"मुक्केबाजी" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

शुद्धिकरण, replaced: दोश्रो → दोस्रो (19), तेश्रो → तेस्रो using AWB (7794)
शुद्धिकरण, replaced: नीतिक → नैतिक (4), बनाये → बनाए using AWB (7794)
पङ्क्ति ११९:
 
=== टैंक टप ===
व्यावसायिक महिला मुक्केबाजहरुको तरिका शौकिया मुक्केबाज पनि टैंक टप शर्ट पहनते छन्। केहि महिला मुक्केबाज टैंक टपको सट्टा खेलहरुको लागि बनायेबनाए गये अंतर्वस्र पहनना पसंद गर्छं। माथि शरीरको आवरण प्रत्येक खेलाडीको व्यक्तिगत पसंदको अनुसार बदलता रहन्छ। व्यावसायिक पुरूष मुक्केबाज सदैव नै आफ्नो शरीरको माथि भागको वस्रहरुलाइ उतारकर नै मुकाबला गर्छन।
 
=== सुरक्षात्मक उपकरण ===
पङ्क्ति १३२:
=== मुक्केबाज/बाह्य-योद्धा ===
[[चित्र:Muhammad Ali NYWTS.jpg|thumb|right|हैवीवेट च्याम्पियन मुहम्मद अली]]
एक पारंपरिक "मुक्केबाज" या शैलीकार (जसे "बाह्य-योद्धा" पनि भनिन्छ) जोड से, लामो दूरीको मुक्के मारते हुए, सर्वाधिक उल्लेखनीय रूपले चुभाते हुए, र अंततः आफ्नो प्रतिद्वंद्वीको तल गिरा गरेर आफ्नो र प्रतिद्वंद्वीको बीच अंतर बनाए राखनको प्रयास गर्दछ। कमजोर मुक्कोंको प्रति यस निर्भरताको कारण, बाह्य-योद्धा नक-आउटको सट्टा अंकहरुको निर्णय द्धारा जीतन तिर प्रवृत्त हुन्छ, हुनत केहि बाह्य-योद्धाओंको नक-आउट रेकर्ड उल्लेखनीय छ। अक्सर उनलाई मुक्केबाजीको सर्वश्रेष्ठ रणनीतिकाररणनैतिकार पनि मानिन्छ किनकी उनिमा लडाईको गतिको नियंत्रित गरेर पान र आफ्नो प्रतिद्वंद्वीको नेतृत्व गर्नको क्षमता हुन्छ, जसको द्धारा उनि योजनाबद्ध रूपले उसलाइ पराजित गरेर दिछन र कुनै ब्रलर{{Citation needed|date=July 2009}}को तुलनामा अधिक कुशलता र योग्यताको परिचय दिछन। बाह्य-योद्धाहरुको पहुंच, हातमाको गति, प्रतिक्रिया र खुट्टाहरुको गतिविधिको आवश्यकता हुन्छ।
 
उल्लेखनीय बाह्य-योद्धाहरुमा [[मुहम्मद अली]], [[जीन टनी]],<ref>जेम्स रबर्ट्स र एलेक्जेंडर स्कट, ''द बक्सिंग रजस्टर'' , 1999, पृष्ठ 162</ref> [[एजार्ड चार्ल्स]],<ref>जेम्स रबर्ट्स र एलेक्जेंडर स्कट, ''द बक्सिंग रजस्टर'' , 1999, पृष्ठ 254</ref> [[विली पेप]],<ref>जेम्स रबर्ट्स र एलेक्जेंडर स्कट, ''द बक्सिंग रजस्टर'' , 1999, पृष्ठ 384</ref> [[मेल्ड्रिक टेलर]], [[लैरी होम्स]], [[रय जोन्स जूनियर]], [[शुगर रे लियोनार्ड]], [[औस्कर डे ला होया]] र [[जो काल्जेग]] शामिल छन्।
पङ्क्ति २०८:
* '''[[हूक]]''' - अर्को हातले प्रतिद्वंद्वीको सिरको पार्श्व भागमा मारा गयो एक अर्ध-वृत्ताकार घूंसा. गार्डको स्थिति ले, एक क्षैतिज मुट्ठी संग कोहनी पछि तिर ल्याए जान्छ (अंगुलिहरु को जोडहरुलाइ बाहिर तिर रखते हुए) र मुडी भए हुन्छ। ठोढीको सुरक्षित राखनको लागि पिछला हात दृढतापूर्वक जबडेको अगाडी र खाउछ। धड र कूल्हे घडीको सुईको दिशामा घुमाए जान्छन्, र शरीरको अगाडी तिर घडीको सुईको दिशामा एक चाप बनाते भएका र लक्ष्य देखि संपर्क गर्दै मुट्ठीको धकेल्याउछ। त्यहि समयमा, अगला खुट्टा घडीको सुईको दिशामा घूमछ र बायीं कुर्कुच्चा बाहिर तिर मुड जान्छ। संपर्क भए पछि, हूकको वृत्ताकार पथ अकस्मात समाप्त हुन्छ र आफ्नो स्थितिको रक्षा गर्नको लागि अगला हात जोड देखि पछि तिर खींच लिया जान्छ। एक हूक शरीरको तल्लो भागमा पनि केंद्रित हुन सक्छ र यस तकनीकको कहिले काँही "रिप" भनिन्छ, ताकि यसलाइ सिरमा मारे जाने वालाहरु पारंपरिक हूक देखि अलग पहिचानयो जा सके. पछिल्लो हातले पनि एक हूक मारा जान सक्छ। बायाँहातले हूक मारने वालाहरु उल्लेखनीय खेलाडिहरुमा शामिल हैं: [[जो फ्रेजियर]] र [[माइक टाइसन]].
 
* '''अपरकट''' - पछिल्लो हातले मारा गयो एक उर्ध्व, माथि तिर उठएको घूंसा. गार्डको स्थिति ले, धड थोडा-सा दाहिने ओर सरक जान्छ, पिछला हात प्रतिद्वंद्वीको छातीको सीधको तल पर्दछ र गोडा केहि मुडे भएका हुन्छन्। यस स्थिति ले, पिछला हात माथि तिर एक उभरते भएका चापमा प्रतिद्वंद्वीको ठोढी या धड तिर फेंका जान्छ। त्यहि समयमा, गोडा जोड देखि माथि तिर धकेले जान्छन् र धड तथा कूल्हे घडीको सुईको विपरीत दिशामा घूमछन र क्रसको शारीरिक गतिविधिको नकल गर्दै पछिल्लो कुर्कुच्चा बाहिर तिर निकल जान्छ। अपरकटको रणनीतिकरणनैतिक उपयोगिता प्रतिद्वंद्वीको शरीरको "उठाने"को यसको क्षमता, जसबाट अर्को हमलहरुलाइ लागि उनको संतुलन बिगड जान्छ,मा निर्भर हुन्छ। दाहिने अपरकट पछि एक बायाँहूकको प्रयोग एक घातक संयोजन हुन्छ, जसमा अपरकट प्रतिद्वंद्वीको ठोढीको एक आघात योग्य स्थितिमा उठयो दिइन्छ, र इसपछि हूक प्रतिद्वंद्वीको नक-आउट गर्छ।
 
मुक्कोंको यो विभिन्न प्रकार अनेक संयोजनों या "कम्बो"को निर्माण गर्नको लागि तीव्र अनुक्रममा प्रयोग किये जान सकिन्छं। जैब र क्रसको संयोजन सबै भन्दा साधारण छ, जसलाइ "वन-टू कम्बो"को नाम दिइएको छ। यो सामान्यतः एक प्रभावी संयोजन हुन्छ किनकी जैबको कारण प्रतिद्वंद्वी क्रसको देख हैन पाता, जसबाट यसको प्रयोग अधिक सफाई र बल संग गरेर पान सरल हुन्छ।
पङ्क्ति २५७:
* [[फिली शेल]], '''हिटमैन''' या '''क्रैब''' - अगली अग्र-भुजा शरीरको सामने, अक्सर नाइटो र छातीको बीच, रखी जान्छ र अगाडी वाला हात खेलाडीको शरीरको दोस्रो ओर हुन्छ। पिछला हात अनुहारको पार्श्व भागमा हुन्छ। अगला कंधा अनुहारको पार्श्वमा धेरै निकट ल्याइन्छ। यस शैलीको प्रयोग उनि खेलाडिहरु द्धारा गरिन्छ, जुन मुक्कहरुको प्रत्युत्तर दिन पसंद करते हुन् . यस रक्षकको क्रियान्वित गर्नको लागि खेलाडी धेरै अधिक चुस्त र अनुभवी हुनु अनिवार्य हुन्छ। मुक्कहरुको प्रत्युत्तर दिनको लागि यो शैली यति अधिक प्रभावी यसैले छ किनकी यो खेलाडिहरुको घूमएर र आफ्नो शरीरको माथि भागको झुकाएर मुक्कों देखि बचनेको मौका देती छ र प्रहेर खेलाडीले टाढा देखि गुजर जान्छन्। जब प्रहेर गुजर जाए, त खेलाडीको पिछला हात आफ्नो-स्थिति-से-हट-चुके प्रतिद्वंद्वीको मारनेको लागि सर्वाधिक उपयुक्त स्थितिमा हुन्छ। यस शैलीमा शोल्डर लीन (Shoulder lean) विधिको प्रयोग गरिन्छ। जब प्रतिद्वंद्वीको मुक्का खेलाडी तिर आ रहयो हो, त शोल्डर लीनको क्रियान्वित गर्नको लागि त्यो मुक्केबाज घूमछ र वार देखि बचनेको लागि शरीरको झुकयो लिइन्छ तथा जब उनको प्रतिद्वंद्वी आफ्नो हात फिर्ताले रहयो हो, तब त्यो पछि तिर घूमइन्छ। आफ्नो असुरक्षित प्रतिद्वंद्वी तिर घूमते समय खेलाडी आफ्नो पछिल्लो हातले एक मुक्का मारेगा. यस शैलीको कमजोरी यो हो कि जब खेलाडी स्थिर हो र घूम न रहयो हो, त उनिमा आक्रमण गरिन सक्छ, अतः यस शैलीको प्रयोग गर्नको लागि यो अनिवार्य छ कि खेलाडी चुस्त र राम्रो स्थितिमा हो. यस शैलीको मात दिनको लागि खेलाडी आफ्नो प्रतिद्वंद्वीको काँधमा जैब गर्न पसंद गर्छन, जसबाट काँध र भुजामा दुखाइ होने लागइन्छ र उनको भुजा स्थिर हुन्छ।
 
सामान्यतः मुक्केबाज उच्च, तीव्र संयोजनहरुको प्रयोग गर्न र उसपछि तुरुन्त आफ्नो स्थिति बदल लिनको प्रयास गर्छन, ताकि प्रतिद्वंद्वी तिर देखि होने वाला कुनै पनि संभावित प्रतिक्रियाले बचा जा सके. रणनीतिकरणनैतिक रूप ले, सामान्यतः यस चक्रको केंद्रमा रहन वांछित हुन्छ किनकी यस्तो भए पछि मुक्केबाज आफ्नो प्रतिद्वंद्वीको उनको चारै ओर स्थित वृत्तमा गए पछि बाध्य करको गतिविधिलाई उलट पानमा सक्षम हुन्छ। यदि मुक्केबाज केंद्रमा हो, त उसलाइ पछि तिर धकेल गरेर रिंगको चारै ओर देखि घेर गरेर राखनवाली रस्सिहरु मा गिराये जाने र उनिमा अधिकार गरेर लिये जानेको संभावना पनि कम हुन्छ। मुक्केबाजको शैलीको आधार मा, केन्द्रिय स्थिति वांछित हुन्छ किनकी प्रतिद्वंद्वीमा अधिकार गरेर लिन सदैव नै एक राम्रो रणनीति हो। हुनत, अधिकांश खेलाडी केंद्रमा स्थित मुक्केबाजको आस-पास हैन घूमेंगे किनकी यस्तो गरे पछि उनि अच्छे कोणोंमा गरिएको प्रहेरोंको प्रति असुरक्षित हो जान्छन्। गतिशीलता नै रिंगमा सर्वाधिक महत्वपूर्ण साधन हो र यो खेलाडीको उनि मुक्कों देखि बचनेको मौका देती छ, जसको अनुमान भएको थिएन. यदि कुनै मुक्केबाज स्थिर खडा छ, त उनको प्रतिद्वंद्वीको नजिकै उनिमा प्रहेर गर्नको एक राम्रो मौका हुन्छ। स्थिर रहएर कुनै प्रहेरको पूर्वानुमान गरेर रहे खेलाडीको बच पानको संभावना गतिशील खेलाडीको तुलनामा कम हुन्छ।
 
=== कम प्रचलित रणनीतिहरु ===
* '''"रोप-अ-डोप" रणनीति''' : जर्ज फोरमैनको बिरुद्ध 1974को आफ्नो "[[रंबल यिनी द जंगल]]" मुकाबलहरुमा मुहम्मद अली द्धारा प्रयुक्त, [[रोप-अ-डोप]] विधिमा रस्सिहरु मा पछि तिर लेट जाना र स्वयंको रक्षात्मक रूपले यथासंभव बचाते भएका प्रतिद्वंद्वीको धेरै सारा मुक्के मारनेको प्रयास गर्न दिन शामिल हुन्छ। पछिको झुक जानेको मुद्रा, जसको सहायता देखि आफ्नो बचाव गरेर रहयो मुक्केबाज उतना असंतुलित हैन होता, जितना कि त्यो सामान्य तरिकामा पछि गए पछि हुनेछ, बचाव गरेर रहे मुक्केबाजको सिर र प्रतिद्वंद्वीको बीचको दूरीको पनि अधिकतम गरेर देती छ, जसबाट यस कुराको संभावना बढ जान्छ कि मुक्के आफ्नो अझैष्ट लक्ष्य देखि चूक जाएंगे. पर्नवालाहरु प्रहेरहरुलाइ हावामा राखएर प्रतिरक्षक आफ्नो प्रतिद्वंद्वीको आफ्नो ऊर्जा खर्च गर्नको प्रलोभन दिइन्छ, जबकि स्वयंको ऊर्जाको बचाएर राखिन्छ। यदि यो रणनीति सफल हो जाए, त आक्रमण गर्न वाला प्रतिद्वंद्वी अंततः थक जाएगा र रक्षात्मक दोष निर्मित गरेर लेगा, जसको लाभ मुक्केबाज उठयो सक्छ। आधुनिक मुक्केबाजी मा, रोप-अ-डोप विधिको सामान्यतः हतोत्साहित गरिन्छ किनकी अधिकांश मुक्केबाज यसको झांसेमा हैन आते र एक लंबे, अनुत्तरित हमलाको झेल पानको शारीरिक क्षमता धेरै कम मुक्केबाजहरुमा हुन्छ। हुनत, हाल नै मा, [[सेवन-डिविजनको विश्व विजेता]] [[मैनी पक्वेओ]]ले नोभेम्बर 2009मा वेल्टरवेट विजेता [[मिग्वेल कटो]]को शक्तिको अनुमान गर्नको लागि कुशलतापूर्वक यस रणनीतिकोरणनैतिको प्रयोग गरेको थियो। पक्वेओले रोप-अ-डोप चालको समापन एक नकडाउनको द्धारा गर्‍यो।
 
* '''[[बोलो-पंच]]''' : औलिम्पिक मुक्केबाजीमा कहिले काँही दिखाई दिन वाला बोलो (bolo) भुजाओं देखि मारा जाने वाला एक मुक्का छ, जुन शरीरको भारको स्थानांतरणको सट्टा एक [[वृत्ताकार चाप]]को सानो गरेर आफ्नो शक्ति प्राप्त गर्दछ; मुक्केको वास्तविक शक्तिको सट्टा यो विचित्र कोणको विस्मयको द्धारा अधिक प्रभाव हालनको प्रयास गर्दछ। कुनै तकनीकी कौशलको सट्टा यो एक तिकडम अधिक छ; यस मुक्केको प्रशिक्षण हैन दिए जाता किनकी मुक्केबाजीमा तकनीकी रूपले यो अली शफलको नै स्तरमा छ। यसको बावजूद, केहि पेशेवर मुक्केबाजहरुले धेरै प्रभावी ढंग देखि बोलो-पंचको प्रयोग गरेको छ, जसमा पूर्व [[वेल्टरवेट]] विजेता [[शुगर रे लियोनार्ड]] र [[किड गैविलन]] शामिल छन्। मिडलवेट विजेता [[सेफेरिनो गार्शिया]]को बोलो-पंचको आविष्कारक मानिन्छ।
"https://ne.wikipedia.org/wiki/मुक्केबाजी" बाट अनुप्रेषित