"वायु पुराण" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

कुनै सम्पादन सारांश छैन
कुनै सम्पादन सारांश छैन
पङ्क्ति १:
यस पुराणमा शिव उपासना चर्चा अधिक हुँनेका कारण यसलाई शिवपुराणको दोस्रो अंग माना जान्छमानिन्छ, फेरि पनि यसमा वैष्णव मतमा विस्तृत प्रतिपादन मिल्दछ। यसमा खगोल, भूगोल, सृष्टिक्रम, युग, तीर्थ, पितर, श्राद्ध, राजवंश, ऋषिवंश, वेद शाखाहरु , संगीत शास्त्र, शिवभक्ति, आदिको सविस्तार निरूपण छ।
{{हिन्दुधर्म}}
यस पुराणमा शिव उपासना चर्चा अधिक हुँनेका कारण यसलाई शिवपुराणको दोस्रो अंग माना जान्छ, फेरि पनि यसमा वैष्णव मतमा विस्तृत प्रतिपादन मिल्दछ। यसमा खगोल, भूगोल, सृष्टिक्रम, युग, तीर्थ, पितर, श्राद्ध, राजवंश, ऋषिवंश, वेद शाखाहरु , संगीत शास्त्र, शिवभक्ति, आदिको सविस्तार निरूपण छ।
 
==विस्तार==
यस पुराणमा यसमा ११२ अध्याय एवं ११,००० श्लोक छन्। विद्वान मान्छे 'वायु पुराण'लाई स्वतन्त्र पुराण न मानकरमानेर 'शिव पुराण' 'ब्रह्माण्ड पुराण'को नैं अंग मान्दछन्। तर 'नारद पुराण'मा जस अठारह पुराणहरुको सूची दी गईदिइएका छन्, तीमा 'वायु पुराण'लाई स्वतन्त्र पुराण माना गए छ। <ref>[http://hi.brajdiscovery.org/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A3 ब्रज डिस्कवरी]</ref>
 
==वायु पुराणको संक्षिप्त जानकारी==
यस पुराणमा वायुदेवले श्वेतकल्पका प्रसंगहरुमा धर्महरुका उपदेश गरेगरिएको छ। यसलियेयस कारण इबाट वायु पुरण भन्छन्। यो पूर्व उत्तर दुइ भागहरुबाट युक्त छ। जसमा सर्ग आदिको लक्षण विस्तारपूर्वक बतलाइएको छ,जहाँ भिन्न भिन्न मन्वन्तरहरुमा राजाहरुका वंशको वर्णन छ जहाँ गयासुरका वधको कथा विस्तार सहित कही गयीभनिएको छ,जसमा सबै मासहरुका माहात्मय बताएर माघ मासको अधिक फ़ल भन्यो गएभनिएको छ जहाँ दान दर्म तथा राजधर्म अधिक विस्तार बाट कहे गयेभनिएका छ,जसमा पृथ्वी पाताल दिशा आकाशमा विचरनेविचरले वालाहरु जीवहरुका व्रत आदिका सम्बन्धमा निर्णय गरिएको छ,त्यो वायुपुराणको पूर्वभाग भन्यो गएभनिएको छ। मुनीश्वर ! उनको उत्तरभागमा नर्मदाका तीर्थहरुका वर्णन छ,और विस्तार सहित शिवसंहिता कही गयीभनिएको छ जुन भगवान सम्पूर्ण देवताहरु को लागि दुर्जेय सनातन छ,वे जसका तटपर सदा सर्वतोभावेन निवास गरते छगरन्छन्,वही यो नर्मदाको जल ब्रह्मा छ,यही विष्णु छ,और यही सर्वोत्कृष्ट साक्षात शिव छ। यो नर्मदा जल नैं निराकार ब्रह्म तथा कैवल्य मोक्ष छ,निश्चय नैं भगवान शिवनेशिवले समस्त लोकहरु केहि त गर्नेगर्ले को लागि आफ्ना शरीर बाट यस नर्मदा नदीका रूपमा कुनै दिव्य शक्तिलाई नैं धरती प्रर उतारा छ। जुन नर्मदाका उत्तर तटमा निवास गरते छगरन्छन्,वे भगवान रुद्रका अनुचर हुँतेहुन्छन्, र छ,और जसको दक्षिण तटमा निवास छ,वे भगवान विष्णुका लोकहरुमा जान्छन््जान्छन्,ऊँकारेश्वर बाट लिएर पश्चिम समुद्र तटसम्म नर्मदा नदीमा दोस्रो नदीहरुका पैतीस पापनाशक संगम छ,उनमे बाट ग्यारह त उत्तर तटपर छ,और तेईस दक्षिण तट पर। पैंतीसवां त स्वयं नर्मदा समुद्रको संगम भन्यो गएभनिएको छ,नर्मदाका दोनहरुकिनारहरुमा यी संगमहरुसहित चार सय प्रसिद्ध तीर्थ छ। मुनीश्वर ! यिनको सिवाय अन्य साधारण तीर्थ त नर्मदाका पग पगमा विद्यमान छ,जसको संख्एसंख्या साठ गरोड साठ हजार छ। यो परमात्मा शिवको संहिता परम पुण्यमयी छ,जसमा वायुदेवताले नर्मदाका चरित्रको वर्णन गरेगरिएको छ,जो यस पुराणलाई सुन्दछ वा पढ्दछ,त्यो शिवलोकको भागी हुँदछ।
 
==संदर्भ==
"https://ne.wikipedia.org/wiki/वायु_पुराण" बाट अनुप्रेषित