"साङ्घाई सहयोग सङ्गठन" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

कुनै सम्पादन सारांश छैन
कुनै सम्पादन सारांश छैन
चिनोहरू: मोबाइल सम्पादन मोबाइल वेब सम्पादन
पङ्क्ति १:
{{अपूर्ण अनुवाद|listed=yes|date=डिसेम्बर २०२०}}
{{Infobox organization
|name = साङ्घाई सहयोग सङ्गठन
|native name = {{langभाषा-zhचिनियाँ|s=上海合作组织}}<br />{{lang-ru|Шанхайская организация сотрудничества}}
|image = SCO logo.svg
|alt =
Line ८ ⟶ ७:
|map = SCO (orthographic projection).svg
|map_caption = {{legend2|#346733|सदस्य}} {{legend2|#000080|पर्यवेक्षक}} {{legend2|#800080|संवाद साझेदार}} {{legend2|#00A0A0|Observer applicants}} {{legend2|#00FF00|Disputed territories}}
|abbreviation = SCOएससिओ
|motto =
|predecessor = साङ्घाई फाइबपाँच ग्रुपसमूह, २६ अप्रिल १९९६ मा स्थापित
|formation = 2001सन् २००१
|extinction =
|type = आपासी सुरक्षा, राजनैतिक, आर्थिक सङ्गठन
Line २१ ⟶ २०:
| titlestyle = font-weight:normal;background:none;text-align:left;
| title = [[#सदस्य राष्ट्रहरू|८ सदस्य राष्ट्रहरू]]
|{{flagझण्डा|चीन}}
|{{flagझण्डा|भारत}}
|{{झण्डा|कजाख्स्तान}}
|{{flag|कजाकिस्थान}}
|{{झण्डा|किर्गिस्तान}}
|{{flag|Kyrgyzstan}}
|{{झण्डा|पाकिस्तान}}
|{{flag|Pakistan}}
|{{flagझण्डा|रसियारूस}}
|{{झण्डा|ताजिकिस्तान}}
|{{flag|Tajikistan}}
|{{झण्डा|उज्बेकिस्तान}}
|{{flag|Uzbekistan}}
}}
{{Collapsible list
| titlestyle = font-weight:normal;background:none;text-align:left;
| title = [[#पर्यवेक्षक राष्ट्र|४ पर्यवेक्षक राष्ट्र]]
|{{झण्डा|अफगानिस्तान}}
|{{flag|Afghanistan}}
|{{झण्डा|बेलारूस}}
|{{flag|Belarus}}
|{{flagझण्डा|इरान}}
|{{झण्डा|मङ्गोलिया}}
|{{flag|Mongolia}}
}}
{{Collapsible list
| titlestyle = font-weight:normal;background:none;text-align:left;
| title = [[#संवाद साझेदार|६ संवाद साझेदार]]
|{{झण्डा|अर्मेनिया}}
|{{flag|Armenia}}
|{{झण्डा|अजरबैजान}}
|{{flag|Azerbaijan}}
|{{झण्डा|कम्बोडिया}}
|{{flag|Cambodia}}
|{{flagझण्डा|नेपाल}}
|{{झण्डा|श्रीलङ्का}}
|{{flag|Sri Lanka}}
|{{flagझण्डा|Turkeyटर्की}}
}}
{{Collapsible list
Line ५६ ⟶ ५५:
|{{flag|United Nations}}
}}
|language = [[सरलीकृत चिनियाँ भाषा|चिनियाँ भाषा]] र [[रूसी भाषा|रूसी]]
|leader_title = महासचिव
|leader_name = [[Vladimir Norov]]
Line ७३ ⟶ ७२:
|bodystyle = width:25em
}}
 
'''साङ्घाई सहयोग सङ्गठन''' (Shanghai Cooperation Organization '''एससीओ''' ), वा '''साङ्घाई सम्झौता''',<ref><cite class="citation book" id="CITEREFMillward2007">Millward, James A. (2007). [https://books.google.com/books?id=8FVsWq31MtMC&pg=PA336 ''intergovernmental Crossroads: A History of Xinjiang'']. Columbia University Press. p.&nbsp;336. [[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-231-13924-3|<bdi>978-0-231-13924-3</bdi>]]. [https://web.archive.org/web/20160518072602/https://books.google.com/books?id=8FVsWq31MtMC&pg=PA336 Archived] from the original on 18 May 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 July</span> 2016</span>.</cite></ref> एक युरेसियाली [[राजनीति|राजनीतिक]], आर्थिक र सुरक्षा गठबन्धन हो। यसको स्थापनाको घोषणा १५सन् २००१ जुन २००११५ माका दिन [[चीन]], [[काजकिस्थान|कजाकिस्तानकजाख्स्तान]], [[किर्गिस्तान]], [[रुस|रसियारूस]], [[ताजकिस्तान|ताजिकिस्तान]] र [[उज्वेकिस्तान|उज्बेकिस्तान]]का नेताहरूले चीनको [[साङ्घाई]]मा गरेको थिए। साङ्घाई सहयोग सङ्गठन बडापत्रमा जुन सन् २००२ माको जुन महिनामा हस्ताक्षर भयोभएको थियो १९भने सेप्टेम्बरसन् २००३ देखिसेप्टेम्बर १९ का दिनदेखि लागु भएको थियो। मूल पाँच राष्ट्रहरूमा, [[उज्वेकिस्तान|उज्बेकिस्तान]]लाई बाहेक, २६ अप्रिल १९९६ मा स्थापित साङ्घाई फाइबपाँच समूहका सदस्यहरू थिए। त्यसबेलादेखि, जब [[भारत]] र [[पाकिस्तान]] ९ जुन २०१७ मा कजाकिस्तानकोकजाख्स्तान [[अस्ताना|अस्तानामा]]मा आयोजित शिखर सम्मेलनमा एससीओमासाङ्घाई सहयोग सङ्गठनको पूर्ण सदस्यका रूपमा सम्मिलित भएका थिएथिए। यस सङ्गठनले आठ सदस्य राष्ट्रहरूमा यसको सदस्यता विस्तार गरेको छ ।छ। राज्य परिषदका प्रमुख (एसएससी)यस एससीओमासङ्गठनमा सर्वोच्च निर्णय गर्ने सर्वोच्च निकाय हो,हो। यसको बैठक वर्षमा एक पटक हुन्छ र सङ्गठनको सबै महत्त्वपूर्ण मामिलामा निर्णय र दिशानिर्देश गर्दछ। सहयोग र समन्वय बढाउन, आतङ्कवाद र अन्य बाह्य खतराहरूको बिरूद्ध,विरुद्ध र क्षेत्रीय शान्ति र स्थायित्व कायम गर्नका लागि नियमित रूपमा सैनिक अभ्यास पनि गरिन्छ। [[भूगोल|भौगोलिक क्षेत्रको]] र जनसङ्ख्याको हिसाबले एससीओयस सङ्गठन विश्वको सबैभन्दा ठूलो क्षेत्रीय सङ्गठन हो,हो। यसले यूरेशियायुरेसिया महाद्वीपको ३/५ भाग र मानव जनसङ्ख्याको आधा हिस्सा ओगट्छ। यस सङ्गठनलाई यसका सदस्य राष्ट्रहरूले मानवअधिकार उल्लङ्घन सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय आलोचनाबाट जोगिन उपयोग गर्छन् भनेर आलोचना गरिन्छ। <ref>{{Cite web|url=http://www.realcleardefense.com/articles/2015/08/31/is_the_sco_emerging_as_eastern_counterweight_to_nato_108426.html|title=Is the SCO Emerging as Eastern Counterweight to NATO?|last=Darling|first=Daniel|date=2015-08-30|website=RealClearDefense|accessdate=2019-04-08}}</ref>
एससीओ लाई यस सङ्गठनका सदस्य राष्ट्रहरूले मानवअधिकार उल्लङ्घन सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय आलोचनाबाट जोगिन उपयोग गर्छन् भनेर आलोचना गरिन्छ। <ref>{{Cite web|url=http://www.realcleardefense.com/articles/2015/08/31/is_the_sco_emerging_as_eastern_counterweight_to_nato_108426.html|title=Is the SCO Emerging as Eastern Counterweight to NATO?|last=Darling|first=Daniel|date=2015-08-30|website=RealClearDefense|accessdate=2019-04-08}}</ref>
 
== उत्पत्ति ==