"चाँदनी चोक" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
"चाँदनी चौक" पृष्ठलाई अनुवाद गरि सृजना गरियो |
(कुनै भिन्नता छैन)
|
१९:५४, ३१ जुलाई २०२१ जस्तै गरी पुनरावलोकन
चाँदनी चोक दिल्ली को सबैभन्दा पुरानो र व्यस्त क्षेत्र हो। यो पुरानो दिल्ली को व्यस्त बजारहरु मध्ये एक हो। चाँदनी चौक पुरानो दिल्ली रेलवे स्टेशन को नजिकै स्थित छ। रातो किला स्मारक बजार भित्र अवस्थित छ। यो १th औं शताब्दीमा शाहजहाँ, भारत का मुगल सम्राट द्वारा बनाईएको थियो, र उनकी छोरी जहानारा द्वारा डिजाइन गरीएको थियो। बजार चन्द्रमा को प्रतिबिम्बित गर्न नहरहरु द्वारा विभाजित गरीएको थियो र भारत मा सबैभन्दा ठूलो थोक बजार मध्ये एक रहन्छ। [२] [३]
चाँदनी चौक | |
|---|---|
बाजार | |
 चांदनी चौक तथा गुरुद्वारा सीसगंज साहिब का दृश्य | |
  चाँदनी चौक दिल्ली में स्थिति  चाँदनी चौक चाँदनी चौक (भारत) | |
| निर्देशाङ्क: २८°३९′२२″N ७७°१३′५२″E / २८.६५६°N ७७.२३१°Eनिर्देशाङ्कहरू: २८°३९′२२″N ७७°१३′५२″E / २८.६५६°N ७७.२३१°E | |
| राष्ट्र | भारत |
| प्रदेश | दिल्ली |
| जिला | मध्य दिल्ली |
| भाषाएँ | |
| • आधिकारिक | हिंदी, पंजाबी |
| समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (आइएसटी) |
| पिन | ११० ००६[१] |
स्थिति र हद
</br> वरपरको क्षेत्र लाई यस बजार को नाम पछि चांदनी चोक पनि भनिन्छ।
चाँदनी चोक पुरानो दिल्ली को मुटु मा लाल किला को लाहोरी गेट बाट फतेहपुरी मस्जिद सम्म फैलिएको छ । वरपरको क्षेत्र लाई यस बजार को नाम पछि चांदनी चोक पनि भनिन्छ। एक पटक नहर सडक को बिचमा बग्यो, र वर्ग मा पोखरी भर्न को लागी प्रयोग गरीयो। प्रारम्भिक दिनहरुमा यो तीन खण्डहरुमा विभाजित थियो: [४]
- लाहोरी गेटदेखि चोक कोतवाली (गुरुद्वारा शीश गंज नजिक): शाही निवास नजिक, यो खण्ड उर्दू बजार वा क्याम्प बजार पनि भनिन्थ्यो। उर्दू भाषा यस बजार बाट यसको नाम मिल्यो। ग़ालिबले १८५७ को भारतीय विद्रोह र त्यसपछिका विद्रोहको समयमा यस बजारको विनाशको उल्लेख गरेका छन्।
- चोक कोतवाली देखि चाँदनी चोक: शब्द चाँदनी चोक मूलतः यस खण्ड को लागी उल्लेख गरिएको छ, जसमा एउटा पोखरी रहेको थियो। यो खण्ड मूलतः जोहरी बजार भनिन्थ्यो।
- चाँदनी चोक बाट फतेहपुरी मस्जिद: यो फतेहपुरी बजार भनिन्छ।
इतिहास
बजार को इतिहास राजधानी शाहजहानाबाद को स्थापना संगै शुरू हुन्छ , जब सम्राट शाहजहाँ यमुना नदी को किनार मा आफ्नो नयाँ राजधानी को छेउमा लाल किल्ला स्थापित गरे।
चाँदनी चोक शाहजहाँकी छोरी, राजकुमारी जहांरा बेगम द्वारा १६५० ईस्वी मा डिजाइन गरीएको थियो। १,५६० पसल भएको यो बजार मूलतः ४० गज चौडा र १,५२० गज लामो थियो। बजार आकार मा वर्ग थियो, र यसको केन्द्र मा एक पोखरी थियो, जो एक चांदनी रात मा चम्क्यो, र यसैले बजार को नाम चाँदनी चोक राखियो। [५] सबै पसलहरु एक आधा चन्द्रमा आकार पैटर्न मा बनाइएको थियो, जो अब विलुप्त भएको थियो। यो बजार आफ्नो चाँदी व्यापारीहरु को लागी प्रसिद्ध थियो, जसको कारण यो "सिल्वर स्ट्रीट" को रूप मा पनि जानिन्छ। [६]
चाँदनी चोक कुनै समय भारत मा सबैभन्दा ठूलो बजार थियो। [७] मुगल शाही जुलूस चाँदनी चोक हुँदै जान्थे। यो परम्परा बहाल भयो जब दिल्ली दरबार १९०३ मा आयोजित भएको थियो। दिल्ली टाउन हल १८६३ मा ब्रिटिश सरकार द्वारा चोक नजिकै बनाइएको थियो। चोकको तालाब १९५० को दशकमा घडी टावरले बदलिएको थियो। यस कारण को लागी बजार को केन्द्र अझै घंटाघर को रूप मा परिचित छ।
चाँदनी चोक पुरानो दिल्ली को एक अभिन्न पहिचान को रूप मा धेरै फिल्महरु मा चित्रित गरीएको छ। चाँदनी चोक २००१ बलिउड फिल्म कभी खुशी कभी गम मा प्रमुख रूप मा चित्रित गरिएको थियो; यहाँ फिल्म का अंजलि ( काजोल ) र उनकी बहिनी पूजा ( करीना कपूर ) को पात्रहरु बस्थे। २००८ मा बलिउड फिल्म ब्ल्याक एण्ड ह्वाइट अनिल कपूर, अनुराग सिन्हा, शेफाली छाया र अदिती शर्मा अभिनित चांदनी चोकमा सेट गरिएको छ। यो पछि अर्को बर्ष दुई अन्य फिल्महरु द्वारा पनि चांदनी चोक को आसपास केन्द्रित गरीएको थियो; चाँदनी चोक टु चाइना मा अक्षय कुमार, दीपिका पादुकोण, मिथुन चक्रवर्ती र रणवीर शोरे, र दिल्ली 6 मा अभिषेक बच्चन, सोनम कपूर, वहिदा रहमान, ओम पुरी, अतुल कुलकर्णी र दिव्या दत्ता अभिनित छन् । टिभी शो जिजाजी छट पर् है, जो २०१७ देखि सब टिभी मा प्रसारण भैरहेको छ, चाँदनी चोक मा पनि सेट गरिएको छ।
सन्दर्भ
- ↑ "चांदनी चौक का पिन कोड", मूलबाट १ दिसंबर २०१७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २९ मई २०१८।
- ↑ "Delhi - 100 years as the Capital", The Hindu, १ फेब्रुअरी २०११, मूलबाट १८ जून २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २९ मई २०१८।
- ↑ "Pin Code of Chandni Chowk Delhi", citypincode.in, मूलबाट १ दिसंबर २०१७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ९ मार्च २०१४।
- ↑ Encyclopaedic Survey of Islamic Culture: Growth & Development By Mohamed Taher, Anmol Publications, 1998
- ↑ "संग्रहीत प्रति", मूलबाट २१ अक्तूबर २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३० मई २०१८।
- ↑ I. Mohan: Delhi, Development and Change, APH Publishing, 2000, Chapter 8, p. 33-35 वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१८-०४-२७ मिति
- ↑ "संग्रहीत प्रति", मूलबाट १४ अगस्त २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३० मई २०१८।
विस्तृत पठन
- दिल्ली, सम्राट को शहर: विजय गोयल द्वारा चाँदनी चोक र यसको परिवेश को पुनः खोज। लस्टर प्रेस, २००३। ISBN 81-7436-240-1 ।