"उत्परिवर्तन" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा r2.7.1) (रोबोट ले परिवर्तन गर्दै: az:Mutasiya |
Correction, replaced: को → को (2), मा → मा |
||
पङ्क्ति ३४:
उत्परिवर्तनका घटनाहरु विरल अथवा यदा-कदा हुन्छन्। ड्रोसोफिला (drosophila) नामक कदली मक्खी (fruit fly)को अध्ययनद्धारा ज्ञात भएकोछ कि यस प्रकारकहरु उत्परिवर्तन धेरै लाख सामान्य प्रजातिमा कुनै एकमा अति नगण्य रूपमा परिलक्षित हुन्छ। आल्टेनवर्गले रेसका घोडाहरुको आधुनिक तीव्र गतिको कारण क्रमिक आरोपित उत्परिवर्तन भनेकाछन्। यो वा यस्तो परिवर्तन सदा लाभप्रद नैं हुन्छ (आल्टेन वर्गको मतानुसार) भन्न सकिंदैन । धेरै उदाहरणहरुमा, यस उत्परिवर्तनको कारण घोडाहरुको गतिमा न्यूनता पनि आउन सक्छ। अत: निष्कर्ष यही निस्कन्छ कि उत्परिवर्तन "मनमानी परिवर्तन" (random change)हुन्छ। यहाँ डार्विनको "प्राकृतिक वरणको सिद्धांत" (theory of natural selection) अथवा "योग्यतमको जीवन" (survival of the fittest) लागू हुन्छ, जसको अनुसार यस आकस्मिक परिवर्तनलाई सहन सक्ने जीव जीवित रहनसक्छन्, अन्यथा निर्बलहरुको मृत्यु हुन्छ। मैंडेलले मटरका फलहरुमा जुन प्रयोग गरे, तिनको परिणामहरुको कारण यही उत्परिवर्तन भनिएकोछ।
उत्परिवर्तन कब हुनेछ, यो कुनै निश्चित रूपले हैन कह सकता। कोशिकाविभाजनको उपरांत वर्धन (development)को कुनै पनि अवस्था या चरण (stage)मा उत्परिवर्तनको घटना घट सकती छ। यदि उत्परिवर्तन कुनै एक नै बीजाणु (gamete) या युग्मकमा हुन्छ त भावी संतति हरुमा केवल एकमा यो परिलक्षित हुनेछ। उत्परिवर्तित पीढी हरुमा आधी संततिमा उत्परिवर्तनको लक्षण वर्तमान हुनेछन् र शेष आधा यिनिहरुबाट अप्रभावित रहेगा। उत्परिवर्तनको लक्षणहरु देखि युक्त
==उत्परिवर्तनका कारण==
पङ्क्ति ८८:
[[एक्स-किरण]]को प्रभाव उनको मात्रामा निर्भर गर्दछ। मुलरले मात्रामा वृद्धि गरेर उत्परिवर्तन दरमा वृद्धिको प्रभाव देख्यो थियो। अगाडी चलकर उनको शिष्य ओलिवरले र पनि प्रयोग गरे र अनेक प्रकारको तथ्य उपस्थित गरे। एक्स-किरणहरुको प्रभाव यति अधिक यसैले पर्दछ कि उनी गुणसूत्रहरुको भंग गरेर दिन्छ, जिनसे भाँति भाँतिको प्रभाव दृष्टिगोचर हुन्छन्। यिनको अतंर्गत् स्थानांतरण प्रतिलोमन (inversion), डिलीशन (delition) द्विगुणन आदि समाविष्ट छन्। सच पूछिए त किरणन, चाहे त्यो कुनै पनि प्रकारको हो, त्यतिखेर उत्परिवर्तन गर्दछ, जब उनमा आयन उत्पन्न गर्नको क्षमता हो। उदाहरणको लागि, रेडियममा तीन प्रकारको [[विकिरण]] (अल्फा, बीटा, गामा) उत्पन्न हुन्छन्। लैन्सनले [[गामा विकिरण]]मा धेरै सफल प्रयोग गरे छन्।
[[अल्ट्रावायलेट प्रकश]]- अल्टेनवर्गले अल्ट्रावायलेट प्रकाशकिरणोंको उत्परिवर्तित प्रभावोंको ड्रोसोफिलामा प्रयोग गरे छन्। उनले वयस्क
==उत्परिवर्तनहरुको महत्व==
|