"उत्परिवर्तन" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
अशुद्ध शव्दहरु सुधार्ने कार्य(correction work), replaced: उनि → उनी (9), कोहि → कोही (2) using AWB (7794) |
सा →उत्परिवर्तनहरुको महत्व: maintenance, replaced: तकनीकी → प्राविधीक (2) |
||
पङ्क्ति ९८:
जीवहरुत्पत्तिको आदिम अवस्थाहरुमा पृथ्वीको वातावरण अनिश्चित र भौगोलिक परिवेश आज जस्तो थिएन। भौतिक र रासायनिक दृष्टिले तत्कालीन धरती विशेष प्रकारको संक्रमण काल देखि भएर गुजर रही थियो। वायुमंडलीय प्रभावों देखि जीव जन्तुहरुको आकृति, आकार, वर्ण, आदि पूर्णरूपहरुण प्रभावित थिए। प्रकृति जीवहरुलाई संरक्षण प्रदान गर्नको स्थितिमा थिएन। केवल उनी नै जीव जीवित रह पाते थिए, जुन सबल थिए। वायुमंडलीय प्रभाव शक्तिशाली होनेको कारण लाइमल जीवहरुको गुणसूत्रहरुमा परिवर्तन हो जाना सामान्य कुरा रही होगी। यसले नयाँ नए प्रकारको जीव जन्तुहरुको विकास जोड देखि भयो हुनेछ। यही कारण हो कि जस जोड देखि उनी फैले त्यसै गतिले समाप्त होते गए। उनको चिह्न, उनिलाई सत्ताको प्रमाण, जीवाश्मों (fossils)मा सिमटकर रहए।
गुणसूत्रहरुमा परिवर्तनको फलस्वरूप जंतुकुलहरुमा नै हैन, स्पीशीज सम्ममा विविधता आ गई। यो विविधता आज सम्म वर्तमान छ र अब यसमा परिवर्तनको संभावना (कम देखि कम, प्राकृतिक रूप ले) कम नै छ। कारण यो हो कि आजको प्राकृतिक पर्यावरण पर्याप्त दूषित भएको छ र भाँति भाँतिको
2. '''सामाजिक महत्व'''- कृत्रिम साधनहरु द्धारा उत्परिवर्तन गराएर जीव, चिकित्सा र कृषि वैज्ञानिक नस्लसुधार, रोगमार्जन, उत्पादनवृद्धि र मानवकल्याणको अनेक योजनाहरुलाई क्रियान्वित गर्दै छन्। कृषि क्षेत्रमा पशुहरु तथा अनाजहरुको नस्लसुधार र उत्पादनवृद्धि उत्परिवर्तनको एक महत्वपूर्ण पक्ष प्रमाणित भएको छ। आनुवंशिकीको एक नवीन शाखा सुजनन विज्ञान (eugenics)को वैज्ञानिक जोड देखि विकसित गर्नमा लागएको छन्।
पङ्क्ति १०४:
सुजनन विज्ञानको दुइ पक्ष हुन् : (1) सकारात्मक तथा (2) नकारात्मक। सकारात्मक सुजनन विज्ञानको लक्ष्य राम्रो र मनचाही संतति उत्पन्न गर्न छ। यसको लागि यस्तो निर्दोष माता पिता (जनक)को चयन गर्न हुनेछ, जस्तो हामी चाहते छन्। यिनको संयोग देखि जुन संततियाँ उत्पन्न हुन् गी उनको सूक्ष्म एवं गंभीरतापूर्वक जाँच गरेर उन्हींको पुन: संयोग गराइनेछ। सामाजिक सांस्कृतिक मर्यादाहरुलाई उनी समय के स्थिति होगी, यो त समयको बतलाएगा।
[[नकारात्मक सुजनन विज्ञान]] त्यहि योजनाको दोश्रो पक्ष हो। यसको अतंर्गत यस्तो आनुवंशिक रोगहरु देखि ग्रस्त मनुष्यहरुको चुनाव गरिनेछ, जुन सामाजिक दृष्टिले अवांछनीय समझे जाएँगे। उनको दोषहरुलाई जीन उत्परिवर्तनको कृत्रिम विधिहरु द्धारा नष्ट गर्नको प्रयास गरिनेछ। अझै सम्म वैज्ञानिक यिनी योजनाहरुको सैद्धांतिक पक्षमा नै ध्यान देनेमा लगे छन्, यिनीहरुका व्यावहारिक प्रयोग अझै भविष्यको गर्भमा छन्। दोश्रो र औद्धोगिक र
[[जनसंख्या आनुवंशिकी]]को नामले विज्ञानको एक नयाँ शाखा जोड देखि विकसित हो रही छ। यसको अंतर्गत मानवकल्याणको अनेक समस्याहरुमा गंभीरतापूर्वक विचार गरे जा रहेको छ । आजको विश्व धेरै सीमित एवं संकुचित होता जा रहेको छ । एक महाद्धीपले दोश्रो महाद्धीप सम्म पहूँचनेमा अब केही घन्टाको नै समय लागइन्छ। अतंरराष्ट्रीय आवागमन, परिव्रजन, युद्ध, शरणार्थी जीवन आदिको कारण मनुष्य अत्यधिक घुलते मिलते जाँदैछन्। यस घालमेलको परिणामहरुको अध्ययन गर्न यस नयाँ शाखाको मुख्य लक्ष्य छ। उत्परिवर्तनको लागि संकरण (cross-breeding)को एक यस्तो विधि आज वैज्ञानिकहरुलाई सुलभ छ, जसको प्रयोग उनी धडल्ले देखि करते जाँदैछन्। यसको परिणाम अगाडी के हुनेछ, यो त अझै भविष्यको गर्भमा छ।
|