रूपमा आफ्नो नाटकहरूको उत्पादन गरे। <ref>स्चोच, रिचर्ड (२००२)."चित्रमय शेक्सपियर".''केम्ब्रिज कम्पेनियन टु शेक्सपियर अन स्टेज'' मावेल्स, स्टेनली, तथा सारा स्तान्तों (एड्स.).क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, ५८-५९.आईएसबीएन ०५२१७९७११X.</ref> नाटककार तथा आलोचक [[जार्ज बर्नार्ड शा|जर्ज बर्नार्ड श]]ले शेक्सपियरका पूजाको मत [[बर्दोलेट्री|बर्डोलाट्री]] ([[:en:bardolatry|bardolatry]])को रूपमा उडाए"। उनले दावी गरे कि [[हेनरिक इबसन|इब्सेन के]] नयाँ [[प्रकृतिवाद (साहित्य)|प्रकृतिवाद]] ([[:en:Naturalism (literature)|naturalism]])को नाटकहरूले शेक्सपियरलाई अप्रचलित गरेका थिए।<ref>ग्रेडी, ''शेक्सपियरका आलोचना'', २७६.</ref> बीशौं शताब्दीको शुरुआतको क्रममा कलामा आधुनिकतावादी क्रान्ति, शेक्सपियर देखि टाढा, [[अवंत गर्डे|एवंट गर्डे]] ([[:en:avant garde|avant garde]])मा त्यसको कार्यको उत्सुकता बाट श्रेणित गरे। दी [[जर्मन भाव भंगिमाये|अभिव्यंजनावादी]] ([[:en:German expressionism|Expressionists]])ले जर्मनीमा तथा दी [[भविष्यवाद (कला)|फुतुरिस्ट्स]] ([[:en:Futurism (art)|Futurists]])ले मास्कोमा त्यस नाटकहरूका निर्माण गरे। मार्क्सवादी नाटककार तथा निर्देशक [[बेर्टोल्ट ब्रेच्ट]] ([[:en:Bertolt Brecht|Bertolt Brecht]])ले एक [[महाकाव्य रङ्गमञ्च]] ([[:en:epic theatre|epic theatre]]) शेक्सपियर देखि प्रभावित भएर तैयार गरे। कवि तथा आलोचक [[टी.एस.एलियट|टी. एस एलियट]] ([[:en:T. S. Eliot|T. S. Eliot]])ले शाको विरूद्ध बहस गरे कि वास्तवमा शेक्सपियरका "प्राचीनतावाद"ले उनलाई सही अर्थमा आधुनिक बनाए।<ref>ग्रेडी, ह्यूग (२००१)."बीशौं शताब्दीको शेक्सपियरमा आधुनिकता, आधुनिकवाद तथा आधुनिकवादको पश्चात".''शेक्सपियर तथा आधुनिक थिएटर मा: आधुनिकताका प्रदर्शन''.ब्रिस्टल, माइकल, तथा कैथलीन मैकलुस्कि (इड्स.).न्यूयोर्क: रौट्लेएज, २२-६.आईएसबीएन ०४१५२१९८४१.</ref> एलियट, [[जी.विल्सन नाइट|जीको साथ विल्सन नाइट]] ([[:en:G. Wilson Knight|G. Wilson Knight]]) तथा दी स्कूल अफ [[नई आलोचना|न्यू क्रितिसिस्म]] ([[:en:New Criticism|New Criticism]]),ले शेक्सपियरका कल्पना पढन एक आन्दोलनको नेतृत्व गरे। १९५०को दशकमा नयाँ महत्वपूर्ण दृष्टिकोणको एक लहरले आधुनिकताको ठाउँ लियो तथा [[पश्च आधुनिकता वाद|"आधुनिकता पछि"]] ([[:en:postmodernism|"post-modern"]])शेक्सपियरका अध्ययनको लागि मार्ग बनायो।<ref>ग्रेडी, ''आधुनिकता, आधुनिकवाद तथा आधुनिकवाद पश्चात'', २४.</ref> अस्सीको दशकमा शेक्सपियरका अध्ययन यस किसिमको आन्दोलनहरू जस्तो [[संरचनावाद]] ([[:en:structuralism|structuralism]]), [[नारीवाद]], [[अफ्रीकी अमेरिकी अध्ययन]] ([[:en:African American studies|African American studies]]), तथा [[अजीब अध्ययन|समलैंगिक अध्ययन]] ([[:en:queer studies|queer studies]])को लागि खुलिसकेका थिए।<ref name="GradyMMP">ग्रेडी, ''आधुनिकता, आधुनिकवाद तथा आधुनिकवादको पश्चात'', २९।</ref>
पङ्क्ति ४७:
 
== लिंग आधार ==
शेक्सपियरका लिंगका केही विवरणमा पाइन्छ। १८ वर्षको उमेरमा उनले, २६ बर्षकी गर्भवती हेन्ना ह्याथवे संग विवाह गरे । आफ्ना तीन बच्चाहरूमा पहिलो सुसंना को, विहेको छ महिना पछि [[२६ मे]][[१५८३]]मा जन्म भयो । कयौं बर्षदेखि पाठकले शेक्सपियरका सोनेटलाई एक जवान मानिसको लागि त्यसको प्रेमका सबूतको रूपमा इंगित गरेका छन । केही मानिस तिनै कथाको यौन प्रेमको सट्टा [[मित्रता]] ([[:en:friendship|friendship]])को भावनाको रूपमा लिन्छ्न् ।<ref>कसरी, चार्ल्स (फाल १९९८).[http://www.findarticles.com/p/articles/mi_qa३७०९/is_१९९८१०/ai_n८८२७०७४ ''के शेक्सपियर समलिंगी थिए? गाथा २० तथा अध्यापनको राजनीति''.]'' कलेज साहित्य''.[[२ अप्रिल]][[सन् २००७|२००७]] देखि पुनः प्राप्त.<br />• पेग्यूईग्ने, जोसफ (१९८५). ''सच यस माय लव: शेक्सपियरका सोनेटका एक अध्ययन''.शिकागो: शिकागो विश्वविद्यालयको प्रेस.आईएसबीएन ०२२६६५५६३६.<br />• शेक्सपियर, विलियम (१९९६). ''दी सोनेट''.जी ब्ल्याकमोर इवांस (एड.).क्याम्ब्रिज: क्याम्ब्रिज यूनिभर्सिटी प्रेस, टीका, १३२. आईएसबीएन ०५२१२२२२५७.</ref> त्यही समयमा, छब्बीस तथाकथित [[शेक्सपियरका सोनेट#दी डार्क लेडी|"डार्क लेडी"]] ([[:en:Shakespeare's sonnets#The Dark Lady|"Dark Lady"]]) सोनेट को, जो एक विवाहित तथातलाईसम्बोधित गर्दछ, विषमलैंगिक सम्वन्धको प्रमाणको रूपमा लिन सकिन्छ।<ref>फोर्ट, जेए."यो कथा शेक्सपियरका सोनेटको अर्को श्रृंखलामा थियो " ''अङ्ग्रेजी अध्ययनको समीक्षा''.(अक्टूबर १९२७) ३,१२, ४०६-४१४.</ref>
 
== कार्यको सूची ==