"सिद्धिविनायक मंदिर, मुम्बई" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सिद्धिविनायक मंदिर, मुंबई
 
कुनै सम्पादन सारांश छैन
पङ्क्ति १:
सिद्धिविनायक मन्दिर एउटा प्रसिद्ध गणेश मन्दिर हो जुन मुम्बईमा अवस्थित छ। सिद्धिविनायक गणेशको सबैभन्दा लोकप्रिय रूप हो। गणेश, मूर्तिहरू जसको ट्रंकसुँड दायाँतिर जोडिएको छ, सिद्धिपीठमा जोडिएको छ र तिनीहरूको मन्दिरहरू सिद्धिविनायक मन्दिरहरू भनिन्छ। भनिन्छ कि सिद्धि विनायकको महिमा अतुलनीय छ, उनले भक्तहरूको इच्छा तुरून्त पूरा गर्छन्। यस्तो विश्वास गरिन्छ कि त्यस्ता गणपति धेरै खुसी छन् र जतिसक्दो चाँडो रिसाउँछन्।
 
== चतुर्भुज देवता ==
सिद्धि विनायकको दोस्रो विशेषता यो हो कि उहाँ चतुर्भुज विग्रह हुनुहुन्छ। उसको दाहिने हातमा कमल र बाँया हातमा कर्ब, र दायाँ हातको मोतीको मोती र बाँया हातमा मोदक (लड्डुसलड्डु) भरिएको कचौरा छ। उनका दुवै श्रीमती रिद्धि र सिद्धि गणपतिको दुबै पक्षमा उपस्थित छन् जसले धन, सम्पन्नता, सफलता र सबै चाहनाहरूको पूर्तिलाई दर्शाउँछ।तेस्रो आँखा आफ्नो बुबा शिव जस्तै निधार मानिधारमाघाँटी माघाँटीमा सर्प हार कोहारको ठाउँमा लपेटिएको छ। सिद्धी विनायकको देवता साढे दुई फिट अग्लो छ र उही कालो ढूंगोले बनेको छ, दुई फिट चौडा।
 
== मुंबईकोमुम्बईको सिद्धिविनायक मन्दिर ==
यद्यपि सिद्धिविनायकका भक्तहरू विश्वको हरेक कुनामा रहेका छन्, तर महाराष्ट्रमा[[भारत]]को [[महाराष्ट्र]]मा भक्तहरूको संख्या सबैभन्दा बढी छ। समृद्धि भएको शहर, मुम्बईको प्रभा देवी क्षेत्रको सिद्धिविनायक मन्दिर गणेश मन्दिरहरू मध्ये एक हो, जहाँ हिन्दुहरू मात्र होइन, सबै धर्मका मानिस दर्शन र पूजाका लागि आउँछन्। यद्यपि यस मन्दिरलाई न त महाराष्ट्रको अष्टविनायकहरूमा गणना गरिएको छ न त यो 'सिद्ध टेक' मा सम्बन्धित छ, यद्यपि गणपति पूजाको यहाँ विशेष महत्त्व छ। महाराष्ट्रको अहमदनगर जिल्लामा सिद्ध टेकको गणपति सिद्धिविनायकका रूपमा पनि चिनिन्छन् र अष्टविनायकहरूमा गनिन्छन्। महाराष्ट्रमा गणेश दर्शनका आठ प्रमाणित ऐतिहासिक र पौराणिक स्थलहरू छन्, जुन अष्टविनायकका नामले प्रसिद्ध छन्। तर अष्टविनायक भन्दा फरक भए पनि यसको महत्त्व प्रमाणित फिर्ता भन्दा कम छैन।
 
सामान्यतया, भक्तहरूले बायाँ तर्फ घुमेको गणेश मूर्ति मात्र स्थापना र पूजा गर्छन्। भन्नुपर्दा, दायाँ तिर घुमेको गणेश मूर्तिहरू सिद्ध पीठको हो र मुम्बईको सिद्धिविनायक मन्दिरमा गणेशको मूर्ति दायाँ पट्टि घुमेको छ। त्यो हो, यो मन्दिर पनि एक सिद्ध पीठ हो।
 
== ईतिहासइतिहास ==
किंवदन्ती छ कि यो मन्दिर संवत १६९२ मा निर्माण गरिएको थियो। तर सरकारी कागजातहरूका अनुसार यो मन्दिर पहिलो पटक १ नोभेम्बर १८०१ मा निर्माण गरिएको थियो। सिद्धि विनायकको यो पहिलो मन्दिर एकदम सानो थियो। यो मन्दिर गत दुई दशकहरूमा धेरै पटक पुनःनिर्माण गरिएको छ। हालसालै एक दशक पहिले, १९९१ मा, महाराष्ट्र सरकारले यस मन्दिरको भव्य निर्माणको लागि २०,००० हजार वर्गफुट जग्गा प्रदान गरेको थियो। हाल सिद्धि विनायक मन्दिरको भवन पाँच तले छ र त्यहाँ एउटा प्रवचन ग्रह, गणेश संग्रहालय र गणेश विपित रहेको छ। दोस्रो अस्पतालमा बिरामीलाई निःशुल्क उपचार दिइन्छ। एउटै तलामा भान्छाकोठा छ, जहाँबाट लिफ्ट सिधा गर्भगृहमा आउँदछ। पुजारी गणपतिका लागि बनाइएको प्रसाद र लाडुहरू यस मार्गबाट ​​ल्याइएका छन्।