"व्रतबन्ध" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

व्रतबन्धको विशेष सूचकको रूपमा रहेको मुण्डन (केवल टुप्पी बाँकी राखेर टाउकोको सबै कपाल काट्ने प्रक्रिया) अनि [[जनै]] धारण प्रक्रिया रहेका छन् ।कुनै कुनै जनै नलगाउने जातमा पनि व्रतबन्ध जस्तै [[छेवर]] गर्ने परम्परा रहि आएको छ । कुनै पनि हिन्दू धार्मिक कार्यमा झै व्रतबन्धमा पनि होम गरेझै अग्नि कुण्डमा पूजाअाजापूजाआजा गरिन्छ । यस पूजा अन्तर्गत बालकको गुरूले बालकलाइ गायत्री मन्त्र सुनाउँछन्, जस अन्तर्गत बालकले हरेक वर्ष गुरू पूर्णिमाका दिन गुरूको मुख हेर्ने गर्दछन् ।

व्रतबन्ध विशेष [[तिथी]]को दिन छानेर गरिन्छ र विहान झिसमिसेदेखि नै यसको कर्म शुरू हुन्छ । प्राथमिक क्रियाहरूमा नित्य कर्म, अनि साधारण पूजाहरू पर्दछन । प्रकृया त अझै अघिल्लो दिन बेलुका नै शुरू भइसकेको हुन्छ, जब केटाको शिरमा दुम्सीको काँडा जडित गेरू व्रस्त्र बेरिन्छ र व्रतबन्धको दिनको बिहानीमा मात्र त्यसलाइ निकालीन्छ । अरू पूजामा झै अग्नी कुण्ड अगाडी, अग्नीलाइ साक्षी राखी ब्रह्मचार्यका कर्म विधिहरूको प्रतीकात्मक क्रियाहरू गरिन्छ, जस्तै एकसरो गेरू लगाउने, अष्ठ बक्र (८ ठाउँमा बांगीएको लैारो), कुमण्डलु, पोटली, मृगचर्म आदि बोक्ने, भिझा माग्ने (मिझा माग्ने विधिमा बालकको मामाको साथलाइ अनिवार्य मानिन्छ)। पारम्परिक विधि अनुरूप बालक अनि गुरूको अाष्रमआष्रम गएर वेदको अध्ययन गर्दछन् । तर अहिले यो विधि प्रतीकात्मक रूपमा मात्रै जिवित छ । मामाको भूमिका यहाँ महत्वपूर्ण मानिन्छ । ब्रह्मचार्यबाट बालकलाइ गृहस्त जीवन निर्वाहगर्न प्रोत्साहन गर्ने जिम्मा मामाको हुन्छ । प्रतीकात्मक रूपमा भएपनि अाजपनिआजपनि बालकले सांसारीक माया, मोह त्यागेर अाश्रमआश्रम जाने चेष्टा गर्ने अनि मामाले द्रव्य अनि विलासको मोह देखाएर गृहस्त जीवनतर्फ फर्काउने अभिनय गरिन्छ ।