"विकिपिडिया:स्वशिक्षा/ध्यान राख्नुहोस्" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

विकिपीडिया एक बदलता-बढ़ताबढता [[ज्ञानकोष]] हो। यसमा लेख [[विकिपीडिया:उल्लेखनीयता|उल्लेखनीय विषयहरु]]मा नैं हुनुपर्दछ। के उल्लेखनीय छ र के छैन, यसलाई लिएर विकिपीडियामा हमेशा बहस जारी रह्दछ तर यो कुरा स्पष्ट छ कि पृथ्वीमा हर व्यक्तिका लागि लेख हुनु पर्दैन। न नैं हर कंपनीमा , न नैं हर शहरको हर सड़कमासडकमा । यस्ता विषहरुको स्थान अक्सर विकिपीडियाको कसै साथी परियोजनामा हुन्छ।

कुनै मुद्राधिकार-मुक्त (यानि पब्लिक डोमेन) किताब वा लेखलाई तपाईं विकिपीडियामा नहाल्नुहोस्। यदि तपाईं चाहन्छन् कि यो सामग्री पूर्ण र मुक्त रूपबाट सबैलाई मिले त यस [http://wikisource.org/wiki/मुख्यपृष्ठ:हिन्दी '''विकिस्रोत''']मा हाल्न सक्नुहुन्छ। यदि तपाईं कुनै विषयमा कुनै किताब लेखेर त्यसलाई विश्वलाई मुफ़्तमुफ्त पुर्‍याउन चाहनुहुन्छ त त्यसलाई [http://hi.wikibooks.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 विकिताब]]मा हाल्न सक्नुहुन्छ। विकिमीडिया फाउंडेशन, जो विकिपीडियालाई चलाउने संस्था हो, यस्तो धेरै र परियोजनाहरु पनि चलाउँदछ। यदि तपाईं कुनै तस्वीर खींच्नुहुन्छ जो तपाईंलाई लाग्दछ कि अहिले वा भविष्यमा कुनै लेखका लागि उपयोगी हुनेछ, त त्यसलाई [http://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page विकिमीडिया कोमन्ज़कोमन्ज]मा राम्रो वर्णन र श्रेणीका साथ हाल्नुहोस्।

लेखकहरुलाई आफ्नो बारेमा र आफ्नो उपलब्धिहरुका बारेमा लेख नलेख्ने चेतावनी दिइन्छ, किनभनहरु यसले एक "स्वार्थ संघर्ष" (कॉन्फ़्लिक्टकन्फ्लिक्ट ऑफ़अफ इन्ट्रॅस्ट)को स्थिति बनाई दिन्छ। यदि तपाईंको कारनामा वास्तवमा उल्लेखनीय छ, त धीरज राख्नुहोस्। कुनै पनि बेला, कुनै न कुनैले तपाईंमाथि लेख बनाई दिनेछ - कृपया स्वयं न बनाउनुहोस्।

विकिपीडियाको नीति छ कि सारा लेख "निष्पक्ष दृष्टिकोण"बाट लेख्नुपर्दछ। यस संक्षिप्त रूपमा "NPOV" (अंग्रेज़ीकाअंग्रेजीका "न्यूट्रल पॉइंटपइंट ऑफ़अफ वियू"का लागि संक्षेप) लेखिन्छ। यस नीतिको अर्थ हो कि कुनै पनि मुद्दामा हामी सबै मुख्य दृष्टिकोणहरुलाई मान्यता दिन्छौं। कुनै एक पक्षलाई प्रस्तुत गर्नको साटो हामी हर मुख्य पक्षलाई प्रस्तुत गर्दछौं र उनमा कुनै एकलाई सही ठहराउँदैनौं। विकिपीडियाको उद्देश्य केवल जानकारी बाँटनु हो, कुनै कुरा वा पक्षलाई मनाउनु होइन।

लेखहरुमा कसै मुद्दामा मतहरुको वर्णन लेख्नु ठीक हो, तर त्यो लेखकका मतका रूपमा प्रस्तुत गर्न सकिन्न। विश्वसनीय र प्रमाणित स्रोतहरुका साथ यो ज़रूरजरूर लेखिन सक्दछ कि "यो गुट भन्दछ कि ..." वा "प्रसिद्ध वैज्ञानिक फ़लानाफलाना-फ़लानाकोफलानाको भन्नु छ कि ...."। यही कारण छ कि केहि भावात्मक शब्दहरुको प्रयोग लेखहरुमा गर्नु सकिन्न। यस्तो भन्नु कि "दुर्भाग्यबाट भ्रष्टाचार बढ़योबढयो" विकिपीडियामा सही हुँदैन किनभनें यसमा तपाईंको पक्ष आउँछ। केवल यति नैं लेख्नुहोस् कि "भ्रष्टाचार बढ़योबढयो" वा "प्रसिद्ध आर्थशास्त्री जोहर तीव्रबुद्धिको भन्नु छ कि भ्रष्टाचार बढ़नुबढनु दुर्भाग्यपूर्ण हो"।

तपाईं कहिले काँही विकि प्रयोगकर्ताहरुलाई कुनै लेखमा "POV" वा "पक्ष"को समस्या हुने कुरा गर्दै गरेको देख्नुहुन्छ। यसको यही अर्थ हो कि उनको रायमा त्यो लेख कुनै एक पक्षलाई लिएर लेखिएको छ। यदि कुनै लेखमा इश्तेहारनामा भाषाको प्रयोग छ, कुनै एक राजनैतिक वा धार्मिक पक्षलाई सत्य र सहीका रूपमा पेश गरिएकोछ, वा कुनै व्यक्तिको केवल बढ़ाईमाबढाईमा नैं लेखिएको छ, जो त्यो यस "पक्षको समस्या"को श्रेणीमा आउँछ। यस्तो पनि हुन सक्दछ कि कुनै लेखमा हर पक्ष प्रस्तुत त छ तर कुनै एक पक्षलाई अनुचित स्थान वा मान्यता दिएकोछ - यो पनि यसै समस्याको श्रेणीमा आउँछ। [[पृथ्वी]]का लेखमा यदि यस पक्षलाई त्यति नैं स्थान दिइयोस् जो भन्दछ कि पृथ्वी गोलो छैन तर एक च्याप्टो क्षेत्र छ जतिको गोलाकार पृथ्वीलाई दिएकोछ, त यो पनि पक्षपात देखिन्छ किनभनें एक ग़ैर-मुख्य पक्षलाई त्यसको वैज्ञानिक मान्यता भन्दा कहीं अधिक स्थान दिइएको छ।

यदि तपाईं राजनीति, भाषा-पहचान र धर्म जस्तै संवेदनशील विषयहरुमा समय लगाउने व्यक्ति हुनुहुन्छ, त निष्पक्ष दृष्टिकोणमा धेरै ध्यान दिनुहोस्। यस्ता विषयहरुमाथि झड़पहरुबाटझडपहरुबाट बच्नका लागि मतभेदमा स्वयंलाई शान्त राख्नुमा पनि विशेष ध्यान दिनुहोस्। यदि गणित र विज्ञान जस्तै कम संवेदनशील विषयहरुमा लेख लेख्न चाहनुहुन्छ, भनें यो केहि चिंताको कारण हुन्छ तर पनि निष्पक्षताको नीतिहरुको पालन गर्नुहोस्।

विकिपीडियामा ज़रूरीजरूरी छ कि जो जानकारी तपाईं प्रस्तुत गर रहहरु छन् त्यसके लागि तपाईं विश्वसनीय र प्रमाणित स्रोतहरुको पनि उल्लेख गर्नुहोस्। सन्दर्भहरुबाट हाम्रो पाठकहरुका लागि आपकी लेखाईलाई जाँचना आसान हुन जान्छ र तिनलाई अधिक जानकारीका लागि स्रोत पनि मिल जान्छन्।

यदि कुनै विकिपीडियाबाट बाहरको वेबसाईट कसै विषयका पाठकहरुका लागि दिलचस्पी रख्नेछ त त्यसलाई "बाहरी कड़ीहरुकडीहरु" नामका विभागमा शामिल गर्नुहोस्। यदि कुनै पुस्तकहरु वा पत्रिकाहरु उनके कामको होंगी र ती स्रोतहरुमा शामिल छैनन्, त तिनलाई एक "विषय-रूचिको पुस्तकहरु" नामका विभागमा पनि डाला जा सक्दछ।

===मुद्राधिकार (कॉपीराईटकपीराईट)===

विकिपीडियामा कसै पनि सूरतमा मुद्राधिकार द्वारा सुरक्षित कुनै पनि सामग्री न डालहरु। जब तपाईं लेखहरुमा जानकारी डाल रहहरु हहरु, यो ध्यान रखहरुका शब्द तपाईंका आफ्नो हुनुपर्दछ। याद राख्नुहोस्का इन्टरनेटमा मिलने सबै सामग्री (लेखाई, चित्र, इत्यादि) मुद्राधिकारबाट सुरक्षित हुन्छन्। केवल वही सामग्री मुद्राधिकार-मुक्त छ जस मे साफ़साफ-साफ़साफ शब्दहरुमा यो कहिएको हो कि उ मुद्राधिकारबाट बाहर छ।

:# हिन्दी र उर्दूका शब्दहरुका सम्बन्धमा फेर-बदल गर्नको लागि पहले लेखका संवाद पृष्ठ पर, लेखकका वार्ता पृष्ठमा वा चौपालमा विचार-विमर्श गर्नुहोस्। केहि-एक शब्दहरुका लागि आफ्नो र औरहरुको उर्जा बेकार न गर्नुहोस्। लेख-से-लेख भटककर इक्के-दुक्के शब्दहरुलाई आफ्नो पसन्दका शब्दहरुमा परिवर्तित गरनेमा ज़ोरजोर न लगाहरु।

:# हिन्दी एक बड़ेबडे भूक्षेत्रमा विभिन्न समुदाहरु द्वारा बोली जाने भाषा हो। संभव छ कि कसै अन्य लेखकको शैली आपबाट थोड़ीथोडी भिन्न हो। कसै एक लेखका अन्दर एक नैं शैली हुनुपर्छ ताकि यो अटपटी न लागे, तर यदि शैली कसै साधारण हिंदीभाषी द्वारा सरलताबाट पढ़ीपढी जा सक्दछ त त्यसलाई आफ्नो पसन्दको शैलीमा परिवर्तित गरनेमा ज़ोरजोर न लगाहरु।

:# अंग्रेज़ीअंग्रेजी र अन्य भाषाओँबाट हिन्दीमा [[लिप्यन्तरण]] गरते हुए ध्वनी र प्रथा दुइटैको ध्यान रखहरु। "America"लाई ध्वनीका अनुसार "अमॅरिका" लिखा जानेछ, तर प्रथानुसार यस े "अमरीका" वा "अमेरिका" लेखिन्छ। यदि प्रथाका बारेमा असमंजस हो त इन्टरनेटमा खोज गरका सबभन्दा अधिक प्रयोग होने वाला लिप्यन्तरण ढूँढा जा सक्दछ। जहाँ कुनै शब्द धेरै नैं कम लिप्यन्तरित हुने/भयो हो, वहाँ सही ध्वनी दर्शाने प्रयास गर्नुहोस्।

:# नुक्ते (बिंदु) वाले शब्दहरुमा नुक्तहरुका होने वा न होनेमा ज़ोरजोर ना दहरु। हिन्दीमा "अफ़्ग़ानिस्तानअफ्ग़ानिस्तान"लाई "अफ्गानिस्तान", "अफ़्गानिस्तानअफ्गानिस्तान", "अफ्ग़ानिस्तान" र "अफ़्ग़ानिस्तानअफ्ग़ानिस्तान" सबै रूपहरुमा लेखिन्छ। यस ी तरह "Tethys"को लिप्यन्तरण "टॅथ़िस" वा "टॅथिस" हो सक्दछ। सही ध्वनी [[थ़|"थ़"को ध्वनी]] छ तर दुइटै रूप विकिपीडियामा मान्य छन्। यिनमा फेर-बदल गर्नका लागि संपादन न गर्नुहोस्।

विकिपीडियामा एक मित्रता र खुलेपनको वातावरण रखने प्रयास कियिन्छ। यो कुरा सच छका कभी-कभी मतभेद हुन्छन् र जहाँ-तहाँ गरम बहस पनि छिड़छिड जान्छ, तर सदस्य-समाजका हर सदस्यबाट शिष्टताको अपेक्षाको जान्छ।

यो धेरै नैं ज़रूरीजरूरी छ कि तपाईं हमेशा यो मानका चलहरु कि अन्य लेखक विकिपीडियामा सच्चे हृदयबाट योगदान देना चाहन्छन्। जहाँसम्म संभव हो यो ना सोचे कि कुनै दूसरा सदस्य द्वेष वा शत्रुताको भावनाबाट केहि गर रहा हो। यदि तपाईंलाई कसैको गरी वा कही कुरा अजीब लागे त धेरै नम्रताबाट त्यसके वार्ता पृष्ठमा वा सम्बंधित लेखका संवाद पृष्ठमा त्यसबाट पूछेका त्यसने यस्तो क्हरु किया। यस्तो गर्नको लागि धेरै सी ग़लतफ़हमिहरुग़लतफहमिहरु र बेकारको झड़पहरुबाटझडपहरुबाट बचा जा सक्दछ।

यदि तपाईंलाई कुनै यस्तो लेख मिल्दछ जसको शीर्षक तपाईंलाई ग़लत लागे, त त्यसकी सामग्री काटका नयाँ नामका लेखमा न चिपकाहरु। यस बाट लेखमा किये गए सारे बदलावहरुका इतिहासको धारा खंडित हो जान्छ। मुद्रधिकारहरुको दृष्टिबाट पनि यस धाराको एक होना आवश्यक हो। लेखको नाम बदलने सही तरीक़ातरीका छ त्यसका स्थानांतरण गर्नु। त्यसके लागि आपका पंजीकृत होना ज़रूरीजरूरी हो। कसै लेखलाई स्थानांतरित गर्नको लागि पहले स्थानांतरण पृष्ठमा लिखी चेतावनीहरु ध्यानबाट पढ़पढ लहरु। ग़लत स्थानांतरणबाट जोड़जोड टूट सक्दछन् र बेकारको बहस आरम्भ हो सक्दछ। यदि तपाईंलाई ज़राजरा पनि खटका छ कि नाम बदलनाले कठिनाइयाँ वा मतभेद हो सक्दछ त पहले त्यस लेखका संवाद पृष्ठमा आफ्नो नामांतरणको सुझाव डाल गर मानिसहरुका मतहरुलाई देखहरु।