"विस्फोटक" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा r2.7.1) (रोबोट ले थप्दै: hi:विस्फोटक
सा हिज्जे, typos fixed: ंड → ण्ड (2), दुइ → दुई (3)
पङ्क्ति २:
 
== उद्देश्य ==
विस्फोटकहरुका दुइदुई उद्देश्य हुन्छन् :
 
(1) शांतिकालमा उनीसित चट्टानहरुलाई उड़ाया र कोइला र अन्य खनिजहरुलाई कम खर्चमा खानीहरुदेखि निकालिन्छ तथा
पङ्क्ति ३८:
 
== विस्फोटकहरुका गुण र परीक्षण ==
विस्फोटकहरुको क्षमता दुइदुई बातहरु, प्रस्फोटको तीव्रता र प्रस्फोटका संचारणका वेगमा निर्भर गर्दछ। यी दुइटै गुणहरुमा नैं छिन्न भिन्न गर्ने क्षमता आधारित हु्न्छ। तीव्रता ग्यासहरु र ऊष्माका उन्मुक्त भएमा निर्भर गर्दछ। यसका लागि विस्फोटकका एउटा ज्ञात भारको सीस निपिण्ड (block)को गुहामा राखेर, विस्फुटित गर्दछन्। यसदेखि सीस निपिण्डको गुहाको उत्तनन (distension) हुन जान्छ। गुहाका आयतनको माप विस्फोटकको प्रबलताको माप हो। एउटा अर्को विधिमा 500 पौण्ड मर्टर (साना तोप)लाई लोलकका रूपमा लटका्दछन् र त्यो भन्दा 36 पौण्डको गोला छोड़्दछन्। यसदेखि मर्टरको प्रतिक्षप (recoil) हुन्छ। मर्टरको यही प्रतिक्षेप प्रबलताको माप हो। दुइटै विधिहरुदेखि प्राय: एकदेखि नैं परिणाम प्राप्त हुन्छन्। कठोर चट्टानहरुलाई उड़ानका लागि प्रबल र उच्च वेगभएका विस्फोटकहरुको आवश्यकता पर्छ र कम कठोर चट्टानहरुका लागि कम प्रबल र मंद वेग भएका विस्फोटकहरुदेखि काम चल जान्छ। विस्फोटकका महत्वको एउटा गुण त्यसको सुग्राहि्दछ। सुग्राहिताको परीक्षण विस्फोटकमा भार गिराएर गरिन्छ। जति नैं अधिक उचाईदेखि गिरकर त्यो विस्फुटित हुन्छ, उति नैं कम सुग्राही त्यो हुन्छ। जो विस्फोटक कोइलाको खानीहरुमा व्यवहृत हुन्छन्, तिनको परीक्षण एउटा विशेष प्रकारदेखि हुन्छ, क्योकिं कोइलाको खानीहरुमा ज्वलनशील ग्यासहरु रहनसक्छन्। यस्तो ग्यासहरुमा जो विस्फोटक विस्फुटित छैनते, ती नैं खानीहरुमा प्रयुक्त हुन्छन्। यस्ता विस्फोटकहरुको ज्वाला साना र अल्पकालिक हुन्छ। ज्वालाको लंबाई र समयावधि फोटोग्राफीदेखि नापी जान्छ। बारूदको समयावधि 0.077 सेकंडसेकण्ड र ज्वालाको लंबाई 110 मिमी. (100 ग्राम का) तथा गनकॉटन (guncotton)को समयावधि 0.0013 सेकंडसेकण्ड र ज्वालाको लंबाई 97 मिमी. हुन्छ। पिक्रिक अम्ल अमोनियम नाइट्रेटको समयावधि एवं ज्वाला लंबाई यसदेखि धेरै साना हुन्छ। गनकॉटनको तोपकक्षमा विस्फुटित गर्नको लागि प्रति वर्ग इंच लगभग 3 टनको दबाव उत्पन्न हुन्छ।
 
== प्रकार ==
युद्धमा काम आउने विस्फोटक दुइदुई प्रकारका हुन्छन् :
 
(1) प्रणोदक (propellent), जो कारतूसहरुमा भरिन्छन्, तथा
"https://ne.wikipedia.org/wiki/विस्फोटक" बाट अनुप्रेषित