विकिपिडिया

"क्यान्सर" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

अन्तरक्रियात्मक रूपमा इतिहास हेर्नुहोस्
← अघिल्लो भिन्नतापछिल्लो भिन्नता →
Content deleted Content added
दृश्यात्मकविकिपाठ
clean up, replaced: को → को (44), मा → मा (98) using AWB
correction, replaced: दोश्रो → दोस्रो (5), किनकी → किन भनें (11), देखि गयी हो → देखियो, उपरोक्त → उपर्यु using AWB
पङ्क्ति १००:
 
उपरोक्तउपर्युक्त सूची हरुमा प्रत्येक लक्षण धेरै प्रकारको स्थितिहरुको कारण हुन सक्छ (जसको एक सूची [[विभेदक निदान]]को रूपमा दी गई है).क्यान्सर प्रत्येक मदको लागि एक साधारण या असामान्य कारण हुन सक्छ।
 
==कारण ==
पङ्क्ति १६२:
मानवको क्यान्सर देखि सम्बंधित मुख्य भाइरस हुन् [[मानव पेपिलो भाइरस|मानव पेपिलोमा भाइरस]], हैपेटाइटिस बी र [[हेपेटाइटिस सी]] भाइरस, [[एपस्तीन-बार भाइरस|एपस्टीन-बार भाइरस]], र [[मानव T-लिम्फोटरोपिक भाइरस|मानव टी -लिम्फोट्रोपिक भाइरस]].
 
प्रायोगिक र महामारी आंकडा भाइरसको एक कारक भूमिकाको संकेत देते हुन् र उनी मानवमा क्यान्सरको विकासकहरु लागि दोश्रोदोस्रो सबै संग महत्वपूर्ण जोखिम कारकको रूपमा अगाडी आये छन्, जबकि पहिलो कारक तम्बाकूको उपयोग हो।<ref name="zur Hausen-viruses">{{cite journal | author = zur Hausen H | title = Viruses in human cancers | journal = Science | volume = 254 | issue = 5035 | pages = 1167–73 | year = 1991 | pmid = 1659743| doi = 10.1126/science.1659743}}</ref> भाइरस-प्रेरित गांठहरुलाइ दुइ प्रकारहरुमा विभाजित गरे जान सक्छ, ''तीव्रता देखि रूपांतरित होने वाले'' र ''विस्तारै विस्तारै रूपांतरित होने वाले'' .
 
तीव्रता देखि रूपांतरित होने वाला भाइरसहरुमा भाइरस एक अतिसक्रिय ओंकोजीनको संवाहित गर्छ जसलाइ वायरल-ओंकोजीन (v-onc) भनिन्छ, र संक्रमित कोशिका v-oncको अभिव्यक्तिको साथ तुरुन्त नै रूपांतरित हुन्छ।
पङ्क्ति १७३:
क्यान्सर अनुसंधानमा आधुनिकीकरणले क्यान्सरलाई रोकउनको लागि एक वेक्सीनको डिजाइन गरे छ।2006 मा, [[यू. एस. फूड एन्ड ड्रग एडमिनिस्ट्रेशन]]ले एक [[मानव पेपिलोमा भाइरस]] वेक्सीनको स्वीकृति दी जसलाइ [[गर्दासिल|गार्दासिल]] भनिन्छ। वेक्सीन चार HPV (एचपीवी) प्रकारों देखि सुरक्षा गर्छ, जुन 70% गर्भाशय ग्रीवाको क्यान्सर र 90% जननांग मस्सहरुको कारण हुन् .मार्च 2007 मा, यू. एस. [[रोग नियन्त्रण र रोकथामको लागि केंद्र|सेंटर्स फर डिजीज कंट्रोल एन्ड प्रिवेंशन]] (CDC) [[प्रतिरक्षा प्रक्रियाहरुमा सलाहकार समिटी|एडवाइजरी कमिटी ओन इम्युनाइजेशन प्रेक्टिसेस]] (ACIP)ले अधिकारिक रूप ले सल्लाह दीको 11-12 आयु वर्गको केटीयहरुलाइ वेक्सीन दी जानी चाहिए, र इंगित गरे कि 9 सालको सानो केटीहरु देखि लिएर 26 सालको आयु सम्मको महिलाहरु यस प्रतिरक्षाको लागि पात्र हुन् अर्थात उसलाइ यो टीका लगाईा जान सक्छ।
 
भाइरसको वाहेक, शोधकर्ताहरुले [[क्यान्सरको जीवाणु|जीवाणु र कुनै विशेष प्रकारको क्यान्सर]]को बीच सम्बन्ध पायोहै।सबै संग प्रमुख उदाहरण हो [[आमाशयको क्यान्सर]] र आमाशयको दीवारको ''[[हेलिकोबेक्टर पायलोरी]]''को द्वारा क्रोनिक संक्रमणको बीच सम्बन्ध. {{cite journal |author=Peter S, Beglinger C |title=Helicobacter pylori and gastric cancer: the causal relationship |journal=Digestion |volume=75 |issue=1 |pages=25–35 |year=2007 |pmid=17429205 |doi=10.1159/000101564}}</ref> {{cite journal |author=Wang C, Yuan Y, Hunt RH |title=The association between Helicobacter pylori infection and early gastric cancer: a meta-analysis |journal=Am. J. Gastroenterol. |volume=102 |issue=8 |pages=1789–98 |year=2007 |month=August |pmid=17521398 |doi=10.1111/j.1572-0241.2007.01335.x}}</ref> हुनत धेरै कम मामलाहरुमा ''हेलिकोबेक्टर''को संक्रमण क्यान्सरमा विकसित हुन्छ, किनकीकिन भनें यो रोगजनक धेरै साधारण हो, यो संभवतया यस प्रकारको अधिकांश क्यान्सरहरुको लागि उत्तरदायी छ। {{cite journal |author=Cheung TK, Xia HH, Wong BC |title=Helicobacter pylori eradication for gastric cancer prevention |journal=J. Gastroenterol. |volume=42 Suppl 17 |issue= |pages=10–5 |year=2007 |month=January |pmid=17238019 |doi=10.1007/s00535-006-1939-2}}</ref>
 
===हार्मोनल असंतुलन===
पङ्क्ति १९८:
 
===अन्य कारण ===
गर्भधारणको साथ र केवल एक सीमांत रूपमा कुनै अंग दाताओंको साथ यस रोगको सञ्चरण कहिलेकाँही हो जाइन्छ, अन्यथा क्यान्सर सामन्यतया एक संक्रामक रोग छैन. यसको मुख्य कारण हो [[प्रमुख उतक अनुरूपता जटिल|MHC]] असंगति या बेजोडताको कारण ऊतक ग्राफ्ट अस्वीकृति.<ref name="Tolar">{{cite journal |author=Tolar J, Neglia JP |title=Transplacental and other routes of cancer transmission between individuals |journal=J Pediatr Hematol Oncol. |volume=25 |issue=6 |pages=430–4 |year=2003 |month=June |pmid=12794519 |doi=10.1097/00043426-200306000-00002 |url=http://meta.wkhealth.com/pt/pt-core/template-journal/lwwgateway/media/landingpage.htm?issn=1077-4114&volume=25&issue=6&spage=430}}</ref> मानव र अन्य कशेरुकिहरु मा, प्रतिरक्षी तन्त्र "स्व" र "गैर-स्व" कोशिकाहरुको बीच विभेदन गराउनको लागि MHC प्रतिजनहरुको उपयोग गर्छ, किनकीकिन भनें यिनीहरु प्रतिजन प्रत्येक व्यक्तिमा अलग हुन्छन्.
 
जब गैर स्व प्रतिजनहरुको सामना हुन्छ, त प्रतिरक्षा तन्त्र उपयुक्त कोशिकाको बिरुद्धप्रतिक्रिया गर्छ। यस्तो अभिक्रियाहरु प्रत्यारोपित कोशिकाहरुलाई नष्ट गरेर गाँठ कोशिका ग्राफ्टिंगको बिरुद्धसुरक्षा गर्छं
पङ्क्ति २०५:
अंग प्रत्यारोपण देखि सम्बंधित गाँठको मुख्य कारण हो दुर्दम मेलानोमा, जुन अंगको हटाउउनको समय ज्ञात थिएन, {{cite journal |author=Dingli D, Nowak MA |title=Cancer biology: infectious tumour cells |journal=Nature |volume=443 |issue=7107 |pages=35–6 |year=2006 |month=September |pmid=16957717 |doi=10.1038/443035a |url=}}</ref> हुनत अन्य मामला उपस्थित थिए {{cite website |title= Cancer Spread By Transplantation Extremely Rare: In Very Rare Case, Woman Develops Leukemia from Liver Transplant|url=http://www.cancer.org/docroot/NWS/content/NWS_1_1x_Cancer_Spread_By_Transplantation_Extremely_Rare.asp}}</ref>.
 
वास्तव मा, एक जीव ले क्यान्सर आमतौरमा त्यसै प्रजातिको दोश्रोदोस्रो जीवमा त्यतिखेर वृद्धि गर्छ जब उनी दुवैमा समान [[उतक अनुरूपता|उतक असंगति]]को जीन हुन् {{cite website |title= The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1980|url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1980/presentation-speech.html}}</ref>, चूहहरुको उपयोग गरेर यस्तो सिद्ध गर्‍यो है; हुनत माथि वर्णित स्थितिको वाहेक वास्तविक दुनियामा यस्तो कहिल्यै हुदैन.
 
 
मानवको वाहेक अन्य जीवहरुमा कुनै यस्तो/यस्ता/यसरी प्रकारको क्यान्सर पाए गए हुन् जुन आफु गाँठको कोशिकाहरुको सञ्चरणको द्वारा हुन्छन्. यो घटना [[स्टीकरको सार्कोमा|स्टिकर सार्कोमा]] देखि युक्त कुत्तहरुमा देखि गयी होदेखियो, जुन केनायन ट्रांसमिसिबल वेनरल ट्यूमर {{cite journal |author=Murgia C, Pritchard JK, Kim SY, Fassati A, Weiss RA |title=Clonal origin and evolution of a transmissible cancer |journal=Cell |volume=126 |issue=3 |pages=477–87 |year=2006 |pmid=16901782 |doi=10.1016/j.cell.2006.05.051}}</ref> र [[Tasmanian Devil|तस्मानियन डेविल]]मा [[तस्मानियन डेविल|डेविल चेहरेको ट्यूमरको रोग]]को रूपमा पनि जानी जान्छ।
 
==क्रिया प्रणाली ==
पङ्क्ति २३९:
आद्य-ओन्कोजीनमा उत्परिवर्तन, जुन सामान्यतया [[ओन्कोजीन]]को स्थिर समकक्ष छन्, उनको [[जीन अभिव्यक्ति|अभिव्यक्ति]] र क्रियाको संशोधित गरेर सकते छन्, र उत्पादन प्रोटीनको क्रिया या मात्राको बढाते छन्. जब यस्तो हुन्छ, आद्य-ओन्कोजीन [[ओन्कोजीन]] बन जाछन, र यो संक्रमण कोशिकामा [[कोशिका चक्र]] विनियमनको सामान्य संतुलनको बिगाड दिन्छ, जस संग अनियन्त्रित कोशिका वृद्धि संभव हुन्छ।
 
चाहे संभव पनि हो जाये त पनि [[जीनोम]] हरुमा आद्य-ओंकोजीनको हटाएर क्यान्सर कि संभावनाको कम गर्न सकिन्न हो, किनकीकिन भनें उनी जीवको वृद्धि, मरम्मत र [[समस्थापन (होमियोस्टेसिस)|समस्थापन]]को लागि जटिल हुन्छन्. यस्तो केवल तब हुन्छ जब उनी उत्परिवर्तित हो जाछन र वृद्धिको संकेत अत्यधिक हो जाछन.
 
क्यान्सर अनुसंधानमा परिभाषित किये जाउन वाला पहिले [[ओन्कोजीन|ओंकोजीनों]] हरुमा एक हो [[रास ओन्कोजीन|रास ओंकोजीन]].[[प्रोटो-ओन्कोजीन|आद्य-ओंकोजीन]]को रास परिवार (H-रास, N-रास, र K-रास)मा उत्परिवर्तन धेरै साधारण छन्, यिनीहरु सबै मानव गांठोंको 20% देखि 30%मा पाए जाछन. {{cite journal | author = Bos JL | title = ras oncogenes in human cancer: a review | journal = Cancer Research | volume = 49 | issue = 17 | pages = 4682–9 | year = 1989 | month = September | pmid = 2547513 | url = http://cancerres.aacrjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=2547513 | accessdate = 2009-06-06}}</ref> रासको मूल रूप ले हार्वे सार्कोमा भाइरस जीनोममा पहिचानाइयो थियो, र शोधकर्ता यस कुरा देखि आश्चर्यचकित भए कि न केवल मानव जीनोममा यो जीन उपस्थिति थियो बल्कि, एक उत्प्रेरक नियन्त्रण तत्व ले जोडयो भएको थियो, जुन कोशिका रेखा संवर्धनमा क्यान्सरलाई प्रेरित गरेर सकता थियो।<ref name="pmid6283358">{{cite journal |author=Chang EH, Furth ME, Scolnick EM, Lowy DR |title=Tumorigenic transformation of mammalian cells induced by a normal human gene homologous to the oncogene of Harvey murine sarcoma virus |journal=Nature |volume=297 |issue=5866 |pages=479–83 |year=1982 |pmid=6283358|doi=10.1038/297479a0}}</ref>
पङ्क्ति २४८:
सामान्यतः, गाँठको शमन गराउन वाला जीन [[प्रतिलेखन कारक]] हुन् जुन कोशिकीय [[तनाव (दवा)|तनाउ]] या DNA (डीएनए) क्षतिको द्वारा सक्रिय हुन्छन्.अक्सर DNA (डीएनए) क्षतिको कारण मुक्त-उत्प्लावी आनुवंशिक पदार्थको उपस्थिति र साथ नै अन्य लक्षण देखे जान सकिन्छं, जुन यस्तो/यस्ता/यसरी इन्जाइमहरु र मार्गको प्रेरित गर्छन् जुन [[गाँठको शमन गराउन वाला जीन]]को सक्रियणको लागि उत्तरदायी छ।ऐसे जीनहरुको कार्य हो DNA (डीएनए)को मरम्मतको लागि कोशिका चक्रको अगाडी बढनमा नियन्त्रण, जुन उत्परिवर्तनलाई पुत्री कोशिका सम्म स्थानांतरित हुन बाट रोकइन्छ।[[p53]] प्रोटीन, जुन सबै संग ज्यादा अध्ययन गरिएको(थियो) गाँठको शमन गराउन वाला जीनों हरुमा एक हो, एक प्रतिलेखन कारक हो जुन [[हाइपोक्सिया (चिकित्सा)|हाइपोक्सिया]] र [[पराबैंगनी विकिरण|पराबैंगनी विकिरण क्षति]] सहित धेरै कोशिकीय तनावकारिहरुको द्वारा सक्रिय हुन्छन्.
 
p53 रूपांतरणमा शामिल सबै क्यान्सरहरुको लगभग आधाको वाहेक, यसको गाँठको शमन कार्यको भली प्रकार देखि समझा हैन गयो छ। स्पष्ट रूप ले p53को दुइ कार्य छन्: एक प्रतिलेखन कारकको रूपमा एक नाइटोकीय भूमिका, र दोश्रोदोस्रो कोशिका चक्र, कोशिका विभाजन, र एपोपटोसिस विनियमनमा कोशिका द्रव्यी भूमिका.
 
[[वारबर्ग परिकल्पना]]को अनुसार क्यान्सरको वृद्धिको लागि उर्जा हेतु ग्लाइकोलाइसिसको अधिमान्य प्रयोग हुन्छ। p53 श्वसन देखि ग्लाइकोलाइटिक पथको स्थानांतरणको नियमन गर्छ।<ref name="Mantoba-Warburg">{{cite journal | author = Matoba S, Kang J, Patino W, Wragg A, Boehm M, Gavrilova O, Hurley P, Bunz F, Hwang P | title = p53 regulates mitochondrial respiration | journal = Science | volume = 312 | issue = 5780 | pages = 1650–3 | year = 2006 | pmid = 16728594 | doi = 10.1126/science.1126863}}</ref>
पङ्क्ति २५७:
 
इन परिवारोंको सदस्हरु ले यस्तो घटनाहरुमा वृद्धिको हो र यस संग बहुल ट्यूमरको विलंबतामा कमी आएको छ।गाँठको प्रकार गाँठको शमन गराउन वाला उत्परिवर्तनको प्रत्येक प्रकारको लागि प्रारूपिक हुन्छन्, कुनै उत्परिवर्तन विशेष प्रकारको क्यान्सरको कारण हुन् , जबकि अन्य उत्परिवर्तन अन्य प्रकारको क्यान्सरको कारण हुन् .
उत्परिवर्ती ट्यूमर शामकको वंशागतिको प्रकार यो हो कि एक प्रभावी सदस्य एक दोषपूर्ण प्रतिलिपिको एक जनक देखि र सामान्य प्रतिलिपिको दोश्रोदोस्रो जनक देखि प्राप्त गर्छ।उदाहरणको लिए, एक व्यक्ति जुन एक उत्परिवर्ती ''[[p53]]'' एलीलको वंशागत रूप ले प्राप्त गर्छ (और इसलागि उत्परिवर्तित ''p53''को लागि [[विषम युग्मनज|विषम युग्मजी]] है) त्यो [[मेलानोमा]] र अग्नाशयी क्यान्सर विकसित गर्न सक्छ जुन [[ली-फ्रामेनी सिंड्रोम]] भनिन्छ। अन्य वंशागत गाँठको शमन गराउन वाला जीन सिंड्रोममा शामिल हो [[रेटिनोब्लास्टोमा|रेटिनो ब्लास्टोमा]] देखि सम्बंधित ''[[रेटिनोब्लास्टोमा प्रोटीन|Rb]]'' उत्परिवर्तन र [[फेमिलियल एडिनोमेटस पोली पोसिस|ऐडिनोपोलीपोसिस ठूलो आंतको क्यान्सर]] भन्दा जोडिएको ''[[फेमिलियल एडिनोमेटस पोली पोसिस#रोग विज्ञान कार्यिकी|APC]]'' जीन उत्परिवर्तन.ऐडिनोपोलीपोसिस [[वृहद् आन्त्र मलाशयको क्यान्सर|बडी आंतको क्यान्सर]] बाल्यकालको अवस्थामा ठूलो आंतमा हजारों पोलिप देखि सम्बंधित छन्, जुन अपेक्षाकृत कम उमेरमा ठूलो आंतको क्यान्सर उत्पन्न गर्छन्.अंत मा, ''BRCA1'' र ''BRCA2''मा वंशागत उत्परिवर्तन [[स्तन क्यान्सर]]को प्रारंभिक शुरुआतको कारण बनछन.
 
1971मा यो प्रस्ताव दिइएको कि क्यान्सरको विकास कम से कम दुइ उत्परिवर्तन घटनाहरुमा निर्भर गर्छ। [[अल्फ्रेड जी नुडसन|नुडसन]]को [[नुडसन परिकल्पना|दो चोटको परिकल्पना]]को अनुसार एक [[गाँठको शमन गराउन वाला जीन]]मा एक वंशागत जनन स्तर उत्परिवर्तन क्यान्सरलाई केवल त्यतिखेर उत्पन्न गर्नेछ जब जीवको जीवनमा बादमा कुनै अन्य उत्परिवर्तन घटित हुन्छ, यो उनी [[tumor suppressor gene|गाँठको शमन गराउन वाला जीन]]को अन्य [[गाँठको शमन गराउन वाला जीन|एलील]]को निष्क्रिय गरेर देगा. {{cite journal |author=Knudson A |title=Mutation and cancer: statistical study of retinoblastoma |journal=[[PNAS|Proc Natl Acad Sci USA]] |volume=68 |issue=4 |pages=820–3 |year=1971 |pmid=5279523 |doi=10.1073/pnas.68.4.820}}</ref>
 
आमतौर मा, ओंकोजीन [[प्रभावी जीन|प्रभावी]] हुन्छन्, किनकीकिन भनें उनिमा [[क्रिया-का-लाभ उत्परिवर्तन]] शामिल हुन्छ, जबकि उत्परिवर्तित ट्यूमर शामक [[अप्रभावी जीन|अप्रभावी]] हुन्छन्, किनकीकिन भनें उनिमा [[क्रिया-की-हानि उत्परिवर्तन]] शामिल हुन्छ। हरेक कोशिकामा समान जीनको दुइ प्रतिलिपियां हुन्छं, यिनीहरुमा देखि प्रत्येक प्रतिलिपि अभिभावक ले प्राप्त गरिन्छ, र अधिकांश मामलाहरुको अंतर्गत एक विशेष प्रोटो-ओंकोजीनको केवल एक प्रतिलिपिमा क्रिया-का-लाभ उत्परिवर्तन, उनी जीनको एक वास्तविक ओंकोजीन बनाउनको लागि पर्याप्त हुन्छ।दोस्रो ओर, क्रिया-की-हानि उत्परिवर्तन का, गाँठको शमन गराउन वाला जीनको दुवै प्रतिलिपियहरुमा हुनु आवश्यक हो ताकि जीनको पूरी जस्तै/तरिका देखि क्रियाहीन बनाया जा सके.हुनत, यस्तो/यस्ता/यसरी मामला हुन् जसमा [[गाँठको शमन गराउन वाला जीन]]को एक उत्परिवर्तित प्रतिलिपि अन्य [[जंगली-प्रकार]] प्रतिलिपिको क्रियाहीन बनयोदेती छ।यो घटना ''प्रभावी नकारात्मक प्रभाव'' भन्ने गरिन्छ र धेरै p53 उत्परिवर्तनहरुमा देखि जान्छ।
 
नुडसनको दुइ चोटको मोडलको हाल नैमा धेरै जांचकर्ताहरु द्वारा चुनौती दी गई छ।गाँठको शमन गराउन वाला कुनै जीनोंको एक एलीलको निष्क्रियकरण ट्यूमरको उत्पन्न गराउनको लागि पर्याप्त छ।यो घटना [[हप्लोइन्सुफ्फिगरेन्क्य|अगुणित अपर्याप्तता]] भन्ने गरिन्छ र यसलाइ धेरै प्रयोगात्मक दृष्टिकोणोंको द्वारा प्रदर्शित गरेको छ।अगुणित अपर्याप्तता देखि उत्पन्न भयो गाँठको शुरुवात साधारण तरिकामा अबेर देखि हुन्छ, जब यसको तुलना एक एक दुइ चोटको प्रक्रिया ले गरिन्छ।<ref name="Fodde-Haploinsufficiency">{{cite journal | author = Fodde R, Smits R | title = Cancer biology. A matter of dosage | journal = Science | volume = 298 | issue = 5594 | pages = 761–3 | year = 2002 | pmid = 12399571 | doi = 10.1126/science.1077707}}</ref>
पङ्क्ति २७८:
जस जस्तै/तरिका देखि जनावरोंको आबादीमा विकास हुन्छ, ठीक त्यसै जस्तै/तरिका कोशिकाहरुको अनियन्त्रित आबादीमा पनि विकास हुन्छ। यो अवांछनीय प्रक्रिया [[क्यान्सरमा कायिक विकास|कायिक विकास]] भन्ने गरिन्छ, र त्यहि जस्तै/तरिका देखि क्यान्सर उत्पन्न हुन्छ र अधिक दुर्दम बन जाइन्छ। {{cite journal |author=Nowell PC |title=The clonal evolution of tumor cell populations |journal=Science |volume=194 |issue=4260 |pages=23–8 |year=1976 |month=October |pmid=959840 |doi=10.1126/science.959840 |url=http://www.sciencemag.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=959840}}</ref>
 
कोशिकीय उपापचयमा अधिकांश परिवर्तन जुन कोशिकामा अनियमित तरिका देखि विभाजनको कारण हुन् , उनी कोशिका मृत्युको कारण हुन्छन्. हुनत एक पल्ट क्यान्सर शुरू हो जाए पछि, क्यान्सरको कोशिकाहरु [[प्राकृतिक वरण]]को एक प्रक्रिया ले भएर गुजरती छन्: नयाँ आनुवंशिक परिवर्तनहरु देखि युक्त कुनै कोशिकाहरु जुन आफ्नो जीवन र प्रजननको बढावा दिनको लागि निरंतर बहुगुणित होती रहन्छं, र जल्दी नै विकसित होती भयो गाँठमा प्रभावी हुन्छं, किनकीकिन भनें कम अनुकूलित आनुवंशिक परिवर्तनहरु देखि युक्त कोशिकाहरु प्रतिस्पर्धा देखि बाहिर हुन्छं. {{cite journal |author=Merlo LM, Pepper JW, Reid BJ, Maley CC |title=Cancer as an evolutionary and ecological process |journal=Nat Rev Cancer |volume=6 |issue=12 |pages=924–35 |year=2006 |month=December |pmid=17109012 |doi=10.1038/nrc2013 |url=}}</ref> त्यहि प्रकार देखि [[MRSA]] जस्तै रोगजनक [[प्रतिजैविक प्रतिरोध|प्रतिजैविक-प्रतिरोधी]] बन जाछन (या त्यहि प्रकार देखि [[HIV (एचआईभि)|HIV]] [[औषध प्रतिरोध|ड्रग-प्रतिरोधी]] बन जाइन्छ), र यही कारण हो कि खेतिोंको ब्लाईट र किरा [[किरानाशक प्रतिरोध|कीटनाशक प्रतिरोधी]] बन जाछन.
यहि विकासकहरु कारण क्यान्सर पुनरावृतिमा यस्तो कोशिकाहरु हुन्छं जुन [[क्यान्सरमा कायिक विकास#चिकित्सात्मक प्रतिरोधमा कायिक विकास|क्यान्सरको दबाइहरुको लागि प्रतिरोध]] प्राप्त गर्छं (या कुनै मामलाहरुमा [[रेडियोथेरेपी]]को विकिरणोंको लागि प्रतिरोधी हुन्छं)
 
पङ्क्ति ३४५:
भोजनको क्यान्सर देखि लडन वाला अवयव पह लि गरे तुलनामा अब अधिक असंख्य र विविध माने जाछन, अतः अब रोगिहरुलाई ज्यादा भन्दा ज्यादा स्वास्थ्य लाभको लागि ठूलो मात्रामा ताजा, अप्रसंस्कृत फल र सब्जिहरुको उपभोगको सल्लाह दी जान्छ। {{cite book | author = Pollan, Michael | title = The Omnivore's Dilemma : A Natural History of Four Meals | publisher = Penguin Press | location = New York| year = 2006 | pages = 450| isbn = 978-1-59420-082-3}}</ref>
 
[[महामारी विज्ञान|महामारी विज्ञानको अध्ययन]] दर्शाते हुन् कि [[भिटामिन डी|विटामिन D]]को कमी क्यान्सरको जोखिमको बढन देखि सम्बंधित छ। {{cite journal |author=Giovannucci E, Liu Y, Rimm EB, ''et al.'' |title=Prospective study of predictors of vitamin D status and cancer incidence and mortality in men |journal=J. Natl. Cancer Inst. |volume=98 |issue=7 |pages=451–9 |year=2006 |month=April |pmid=16595781 |doi=10.1093/jnci/djj101}}</ref> {{cite web|url=http://www.cancer.org/docroot/NWS/content/NWS_1_1x_Vitamin_D_Has_Role_in_Colon_Cancer_Prevention.asp|title=Vitamin D Has Role in Colon Cancer Prevention|accessdate=2007-07-27}}</ref> हुनत, यस जस्तै/तरिकाको अध्ययनोंको परिणाम सावधानी देखि उपचारित किये जाउन चाहिए, किनकीकिन भनें उनी यो हैन दर्शा सकते कि दुइ कारकहरुको बीच सम्बन्धको अर्थ हो कि एक दोस्रोको कारण हो (''अर्थात'' [[सम्बन्ध कारणको संकेत होन दिन्छ।|सम्बन्ध कारण]]को र संकेत गर्दैन) {{cite journal |author=Schwartz GG, Blot WJ |title=Vitamin D status and cancer incidence and mortality: something new under the sun |journal=J. Natl. Cancer Inst. |volume=98 |issue=7 |pages=428–30 |year=2006 |month=April |pmid=16595770 |doi=10.1093/jnci/djj127 |url=http://jnci.oxfordjournals.org/cgi/content/full/98/7/428}}</ref> यो संभावना कि भिटामिन D क्यान्सर देखि रक्षा गर्छ, यस तथ्यको विपरीत हो कि धुपको संपर्कमा रहए पछि दुर्दमताको जोखिम बढ्छ।
 
सूर्यको संपर्कमा रहउन देखि मनुष्यमा भिटामिन Dको प्राकृतिक उत्पादनमा वृद्धि हुन्छ, कुनै क्यान्सर अनुसंधानकर्ताहरुले तर्क दिए हो कि सूर्यको संपर्कमा रहउन वाला छालामा अतिरिक्त भिटामिन D संश्लेषणको क्यान्सर निवारणीय प्रभावको तुलनामा दुर्दमताको प्रभावको बढनको संभावना अधिक हानिकर हुन्छ। 2002 मा, डा. विलियम बी ग्रांटले दावा गरे कि अमेरिकामा सालाना 23,800 समयपूर्व क्यान्सर मृत्युहरुको कारण हो अपर्याप्त UVBको संपर्कमा रहन (जाहिर तरिकामा भिटामिन Dको कमी). {{cite journal | author = Grant WB | title = An estimate of premature cancer mortality in the U.S. due to inadequate doses of solar ultraviolet-B radiation | journal = Cancer | volume = 94 | issue = 6 | pages = 1867–75 | year = 2002 | month = March | pmid = 11920550 | doi = 10.1002/cncr.10427}}</ref> यो संख्या मेलेनोमा या स्क्वैमस सेल कार्सिनोमाको कारण भयो 8800 मृत्युों देखि कम हो, इसलागि कुल मिलाएर सूर्यको संपर्कमा रहन लाभकारी नै छ।
पङ्क्ति ५१०:
 
एल्लोजिनेनिक [[हिमेटोपोयटिक स्टेम कोशिका प्रत्यारोपण]] (आनुवंशिक रूप ले असमान दाता देखि "अस्थि-मज्जा स्थानान्तरण")को प्रतिरक्षा थेरेपीको एक रूप मानिन सक्छ, किनकीकिन भनें दाताको प्रतिरक्षा कोशिकाहरु [[हिमेटोपोयटिक स्टेम कोशिका प्रत्यारोपण#पार्श्व दुष्प्रभाव र जटिलताहरु|ग्राफ्ट-बनाम-गाँठ प्रभाव]]को तहत गाँठमा अक्सर आक्रमण गर्छं.इसीलिए, एल्लोजिनेनिक HSCT, धेरै प्रकारको क्यान्सरको लागि औटोलगस प्रत्यारोपणको तुलनामा उपचारको उच्च दरको कारण बनती हो, यद्यपि पार्श्व दुष्प्रभाव पनि अधिक गंभीर हुन्छन्.
 
===हार्मोन थेरेपी (हार्मोन चिकित्सा) ===
पङ्क्ति ५६१:
यहाँ सम्म कि एक दबाइ जसमा परीक्षण गर्‍यो हो कि यो अपरा (प्लेसंटा) देखि भएर बच्चाहरु सम्म हैन पहुंचती हो, क्यान्सरको कुनै रूप अपराको नोकसान पुगयो सकते छन्, र दबाइ यसमा देखि भएर चली जान्छ।<ref name="curado" /> छाला क्यान्सरको कुनै रूप मेटास्टेसिसको द्वारा बच्चाहरुको शरीरमा पनि प्रवेश गरेर सकते छन्.<ref name="curado" />
 
निदान पनि ज्यादा कठिन भयो हो, किनकीकिन भनें यसको उच्च विकिरण खुराकको कारण ले [[कमप्युटेड टोमोग्राफी]] अव्यवहार्य छ।
फिर भी, [[चुम्बकीय अनुनाद इमेजिंग|चुंबकीय अनुनाद इमेजिंग]] सामान्य रूप ले काम गर्छ।<ref name="curado" /> हुनत [[विपरीत माध्यम|विपरीत मीडिया]]को उपयोग गर्न सकिन्न हो, किनकीकिन भनें उनी अपराको पार गरेर जाछन.<ref name="curado" />
 
गर्भावस्थाको समयमा क्यान्सरको ठीक प्रकार देखि निदान र उपचारमा आने वाला कठिनाइहरुको एक परिणामको रूप मा, वैकल्पिक तरीकहरुको इस्तमाल गरिन्छ, यसमा या त अधिक उग्र क्यान्सर उपचार शुरू गराउनको लागि एक [[सीजेरियन सेक्शन]]को उपयोग गरिन्छ या यदि क्यान्सर यति अधिक दुर्दम हो चुका हो कि मांको उपचारमा र ढिलाइ गर्न सकिन्न त क्यान्सरको उपचार गराउनको लागि गर्भपात गर्‍यो जाइन्छ।<ref name="curado" />
पङ्क्ति ६०७:
| year = 2004
}}
</ref> (चित्र हेर्नुहोस )बादमा वहाँले प्रत्यय ''-ओमा'' जोडा, यूनानीमा यसको अर्थ हो सुनिंनु, र यस प्रकार देखि यसको नाम ''कार्सिनोमा'' भयो। किनकीकिन भनें शरीरको खोलन यूनानी माम्पराको बिरुद्धथा, हिप्पोक्रेट्सले छाला, नाक, र स्तनमा बाहिर देखि दि खाए दिन वाला ट्यूमरहरुको नै वर्णन गरे र उनको चित्र बनाए.उपचार चार शारीरिक द्रव्हरु (काले र पहेलो पित्त, रक्त, र कफ)को [[हुमोरिस्म|ह्यूमर सिद्धान्त]]मा आधारित थियो।रोगीको भावको अनुसार, उपचारकोको लागि आहार, रक्त र /या जुलाब काममा लिया जान्थ्यो.सदिहरुको समयमा यो ज्ञात भयो कि क्यान्सर शरीरको कुनै पनि भागमा हुन सक्छ, तर ह्यूमर सिद्धांतमा आधारित उपचार 19 औं सताब्दी सम्म लोकप्रिय बनयोरहयोजब [[कोशिका (जीव विज्ञान)|कोशिकाहरु]]को खोजको गयी.
 
हाम्रो प्राचीनतम वर्णन र क्यान्सरको [[शल्य चिकित्सा|सर्जिकल]] उपचारको खोज [[मिस्र]]मा लगभग 1600 ई.पू.को गयी. [[पेपाइरस]]ले स्तनको 8 अल्सरको मामलाहरुको वर्णन गरे जसको ईलाज "अग्नि ड्रिल" नुन उपकरणको सहायता देखि दागनेको द्वारा गर्‍यो।
पङ्क्ति ६३४:
 
जनेत लेन-क्लेपोनको खोजलाई प्रकाशित गर्‍यो, जसले 1926मा ब्रिटिश स्वास्थ्य मन्त्रालयको लागि जीवन शैली र समान पृष्ठ भूमिको 500 नियन्त्रित रोगिहरु र 500 स्तन क्यान्सरको मामलाहरुको एक तुलनात्मक अध्ययनको प्रकाशन गर्‍यो.
क्यान्सर महामारी विज्ञानमा उनको जबरदस्त कार्यको [[रिचर्ड डोल]] र [[औस्टिन ब्रेडफोर्ड हिल|औस्टिन ब्राडफोर्ड हिल]]को द्वारा अगाडी बढायाइयो, जसले "[[फेफडहरुको क्यान्सर|फेफडोंको क्यान्सर]] र [[धूम्रपान]] देखि सम्बंधित मृत्युको अन्य कारणहरुलाई प्रकाशित गर्‍यो.अमरत्वमा ब्रिटिश डक्टरोंको दोश्रोदोस्रो रिपोर्ट"1956मा दी गई (अन्यथा [[ब्रिटिश डक्टरहरुको अध्ययन]] भनिन्छ।)रिचर्ड डोलले 1968मा [[औक्सफोर्ड]] कैन्सर महामारी विज्ञान ईकाईको शुरू गराउनको लागि [[लन्डन|लन्दन]] चिकित्सा अनुसंधान केन्द्रको छोड दिए।[[कम्प्यूटर]]को उपयोगको साथ, यो पहिलो ईकाई थियो जसले ठूलो मात्रामा क्यान्सरमा आंकडहरुको संकलन गर्‍यो.आधुनिक महामारी विज्ञान विधिहरु [[सार्वजनिक स्वास्थ्य]] नीति र रोगहरुको वर्तमान अवधारणाहरु देखि निकट सम्बंधित छन्.पछिल्लो 50 वर्ष ले, चिकित्सा अभ्यास, अस्पताल, प्रांतीय, राज्य, र यहाँ सम्म कि देशको सीमाओं, अदिमा आंकडा एकत्रित गराउनको लागि धेरै अधिक प्रयास गरियो छन्, साथ नै यस कुरामा पनि ध्यान दिइएको हो कि पर्यावरण र सांस्कृतिक कारक क्यान्सरको घटनालाई कसरि प्रभावित गर्छन्.
 
[[द्वितीय विश्व युद्ध]] सम्म एक चिकित्सकको व्यक्तिगत रूप ले क्यान्सर रोगीको उपचार र अध्ययन गराउनको अनुमति थिएन, अब चिकित्सा अनुसंधान केन्द्रोंले खोजा कि रोगको घटनामा एकदम अंतर्राष्ट्रीय अन्तर दि खाए देते छन्.इस अंतर्दृष्टिको कारण राष्ट्रीय सार्वजनिक स्वास्थ्य निकाहरु ले अस्पतालों र क्लीनिकहरुमा स्वास्थ्य सम्बन्धी आंकडहरुलाइ संकलित गर्‍यो, यो एक यस्तो प्रक्रिया थियो जसलाइ आज धेरै देश गर्छन्.जापानी मेडिकल समुदायले प्रेक्षित गरे कि [[हिरोशिमा र नागासाकीको परमाणु बम विस्फोट|हिरोशिमा र नागासाकीको परमाणु विस्फोटों]]को शिकार मान्छेहरुको अस्थि मज्जा पूरी जस्तै/तरिका देखि नष्ट भएको थियो।वहाँले निष्कर्ष निकाले कि रोगग्रस्त [[अस्थि मज्जा]]को पनि विकिरणको द्वारा नष्ट गरे जान सक्छ, र यस संग [[रक्त क्यान्सर (ल्यूकेमिया)]]को लागि अस्थि मज्जा प्रत्यारोपणको खोज भयो।द्वितीय विश्व युद्ध पछि देखि क्यान्सर उपचारको प्रवृतियहरुमा सुधार हो रहे छन्, यसमा उपस्थित उपचार विधियहरुमा सूक्ष्म स्तरमा सुधार भयो हो, उनको मानकीकरण गर्‍यो हो, र [[महामारी विज्ञान]] र अन्तर्राष्ट्रीय साझेदारीको माध्यम ले उपचारको तरिकाको खोजमा उसलाइ वैश्वीकृत गरेको छ।अधिक जानकारीको लागि http://flaxindia.blogspot.comमा चटका गर्नुहोस।
"https://ne.wikipedia.org/wiki/क्यान्सर" बाट अनुप्रेषित